Brotið á Jóhannesi en Birkir fer tómhentur frá Strassborg Árni Sæberg skrifar 21. janúar 2025 12:03 Birkir er einn dáðasti knattspyrnumaður Íslandssögunnar en hann varði lengst af mark Fram og íslenska landsliðsins. vísir/gva Íslenska ríkið var í dag sýknað af öllum kröfum Birkis Kristinssonar, fyrrverandi knattspyrnumanns og viðskiptastjóra hjá einkabankaþjónustu Glitnis, í BK-44 málinu svokallaða fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu. Jóhannes Baldursson, fyrrverandi framkvæmdastjóri markaðsviðskipta bankans, fer hins vegar ekki tómhentur frá Strassborg. Málið sneri að sakfellingu Birkis og Jóhannesar, auk tveggja annarra, í Hæstarétti árið 2015. Birkir hlaut fjögurra ára fangelsisdóm og Jóhannes þriggja ára. Þeir voru ákærðir fyrir umboðssvik, markaðsmisnotkun og brot á lögum um ársreikninga í tengslum við 3,8 milljarða króna lánveitingu Glitnis til félagsins BK-44 í nóvember 2007. Félagið var í eigu Birkis. Töldu málsmeðferðina ekki hafa verið réttláta Í reifun ritara dómstólsins segir að Jóhannes og Birkir hafi skotið málinu til dómstólsins vegna meintra brota á rétti þeirra til réttlátrar málmeðferðar í skilningi Stjórnarskrár lýðveldisins Íslands og mannréttindasáttmála Evrópu. Þeir hafi helst byggt kröfur sínar á því að þrír af fimm dómurum Hæstaréttar sem kváðu upp dóm í málinu hafi átt og tapað hlutabréfaeign í Glitni. Þeirra á meðal var Markús Sigurbjörnsson, forseti réttarins á sínum tíma. Ítarlega hefur verið fjallað um hlutabréfaeign hans á árunum fyrir hrun og þá staðreynd að hann vék ekki sæti í svokölluðum Hrunmálum. Niðurstaða dómsins var sú að hlutabréfaeign dómaranna þriggja hafi ekki verið þess eðlis eða umfangs að hlutrænn skynsamlegur vafi væri uppi um hlutlægni þeirra við úrlausn máls Jóhannesar og Birkis. Því var ríkið sýknað af kröfum beggja hvað það varðar. Þurftu ekki að hlýða á vitnisburð Þá segir að Jóhannes hafi talið brotið gegn réttinum til réttlátrar málsmeðferðar með því að Hæstiréttur hafi ekki hlýtt á munnlegan vitnisburð í málinu. Hann hafi haldið því fram að taka hefði skýrslur af honum og vitnum að nýju, sér í lagi vegna þess að ný gögn hefðu komið fram í málinu. Niðurstaða dómsins var sú að í ljósi þess að Jóhannes hafi ekki óskað eftir því á sínum tíma að leiða vitni fyrir Hæstarétt hafi ekki verið brotið gegn rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar. Hefðu átt að taka mark á efasemdum um sannsögli regluvarðarins Í dóminum segir að Jóhannes hafi talið hafa verið brotið á rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar með því að hvorki héraðsdómur né Hæstiréttur hafi tekið tillit til athugasemda hans um meintan skort á sannsögli regluvarðar Glitnis, sem hafi leitt til sakfellingar hans. Í niðurstöðum dómstólsins segir að í ljósi þess að Hæstiréttur hafi vísað til forsendna héraðsdóms og sömuleiðis sakfellt Jóhannes á grundvelli vitnisburðar regluvarðarins fyrir markaðsmisnotkun, hefði þurft að taka tillit til athugasemda Jóhannesar á báðum dómstigum. Með vísan til þeirrar niðurstöðu var íslenska ríkinu gert að greiða Jóhannesi 4.000 evrur í miskabætur og 8.000 evrur í málskostnað. Það gerir alls um 1,8 milljónir króna. Sakborningur, svo vitni og loks sakborningur aftur Þá segir að Birkir hafi talið hafa verið brotið á rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar þar sem hann hafi fyrst haft réttarstöðu sakbornings, svo vitnis og loks sakbornings aftur á meðan málið var rannsakað. Dómurinn taldi að ekki hafi verið brotið gegn rétti Birkis þar sem Hæstiréttur hafi ákveðið að taka ekki tillit til vitnisburðar hans á meðan hann hafði réttarstöðu vitnis í málinu. Um þetta atriði skilaði einn dómari við réttinn sératkvæði. Það gerði einn dómara Hæstaréttar einnig á sínum tíma og taldi að vísa hefði átt ákæru á hendur Birki frá dómi. Dómurinn vísaði frá málsástæðu Birkis um að