Hreyfing ungmenna – fjölgum hreyfistundum! Ingvar Arnarson skrifar 6. nóvember 2021 15:30 Samkvæmt nýlegri rannsókn á Íslandi kemur fram að fjórir af hverjum fimm nemendum í 6., 8. og 10. bekk eru ekki að hreyfa sig nægilega mikið . Hvað getum við gert? Hvernig fáum við sem flesta til að hreyfa sig? Það er hægt að fara margar leiðir en fyrir mér er ein leið sem getur náð til sem flestra. Ég hef lengi unnið sem íþróttakennari í framhaldsskóla. Þegar ég byrjaði að kenna í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ, sem ég hef kennt í síðustu 15 ár, var skipulag íþrótta/hreyfingu þannig að nemendur mættu einu sinni í viku í íþróttatíma. Nemandi átti að klára eina einingu á önn í íþróttum/hreyfingu og á bak við eina einingu áttu að vera 20 klukkustundir af hreyfingu. Stuttu eftir að ég byrjaði að kenna sá ég að þetta kerfi var ekki til þess fallið að skila nemendum miklum ávinning af hreyfingu. Þegar við fórum að skoða fyrirkomulagið út frá faglegu sjónarhorni sáum við að skipulagið var ekki að skila þeim ávinningi sem til var ætlast og ákváðum að gera breytingar út frá vísindalegum staðreyndum og tókum mið af ráðleggingum frá Embætti landlæknis, en þær eru settar fram í samvinnu við helstu sérfræðinga á sviði hreyfingar hér á landi. Í framhaldinu ákváðum við íþróttakennararnir að leggja til breytingar hjá okkur, við settum saman hugmyndir og lögðum fyrir skólastjórnendur sem tóku vel í breytingarnar og voru sammála þeim rökum sem við höfðum fram að færa. Breytingar til árangurs Við vildum leiðbeina nemendum um að temja sér heilbrigða lífshætti og upplifa ávinning af þeirri hreyfingu og því ákváðum við að fjölga hreyfistundum á viku, í samræmi við ráðleggingar frá Embætti landlæknis. Þegar að við vildum breyta því lentum við á vegg. Það er bara ákveðinn fjöldi eininga sem má fara í íþróttir/hreyfingu til stúdentsprófs. Til að klífa þennan vegg ákváðum við að fjölga einingum á önn en á móti fækka önnum sem nemendur þurfa að vera í íþróttum/hreyfingu. Þannig fjölguðum við hreyfistundum úr einni stund á viku í átta annir yfir í tvisvar til þrisvar sinnum á viku yfir fjórar annir. Við höfðum áhyggjur af því að vera að fækka önnum en mátum það þó svo að nemendur sem venja sig á hreyfingu tvisvar til þrisvar sinnum í viku eru líklegri til að velja íþróttir/hreyfingu sem valeiningar á stúdentsprófi eða temja sér hreyfingu í framhaldinu sem lífstíl. Við ákváðum að leyfa nemendum að halda áfram að velja það sem þau hafa áhuga á og finnst skemmtilegt. Einnig fórum við markvisst að tala við þau um þau forréttindi sem þau væru að fá með því að geta hreyft sig á vinnutíma, mikilvægt að njóta þess og nýta sér sem allra best. Þó svo að við höfðum verið með mikið úrval af áföngum í gamla kerfinu ákváðum við samhliða aukningu hreyfistunda á viku að auka úrval áfanga enn frekar. Þar lentum við líka á veggjum, okkur vantaði aðstöðu, fjöldi í hópum þurfti oft að vera mikill til að áfangi fengist kenndur o.fl. En með góðu samstarfi við þá sem reka íþróttamannvirki bæjarins og með stjórnendum skólans þá gekk þetta upp að mestu leyti. Ávinningurinn Þessar hugmyndir hafa nú verið keyrðar í nokkur ár með góðum árangri. Íþróttir urðu vinsælar! Viðhorf nemenda gagnvart hreyfingu og skólabragur hafa tekið miklum breytingum og sjáum við það mest á auknum vinsældum og aðsókn. Nemendur sem voru búnir með þær einingar sem þeir þurftu til stúdentsprófs fóru að taka íþróttir/hreyfingu sem val einingar á stúdentsprófi og þó nokkrir tóku íþróttir/hreyfingu þó svo þær einingar skiluðu engu inn í stúdentspróf þeirra, einungis þeim til ánægju. Höfum fengið að heyra frá mörgum nemendum að þeim finnist nauðsynlegt að hafa íþróttaáfanga í töflu á hverri önn, því þeim líði betur og hreyfingin veiti þeim mikla ánægju. Með þessum breytingum fundu margir nemendur hreyfingu sem hentaði þeim, náðu árangri og erum við nokkuð viss um að nemendur búi vel að þeirri reynslu sem við buðum þeim uppá þegar kemur að því að ástunda reglulega hreyfingu í framtíðinni. Áskorun til þeirra sem stjórna framtíðinni Að mínu mati er augljóst hvernig við getum brugðist við til að tryggja að sem flest börn og ungmenni fái reglubundna hreyfingu óháð uppruna, efnahag og fjölskylduaðstæðum. Í grunn- og framhaldsskólum landsins getum við náð til sem flestra hvað varðar hreyfingu og hefur það aldrei verið mikilvægara en núna að fjölga hreyfistundum í skólum. En til þess að það sé hægt þarf viðhorfs- og stefnubreytingu. Raunin hefur því miður verið önnur, hreyfistundum í framhaldskólum hefur farið fækkandi og breytingar sem gerðar hafa verið á námskrá hafa í raun verið til þess fallnar að draga jafnvel úr hreyfingu, reynt var að setja hámark á einingar sem máttu fara í hreyfingu og svo með styttingu stúdentsprófs fækkuðu margir skólar einingum í íþróttum/hreyfingu til stúdentsprófs. Í sumum framhaldsskólum er engin aðstaða fyrir hreyfingu og hreyfistundir ekki undir leiðsögn kennara, hreyfingu er jafnvel úthýst, nemendur sendir í líksræktarstöð þar sem að sumir afplána í stað þess að njóta. Mig langar að hvetja þau sem stjórna framtíðinni til að breyta rétt og fjölga hreyfistundum í skólum, það eitt og sér mun skila sér margfalt til samfélagsins! Ávinningurinn af fjölgun hreyfistunda er ómetanlegur, áhrifin á andlega og líkamlega heilsu eru óumdeild og hefur bein áhrif á kostnað samfélagsins af velferðar- og heilbrigðisþjónustu. Tökum höndum saman og fjölgum hreyfistundum og kennum börnum og ungmennum mikilvægi þess að hreyfa sig reglulega. Höfundur er íþróttakennari í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilsa Skóla - og menntamál Íþróttir barna Ingvar Arnarson Mest lesið Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Sjá meira
Samkvæmt nýlegri rannsókn á Íslandi kemur fram að fjórir af hverjum fimm nemendum í 6., 8. og 10. bekk eru ekki að hreyfa sig nægilega mikið . Hvað getum við gert? Hvernig fáum við sem flesta til að hreyfa sig? Það er hægt að fara margar leiðir en fyrir mér er ein leið sem getur náð til sem flestra. Ég hef lengi unnið sem íþróttakennari í framhaldsskóla. Þegar ég byrjaði að kenna í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ, sem ég hef kennt í síðustu 15 ár, var skipulag íþrótta/hreyfingu þannig að nemendur mættu einu sinni í viku í íþróttatíma. Nemandi átti að klára eina einingu á önn í íþróttum/hreyfingu og á bak við eina einingu áttu að vera 20 klukkustundir af hreyfingu. Stuttu eftir að ég byrjaði að kenna sá ég að þetta kerfi var ekki til þess fallið að skila nemendum miklum ávinning af hreyfingu. Þegar við fórum að skoða fyrirkomulagið út frá faglegu sjónarhorni sáum við að skipulagið var ekki að skila þeim ávinningi sem til var ætlast og ákváðum að gera breytingar út frá vísindalegum staðreyndum og tókum mið af ráðleggingum frá Embætti landlæknis, en þær eru settar fram í samvinnu við helstu sérfræðinga á sviði hreyfingar hér á landi. Í framhaldinu ákváðum við íþróttakennararnir að leggja til breytingar hjá okkur, við settum saman hugmyndir og lögðum fyrir skólastjórnendur sem tóku vel í breytingarnar og voru sammála þeim rökum sem við höfðum fram að færa. Breytingar til árangurs Við vildum leiðbeina nemendum um að temja sér heilbrigða lífshætti og upplifa ávinning af þeirri hreyfingu og því ákváðum við að fjölga hreyfistundum á viku, í samræmi við ráðleggingar frá Embætti landlæknis. Þegar að við vildum breyta því lentum við á vegg. Það er bara ákveðinn fjöldi eininga sem má fara í íþróttir/hreyfingu til stúdentsprófs. Til að klífa þennan vegg ákváðum við að fjölga einingum á önn en á móti fækka önnum sem nemendur þurfa að vera í íþróttum/hreyfingu. Þannig fjölguðum við hreyfistundum úr einni stund á viku í átta annir yfir í tvisvar til þrisvar sinnum á viku yfir fjórar annir. Við höfðum áhyggjur af því að vera að fækka önnum en mátum það þó svo að nemendur sem venja sig á hreyfingu tvisvar til þrisvar sinnum í viku eru líklegri til að velja íþróttir/hreyfingu sem valeiningar á stúdentsprófi eða temja sér hreyfingu í framhaldinu sem lífstíl. Við ákváðum að leyfa nemendum að halda áfram að velja það sem þau hafa áhuga á og finnst skemmtilegt. Einnig fórum við markvisst að tala við þau um þau forréttindi sem þau væru að fá með því að geta hreyft sig á vinnutíma, mikilvægt að njóta þess og nýta sér sem allra best. Þó svo að við höfðum verið með mikið úrval af áföngum í gamla kerfinu ákváðum við samhliða aukningu hreyfistunda á viku að auka úrval áfanga enn frekar. Þar lentum við líka á veggjum, okkur vantaði aðstöðu, fjöldi í hópum þurfti oft að vera mikill til að áfangi fengist kenndur o.fl. En með góðu samstarfi við þá sem reka íþróttamannvirki bæjarins og með stjórnendum skólans þá gekk þetta upp að mestu leyti. Ávinningurinn Þessar hugmyndir hafa nú verið keyrðar í nokkur ár með góðum árangri. Íþróttir urðu vinsælar! Viðhorf nemenda gagnvart hreyfingu og skólabragur hafa tekið miklum breytingum og sjáum við það mest á auknum vinsældum og aðsókn. Nemendur sem voru búnir með þær einingar sem þeir þurftu til stúdentsprófs fóru að taka íþróttir/hreyfingu sem val einingar á stúdentsprófi og þó nokkrir tóku íþróttir/hreyfingu þó svo þær einingar skiluðu engu inn í stúdentspróf þeirra, einungis þeim til ánægju. Höfum fengið að heyra frá mörgum nemendum að þeim finnist nauðsynlegt að hafa íþróttaáfanga í töflu á hverri önn, því þeim líði betur og hreyfingin veiti þeim mikla ánægju. Með þessum breytingum fundu margir nemendur hreyfingu sem hentaði þeim, náðu árangri og erum við nokkuð viss um að nemendur búi vel að þeirri reynslu sem við buðum þeim uppá þegar kemur að því að ástunda reglulega hreyfingu í framtíðinni. Áskorun til þeirra sem stjórna framtíðinni Að mínu mati er augljóst hvernig við getum brugðist við til að tryggja að sem flest börn og ungmenni fái reglubundna hreyfingu óháð uppruna, efnahag og fjölskylduaðstæðum. Í grunn- og framhaldsskólum landsins getum við náð til sem flestra hvað varðar hreyfingu og hefur það aldrei verið mikilvægara en núna að fjölga hreyfistundum í skólum. En til þess að það sé hægt þarf viðhorfs- og stefnubreytingu. Raunin hefur því miður verið önnur, hreyfistundum í framhaldskólum hefur farið fækkandi og breytingar sem gerðar hafa verið á námskrá hafa í raun verið til þess fallnar að draga jafnvel úr hreyfingu, reynt var að setja hámark á einingar sem máttu fara í hreyfingu og svo með styttingu stúdentsprófs fækkuðu margir skólar einingum í íþróttum/hreyfingu til stúdentsprófs. Í sumum framhaldsskólum er engin aðstaða fyrir hreyfingu og hreyfistundir ekki undir leiðsögn kennara, hreyfingu er jafnvel úthýst, nemendur sendir í líksræktarstöð þar sem að sumir afplána í stað þess að njóta. Mig langar að hvetja þau sem stjórna framtíðinni til að breyta rétt og fjölga hreyfistundum í skólum, það eitt og sér mun skila sér margfalt til samfélagsins! Ávinningurinn af fjölgun hreyfistunda er ómetanlegur, áhrifin á andlega og líkamlega heilsu eru óumdeild og hefur bein áhrif á kostnað samfélagsins af velferðar- og heilbrigðisþjónustu. Tökum höndum saman og fjölgum hreyfistundum og kennum börnum og ungmennum mikilvægi þess að hreyfa sig reglulega. Höfundur er íþróttakennari í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun