Isavia - þar sem sögur fara á flug Skúli Gunnar Sigfússon skrifar 6. janúar 2025 13:30 Isavia, sem er opinbert fyrirtæki í eigu almennings, birti sem kunnugt er langa og rándýra auglýsingu fyrir áramótaskaup Ríkissjónvarpsins á gamlárskvöld. Eins og fram kom í grein minni fyrir nýliðna helgi er um að ræða dýrasta auglýsingatíma sem til er á Íslandi, en birting þessarar einu auglýsingar kostaði ríflega þrjár milljónir króna. Auglýsingin hefur verið sýnd á ljósvakamiðlunum nokkrum sinnum eftir það og nú síðast í gærkvöld í fullri lengd. Því er ljóst að kostnaður við birtingar auglýsingarinnar er margfalt hærri en ég taldi áður. Þá er ótalinn kostnaðurinn við framleiðslu hennar. KEF er ekki Kringlan eða Smáralind Jón Clean, deildarstjóri hjá Isavia sem sér um markaðsmál og upplifun, svaraði grein minn í fjölmiðlum og benti á að auglýsingin væri ekki fjármögnuð með opinberum fjármunum, heldur úr „sameiginlegum markaðssjóði sem allir rekstraraðilar á vellinum leggja til“ eins og hann komst að orði. Þetta yfirklór er ekki til þess fallið að bæta trúverðugleika Isavia. Það er vissulega algengt að rekstraraðilar í verslunarmiðstöðvum, t.d. í Smáralind og Kringlunni, greiði hluta af veltu sinni í markaðssjóð – en það er ekki hægt að halda því fram að Keflavíkurflugvöllur sé rekinn með sambærilegum hætti, enda skyldi maður ætla að hann væri ekki í samkeppni við aðrar verslunarmiðstöðvar. Slík samkeppni væri í besta falli ósanngjörn og í versta falli ólögleg, enda ríkisfyrirtækið Isavia að nota almannafé til að reyna að beina viðskiptum frá íslenskum verslunum og veitingastöðum – sem þurfa að standa skil á öllum tollum og sköttum til ríkisins – til toll- og skattfrjáls verslunarsvæðis á Keflavíkurflugvelli. Verslunarmiðstöðvar hafa hag af því að fá sem flesta viðskiptavini og þeir viðskiptavinir hafa val um að fara annað. Það er því eðlilegt að verslunarmiðstöðvar keppist um að laða að sér viðskiptavini og verji fjármagni í auglýsingaherferðir. Keflavíkurflugvöllur er nær eina leiðin til að ferðast til og frá landinu, auk þess sem farþegar eru leiddir í gegnum verslunar- og veitingasvæði hvort sem þeim líkar betur eða verr. Það segir sig sjálft að ríkisapparat sem rekur slíkt frísvæði á ekki að eyða tugum milljóna króna af almannafé í ímyndarauglýsingar til að upphefja sjálft sig. Markaðsgjald tíðkast ekki almennt á flugvöllum Ég ræddi um helgina við nokkra leyfishafa veitingastaða á flugvöllum beggja megin Atlantshafsins. Enginn þeirra kannaðist við það að greiða sérstakt markaðsgjald til flugvallanna og hvað þá að flugvellirnir sjálfir væru að auglýsa sig sérstaklega. Kannski tíðkast það einhvers staðar í heiminum en ég sé ekki tilganginn með því á Keflavíkurflugvelli. Ef rekstraraðilar á Keflavíkurflugvelli greiða hlutfall af veltu í markaðssjóð, þá ætti það fjármagn auðvitað frekar að fara til ríkisfyrirtækisins sem húsaleiga og féð nýtt til að byggja upp annars arfaslakan flugvöll. Að því sögðu, þá þekkist það varla að flugvellir auglýsi sjálfa sig með sambærilegum hætti. Maður myndi til að mynda ekki sjá flugvöll auglýsa sjálfan sig fyrir Ofurskálina (e. Superbowl) í Bandaríkjunum, sem er líklega sambærilegastur þeim auglýsingatíma sem er fyrir áramótaskaup RÚV. Hugsanlega búa flugvellir víða um heim til kynningarefni og birta á heimasíðum sínum eða á samfélagsmiðlum, en engin dæmi veit ég þess að flugvellir fari í rándýra og risastóra auglýsingaherferð og birti allt að tveggja mínútna auglýsingu í dýrustu auglýsingatímum sjónvarpsstöðva í sínum löndum. Spurningum enn ósvarað Það er nokkuð augljóst að stjórnendur Isavia hafa í þessu tilviki varið fjármagni sem þeir eiga ekki sjálfir til að bæta eigin ímynd og reyna að telja okkur trú um að allt sé í himnalagi á flugvellinum, sem er auðvitað alls ekki staðan og blasir við ferðalöngum ár eftir ár. Betur færi á því að skipuleggja betur uppbyggingu á flugvellinum og sinna viðeigandi viðhaldi þannig að upplifun þeirra sem um völlinn fara verði betri. Ég hvet Isavia til að upplýsa um heildarkostnað við yfirstandandi auglýsingaherferð sem hófst á gamlárskvöld og kallast: „KEF, þar sem sögur fara á flug.“ Á ég þar við annars vegar heildarframleiðslukostnað og hins vegar heildarbirtingarkostnað. Ég er sannfærður um að Isavia mun góðfúslega verða við því, enda varla nein ástæða til að pukrast með þær upplýsingar. Þá væri viðeigandi að upplýst verði um tilgang herferðarinnar. Ég hvet forstjóra Isavia til að svara sjálfur ofangreindum spurningum sem almenningur vill fá svör við en senda ekki undirmann sinn til svara. Forstjórinn er ekkert of góður til þess að svara sjálfsögðum spurningum varðandi rekstur félags sem hann ber ábyrgð á og er í eigu almennings. Ef forstjórinn telur sig ekki getað svarað, þá treysti ég því að Kristján Þór Júlíusson, stjórnarformaður Isavia, svari þessum spurningum enda hlýtur þessi tugmilljóna auglýsingaherferð að hafa komið á borð stjórnar Isavia og hlotið þar samþykki. Höfundur er hluthafi í Isavia líkt og allir Íslendingar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skúli Gunnar Sigfússon Keflavíkurflugvöllur Mest lesið Hin dásamlega sturlun: Umræðan á Íslandi Davíð Bergmann Skoðun Við getum öll bjargað lífi Kristófer Kristófersson Skoðun Opið bréf til innviðaráðherra Eyjólfur Þorkelsson Skoðun 90 milljarða vannýtt útflutningstækifæri Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun „Hristir í stoðum“ RÚV? Hermann Stefánsson Skoðun Að bjarga þjóð Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun Það er heldur betur vitlaust gefið á Íslandi Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Fyrir hvern erum við að byggja? Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir Skoðun Að bera harm sinn í hljóði Gunnhildur Ólafsdóttir Skoðun Nýtt örorkulífeyriskerfi Inga Sæland Skoðun Skoðun Skoðun Það sem gerist þegar formúlur og fordómar hafa of mikil áhrif Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Látum verkin tala fyrir börnin á Gaza Gunnar Axel Axelsson skrifar Skoðun 90 milljarða vannýtt útflutningstækifæri Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Tvær sögur Egill Þ. Einarsson skrifar Skoðun Stærsta kjarabót öryrkja í áratugi Ingjibjörg Isaksen skrifar Skoðun Að bjarga þjóð Jón Baldvin Hannibalsson skrifar Skoðun Háskóli Íslands. Opinn og alþjóðlegur? Styrmir Hallsson,Abdullah Arif skrifar Skoðun Nýtt örorkulífeyriskerfi Inga Sæland skrifar Skoðun Það er heldur betur vitlaust gefið á Íslandi Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Að bera harm sinn í hljóði Gunnhildur Ólafsdóttir skrifar Skoðun Velferð sem virkar Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Gleðileg ný fiskveiðiáramót …von eða ótti? Arnar Laxdal skrifar Skoðun „Hristir í stoðum“ RÚV? Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Opið bréf til innviðaráðherra Eyjólfur Þorkelsson skrifar Skoðun Hin dásamlega sturlun: Umræðan á Íslandi Davíð Bergmann skrifar Skoðun Áhrif, evran, innviðir, öryggi Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hugleiðing um rauð epli og skynjun veruleikans Gauti Páll Jónsson skrifar Skoðun Tumi þumall og blaðurmaðurinn Kristján Logason skrifar Skoðun Tímamót í velferðarmálum: Nýtt örorkulífeyriskerfi tekur gildi Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Stefnum á að veita 1000 börnum innblástur fyrir framtíðina Dr. Bryony Mathew skrifar Skoðun Samgönguáætlun – skuldbinding, ekki kosningaloforð skrifar Skoðun Menntun til framtíðar Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Við getum öll bjargað lífi Kristófer Kristófersson skrifar Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Menntastefna stjórnvalda – ferð án fyrirheits? Sigvaldi Egill Lárusson skrifar Skoðun Fyrir hvern erum við að byggja? Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Beint og milliliðalaust Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Áfengissala: Þrýstingur úr tveimur áttum Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar Sjá meira
Isavia, sem er opinbert fyrirtæki í eigu almennings, birti sem kunnugt er langa og rándýra auglýsingu fyrir áramótaskaup Ríkissjónvarpsins á gamlárskvöld. Eins og fram kom í grein minni fyrir nýliðna helgi er um að ræða dýrasta auglýsingatíma sem til er á Íslandi, en birting þessarar einu auglýsingar kostaði ríflega þrjár milljónir króna. Auglýsingin hefur verið sýnd á ljósvakamiðlunum nokkrum sinnum eftir það og nú síðast í gærkvöld í fullri lengd. Því er ljóst að kostnaður við birtingar auglýsingarinnar er margfalt hærri en ég taldi áður. Þá er ótalinn kostnaðurinn við framleiðslu hennar. KEF er ekki Kringlan eða Smáralind Jón Clean, deildarstjóri hjá Isavia sem sér um markaðsmál og upplifun, svaraði grein minn í fjölmiðlum og benti á að auglýsingin væri ekki fjármögnuð með opinberum fjármunum, heldur úr „sameiginlegum markaðssjóði sem allir rekstraraðilar á vellinum leggja til“ eins og hann komst að orði. Þetta yfirklór er ekki til þess fallið að bæta trúverðugleika Isavia. Það er vissulega algengt að rekstraraðilar í verslunarmiðstöðvum, t.d. í Smáralind og Kringlunni, greiði hluta af veltu sinni í markaðssjóð – en það er ekki hægt að halda því fram að Keflavíkurflugvöllur sé rekinn með sambærilegum hætti, enda skyldi maður ætla að hann væri ekki í samkeppni við aðrar verslunarmiðstöðvar. Slík samkeppni væri í besta falli ósanngjörn og í versta falli ólögleg, enda ríkisfyrirtækið Isavia að nota almannafé til að reyna að beina viðskiptum frá íslenskum verslunum og veitingastöðum – sem þurfa að standa skil á öllum tollum og sköttum til ríkisins – til toll- og skattfrjáls verslunarsvæðis á Keflavíkurflugvelli. Verslunarmiðstöðvar hafa hag af því að fá sem flesta viðskiptavini og þeir viðskiptavinir hafa val um að fara annað. Það er því eðlilegt að verslunarmiðstöðvar keppist um að laða að sér viðskiptavini og verji fjármagni í auglýsingaherferðir. Keflavíkurflugvöllur