hann hefði verið ákærður tvisvar í sama máli, sem er bannað. Loks taldi dómurinn málmeðferð hvað Birki varðaði ekki hafa verið of langa og sýknaði ríkið því af kröfu hans þess efnis. Hrunið Mannréttindadómstóll Evrópu Frakkland Evrópusambandið Fjármálafyrirtæki Mest lesið Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Viðskipti innlent Kallar eftir virðingu eftir tollahótanir Trump Viðskipti erlent Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Atvinnulíf Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Viðskipti innlent Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Viðskipti innlent Landsbankinn og Arion lækka vexti Neytendur Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Viðskipti innlent Sannfærður um að fjárfestingin standi undir sér Viðskipti innlent Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Viðskipti innlent Hótar Evrópusambandinu og Apple háum tollum Viðskipti erlent Fleiri fréttir Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Valgerður Hrund hættir hjá Sensa Sannfærður um að fjárfestingin standi undir sér Stefán endurkjörinn formaður Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Samþykktu að selja Perluna fyrir 3,5 milljarða Einar Bárðarson tekur við umdeildu félagi Brynja yfirmaður markaðseftirlits Nasdaq Iceland Gísli Þór og Jón Garðar nýir framkvæmdastjórar hjá Terra Ráðin þjónustustjóri atNorth á Akureyri Gunnar Örn og Haraldur Hilmar nýir forstöðumenn hjá Arion Setja spurningarmerki við umfjöllun um Climeworks Íbúðaverð hækkað um 14,5 prósent á tveimur árum Stjórnarandstaðan í vasa hagsmunaaðila Af og frá að slakað sé á aðhaldi Ráðinn markaðsstjóri Bónuss Aka um Ísland í allt sumar og mynda vegakerfið í þrívídd Of snemmt að segja til um hvort vaxtalækkunarferlinu sé lokið í bili „Ég held að þú þurfir ný gleraugu“ Úthluta eftirstandandi hlutum í Íslandsbanka Bein útsending: Rökstyðja ákvörðun sína um lækkun vaxta Reitir fasteignafélag og HR efna til hugmyndasamkeppni fyrir nemendur Vaxtalækkunarferlið heldur áfram Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Ráðuneytið ógilti lóðaúthlutun fyrir milljarða Tólf milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Jakob Valgeir lét Guðbjart bróður sinn fara Sjá meira
Málið sneri að sakfellingu Birkis og Jóhannesar, auk tveggja annarra, í Hæstarétti árið 2015. Birkir hlaut fjögurra ára fangelsisdóm og Jóhannes þriggja ára. Þeir voru ákærðir fyrir umboðssvik, markaðsmisnotkun og brot á lögum um ársreikninga í tengslum við 3,8 milljarða króna lánveitingu Glitnis til félagsins BK-44 í nóvember 2007. Félagið var í eigu Birkis. Töldu málsmeðferðina ekki hafa verið réttláta Í reifun ritara dómstólsins segir að Jóhannes og Birkir hafi skotið málinu til dómstólsins vegna meintra brota á rétti þeirra til réttlátrar málmeðferðar í skilningi Stjórnarskrár lýðveldisins Íslands og mannréttindasáttmála Evrópu. Þeir hafi helst byggt kröfur sínar á því að þrír af fimm dómurum Hæstaréttar sem kváðu upp dóm í málinu hafi átt og tapað hlutabréfaeign í Glitni. Þeirra á meðal var Markús Sigurbjörnsson, forseti réttarins á sínum tíma. Ítarlega hefur verið fjallað um hlutabréfaeign hans á árunum fyrir hrun og þá staðreynd að hann vék ekki sæti í svokölluðum Hrunmálum. Niðurstaða dómsins var sú að hlutabréfaeign dómaranna þriggja hafi ekki verið þess eðlis eða umfangs að hlutrænn skynsamlegur vafi væri uppi um hlutlægni þeirra við úrlausn máls Jóhannesar og Birkis. Því var ríkið sýknað af kröfum beggja hvað það varðar. Þurftu ekki að hlýða á vitnisburð Þá segir að Jóhannes hafi talið brotið gegn réttinum til réttlátrar málsmeðferðar með því að Hæstiréttur hafi ekki hlýtt á munnlegan vitnisburð í málinu. Hann hafi haldið því fram að taka hefði skýrslur af honum og vitnum að nýju, sér í lagi vegna þess að ný gögn hefðu komið fram í málinu. Niðurstaða dómsins var sú að í ljósi þess að Jóhannes hafi ekki óskað eftir því á sínum tíma að leiða vitni fyrir Hæstarétt hafi ekki verið brotið gegn rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar. Hefðu átt að taka mark á efasemdum um sannsögli regluvarðarins Í dóminum segir að Jóhannes hafi talið hafa verið brotið á rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar með því að hvorki héraðsdómur né Hæstiréttur hafi tekið tillit til athugasemda hans um meintan skort á sannsögli regluvarðar Glitnis, sem hafi leitt til sakfellingar hans. Í niðurstöðum dómstólsins segir að í ljósi þess að Hæstiréttur hafi vísað til forsendna héraðsdóms og sömuleiðis sakfellt Jóhannes á grundvelli vitnisburðar regluvarðarins fyrir markaðsmisnotkun, hefði þurft að taka tillit til athugasemda Jóhannesar á báðum dómstigum. Með vísan til þeirrar niðurstöðu var íslenska ríkinu gert að greiða Jóhannesi 4.000 evrur í miskabætur og 8.000 evrur í málskostnað. Það gerir alls um 1,8 milljónir króna. Sakborningur, svo vitni og loks sakborningur aftur Þá segir að Birkir hafi talið hafa verið brotið á rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar þar sem hann hafi fyrst haft réttarstöðu sakbornings, svo vitnis og loks sakbornings aftur á meðan málið var rannsakað. Dómurinn taldi að ekki hafi verið brotið gegn rétti Birkis þar sem Hæstiréttur hafi ákveðið að taka ekki tillit til vitnisburðar hans á meðan hann hafði réttarstöðu vitnis í málinu. Um þetta atriði skilaði einn dómari við réttinn sératkvæði. Það gerði einn dómara Hæstaréttar einnig á sínum tíma og taldi að vísa hefði átt ákæru á hendur Birki frá dómi. Dómurinn vísaði frá málsástæðu Birkis um að hann hefði verið ákærður tvisvar í sama máli, sem er bannað. Loks taldi dómurinn málmeðferð hvað Birki varðaði ekki hafa verið of langa og sýknaði ríkið því af kröfu hans þess efnis.
Hrunið Mannréttindadómstóll Evrópu Frakkland Evrópusambandið Fjármálafyrirtæki Mest lesið Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Viðskipti innlent Kallar eftir virðingu eftir tollahótanir Trump Viðskipti erlent Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Atvinnulíf Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Viðskipti innlent Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Viðskipti innlent Landsbankinn og Arion lækka vexti Neytendur Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Viðskipti innlent Sannfærður um að fjárfestingin standi undir sér Viðskipti innlent Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Viðskipti innlent Hótar Evrópusambandinu og Apple háum tollum Viðskipti erlent Fleiri fréttir Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Valgerður Hrund hættir hjá Sensa Sannfærður um að fjárfestingin standi undir sér Stefán endurkjörinn formaður Þorsteinn Már hættir hjá Samherja Samþykktu að selja Perluna fyrir 3,5 milljarða Einar Bárðarson tekur við umdeildu félagi Brynja yfirmaður markaðseftirlits Nasdaq Iceland Gísli Þór og Jón Garðar nýir framkvæmdastjórar hjá Terra Ráðin þjónustustjóri atNorth á Akureyri Gunnar Örn og Haraldur Hilmar nýir forstöðumenn hjá Arion Setja spurningarmerki við umfjöllun um Climeworks Íbúðaverð hækkað um 14,5 prósent á tveimur árum Stjórnarandstaðan í vasa hagsmunaaðila Af og frá að slakað sé á aðhaldi Ráðinn markaðsstjóri Bónuss Aka um Ísland í allt sumar og mynda vegakerfið í þrívídd Of snemmt að segja til um hvort vaxtalækkunarferlinu sé lokið í bili „Ég held að þú þurfir ný gleraugu“ Úthluta eftirstandandi hlutum í Íslandsbanka Bein útsending: Rökstyðja ákvörðun sína um lækkun vaxta Reitir fasteignafélag og HR efna til hugmyndasamkeppni fyrir nemendur Vaxtalækkunarferlið heldur áfram Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Ráðuneytið ógilti lóðaúthlutun fyrir milljarða Tólf milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Jakob Valgeir lét Guðbjart bróður sinn fara Sjá meira