Hreyfing ungmenna – fjölgum hreyfistundum! Ingvar Arnarson skrifar 6. nóvember 2021 15:30 Samkvæmt nýlegri rannsókn á Íslandi kemur fram að fjórir af hverjum fimm nemendum í 6., 8. og 10. bekk eru ekki að hreyfa sig nægilega mikið . Hvað getum við gert? Hvernig fáum við sem flesta til að hreyfa sig? Það er hægt að fara margar leiðir en fyrir mér er ein leið sem getur náð til sem flestra. Ég hef lengi unnið sem íþróttakennari í framhaldsskóla. Þegar ég byrjaði að kenna í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ, sem ég hef kennt í síðustu 15 ár, var skipulag íþrótta/hreyfingu þannig að nemendur mættu einu sinni í viku í íþróttatíma. Nemandi átti að klára eina einingu á önn í íþróttum/hreyfingu og á bak við eina einingu áttu að vera 20 klukkustundir af hreyfingu. Stuttu eftir að ég byrjaði að kenna sá ég að þetta kerfi var ekki til þess fallið að skila nemendum miklum ávinning af hreyfingu. Þegar við fórum að skoða fyrirkomulagið út frá faglegu sjónarhorni sáum við að skipulagið var ekki að skila þeim ávinningi sem til var ætlast og ákváðum að gera breytingar út frá vísindalegum staðreyndum og tókum mið af ráðleggingum frá Embætti landlæknis, en þær eru settar fram í samvinnu við helstu sérfræðinga á sviði hreyfingar hér á landi. Í framhaldinu ákváðum við íþróttakennararnir að leggja til breytingar hjá okkur, við settum saman hugmyndir og lögðum fyrir skólastjórnendur sem tóku vel í breytingarnar og voru sammála þeim rökum sem við höfðum fram að færa. Breytingar til árangurs Við vildum leiðbeina nemendum um að temja sér heilbrigða lífshætti og upplifa ávinning af þeirri hreyfingu og því ákváðum við að fjölga hreyfistundum á viku, í samræmi við ráðleggingar frá Embætti landlæknis. Þegar að við vildum breyta því lentum við á vegg. Það er bara ákveðinn fjöldi eininga sem má fara í íþróttir/hreyfingu til stúdentsprófs. Til að klífa þennan vegg ákváðum við að fjölga einingum á önn en á móti fækka önnum sem nemendur þurfa að vera í íþróttum/hreyfingu. Þannig fjölguðum við hreyfistundum úr einni stund á viku í átta annir yfir í tvisvar til þrisvar sinnum á viku yfir fjórar annir. Við höfðum áhyggjur af því að vera að fækka önnum en mátum það þó svo að nemendur sem venja sig á hreyfingu tvisvar til þrisvar sinnum í viku eru líklegri til að velja íþróttir/hreyfingu sem valeiningar á stúdentsprófi eða temja sér hreyfingu í framhaldinu sem lífstíl. Við ákváðum að leyfa nemendum að halda áfram að velja það sem þau hafa áhuga á og finnst skemmtilegt. Einnig fórum við markvisst að tala við þau um þau forréttindi sem þau væru að fá með því að geta hreyft sig á vinnutíma, mikilvægt að njóta þess og nýta sér sem allra best. Þó svo að við höfðum verið með mikið úrval af áföngum í gamla kerfinu ákváðum við samhliða aukningu hreyfistunda á viku að auka úrval áfanga enn frekar. Þar lentum við líka á veggjum, okkur vantaði aðstöðu, fjöldi í hópum þurfti oft að vera mikill til að áfangi fengist kenndur o.fl. En með góðu samstarfi við þá sem reka íþróttamannvirki bæjarins og með stjórnendum skólans þá gekk þetta upp að mestu leyti. Ávinningurinn Þessar hugmyndir hafa nú verið keyrðar í nokkur ár með góðum árangri. Íþróttir urðu vinsælar! Viðhorf nemenda gagnvart hreyfingu og skólabragur hafa tekið miklum breytingum og sjáum við það mest á auknum vinsældum og aðsókn. Nemendur sem voru búnir með þær einingar sem þeir þurftu til stúdentsprófs fóru að taka íþróttir/hreyfingu sem val einingar á stúdentsprófi og þó nokkrir tóku íþróttir/hreyfingu þó svo þær einingar skiluðu engu inn í stúdentspróf þeirra, einungis þeim til ánægju. Höfum fengið að heyra frá mörgum nemendum að þeim finnist nauðsynlegt að hafa íþróttaáfanga í töflu á hverri önn, því þeim líði betur og hreyfingin veiti þeim mikla ánægju. Með þessum breytingum fundu margir nemendur hreyfingu sem hentaði þeim, náðu árangri og erum við nokkuð viss um að nemendur búi vel að þeirri reynslu sem við buðum þeim uppá þegar kemur að því að ástunda reglulega hreyfingu í framtíðinni. Áskorun til þeirra sem stjórna framtíðinni Að mínu mati er augljóst hvernig við getum brugðist við til að tryggja að sem flest börn og ungmenni fái reglubundna hreyfingu óháð uppruna, efnahag og fjölskylduaðstæðum. Í grunn- og framhaldsskólum landsins getum við náð til sem flestra hvað varðar hreyfingu og hefur það aldrei verið mikilvægara en núna að fjölga hreyfistundum í skólum. En til þess að það sé hægt þarf viðhorfs- og stefnubreytingu. Raunin hefur því miður verið önnur, hreyfistundum í framhaldskólum hefur farið fækkandi og breytingar sem gerðar hafa verið á námskrá hafa í raun verið til þess fallnar að draga jafnvel úr hreyfingu, reynt var að setja hámark á einingar sem máttu fara í hreyfingu og svo með styttingu stúdentsprófs fækkuðu margir skólar einingum í íþróttum/hreyfingu til stúdentsprófs. Í sumum framhaldsskólum er engin aðstaða fyrir hreyfingu og hreyfistundir ekki undir leiðsögn kennara, hreyfingu er jafnvel úthýst, nemendur sendir í líksræktarstöð þar sem að sumir afplána í stað þess að njóta. Mig langar að hvetja þau sem stjórna framtíðinni til að breyta rétt og fjölga hreyfistundum í skólum, það eitt og sér mun skila sér margfalt til samfélagsins! Ávinningurinn af fjölgun hreyfistunda er ómetanlegur, áhrifin á andlega og líkamlega heilsu eru óumdeild og hefur bein áhrif á kostnað samfélagsins af velferðar- og heilbrigðisþjónustu. Tökum höndum saman og fjölgum hreyfistundum og kennum börnum og ungmennum mikilvægi þess að hreyfa sig reglulega. Höfundur er íþróttakennari í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilsa Skóla - og menntamál Íþróttir barna Ingvar Arnarson Mest lesið „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun Sósíalistaflokkurinn kaus breytingar Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Halldór 24.05.2025 Halldór Skoðun Skoðun Sósíalistaflokkurinn kaus breytingar Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson skrifar Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Samkvæmt nýlegri rannsókn á Íslandi kemur fram að fjórir af hverjum fimm nemendum í 6., 8. og 10. bekk eru ekki að hreyfa sig nægilega mikið . Hvað getum við gert? Hvernig fáum við sem flesta til að hreyfa sig? Það er hægt að fara margar leiðir en fyrir mér er ein leið sem getur náð til sem flestra. Ég hef lengi unnið sem íþróttakennari í framhaldsskóla. Þegar ég byrjaði að kenna í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ, sem ég hef kennt í síðustu 15 ár, var skipulag íþrótta/hreyfingu þannig að nemendur mættu einu sinni í viku í íþróttatíma. Nemandi átti að klára eina einingu á önn í íþróttum/hreyfingu og á bak við eina einingu áttu að vera 20 klukkustundir af hreyfingu. Stuttu eftir að ég byrjaði að kenna sá ég að þetta kerfi var ekki til þess fallið að skila nemendum miklum ávinning af hreyfingu. Þegar við fórum að skoða fyrirkomulagið út frá faglegu sjónarhorni sáum við að skipulagið var ekki að skila þeim ávinningi sem til var ætlast og ákváðum að gera breytingar út frá vísindalegum staðreyndum og tókum mið af ráðleggingum frá Embætti landlæknis, en þær eru settar fram í samvinnu við helstu sérfræðinga á sviði hreyfingar hér á landi. Í framhaldinu ákváðum við íþróttakennararnir að leggja til breytingar hjá okkur, við settum saman hugmyndir og lögðum fyrir skólastjórnendur sem tóku vel í breytingarnar og voru sammála þeim rökum sem við höfðum fram að færa. Breytingar til árangurs Við vildum leiðbeina nemendum um að temja sér heilbrigða lífshætti og upplifa ávinning af þeirri hreyfingu og því ákváðum við að fjölga hreyfistundum á viku, í samræmi við ráðleggingar frá Embætti landlæknis. Þegar að við vildum breyta því lentum við á vegg. Það er bara ákveðinn fjöldi eininga sem má fara í íþróttir/hreyfingu til stúdentsprófs. Til að klífa þennan vegg ákváðum við að fjölga einingum á önn en á móti fækka önnum sem nemendur þurfa að vera í íþróttum/hreyfingu. Þannig fjölguðum við hreyfistundum úr einni stund á viku í átta annir yfir í tvisvar til þrisvar sinnum á viku yfir fjórar annir. Við höfðum áhyggjur af því að vera að fækka önnum en mátum það þó svo að nemendur sem venja sig á hreyfingu tvisvar til þrisvar sinnum í viku eru líklegri til að velja íþróttir/hreyfingu sem valeiningar á stúdentsprófi eða temja sér hreyfingu í framhaldinu sem lífstíl. Við ákváðum að leyfa nemendum að halda áfram að velja það sem þau hafa áhuga á og finnst skemmtilegt. Einnig fórum við markvisst að tala við þau um þau forréttindi sem þau væru að fá með því að geta hreyft sig á vinnutíma, mikilvægt að njóta þess og nýta sér sem allra best. Þó svo að við höfðum verið með mikið úrval af áföngum í gamla kerfinu ákváðum við samhliða aukningu hreyfistunda á viku að auka úrval áfanga enn frekar. Þar lentum við líka á veggjum, okkur vantaði aðstöðu, fjöldi í hópum þurfti oft að vera mikill til að áfangi fengist kenndur o.fl. En með góðu samstarfi við þá sem reka íþróttamannvirki bæjarins og með stjórnendum skólans þá gekk þetta upp að mestu leyti. Ávinningurinn Þessar hugmyndir hafa nú verið keyrðar í nokkur ár með góðum árangri. Íþróttir urðu vinsælar! Viðhorf nemenda gagnvart hreyfingu og skólabragur hafa tekið miklum breytingum og sjáum við það mest á auknum vinsældum og aðsókn. Nemendur sem voru búnir með þær einingar sem þeir þurftu til stúdentsprófs fóru að taka íþróttir/hreyfingu sem val einingar á stúdentsprófi og þó nokkrir tóku íþróttir/hreyfingu þó svo þær einingar skiluðu engu inn í stúdentspróf þeirra, einungis þeim til ánægju. Höfum fengið að heyra frá mörgum nemendum að þeim finnist nauðsynlegt að hafa íþróttaáfanga í töflu á hverri önn, því þeim líði betur og hreyfingin veiti þeim mikla ánægju. Með þessum breytingum fundu margir nemendur hreyfingu sem hentaði þeim, náðu árangri og erum við nokkuð viss um að nemendur búi vel að þeirri reynslu sem við buðum þeim uppá þegar kemur að því að ástunda reglulega hreyfingu í framtíðinni. Áskorun til þeirra sem stjórna framtíðinni Að mínu mati er augljóst hvernig við getum brugðist við til að tryggja að sem flest börn og ungmenni fái reglubundna hreyfingu óháð uppruna, efnahag og fjölskylduaðstæðum. Í grunn- og framhaldsskólum landsins getum við náð til sem flestra hvað varðar hreyfingu og hefur það aldrei verið mikilvægara en núna að fjölga hreyfistundum í skólum. En til þess að það sé hægt þarf viðhorfs- og stefnubreytingu. Raunin hefur því miður verið önnur, hreyfistundum í framhaldskólum hefur farið fækkandi og breytingar sem gerðar hafa verið á námskrá hafa í raun verið til þess fallnar að draga jafnvel úr hreyfingu, reynt var að setja hámark á einingar sem máttu fara í hreyfingu og svo með styttingu stúdentsprófs fækkuðu margir skólar einingum í íþróttum/hreyfingu til stúdentsprófs. Í sumum framhaldsskólum er engin aðstaða fyrir hreyfingu og hreyfistundir ekki undir leiðsögn kennara, hreyfingu er jafnvel úthýst, nemendur sendir í líksræktarstöð þar sem að sumir afplána í stað þess að njóta. Mig langar að hvetja þau sem stjórna framtíðinni til að breyta rétt og fjölga hreyfistundum í skólum, það eitt og sér mun skila sér margfalt til samfélagsins! Ávinningurinn af fjölgun hreyfistunda er ómetanlegur, áhrifin á andlega og líkamlega heilsu eru óumdeild og hefur bein áhrif á kostnað samfélagsins af velferðar- og heilbrigðisþjónustu. Tökum höndum saman og fjölgum hreyfistundum og kennum börnum og ungmennum mikilvægi þess að hreyfa sig reglulega. Höfundur er íþróttakennari í Fjölbrautaskólanum í Garðabæ
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun
Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar
Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun