Útvistun eða innvistun verkefna Signý Jóhannesdóttir skrifar 14. október 2023 10:30 Í samfélagi þar sem exelskjölin ráða meiru en hinn mannlegi þáttur í þjónustu og starfsmannahaldi, er algengt að þegar gerð er krafa um sparnað og hagræðingu, þá byrja menn við gólflistana og eldhúsvakinn. Fyrst eru boðin út störf við ræstingu næst eru það svo þvottahúsin og mötuneytin. Liðurinn ,,aðkeypt þjónusta” lítur víst mun betur út í bókhaldi en laun og starfsmannakostnaður. Oftar ekki eru þetta opinberar stofnanir, ríki og sveitarfélög eða stofnanir reknar fyrir almannafé. Þetta eru grunnskólar, sjúrkastofnanir, dvalar- og hjúkrunarheimili og önnur Þjónusta við viðkvæma hópa, börn, aldraða og sjúka. Nýjasta dæmið eru Grundarheimilin, þar eru það starfsmenn við ræstingu og í þvottahúsi. Eðlilega hefur þessum uppsögnum verið mótmælt af stéttarfélagi þeirra starfsmanna sem þeir tilheyra. Þarna er um að ræða starfsmenn, sem margir hafa langa starfsreynslu, um 80% þeirra eru konur. Laun flestra starfsmanna sem starfa eftir kjarasamningum hjá ríki og sveitarfélögum eru lág, þeim fylgja þó ríkulegri réttindi en á almennum markaði. Veikindaréttur er lengri, réttur til orlofs er lengri og hjá sveitarfélögunum er meiri vernd gegn uppsögnum en bæði hjá ríkinu og á almenna markaðnum. Einhver dæmi eru um að störf sem boðin hafa verið út hafa aftur ratað inn í rekstur stofnana vegna þess að t.d. í skólum kemur það betur út að þeir starfsmenn sem annast ræstingu séu einnig með fleiri skyldur en s.s. gangvörslu, frímínútnagæslu og fleira. Séu hluti af starfsliðinu og starfi með öðrum á starfstíma skólans. Það sem sérstaklega vakti athygli mína á dögunum þegar fréttir bárust af uppsögnum starfsmanna Grundarheimilanna var tvennt. Annað var að bæjarstjórinn í Hveragerði fór á fund forsvarsmanna fyrirtækisins til að mótmæla uppsögnunum. En Hveragerðisbær bauð út allar ræstingar hjá sveitarfélaginu fyrir rúmum tveimur árum og samdi við fyrirtækið Daga um að annast verkið. Það var að vísu Aldís Hafsteinsdóttir sem stóð í þeim breytingum, en varla hefur sá gjörningur verið gott veganesti fyrir Geir Sveinsson í viðræður við forsvarsmenn Grundar. Hitt var hinn falski tónn Sólveirar Önnu Jónsdóttur. Hver hlustar á formann Eflingar mótmæla eigin aðferðafræði? Fyrir hálfu öðru ári fóru fram þær ömurlegustu athafnir sem nokkur forysta í stéttarfélagi hefur staðið fyrir, þegar formaður og framkvæmdastjóri eins stærsta stéttarfélags í landinu sagði upp öllu starfsfólki félagsins. Um var að ræða hópuppsögn í skilningi þeirra laga sem um þannig gjörninga fjalla. Starfsfólkið fékk bréf frá lögmanni úti í bæ og uppsagnirnar tóku gildi þann 1. maí. Trúnaðarmenn fengu líka reisupassann. Allir forystumenn í verkalýðshreyfingunni sem hafa einhverja samvisku og siðgæðisvitund mótmæltu þessu framferði. Forseti ASÍ Drífa Snædal fordæmdi þennan gjörning, ásamt öðrum þeim sem láta ekki hagsmunavörslu í eigin valdatafli ráða för. Skorað var á Trúnaðarráð stéttarfélagsins að draga uppsagnirnar til baka. Því var hafnað og sumir ráðsmenn lýstu með stolti yfir fullum stuðningi við foringjann. Það liðu ekki margir mánuðir þangað til Drífa, fyrsta og eina konan í stóli forseta ASÍ dróg sig í hlé og sagði af sér, gat ekki lengur látið beita sig vægðarlausu ofbeldi og skoðanakúgun. Þingi ASÍ var hleypt upp og stórforingjarnir hlupu út og þeirra helstu stuðningsmenn á eftir. Þingheimur sat eftir í forundran, vissi ekki hvaðan á sig stóð veðrið. Þetta framferði forystufólks sem að eigin mati er hafið yfir lög og reglur, þó það sé jafnvel dæmt fyrir sakir sem alla jafna er lýst á hendur vondum