er nær eina leiðin til að ferðast til og frá landinu, auk þess sem farþegar eru leiddir í gegnum verslunar- og veitingasvæði hvort sem þeim líkar betur eða verr. Það segir sig sjálft að ríkisapparat sem rekur slíkt frísvæði á ekki að eyða tugum milljóna króna af almannafé í ímyndarauglýsingar til að upphefja sjálft sig. Markaðsgjald tíðkast ekki almennt á flugvöllum Ég ræddi um helgina við nokkra leyfishafa veitingastaða á flugvöllum beggja megin Atlantshafsins. Enginn þeirra kannaðist við það að greiða sérstakt markaðsgjald til flugvallanna og hvað þá að flugvellirnir sjálfir væru að auglýsa sig sérstaklega. Kannski tíðkast það einhvers staðar í heiminum en ég sé ekki tilganginn með því á Keflavíkurflugvelli. Ef rekstraraðilar á Keflavíkurflugvelli greiða hlutfall af veltu í markaðssjóð, þá ætti það fjármagn auðvitað frekar að fara til ríkisfyrirtækisins sem húsaleiga og féð nýtt til að byggja upp annars arfaslakan flugvöll. Að því sögðu, þá þekkist það varla að flugvellir auglýsi sjálfa sig með sambærilegum hætti. Maður myndi til að mynda ekki sjá flugvöll auglýsa sjálfan sig fyrir Ofurskálina (e. Superbowl) í Bandaríkjunum, sem er líklega sambærilegastur þeim auglýsingatíma sem er fyrir áramótaskaup RÚV. Hugsanlega búa flugvellir víða um heim til kynningarefni og birta á heimasíðum sínum eða á samfélagsmiðlum, en engin dæmi veit ég þess að flugvellir fari í rándýra og risastóra auglýsingaherferð og birti allt að tveggja mínútna auglýsingu í dýrustu auglýsingatímum sjónvarpsstöðva í sínum löndum. Spurningum enn ósvarað Það er nokkuð augljóst að stjórnendur Isavia hafa í þessu tilviki varið fjármagni sem þeir eiga ekki sjálfir til að bæta eigin ímynd og reyna að telja okkur trú um að allt sé í himnalagi á flugvellinum, sem er auðvitað alls ekki staðan og blasir við ferðalöngum ár eftir ár. Betur færi á því að skipuleggja betur uppbyggingu á flugvellinum og sinna viðeigandi viðhaldi þannig að upplifun þeirra sem um völlinn fara verði betri. Ég hvet Isavia til að upplýsa um heildarkostnað við yfirstandandi auglýsingaherferð sem hófst á gamlárskvöld og kallast: „KEF, þar sem sögur fara á flug.“ Á ég þar við annars vegar heildarframleiðslukostnað og hins vegar heildarbirtingarkostnað. Ég er sannfærður um að Isavia mun góðfúslega verða við því, enda varla nein ástæða til að pukrast með þær upplýsingar. Þá væri viðeigandi að upplýst verði um tilgang herferðarinnar. Ég hvet forstjóra Isavia til að svara sjálfur ofangreindum spurningum sem almenningur vill fá svör við en senda ekki undirmann sinn til svara. Forstjórinn er ekkert of góður til þess að svara sjálfsögðum spurningum varðandi rekstur félags sem hann ber ábyrgð á og er í eigu almennings. Ef forstjórinn telur sig ekki getað svarað, þá treysti ég því að Kristján Þór Júlíusson, stjórnarformaður Isavia, svari þessum spurningum enda hlýtur þessi tugmilljóna auglýsingaherferð að hafa komið á borð stjórnar Isavia og hlotið þar samþykki. Höfundur er hluthafi í Isavia líkt og allir Íslendingar.
Skoðun Það sem gerist þegar formúlur og fordómar hafa of mikil áhrif Matthildur Björnsdóttir skrifar
Skoðun Tímamót í velferðarmálum: Nýtt örorkulífeyriskerfi tekur gildi Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar
Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar