Það þarf þyrlupall við þjóðarsjúkrahúsið Hópur lækna á þyrlum Landhelgisgæslunnar skrifar 24. maí 2024 09:00 Nýverið bárust af því fréttir að Reykjavíkurborg og Landspítali hafi gert með sér samkomulag um vilja til byggingar þyrlupalls við Nauthólsvík. Tilgangurinn mun vera að stytta flutningstíma þeirra sjúklinga sem þyrftu að koma með þyrlu til Landspítalans í Reykjavík þegar öll starfsemi spítalans væri sameinuð í nýjum byggingum við Hringbraut. Af þessu tilefni getum við undirritaðir ekki lengur orða bundist varðandi framtíðarskipulag sjúkraflutninga með þyrlu á Íslandi. Þyrlur hafa í marga áratugi verið sjálfsagður hluti bráðaþjónustu vegna alvarlegra veikinda eða slysa, hér á landi sem og annarsstaðar. Í sumum tilfellum er engin leið að koma fólki til aðstoðar nema með þyrlu, til dæmis þegar um er að ræða sjómenn eða ferðamenn utan alfaraleiða. Í öðrum tilfellum snúast flutningar á þyrlu um að koma sérhæfðri heilbrigðisþjónustu á staðinn á sem stystum tíma og sjúklingnum svo á hátæknisjúkrahús sem allra fyrst. Dæmi um sjúkdóma þar sem mínútur skipta máli eru til dæmis kransæðastífla, heilablóðfall eða alvarlegir áverkar vegna slysa. Á Íslandi hefur þyrlusveit Landhelgisgæslu Íslands sinnt aðkallandi flutningum sjúklinga með þyrlu og við undirrituð erum læknar í þeirri sveit auk þess að starfa hjá Landspítala. Lengi hefur verið þyrlupallur við Landspítala í Fossvogi þar sem þyrla getur lent með sjúklinga með alvarlega sjúkdóma eða eftir alvarleg slys. Þaðan er hægt að flytja sjúkling beint inn á bráðamóttöku sem tekur sjaldnast meira en 3-4 mínútur. Því miður er núverandi staða sú að Landspítali er líka til húsa við Hringbraut þar sem enginn þyrlupallur er til staðar. Á Landspítala við Hringbraut er veitt heilbrigðisþjónusta sem ekki er hægt að veita í Fossvogi, til dæmis eru þar gerðar bráðar kransæðaþræðingar vegna kransæðastíflu og þar er líka fæðingardeild sjúkrahússins. Vegna þess að ekki er þyrlupallur hjá Landspítala við Hringbraut hefur þurft að lenda þyrlunni á Reykjavíkurflugvelli og síðan flytja þá sjúklinga með sjúkrabíl á Landspítala við Hringbraut sem þangað þurfa að komast. Þetta veldur töf sem getur varðað líf og heilsu. Samkvæmt nýrri rannsókn á sjúkraflugi með þyrlu á Íslandi sem enn er óbirt tók það að miðgildi 28 mínútur fyrir sjúklinga með þekkta bráða kransæðastíflu að komast frá Reykjavíkurflugvelli og inn á kransæðaþræðingastofu Landspítala við Hringbraut til bráðrar meðferðar. Þessi töf er langt umfram það sem verkfræðingar nýja Landspítalans hafa áætlað vegna þessara flutninga. Ástæðan er væntanlega sú að það er ekki nóg að reikna tímann sem tekur að keyra þessa leið því ferlið hefur miklu fleiri og flóknari skref. Það þarf að flytja sjúklinginn út úr þyrlunni á sjúkrabörum þyrlunnar, síðan að koma honum í sjúkrabörur sjúkrabílsins, koma honum svo fyrir í sjúkrabíl og um leið að passa að allar lyfjadælur, hjartastuðtæki og skjáir fylgi með, passa að allar nálar og línur dragist ekki úr sjúklingnum við flutninginn og passa að missa um leið ekki sjónar á líðan sjúklingsins til að geta brugðist við. Svo þarf að keyra eins hratt og hægt er á sjúkrahúsið – án þess þó að hætta skapist innan eða utan sjúkrabílsins fyrir sjúkling, áhöfn eða vegfarendur. Þegar komið er á Landspítala þarf að endurtaka leikinn, flytja sjúklinginn aftur út úr sjúkrabíl með öll tæki og tól og koma honum á skurðarborðið á hjartaþræðingarstofunni. Allt þetta tekur tíma eins og rannsóknin sýnir. Árangurinn er sá að aðeins 16% sjúklinga sem fluttir eru með þyrlu vegna kransæðastíflu til Reykjavíkur frá suður- og vesturlandi ná inn á þræðingastofu til meðferðar innan 120 mínútna viðmiðunartíma. Nýtt þjóðarsjúkrahús Íslendinga þarf þyrlupall. Það dugar ekki að hafa hann áfram á óbreyttum stað eða að byggja nýjan þyrlupall fimmhundruð metra frá þeim sem fyrir er því vandinn verður bara leystur með því að losna við þessa auka flutninga með sjúkrabíl. Ísland er strjálbýlasta land í Evrópu og við eigum aðeins eitt fjölgreina hátæknisjúkrahús. Við stöndum nágrannaþjóðum langt að baki þegar kemur að flutningstíma sjúklinga á sjúkrahús, meðal flutningstímar sjúklinga á Íslandi með þyrlu eru nú þegar til dæmis tvöfalt lengri en sambærilegir flutningar í Noregi. Ef ekki verður þyrlupallur við sjúkrahúsið lengist sá tími til muna. Það að sleppa því að hafa þyrlupall við það sjúkrahús sem verður þjóðarsjúkrahús Íslendinga næstu áratugi væri skelfileg ákvörðun og í raun með öllu óhugsandi, líf og heilsa þeirra einstaklinga sem fyrir verða er í húfi. Stjórn nýs Landspítala og stjórnvöld landsins bera hér ábyrgð og við trúum því ekki að þetta verði látið viðgangast, við trúum því ekki að mannslífum verði fórnað á þennan hátt. Undirrituð eru læknar á þyrlum Landhelgisgæslu Íslands. Ármann Jónsson Bergur Stefánsson Birkir Örn Hlynsson Jón Ragnar Jónsson Mikael Smári Mikaelsson Rosemary Lea Jones Sigurður Benediktsson Sigurjón Örn Stefánsson Viðar Magnússon Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landhelgisgæslan Heilbrigðismál Landspítalinn Reykjavíkurflugvöllur Reykjavík Mest lesið Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu á Íslandi Lilja Alfreðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Sjá meira
Nýverið bárust af því fréttir að Reykjavíkurborg og Landspítali hafi gert með sér samkomulag um vilja til byggingar þyrlupalls við Nauthólsvík. Tilgangurinn mun vera að stytta flutningstíma þeirra sjúklinga sem þyrftu að koma með þyrlu til Landspítalans í Reykjavík þegar öll starfsemi spítalans væri sameinuð í nýjum byggingum við Hringbraut. Af þessu tilefni getum við undirritaðir ekki lengur orða bundist varðandi framtíðarskipulag sjúkraflutninga með þyrlu á Íslandi. Þyrlur hafa í marga áratugi verið sjálfsagður hluti bráðaþjónustu vegna alvarlegra veikinda eða slysa, hér á landi sem og annarsstaðar. Í sumum tilfellum er engin leið að koma fólki til aðstoðar nema með þyrlu, til dæmis þegar um er að ræða sjómenn eða ferðamenn utan alfaraleiða. Í öðrum tilfellum snúast flutningar á þyrlu um að koma sérhæfðri heilbrigðisþjónustu á staðinn á sem stystum tíma og sjúklingnum svo á hátæknisjúkrahús sem allra fyrst. Dæmi um sjúkdóma þar sem mínútur skipta máli eru til dæmis kransæðastífla, heilablóðfall eða alvarlegir áverkar vegna slysa. Á Íslandi hefur þyrlusveit Landhelgisgæslu Íslands sinnt aðkallandi flutningum sjúklinga með þyrlu og við undirrituð erum læknar í þeirri sveit auk þess að starfa hjá Landspítala. Lengi hefur verið þyrlupallur við Landspítala í Fossvogi þar sem þyrla getur lent með sjúklinga með alvarlega sjúkdóma eða eftir alvarleg slys. Þaðan er hægt að flytja sjúkling beint inn á bráðamóttöku sem tekur sjaldnast meira en 3-4 mínútur. Því miður er núverandi staða sú að Landspítali er líka til húsa við Hringbraut þar sem enginn þyrlupallur er til staðar. Á Landspítala við Hringbraut er veitt heilbrigðisþjónusta sem ekki er hægt að veita í Fossvogi, til dæmis eru þar gerðar bráðar kransæðaþræðingar vegna kransæðastíflu og þar er líka fæðingardeild sjúkrahússins. Vegna þess að ekki er þyrlupallur hjá Landspítala við Hringbraut hefur þurft að lenda þyrlunni á Reykjavíkurflugvelli og síðan flytja þá sjúklinga með sjúkrabíl á Landspítala við Hringbraut sem þangað þurfa að komast. Þetta veldur töf sem getur varðað líf og heilsu. Samkvæmt nýrri rannsókn á sjúkraflugi með þyrlu á Íslandi sem enn er óbirt tók það að miðgildi 28 mínútur fyrir sjúklinga með þekkta bráða kransæðastíflu að komast frá Reykjavíkurflugvelli og inn á kransæðaþræðingastofu Landspítala við Hringbraut til bráðrar meðferðar. Þessi töf er langt umfram það sem verkfræðingar nýja Landspítalans hafa áætlað vegna þessara flutninga. Ástæðan er væntanlega sú að það er ekki nóg að reikna tímann sem tekur að keyra þessa leið því ferlið hefur miklu fleiri og flóknari skref. Það þarf að flytja sjúklinginn út úr þyrlunni á sjúkrabörum þyrlunnar, síðan að koma honum í sjúkrabörur sjúkrabílsins, koma honum svo fyrir í sjúkrabíl og um leið að passa að allar lyfjadælur, hjartastuðtæki og skjáir fylgi með, passa að allar nálar og línur dragist ekki úr sjúklingnum við flutninginn og passa að missa um leið ekki sjónar á líðan sjúklingsins til að geta brugðist við. Svo þarf að keyra eins hratt og hægt er á sjúkrahúsið – án þess þó að hætta skapist innan eða utan sjúkrabílsins fyrir sjúkling, áhöfn eða vegfarendur. Þegar komið er á Landspítala þarf að endurtaka leikinn, flytja sjúklinginn aftur út úr sjúkrabíl með öll tæki og tól og koma honum á skurðarborðið á hjartaþræðingarstofunni. Allt þetta tekur tíma eins og rannsóknin sýnir. Árangurinn er sá að aðeins 16% sjúklinga sem fluttir eru með þyrlu vegna kransæðastíflu til Reykjavíkur frá suður- og vesturlandi ná inn á þræðingastofu til meðferðar innan 120 mínútna viðmiðunartíma. Nýtt þjóðarsjúkrahús Íslendinga þarf þyrlupall. Það dugar ekki að hafa hann áfram á óbreyttum stað eða að byggja nýjan þyrlupall fimmhundruð metra frá þeim sem fyrir er því vandinn verður bara leystur með því að losna við þessa auka flutninga með sjúkrabíl. Ísland er strjálbýlasta land í Evrópu og við eigum aðeins eitt fjölgreina hátæknisjúkrahús. Við stöndum nágrannaþjóðum langt að baki þegar kemur að flutningstíma sjúklinga á sjúkrahús, meðal flutningstímar sjúklinga á Íslandi með þyrlu eru nú þegar til dæmis tvöfalt lengri en sambærilegir flutningar í Noregi. Ef ekki verður þyrlupallur við sjúkrahúsið lengist sá tími til muna. Það að sleppa því að hafa þyrlupall við það sjúkrahús sem verður þjóðarsjúkrahús Íslendinga næstu áratugi væri skelfileg ákvörðun og í raun með öllu óhugsandi, líf og heilsa þeirra einstaklinga sem fyrir verða er í húfi. Stjórn nýs Landspítala og stjórnvöld landsins bera hér ábyrgð og við trúum því ekki að þetta verði látið viðgangast, við trúum því ekki að mannslífum verði fórnað á þennan hátt. Undirrituð eru læknar á þyrlum Landhelgisgæslu Íslands. Ármann Jónsson Bergur Stefánsson Birkir Örn Hlynsson Jón Ragnar Jónsson Mikael Smári Mikaelsson Rosemary Lea Jones Sigurður Benediktsson Sigurjón Örn Stefánsson Viðar Magnússon
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun