Ferðaþjónustan er sú grein sem skilar mestum gjaldeyristekjum í þjóðarbúið, hún skilar bæði meiru en sjávarútvegurinn og öll álframleiðsla landsins. Útlit er fyrir að þessar tekjur muni aukast töluvert á næstu árum en greiningaraðilar gera ráð fyrir komu rúmlega 2 milljóna ferðamanna á þessu ári og rúmum 2,5 milljónum árið 2025 samanborið við 2,3 milljónir metárið 2018. Til þess að geta tekið á móti þessum fjölda með góðu móti þarf að efla heilsársferðamennsku og dreifa ferðamönnum á fleiri fjórðunga en Suðurlandið sem er langvinsælasti áfangastaðurinn. Þá er mikilvægt að hver ferðamaður skilji meira eftir sig með sem minnstu kolefnisspori og raski á náttúru og innviðum.
Í þeim tilgangi settu sveitarfélögin á Austurlandi á fót stofnunina Austurbrú sem vinnur að því að fjórðungurinn verði staður fólks, fjárfesta og fyrirtækja sem vilja byggja upp sjálfbært samfélag. Starfsmenn stofnunarinnar hafa unnið að því að móta stefnu í ferðaþjónustu fyrir landshlutann sem einkennist af stórbrotinni náttúru og fjölbreyttu dýralífi. Hluti af þeirri vinnu var að bjóða undirritaðri fyrir hönd Arctic Adventures ásamt öðrum fjárfestum á svæðið og kynna fyrir þeim þá ótrúlegu uppbyggingu sem hefur átt sér stað ásamt metnaðarfullri og spennandi framtíðarsýn. Ég vil hér nefna nokkur þeirra fyrirtækja sem við heimsóttum, en legg áherslu á að þetta er aðeins lítið brot af því sem í boði er á Austurlandi fyrir ferðamenn, íslenska sem erlenda.
Á Borgarfirði Eystri má finna áfangastaðinn Blábjörg sem er í senn hótel, lúxus heilsulind, veitingastaður, bar og brugghús. Hægt er að velja á milli þara- eða bjórbaða, njóta útsýnisins yfir fjörðinn í heitum útipottum, fá sér rjúkandi kaffi í kaffihúsinu við rætur lundahólmans, eða gæða sér á heimabrugguðum verðlaunabjór á glæsilegum bar. Annar fallegur áfangastaður er Óbyggðasetrið í Fljótsdal en það er hótel í gömlum rómantískum stíl með baðhúsi, heitri laug og úrval afþreyingar ss. göngur, hestaferðir og gönguskíðaferðir. Eiðar er áfangastaður rétt fyrir utan Egilsstaði sem vert er að fylgjast með. Þar er stefnt að því að umturna gömlum byggingum á svæðinu í lúxus hótel, setja upp golfvöll og reisa fallega sumarhúsabyggð. Að lokum verður að minnast náttúrulaugarnar Vök við Urriðavatn hjá Egilsstöðum og litlu rauðu gistihúsin á Mjóeyri með útsýni yfir Eskifjörð.
Þessi uppbygging í ferðaþjónustu í fjórðungnum blæs atvinnulífinu byr undir báða vængi. Lífsgæði á svæðinu aukast með tilkomu veitingastaða, kaffihúsa, afþreyinga og menningarlífs. Þessi auknu lífsgæði gera ungu fólki kleift að snúa aftur í heimabyggð að námi loknu sem styður við uppbyggingu á öðrum sviðum svo sem matvælaframleiðslu, iðnaði, menningu og listum.
Ljóst er að með öllum þessum fjárfestingum, sem eru enn sem komið er að miklu leyti á herðum heimamanna, verða innviðir að vera til staðar. Margt hefur gengið vel en betur má ef duga skal. Ríki og sveitarfélög verða að koma að borðinu með meiri krafti til þess að heildarmyndin gangi upp. Frumkvöðlar á borð við þau sem nefnd eru hér að ofan hafa unnið hörðum höndum að því að byggja upp faglega og metnaðarfulla þjónustu og gestir verða að geta nálgast þá þjónustu allan ársins hring. Traustir innviðir tryggja einnig að ágangur ferðamanna á samfélagið og náttúruna verði ekki of mikill m.a. með reglulegu aðgengi að snyrtingu, merktum gönguleiðum og öruggum útsýnispöllum. Ferðaþjónustan þrífst ekki nema í sátt við nærsamfélögin sem eiga mikið undir því að ungt fólk hafi aðgengi að fjölbreyttum störfum í lifandi samfélagi.
Höfundur er framkvæmdastjóri sölu, þjónustu og markaðsmála hjá Arctic Adventures.