atvinnurekendum, er að mínu mati ekki boðlegt í starfi fjöldahreyfingar eins og ASÍ, eða í forystu stærstu séttarfélaga landsins. Lög um uppsagnir eru no.19/1979 og hópuppsagnir hafa frá því lög voru sett um þær árið 2000 oftast vakið upp mikil mótmæli, þegar þeim er beitt. Ólöglegar uppsagnir trúnaðarmanna einnig. Aldrei hef ég heyrt af fyrirtæki sem rekur allt starfsfólk, tugi manna, afþvíbara. Mér er fyrirmunað að skilja hvernig formaður Eflingar, getur samvisku sinnar vegna staðið í stafni þessara mótmæla gegn Grundarheimilunum og að mínu mati er Trúnaðarráð Eflingar ekki marktækt í þessu máli. Hinn falski tónn Samúð mín liggur hjá þeim starfsmönnum sem fyrir uppsögnunum verða og eiga í raun ekki trúverðuga málsvara hvorki í stéttarfélaginu sínu eða stjórnendum sveitarfélagsins sem þeir búa í. Á sama hátt átti starfsfólkið sem Sólveig Anna rak af eigin skrifstofu ekki málsvara í stéttarféalginu og trúnarðarmaðurinn sem hún rak og var félagsmaður í VR, fékk ekki afdráttarlausan stuðning frá formanni VR. Taldi VR formaðurinn sig þurfa að hafa Sólveigu Önnu góða í sínu valdatafli? Sólveig Anna Jónsdóttir virðist telja sig þess umkomna að segja fólki til um hvaða skoðanir það má hafa og sagði nýlega í allt öðru samhengi á mbl.is, talaði þá til Bjarna Jónssonar þingmanns: „Fullorðið fólk á að gæta þess að hafa ekki ósamræmanlegar skoðanir. Sérstaklega fullorðið fólk sem heldur að það eigi erindi í stjórnmál.“ Ég geri enn ríkari kröfur til forystufólks í verkalýðshreyfingunni um trúverðugleika en til stjórnmálamanna. Að lokum langar mig til að vita hvað fréttamenn hafa langt minni? Ef að meira en ár er liðið frá axarsköftunum, er þá allt gleymt? Höfundur hefur starfað í verkalýðshreyfingunni í tæpa fimmtíu áratugi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Stéttarfélög Signý Jóhannesdóttir Mest lesið Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Sjá meira
Í samfélagi þar sem exelskjölin ráða meiru en hinn mannlegi þáttur í þjónustu og starfsmannahaldi, er algengt að þegar gerð er krafa um sparnað og hagræðingu, þá byrja menn við gólflistana og eldhúsvakinn. Fyrst eru boðin út störf við ræstingu næst eru það svo þvottahúsin og mötuneytin. Liðurinn ,,aðkeypt þjónusta” lítur víst mun betur út í bókhaldi en laun og starfsmannakostnaður. Oftar ekki eru þetta opinberar stofnanir, ríki og sveitarfélög eða stofnanir reknar fyrir almannafé. Þetta eru grunnskólar, sjúrkastofnanir, dvalar- og hjúkrunarheimili og önnur Þjónusta við viðkvæma hópa, börn, aldraða og sjúka. Nýjasta dæmið eru Grundarheimilin, þar eru það starfsmenn við ræstingu og í þvottahúsi. Eðlilega hefur þessum uppsögnum verið mótmælt af stéttarfélagi þeirra starfsmanna sem þeir tilheyra. Þarna er um að ræða starfsmenn, sem margir hafa langa starfsreynslu, um 80% þeirra eru konur. Laun flestra starfsmanna sem starfa eftir kjarasamningum hjá ríki og sveitarfélögum eru lág, þeim fylgja þó ríkulegri réttindi en á almennum markaði. Veikindaréttur er lengri, réttur til orlofs er lengri og hjá sveitarfélögunum er meiri vernd gegn uppsögnum en bæði hjá ríkinu og á almenna markaðnum. Einhver dæmi eru um að störf sem boðin hafa verið út hafa aftur ratað inn í rekstur stofnana vegna þess að t.d. í skólum kemur það betur út að þeir starfsmenn sem annast ræstingu séu einnig með fleiri skyldur en s.s. gangvörslu, frímínútnagæslu og fleira. Séu hluti af starfsliðinu og starfi með öðrum á starfstíma skólans. Það sem sérstaklega vakti athygli mína á dögunum þegar fréttir bárust af uppsögnum starfsmanna Grundarheimilanna var tvennt. Annað var að bæjarstjórinn í Hveragerði fór á fund forsvarsmanna fyrirtækisins til að mótmæla uppsögnunum. En Hveragerðisbær bauð út allar ræstingar hjá sveitarfélaginu fyrir rúmum tveimur árum og samdi við fyrirtækið Daga um að annast verkið. Það var að vísu Aldís Hafsteinsdóttir sem stóð í þeim breytingum, en varla hefur sá gjörningur verið gott veganesti fyrir Geir Sveinsson í viðræður við forsvarsmenn Grundar. Hitt var hinn falski tónn Sólveirar Önnu Jónsdóttur. Hver hlustar á formann Eflingar mótmæla eigin aðferðafræði? Fyrir hálfu öðru ári fóru fram þær ömurlegustu athafnir sem nokkur forysta í stéttarfélagi hefur staðið fyrir, þegar formaður og framkvæmdastjóri eins stærsta stéttarfélags í landinu sagði upp öllu starfsfólki félagsins. Um var að ræða hópuppsögn í skilningi þeirra laga sem um þannig gjörninga fjalla. Starfsfólkið fékk bréf frá lögmanni úti í bæ og uppsagnirnar tóku gildi þann 1. maí. Trúnaðarmenn fengu líka reisupassann. Allir forystumenn í verkalýðshreyfingunni sem hafa einhverja samvisku og siðgæðisvitund mótmæltu þessu framferði. Forseti ASÍ Drífa Snædal fordæmdi þennan gjörning, ásamt öðrum þeim sem láta ekki hagsmunavörslu í eigin valdatafli ráða för. Skorað var á Trúnaðarráð stéttarfélagsins að draga uppsagnirnar til baka. Því var hafnað og sumir ráðsmenn lýstu með stolti yfir fullum stuðningi við foringjann. Það liðu ekki margir mánuðir þangað til Drífa, fyrsta og eina konan í stóli forseta ASÍ dróg sig í hlé og sagði af sér, gat ekki lengur látið beita sig vægðarlausu ofbeldi og skoðanakúgun. Þingi ASÍ var hleypt upp og stórforingjarnir hlupu út og þeirra helstu stuðningsmenn á eftir. Þingheimur sat eftir í forundran, vissi ekki hvaðan á sig stóð veðrið. Þetta framferði forystufólks sem að eigin mati er hafið yfir lög og reglur, þó það sé jafnvel dæmt fyrir sakir sem alla jafna er lýst á hendur vondum atvinnurekendum, er að mínu mati ekki boðlegt í starfi fjöldahreyfingar eins og ASÍ, eða í forystu stærstu séttarfélaga landsins. Lög um uppsagnir eru no.19/1979 og hópuppsagnir hafa frá því lög voru sett um þær árið 2000 oftast vakið upp mikil mótmæli, þegar þeim er beitt. Ólöglegar uppsagnir trúnaðarmanna einnig. Aldrei hef ég heyrt af fyrirtæki sem rekur allt starfsfólk, tugi manna, afþvíbara. Mér er fyrirmunað að skilja hvernig formaður Eflingar, getur samvisku sinnar vegna staðið í stafni þessara mótmæla gegn Grundarheimilunum og að mínu mati er Trúnaðarráð Eflingar ekki marktækt í þessu máli. Hinn falski tónn Samúð mín liggur hjá þeim starfsmönnum sem fyrir uppsögnunum verða og eiga í raun ekki trúverðuga málsvara hvorki í stéttarfélaginu sínu eða stjórnendum sveitarfélagsins sem þeir búa í. Á sama hátt átti starfsfólkið sem Sólveig Anna rak af eigin skrifstofu ekki málsvara í stéttarféalginu og trúnarðarmaðurinn sem hún rak og var félagsmaður í VR, fékk ekki afdráttarlausan stuðning frá formanni VR. Taldi VR formaðurinn sig þurfa að hafa Sólveigu Önnu góða í sínu valdatafli? Sólveig Anna Jónsdóttir virðist telja sig þess umkomna að segja fólki til um hvaða skoðanir það má hafa og sagði nýlega í allt öðru samhengi á mbl.is, talaði þá til Bjarna Jónssonar þingmanns: „Fullorðið fólk á að gæta þess að hafa ekki ósamræmanlegar skoðanir. Sérstaklega fullorðið fólk sem heldur að það eigi erindi í stjórnmál.“ Ég geri enn ríkari kröfur til forystufólks í verkalýðshreyfingunni um trúverðugleika en til stjórnmálamanna. Að lokum langar mig til að vita hvað fréttamenn hafa langt minni? Ef að meira en ár er liðið frá axarsköftunum, er þá allt gleymt? Höfundur hefur starfað í verkalýðshreyfingunni í tæpa fimmtíu áratugi.
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun