Byggðaþróun og ábyrgð stórfyrirtækja Margrét Jóna Ísólfsdóttir skrifar 7. mars 2022 16:01 Suma daga slær landsbyggðarhjartað mitt hraðar en aðra. Fréttir síðustu daga og vikna af ákvörðunum stórra fyrirtækja um lokun starfstöðva í mínu heimahéraði og víðar á landsbyggðinni hafa gert mig mjög hugsi. Okkur er tíðrætt um samfélagslega ábyrgð í rekstri fyrirtækja, ábyrgar fjárfestingar og lágmörkun umhverfisáhrifa. Þetta eru mikilvæg málefni - en hvað með ábyrgð fyrirtækja á byggðarþróun? Störf sem vinna má hvar sem er Lokanir útibúa á landsbyggðinni eru nær alltaf réttlættar með tækniframförum og mikilli fækkun komu þjónustuþega á starfstöðvar. Vissulega er rétt að þörfin á opnum þjónustuborðum hefur minnkað mikið og mun sennilega með tímanum hverfa alveg. Engu að síður er og verða til staðar hjá umræddum fyrirtækjum þörf fyrir þjónustufulltrúa, bakvinnslu, tæknimenn og sérfræðinga svo eitthvað sé nefnt. Flestum ef ekki öllum þessum störfum má sinna hvar sem er, með góðri internettenginu. Því tel ég engin haldbær rök fyrir því að þjappa umræddum störfum öllum á höfuðborgarsvæðið. Landsbyggðin tekur höggið Samkvæmt ársskýrslu Arion banka sem rekur útibú á Hellu hefur starfsmönnum bankans á landsvísu fækkað um 30% frá árinu 2014 til ársins 2021 en á sama tíma hefur starfsmönnum útibúsins á Hellu fækkað um 80%. Á sama tíma og VÍS lokaði nær öllum útibúum sínum á landsbyggðinni árið 2018, þar á meðal á Hvolsvelli og Hellu, birtust auglýsingar þar sem VÍS óskaði eftir nýjum starfsmönnum í þjónustuver sitt í höfuðborginni. Samkvæmt tölum úr ársreikningum félagsins árin 2017 og 2018 fjölgaði stöðugildum VÍS um 9 milli ára. Hefði ekki mátt sinna einhverjum þeirra á landsbyggðinni? Banki allra landsmanna? Á fjármálaráðstefnu sveitarfélaganna sl. haust hélt Lilja Björk Einarsdóttir bankastjóri Landsbankans fyrirlestur undir nafninu „Nýir tímar í fjármálaþjónustu“. Spurð út í starfsemi Landsbankans á landsbyggðinni svaraði hún „það er ekki fýsilegt fyrir okkur að vera með stóra starfstaði á mörgum stöðum“ og þar á eftir kom „viljum ekki að starfstöðvar verði það litlar að þetta verði mjög erfitt fyrir starfsfólk að vinna á slíkum stöðum“. Undirrituð getur ekki skilið þessi orð bankastjórans á annan hátt en svo að eina leiðin til að reka Landsbankann á nýjum tímum sé að hafa alla starfsemina á einum stað í 101 Reykjavík. Einnig kallaði hún störf án staðsetningar tískuorð og þau hentuðu almennt fremur illa bæði viðskiptavinum og starfsfólki, en þó gengju þau „stundum vel“. Ég ætla að leyfa mér að efast um að Landsbankinn standi undir nafni sem banki allra landsmanna miðað við þessi svör bankastjórans. Upptöku af fyrirlestri og fyrirspurnum má finna á vef Sambands íslenskra sveitarfélaga fyrir áhugasama. Það eru tækifæri á landsbyggðinni Stjórnendur stórra fyrirtækja þurfa að opna augu sín fyrir tækifærum á landsbyggðinni. Tækifæri sem eru ekki bara samfélagsleg heldur einnig arðbær ef betur er að gáð. Atvinnuhúsnæði er almennt ódýrara á landsbyggðinni, með lægri fasteignagjöldum og rekstrarkostnaði. Starfsmannavelta er oftar en ekki töluvert minni á landsbyggðinni en á höfuðbogasvæðinu. Í því felst sparnaður því eins og stjórnendur þekkja er kostnaður við þjálfun nýrra starfsmanna hár. Landsbyggðin er full að mannauði sem fyrirtæki eru að fara á mis við. Þetta á ekki síst við núna þegar sífellt algengara verður að ungt menntað fjölskyldufólk flytji af höfuðborgarsvæðinu á landsbyggðina, enda mat margra að því fylgi aukin lífsgæði. Áskorun til stjórnenda Ég skora á stjórnendur stórra fyrirtækja á Íslandi að endurskoða afstöðu sína til landsbyggðarinnar og efla þar starfsemi sína með framsýni og hugrekki. Ég skora á þau að nýta mannauð, húsakost og nútímatækni og sjá tækifærin sem landsbyggðin hefur upp á að bjóða, eitthvað sem mörgum leiðtogum hefur yfirsést á síðustu árum. Ég skora á þau að byggja upp starfsemi á landsbyggðinni í stað þess að leggja hana niður, taka samfélagslega ábyrgð og tryggja störf á landsbyggðinni. Kæru stjórnendur. Árið er 2022 og ef það er eitthvað sem covid hefur kennt okkur, þá er það að það skiptir ekki máli hvort góður starfsmaður sé staddur í 861 eða 105. Vinnunni er hægt að skila af sér hvar sem er. Höfundur er skrifstofu- og fjármálastjóri. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Byggðamál Vinnumarkaður Fjarvinna Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 27.04.2024 Halldór Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Sjá meira
Suma daga slær landsbyggðarhjartað mitt hraðar en aðra. Fréttir síðustu daga og vikna af ákvörðunum stórra fyrirtækja um lokun starfstöðva í mínu heimahéraði og víðar á landsbyggðinni hafa gert mig mjög hugsi. Okkur er tíðrætt um samfélagslega ábyrgð í rekstri fyrirtækja, ábyrgar fjárfestingar og lágmörkun umhverfisáhrifa. Þetta eru mikilvæg málefni - en hvað með ábyrgð fyrirtækja á byggðarþróun? Störf sem vinna má hvar sem er Lokanir útibúa á landsbyggðinni eru nær alltaf réttlættar með tækniframförum og mikilli fækkun komu þjónustuþega á starfstöðvar. Vissulega er rétt að þörfin á opnum þjónustuborðum hefur minnkað mikið og mun sennilega með tímanum hverfa alveg. Engu að síður er og verða til staðar hjá umræddum fyrirtækjum þörf fyrir þjónustufulltrúa, bakvinnslu, tæknimenn og sérfræðinga svo eitthvað sé nefnt. Flestum ef ekki öllum þessum störfum má sinna hvar sem er, með góðri internettenginu. Því tel ég engin haldbær rök fyrir því að þjappa umræddum störfum öllum á höfuðborgarsvæðið. Landsbyggðin tekur höggið Samkvæmt ársskýrslu Arion banka sem rekur útibú á Hellu hefur starfsmönnum bankans á landsvísu fækkað um 30% frá árinu 2014 til ársins 2021 en á sama tíma hefur starfsmönnum útibúsins á Hellu fækkað um 80%. Á sama tíma og VÍS lokaði nær öllum útibúum sínum á landsbyggðinni árið 2018, þar á meðal á Hvolsvelli og Hellu, birtust auglýsingar þar sem VÍS óskaði eftir nýjum starfsmönnum í þjónustuver sitt í höfuðborginni. Samkvæmt tölum úr ársreikningum félagsins árin 2017 og 2018 fjölgaði stöðugildum VÍS um 9 milli ára. Hefði ekki mátt sinna einhverjum þeirra á landsbyggðinni? Banki allra landsmanna? Á fjármálaráðstefnu sveitarfélaganna sl. haust hélt Lilja Björk Einarsdóttir bankastjóri Landsbankans fyrirlestur undir nafninu „Nýir tímar í fjármálaþjónustu“. Spurð út í starfsemi Landsbankans á landsbyggðinni svaraði hún „það er ekki fýsilegt fyrir okkur að vera með stóra starfstaði á mörgum stöðum“ og þar á eftir kom „viljum ekki að starfstöðvar verði það litlar að þetta verði mjög erfitt fyrir starfsfólk að vinna á slíkum stöðum“. Undirrituð getur ekki skilið þessi orð bankastjórans á annan hátt en svo að eina leiðin til að reka Landsbankann á nýjum tímum sé að hafa alla starfsemina á einum stað í 101 Reykjavík. Einnig kallaði hún störf án staðsetningar tískuorð og þau hentuðu almennt fremur illa bæði viðskiptavinum og starfsfólki, en þó gengju þau „stundum vel“. Ég ætla að leyfa mér að efast um að Landsbankinn standi undir nafni sem banki allra landsmanna miðað við þessi svör bankastjórans. Upptöku af fyrirlestri og fyrirspurnum má finna á vef Sambands íslenskra sveitarfélaga fyrir áhugasama. Það eru tækifæri á landsbyggðinni Stjórnendur stórra fyrirtækja þurfa að opna augu sín fyrir tækifærum á landsbyggðinni. Tækifæri sem eru ekki bara samfélagsleg heldur einnig arðbær ef betur er að gáð. Atvinnuhúsnæði er almennt ódýrara á landsbyggðinni, með lægri fasteignagjöldum og rekstrarkostnaði. Starfsmannavelta er oftar en ekki töluvert minni á landsbyggðinni en á höfuðbogasvæðinu. Í því felst sparnaður því eins og stjórnendur þekkja er kostnaður við þjálfun nýrra starfsmanna hár. Landsbyggðin er full að mannauði sem fyrirtæki eru að fara á mis við. Þetta á ekki síst við núna þegar sífellt algengara verður að ungt menntað fjölskyldufólk flytji af höfuðborgarsvæðinu á landsbyggðina, enda mat margra að því fylgi aukin lífsgæði. Áskorun til stjórnenda Ég skora á stjórnendur stórra fyrirtækja á Íslandi að endurskoða afstöðu sína til landsbyggðarinnar og efla þar starfsemi sína með framsýni og hugrekki. Ég skora á þau að nýta mannauð, húsakost og nútímatækni og sjá tækifærin sem landsbyggðin hefur upp á að bjóða, eitthvað sem mörgum leiðtogum hefur yfirsést á síðustu árum. Ég skora á þau að byggja upp starfsemi á landsbyggðinni í stað þess að leggja hana niður, taka samfélagslega ábyrgð og tryggja störf á landsbyggðinni. Kæru stjórnendur. Árið er 2022 og ef það er eitthvað sem covid hefur kennt okkur, þá er það að það skiptir ekki máli hvort góður starfsmaður sé staddur í 861 eða 105. Vinnunni er hægt að skila af sér hvar sem er. Höfundur er skrifstofu- og fjármálastjóri.
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar