Öryggi í sundlaugum Sólveig Valgeirsdóttir og Eyþór Víðisson skrifa 20. janúar 2024 07:00 Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar Sundlaugamenning Íslendinga er einstök og skipa sundlaugarnar stóran sess í lífi margra. Í upphafi voru sundlaugar byggðar til sundkennslu en í dag hafa þær fjölþættu hlutverki að gegna til heilsuræktar, slökunar og leikja sem gerir þær að líkamlegri, andlegri og félagslegri heilsulind. Aðsókn í sundlaugarnar eykst jafnt og þétt í takt við fjölgun ferðamanna til landsins og fjölgun íbúa á landinu. Sundlaugarnar í Reykjavík eru átta talsins og fengu yfir tvær milljónir gesta árið 2023. Þetta eru gestir á öllum aldri frá mismunandi menningarheimum, syndir jafnt sem ósyndir. Mannvirkin eru fjölbreytt, heitir og kaldir pottar, rennibrautir, stökkbretti, djúpar og grunnar laugar. Á sundstöðum geta því leynst margvíslegar hættur, ábyrgð þeirra sem reka sundstaði er mikil og mikilvægt að öryggi gesta sé tryggt. Öryggiskröfur í sundlaugum Kröfur um öryggi hafa breyst í tímanna rás og má þar nefna þætti eins og húsnæði, laugarvörslu, þrif og gæði vatns. Samræmdar reglur um öryggiskröfur á sundstöðum og við kennslulaugar voru gefnar út 1994 og árið 1998 gaf umhverfisráðuneytið út „Reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum“ sem unnið er eftir í dag. Síðan þá hefur sú reglugerð verið í sífelldri endurskoðun og hefur Félag forstöðumanna sundstaða á Íslandi verið í góðu samstarfi við ráðuneytið og bent á mikilvæg atriði er varða öryggismál og þyrfti að taka til endurskoðunar í reglugerð. Laugarvarsla krefst fullrar athygli og á laugarverði hvílir mikil ábyrgð. Það getur verið áskorun að fylgjast með hundruðum gesta sem sækja laugina á hverjum tíma hvort sem um er að ræða vöktun af skjám í laugarvarðaturni eða af bakka. Í stórum mannvirkjum eru margir skjáir sem þarf að fylgjast með og ganga um svæðið getur tekið tíma. Það er því ekki óeðlilegt að það sé sundlaugargestur sem kemur fyrstur auga á atvik og kallar eftir hjálp. Þótt ábyrgð rekstraraðila sé mikil er ekki hægt að draga úr þeirri ábyrgð sem einstaklingar bera á sjálfum sér og þeirri áhættu sem fylgt getur sundiðkun, en sérstaklega á það við um þá sem hafa með sér börn á sundstað, þá sem búa við skerta heilsu og einstaklinga sem hafa takmarkaða sundkunnáttu. Þá getur hegðun gesta verið með þeim hætti að hún ógni öryggi þeirra sjálfra og annarra gesta. Úttekt á öryggi í sundlaugum Reykjavíkur Í ágúst 2021 kom út skýrsla Innri endurskoðunar um öryggi sundlauga í Reykjavík. Í niðurstöðum þeirrar úttektar segir m.a. „Um úttekt á öryggismálum sundlauga Reykjavíkur má almennt segja að öryggismál séu í góðu horfi og uppfylli þau skilyrði sem reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum kveður á um. Forstöðumenn og starfsmenn sundlauga eru vakandi yfir hættum sem ógnað geta öryggi sundgesta, bæði hvað varðar húsnæði, búnað, heilnæmi vatns og þjálfun og hæfni starfsmanna.“ Bent var á nokkra þætti sem mætti bæta en frá því skýrslan kom út hafa öryggismál í sundlaugum Reykjavíkur verið tekin enn fastari tökum. Búið er að endurskoða og samræma verkferla og aukin áhersla lögð á öryggisþætti við móttöku nýs starfsfólks. Teknar hafa verið í notkun talstöðvar sem flýtir viðbragðstíma komi upp atvik og neyðaræfingum hefur verið fjölgað umfram lögbundnar æfingar. Þá hefur borgin gengið lengra en segir í reglugerð um fjölda barna í hópum sem koma í sund og hefur haft forgöngu í því að samræma það verklag hjá nágrannasveitarfélögunum þar sem hópar sækja sundlaugar á milli sveitarfélaga. Vinnuumhverfi starfsmanna Til að tryggja sem best öryggi gesta þarf starfsumhverfi þeirra sem vinna í sundlaugunum að vera öruggt og gott. Líkt og með öryggismálin hafa byggingareglugerðir tekið breytingum og kröfur um aðbúnað starfmanna aukist. Mikil vinna hefur farið fram hjá borginni í vinnuverndarmálum og hafin er vinna eftir nýrri öryggisstefnu borgarinnar. Áætlun um öryggi og heilbrigði starfsmanna hefur verið unnin fyrir allar laugar þar sem áhætta í starfi er metin og unnið út frá þeirri áætlun til að bæta starfsumhverfi. Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar 21. janúar 2022 lést Guðni Pétur Guðnason, starfsmaður á velferðarsviði Reykjavíkurborgar, við störf sín þegar hann fór með skjólstæðing sinn í sund í Sundhöll Reykjavíkur. Þetta er afar sorglegur atburður sem snertir marga. Að frumkvæði foreldra Guðna verður minningu hans haldið á lofti þann dag ár hvert með vitundarvakningu um öryggi í sundlaugum og er það hluti af úrbótaáætlun gerð í nafni Guðna og samþykkt í borgarráði. Sunnudaginn 21.janúar n.k. kl.14-16 verður opið hús í Sundhöll Reykjavíkur þar sem gestir geta kynnt sér og prófað þann öryggisbúnað sem notaður er í sundlaugum og við neyðaræfingar starfsfólks. Sá dagur er upphaf öryggisviku í sundlaugunum þar sem innleidd verður ný námslína fyrir laugarverði en þar er lögð áhersla á öryggi og gæði vatns. Ráðstefna verður haldin fyrir öryggisverði og öryggistrúnaðarmenn og lýkur öryggisviku með opnu húsi í Grafarvogslaug laugardaginn 27.janúar kl.14-16 þar sem gestir geta prófað öryggisbúnað sem notaður er við björgun í sundlaugum. Áfram verður unnið í sundlaugunum með öryggi gesta að leiðarljósi svo upplifun þeirra verði sem best þegar þeir heimsækja laugarnar til leikja, heilsuræktar og slökunar og þeir upplifi þær áfram sem líkamlega, andlega og félagslega heilsulind. Höfundar eru Sólveig Valgeirsdóttir, öryggisstjóri menningar- og íþróttasviðs Reykjavíkurborgar, og Eyþór Víðisson, öryggisstjóri vinnuverndar hjá Reykjavíkurborg. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sundlaugar Reykjavík Slysavarnir Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Sjá meira
Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar Sundlaugamenning Íslendinga er einstök og skipa sundlaugarnar stóran sess í lífi margra. Í upphafi voru sundlaugar byggðar til sundkennslu en í dag hafa þær fjölþættu hlutverki að gegna til heilsuræktar, slökunar og leikja sem gerir þær að líkamlegri, andlegri og félagslegri heilsulind. Aðsókn í sundlaugarnar eykst jafnt og þétt í takt við fjölgun ferðamanna til landsins og fjölgun íbúa á landinu. Sundlaugarnar í Reykjavík eru átta talsins og fengu yfir tvær milljónir gesta árið 2023. Þetta eru gestir á öllum aldri frá mismunandi menningarheimum, syndir jafnt sem ósyndir. Mannvirkin eru fjölbreytt, heitir og kaldir pottar, rennibrautir, stökkbretti, djúpar og grunnar laugar. Á sundstöðum geta því leynst margvíslegar hættur, ábyrgð þeirra sem reka sundstaði er mikil og mikilvægt að öryggi gesta sé tryggt. Öryggiskröfur í sundlaugum Kröfur um öryggi hafa breyst í tímanna rás og má þar nefna þætti eins og húsnæði, laugarvörslu, þrif og gæði vatns. Samræmdar reglur um öryggiskröfur á sundstöðum og við kennslulaugar voru gefnar út 1994 og árið 1998 gaf umhverfisráðuneytið út „Reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum“ sem unnið er eftir í dag. Síðan þá hefur sú reglugerð verið í sífelldri endurskoðun og hefur Félag forstöðumanna sundstaða á Íslandi verið í góðu samstarfi við ráðuneytið og bent á mikilvæg atriði er varða öryggismál og þyrfti að taka til endurskoðunar í reglugerð. Laugarvarsla krefst fullrar athygli og á laugarverði hvílir mikil ábyrgð. Það getur verið áskorun að fylgjast með hundruðum gesta sem sækja laugina á hverjum tíma hvort sem um er að ræða vöktun af skjám í laugarvarðaturni eða af bakka. Í stórum mannvirkjum eru margir skjáir sem þarf að fylgjast með og ganga um svæðið getur tekið tíma. Það er því ekki óeðlilegt að það sé sundlaugargestur sem kemur fyrstur auga á atvik og kallar eftir hjálp. Þótt ábyrgð rekstraraðila sé mikil er ekki hægt að draga úr þeirri ábyrgð sem einstaklingar bera á sjálfum sér og þeirri áhættu sem fylgt getur sundiðkun, en sérstaklega á það við um þá sem hafa með sér börn á sundstað, þá sem búa við skerta heilsu og einstaklinga sem hafa takmarkaða sundkunnáttu. Þá getur hegðun gesta verið með þeim hætti að hún ógni öryggi þeirra sjálfra og annarra gesta. Úttekt á öryggi í sundlaugum Reykjavíkur Í ágúst 2021 kom út skýrsla Innri endurskoðunar um öryggi sundlauga í Reykjavík. Í niðurstöðum þeirrar úttektar segir m.a. „Um úttekt á öryggismálum sundlauga Reykjavíkur má almennt segja að öryggismál séu í góðu horfi og uppfylli þau skilyrði sem reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum kveður á um. Forstöðumenn og starfsmenn sundlauga eru vakandi yfir hættum sem ógnað geta öryggi sundgesta, bæði hvað varðar húsnæði, búnað, heilnæmi vatns og þjálfun og hæfni starfsmanna.“ Bent var á nokkra þætti sem mætti bæta en frá því skýrslan kom út hafa öryggismál í sundlaugum Reykjavíkur verið tekin enn fastari tökum. Búið er að endurskoða og samræma verkferla og aukin áhersla lögð á öryggisþætti við móttöku nýs starfsfólks. Teknar hafa verið í notkun talstöðvar sem flýtir viðbragðstíma komi upp atvik og neyðaræfingum hefur verið fjölgað umfram lögbundnar æfingar. Þá hefur borgin gengið lengra en segir í reglugerð um fjölda barna í hópum sem koma í sund og hefur haft forgöngu í því að samræma það verklag hjá nágrannasveitarfélögunum þar sem hópar sækja sundlaugar á milli sveitarfélaga. Vinnuumhverfi starfsmanna Til að tryggja sem best öryggi gesta þarf starfsumhverfi þeirra sem vinna í sundlaugunum að vera öruggt og gott. Líkt og með öryggismálin hafa byggingareglugerðir tekið breytingum og kröfur um aðbúnað starfmanna aukist. Mikil vinna hefur farið fram hjá borginni í vinnuverndarmálum og hafin er vinna eftir nýrri öryggisstefnu borgarinnar. Áætlun um öryggi og heilbrigði starfsmanna hefur verið unnin fyrir allar laugar þar sem áhætta í starfi er metin og unnið út frá þeirri áætlun til að bæta starfsumhverfi. Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar 21. janúar 2022 lést Guðni Pétur Guðnason, starfsmaður á velferðarsviði Reykjavíkurborgar, við störf sín þegar hann fór með skjólstæðing sinn í sund í Sundhöll Reykjavíkur. Þetta er afar sorglegur atburður sem snertir marga. Að frumkvæði foreldra Guðna verður minningu hans haldið á lofti þann dag ár hvert með vitundarvakningu um öryggi í sundlaugum og er það hluti af úrbótaáætlun gerð í nafni Guðna og samþykkt í borgarráði. Sunnudaginn 21.janúar n.k. kl.14-16 verður opið hús í Sundhöll Reykjavíkur þar sem gestir geta kynnt sér og prófað þann öryggisbúnað sem notaður er í sundlaugum og við neyðaræfingar starfsfólks. Sá dagur er upphaf öryggisviku í sundlaugunum þar sem innleidd verður ný námslína fyrir laugarverði en þar er lögð áhersla á öryggi og gæði vatns. Ráðstefna verður haldin fyrir öryggisverði og öryggistrúnaðarmenn og lýkur öryggisviku með opnu húsi í Grafarvogslaug laugardaginn 27.janúar kl.14-16 þar sem gestir geta prófað öryggisbúnað sem notaður er við björgun í sundlaugum. Áfram verður unnið í sundlaugunum með öryggi gesta að leiðarljósi svo upplifun þeirra verði sem best þegar þeir heimsækja laugarnar til leikja, heilsuræktar og slökunar og þeir upplifi þær áfram sem líkamlega, andlega og félagslega heilsulind. Höfundar eru Sólveig Valgeirsdóttir, öryggisstjóri menningar- og íþróttasviðs Reykjavíkurborgar, og Eyþór Víðisson, öryggisstjóri vinnuverndar hjá Reykjavíkurborg.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun