Hvað eru þessir Píratar eiginlega? Stefán Óli Jónsson skrifar 4. ágúst 2021 09:00 Ég vissi ekkert hvað ég var að koma mér út í þegar ég sótti um starf hjá Pírötum í fyrra. Ég þekkti Pírata ekki neitt, ég minnist þess ekki einu sinni að hafa kosið þá, verandi fyrrverandi Verslingur og fyrrverandi formaður Félags ungra sjálfstæðismanna í Mosfellsbæ í ofanálag. En ég ákvað samt að slá til þegar ég sá atvinnuauglýsingu frá flokknum. Það er ekki á hverjum degi sem manni býðst tækifæri til að starfa á bak við tjöldin á Alþingi - hvað þá á kosningavetri. Þannig að ég lét vaða. Sótti um, fór í tvö viðtöl, skilaði inn þremur verkefnum og var að endingu ráðinn. Síðan eru liðnir 11 mánuðir og ég er orðinn margs vísari um þennan sérstaka söfnuð. Þessi pistill er tilraun til að greina frá því sem ég hef lært um Pírata á þessum tíma, en lesendum er auðvitað fullkomlega frjálst að afskrifa þetta allt sem ómerkilegan kosningaáróður. Fyrir hvað standa Píratar? Ég hafði mjög óljósa hugmynd um stefnu Pírata þegar ég byrjaði. Jú, þetta væri einhver svona framtíðarflokkur sem legði áherslu á nýta tæknina og berjast gegn spillingu - en þá var það upptalið. Hverjar áherslur Píratar eru í öðrum, hefðbundnari málaflokkum var mér algjörlega hulið. Í stuttu máli eru Píratar með grunnstefnu. Hún er stutt, einföld og skiptir Pírata meira máli en maður hefði haldið. Þar er t.d. talað um nauðsyn þess að allar ákvarðanir Pírata byggi á gögnum og séu vel rökstuddar, að góðar hugmyndir séu góðar sama hvaðan þær koma, að það sé í lagi að skipta um skoðun ef forsendur breytast o.s.frv. Þá leggja Píratar mikla áherslu á svokölluð borgararéttindi, gagnsæi, beint lýðræði, að almenningur hafi góðan aðgang að upplýsingum og að fólk geti haft áhrif á ákvarðanir sem snertir það sjálft. Allar aðrar stefnur Pírata, sama hvort það er í velferðar-, loftslags- eða efnahagsmálum, þurfa síðan að vera í samræmi við þessa grunnstefnu. Píratar eru í dag með stefnu í tugum málaflokka, allt frá fiskeldi til þjóðaröryggis, sem þau munu kynna betur fyrir kosningar. Hvernig vinna Píratar? Í sannleika sagt hafði ég miklar áhyggjur af starfsandanum þegar ég sótti um hjá Pírötum. Maður hafði heyrt fregnir af því að vinnustaðasálfræðingur hafi verið kallaður til og ég óttaðist að hver höndin væri upp á móti annarri. Ég spurði sérstaklega að þessu í atvinnuviðtalinu, er hægt að vinna með þeim? Þingmaður svaraði mér játandi, samstarf þeirra væri raunar mjög gott. Píratar væru eflaust einn af fáum flokkum á þingi sem gæti hugsað sér að verja tíma saman eftir vinnu. Þau væru miklir vinir og merkilega skemmtilegur félagsskapur. Og það kom á daginn. Þau eru miklu samheldnari en ég bjóst við. Þau eru í stöðugum samskiptum, leita álits og ráðgjafar hvert hjá öðru og greiða atkvæði sín á milli um allan fjandann. Það væri oft auðveldara fyrir Pírata að vera með formann sem hefði úrskurðarvald og orð hans væru lög, en þau vilja frekar gera sér erfiðara fyrir og tala sig niður á niðurstöðu. Þetta þýðir þó ekki að Píratar séu alltaf sammála um allt, kúmbaya og allir kátir. Alls ekki. Síðan ég hóf störf hefur þingflokkurinn nokkrum sinnum tekist á, mér er minnisstætt þegar einn þingmaður bað um hlé á fundi í miðjum rökræðum þegar hann fann að skapið var að hlaupa með sig í gönur. Þetta reyndist síðan kærkomið hlé, þau hlógu að þessu og það létti andrúmsloftið áður en umræðan hélt áfram. Í slíkum aðstæðum er það grunnstefnan sem ræður að lokum. Fólk færir rök fyrir máli sínu og kemur sér svo saman um hvað sé best rökstudda leiðin áfram. Ef niðurstaðan er umdeild þurfa Pírata síðan að svara til saka fyrir grasrót flokksins. Ef þið haldið að Píratar á þingi séu kröfuharðir og spyrji margra spurninga þá ættuði að sjá grasrótina, hún heldur fólki sko á tánum. Ættirðu að kjósa Pírata? Ef þessi pistill virkar á þig sem eintóm lofrulla þá hefur mér mistekist. Ætlunin var ekki að sannfæra neinn um að kjósa Pírata, enda myndi ég bíða með þá ákvörðun þangað til að þau kynna kosningastefnuna sína. Ætlunin var frekar að veita smá innsýn í hvernig það var að koma blautur á bak við eyrun inn í öðruvísi stjórnmálaflokk. En við þau ykkar sem eruð að spá í Pírata vil ég aðeins segja: Þau eru ekki jafn galin og maður hefði haldið. Höfundur er starfsmaður þingflokks Pírata og fyrrverandi blaðamaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Píratar Mest lesið Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Skoðun Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Sjá meira
Ég vissi ekkert hvað ég var að koma mér út í þegar ég sótti um starf hjá Pírötum í fyrra. Ég þekkti Pírata ekki neitt, ég minnist þess ekki einu sinni að hafa kosið þá, verandi fyrrverandi Verslingur og fyrrverandi formaður Félags ungra sjálfstæðismanna í Mosfellsbæ í ofanálag. En ég ákvað samt að slá til þegar ég sá atvinnuauglýsingu frá flokknum. Það er ekki á hverjum degi sem manni býðst tækifæri til að starfa á bak við tjöldin á Alþingi - hvað þá á kosningavetri. Þannig að ég lét vaða. Sótti um, fór í tvö viðtöl, skilaði inn þremur verkefnum og var að endingu ráðinn. Síðan eru liðnir 11 mánuðir og ég er orðinn margs vísari um þennan sérstaka söfnuð. Þessi pistill er tilraun til að greina frá því sem ég hef lært um Pírata á þessum tíma, en lesendum er auðvitað fullkomlega frjálst að afskrifa þetta allt sem ómerkilegan kosningaáróður. Fyrir hvað standa Píratar? Ég hafði mjög óljósa hugmynd um stefnu Pírata þegar ég byrjaði. Jú, þetta væri einhver svona framtíðarflokkur sem legði áherslu á nýta tæknina og berjast gegn spillingu - en þá var það upptalið. Hverjar áherslur Píratar eru í öðrum, hefðbundnari málaflokkum var mér algjörlega hulið. Í stuttu máli eru Píratar með grunnstefnu. Hún er stutt, einföld og skiptir Pírata meira máli en maður hefði haldið. Þar er t.d. talað um nauðsyn þess að allar ákvarðanir Pírata byggi á gögnum og séu vel rökstuddar, að góðar hugmyndir séu góðar sama hvaðan þær koma, að það sé í lagi að skipta um skoðun ef forsendur breytast o.s.frv. Þá leggja Píratar mikla áherslu á svokölluð borgararéttindi, gagnsæi, beint lýðræði, að almenningur hafi góðan aðgang að upplýsingum og að fólk geti haft áhrif á ákvarðanir sem snertir það sjálft. Allar aðrar stefnur Pírata, sama hvort það er í velferðar-, loftslags- eða efnahagsmálum, þurfa síðan að vera í samræmi við þessa grunnstefnu. Píratar eru í dag með stefnu í tugum málaflokka, allt frá fiskeldi til þjóðaröryggis, sem þau munu kynna betur fyrir kosningar. Hvernig vinna Píratar? Í sannleika sagt hafði ég miklar áhyggjur af starfsandanum þegar ég sótti um hjá Pírötum. Maður hafði heyrt fregnir af því að vinnustaðasálfræðingur hafi verið kallaður til og ég óttaðist að hver höndin væri upp á móti annarri. Ég spurði sérstaklega að þessu í atvinnuviðtalinu, er hægt að vinna með þeim? Þingmaður svaraði mér játandi, samstarf þeirra væri raunar mjög gott. Píratar væru eflaust einn af fáum flokkum á þingi sem gæti hugsað sér að verja tíma saman eftir vinnu. Þau væru miklir vinir og merkilega skemmtilegur félagsskapur. Og það kom á daginn. Þau eru miklu samheldnari en ég bjóst við. Þau eru í stöðugum samskiptum, leita álits og ráðgjafar hvert hjá öðru og greiða atkvæði sín á milli um allan fjandann. Það væri oft auðveldara fyrir Pírata að vera með formann sem hefði úrskurðarvald og orð hans væru lög, en þau vilja frekar gera sér erfiðara fyrir og tala sig niður á niðurstöðu. Þetta þýðir þó ekki að Píratar séu alltaf sammála um allt, kúmbaya og allir kátir. Alls ekki. Síðan ég hóf störf hefur þingflokkurinn nokkrum sinnum tekist á, mér er minnisstætt þegar einn þingmaður bað um hlé á fundi í miðjum rökræðum þegar hann fann að skapið var að hlaupa með sig í gönur. Þetta reyndist síðan kærkomið hlé, þau hlógu að þessu og það létti andrúmsloftið áður en umræðan hélt áfram. Í slíkum aðstæðum er það grunnstefnan sem ræður að lokum. Fólk færir rök fyrir máli sínu og kemur sér svo saman um hvað sé best rökstudda leiðin áfram. Ef niðurstaðan er umdeild þurfa Pírata síðan að svara til saka fyrir grasrót flokksins. Ef þið haldið að Píratar á þingi séu kröfuharðir og spyrji margra spurninga þá ættuði að sjá grasrótina, hún heldur fólki sko á tánum. Ættirðu að kjósa Pírata? Ef þessi pistill virkar á þig sem eintóm lofrulla þá hefur mér mistekist. Ætlunin var ekki að sannfæra neinn um að kjósa Pírata, enda myndi ég bíða með þá ákvörðun þangað til að þau kynna kosningastefnuna sína. Ætlunin var frekar að veita smá innsýn í hvernig það var að koma blautur á bak við eyrun inn í öðruvísi stjórnmálaflokk. En við þau ykkar sem eruð að spá í Pírata vil ég aðeins segja: Þau eru ekki jafn galin og maður hefði haldið. Höfundur er starfsmaður þingflokks Pírata og fyrrverandi blaðamaður.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun