Er Covid-ótti aðeins fyrir útvalda? Helga Birgisdóttir skrifar 8. febrúar 2021 09:02 Ekki það að ég mæli með ótta, en merkilegt nokk, þá er metist um hann og vinsældir hans vaxa hratt. „Iss piss, með ÞINN ótta; hann er bara rugl og sýnir að þér er sama um alla aðra.“ Jebb, þú ógnar fjöldanum; ef þú deilir ekki rétta ríkisóttanum. Svo þú þegir - skiljanlega. Vilt ekki að aðrir haldi að þú viljir drepa einhvern. Það virðast tvær reglur vera í gildi: 1. Það skal óttast kórónaveiru og fólk almennt. 2. Það skal ekki óttast: bóluefni, grímur, einangrun, bann við samveru ástvina, atvinnumissi, heilsuleysi og dauða af afleiðingum sóttvarnarreglna, efnahagslegt hrun, að detta úr skóla, yfirvöld. Þakka má fyrir að manni er leyft að vera með sjálfum sér. En erum við kannski búin að missa tengingu við okkar eigið SJÁLF? Það eina sem vert er að óttast, ef svo má segja, er óttinn sjálfur. Flest óttumst við eitthvað, og það versta, fyrir flesta, er óttinn við þjáningu og dauða. Við höfum þó mismunandi skilgreiningar á hvað skapar slíkt ástand. Sumum finnst einangrun verri en dauðinn, á meðan aðrir loka sig af í heilt ár, til að deyja nú örugglega ekki. Sumir eru hræddir um að deyja af bólusetningu, á meðan aðrir eru hræddir um að deyja ef þeir fá hana ekki. Flest þörfnumst við viðurkenningar annarra og erum jafnvel tilbúin að gera hvað sem er til að vera samþykkt. Við setjum því upp grímu og felum sannleika okkar. Þegar fólk er þvingað og svipt frelsi er hætta á streitu sem hefur áhrif á líf og heilsu. Fólk óttast það sem ógnar þeirra ótta Það er skrítið samfélag sem leyfir ekki fólki að tjá sig. Það er skrítið samfélag sem samþykkir að ráðist sé á þá sem hafa ólíka skoðun. Það kallast meðvirkni og í slíku umhverfii þrífast oft skaðleg leyndarmál. Getur verið að við óttumst dauðann svo mikið, að við fórnum jafnvel lífinu, til að forðast hann? Leggjum okkar ljúfa líf á hillu í geymslunni, þar til það rykfellur, gleymist, og fer að slá í það. Kannski kominn tími á að rýna í hvað gefur lífinu mest gildi. Það er vegna ótta við dauða og skort að stríð eru háð í heiminum og misrétti er beitt. Það er vegna þesslags ótta sem kærleika er sópað undir teppið; hvort sem er á mánudegi eða á jóladegi. Síðasta árið hefur heimurinn orðið súrrealískari en nokkrum óraði fyrir og stríðástand ríkt, þó ekki sé verið að varpa sprengjum. Jafnvel á Íslandinu góða hafa skapast andstæðar fylkingar sem berjast með vopnum útskúfunar, haturs og sleggjudóma. Ekki vegna þess að fólk vilji öðrum illt - heldur vegna þess að fólk trúir að aðrir ógni lífi sínu og sinna ástvina. Óttinn er mataður oní okkur alla daga; með tölulegum upplýsingum og fyrirmælum í fréttum um hvað má, en þó aðallega; hvað má ekki. Allt til að bjarga okkur frá dauðanum. Lítill áhugi fjölmiðla er til að kynna sér aðrar hliðar málanna, og það væri í fínu lagi . . . ef aðrir fengju að kynna sér þær í friði . . . og tjá sig. Einn kassi fyrir alla Af hverju erum við viss um kassinn sem yfirvöld hafa troðið okkur í sé hinn eini rétti? Yfirvöld búa til reglukassa, nú sem oftar, og vei þeim sem vill út úr honum. Blindandi skulum við treysta því að kassinn forði okkur frá þjáningu og dauða. Kassinn er lokaður, þröngur og gluggalaus, og ekkert pláss fyrir vangaveltur sem gætu sprengt lokið af. Hafa yfirvöld, hingað til, alltaf haft mestu viskuna og velvildina almenningi til heilla? Meðvirkni kraumar í hverju horni og ekkert lát virðist á. Hún er alvarlegt heilsufarslegt vandamál og eitt af einkennum hennar er þöggun. Við tölum ekki um neitt sem ruggar bátnum. Fjöldi fólks hefur sagt að það óttist lítt rannsakað bóluefni og vilji það alls ekki. Eins eru margir á báðum áttum. Þessir aðilar þora varla að tjá sig, sérstaklega ef þeir tilheyra heilbrigðisstéttum. Hin fylkingin telur sig í fullum rétti að hrauna yfir viðkomandi með dónaskap og reiði. Fólk er sakað um heimsku og eigingirni - og það sem verra er; að bera ábyrgð á veikindum og dauða annarra. Skömm og sektarkennd eru einkenni meðvirkni, og það er ofbeldi að troða slíku upp á aðra, að ég tali nú ekki um börn. Aldrei fyrr hefur reynt eins mikið á frelsi, mannréttindi og lýðræði. Enginn þarf að vera sammála öðrum, en væri ekki meiri mennska að leyfa fólki að tjá sig án persónulegra árása? Kjarkur kemur frá hjartanu og hann þarf oft til að sýna kærleika í verki. Gott er að hafa slatta af kurteisi með. Lifið heil. Greinarhöfundur er forsprakki Meðmæla með Mannréttindum, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir, frumkvöðull SMILER, NLP meðferðar/og markþjálfi og myndlistakona. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Stormurinn gegn stóðhryssunni Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Kallið þið þetta fjölbreytni? Hermann Borgar Jakobsson skrifar Skoðun Til varnar Eyjafjöllum - og Íslandi öllu Pétur Jónasson skrifar Skoðun Réttlætið sem refsar Jóni Hjálmar Vilhjálmsson skrifar Skoðun Guðmundur Hrafn Arngrímsson er maður sem hefur aldrei rúllað sexum Kristján Blöndal skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm með titrandi tár Katrín Matthíasdóttir skrifar Sjá meira
Ekki það að ég mæli með ótta, en merkilegt nokk, þá er metist um hann og vinsældir hans vaxa hratt. „Iss piss, með ÞINN ótta; hann er bara rugl og sýnir að þér er sama um alla aðra.“ Jebb, þú ógnar fjöldanum; ef þú deilir ekki rétta ríkisóttanum. Svo þú þegir - skiljanlega. Vilt ekki að aðrir haldi að þú viljir drepa einhvern. Það virðast tvær reglur vera í gildi: 1. Það skal óttast kórónaveiru og fólk almennt. 2. Það skal ekki óttast: bóluefni, grímur, einangrun, bann við samveru ástvina, atvinnumissi, heilsuleysi og dauða af afleiðingum sóttvarnarreglna, efnahagslegt hrun, að detta úr skóla, yfirvöld. Þakka má fyrir að manni er leyft að vera með sjálfum sér. En erum við kannski búin að missa tengingu við okkar eigið SJÁLF? Það eina sem vert er að óttast, ef svo má segja, er óttinn sjálfur. Flest óttumst við eitthvað, og það versta, fyrir flesta, er óttinn við þjáningu og dauða. Við höfum þó mismunandi skilgreiningar á hvað skapar slíkt ástand. Sumum finnst einangrun verri en dauðinn, á meðan aðrir loka sig af í heilt ár, til að deyja nú örugglega ekki. Sumir eru hræddir um að deyja af bólusetningu, á meðan aðrir eru hræddir um að deyja ef þeir fá hana ekki. Flest þörfnumst við viðurkenningar annarra og erum jafnvel tilbúin að gera hvað sem er til að vera samþykkt. Við setjum því upp grímu og felum sannleika okkar. Þegar fólk er þvingað og svipt frelsi er hætta á streitu sem hefur áhrif á líf og heilsu. Fólk óttast það sem ógnar þeirra ótta Það er skrítið samfélag sem leyfir ekki fólki að tjá sig. Það er skrítið samfélag sem samþykkir að ráðist sé á þá sem hafa ólíka skoðun. Það kallast meðvirkni og í slíku umhverfii þrífast oft skaðleg leyndarmál. Getur verið að við óttumst dauðann svo mikið, að við fórnum jafnvel lífinu, til að forðast hann? Leggjum okkar ljúfa líf á hillu í geymslunni, þar til það rykfellur, gleymist, og fer að slá í það. Kannski kominn tími á að rýna í hvað gefur lífinu mest gildi. Það er vegna ótta við dauða og skort að stríð eru háð í heiminum og misrétti er beitt. Það er vegna þesslags ótta sem kærleika er sópað undir teppið; hvort sem er á mánudegi eða á jóladegi. Síðasta árið hefur heimurinn orðið súrrealískari en nokkrum óraði fyrir og stríðástand ríkt, þó ekki sé verið að varpa sprengjum. Jafnvel á Íslandinu góða hafa skapast andstæðar fylkingar sem berjast með vopnum útskúfunar, haturs og sleggjudóma. Ekki vegna þess að fólk vilji öðrum illt - heldur vegna þess að fólk trúir að aðrir ógni lífi sínu og sinna ástvina. Óttinn er mataður oní okkur alla daga; með tölulegum upplýsingum og fyrirmælum í fréttum um hvað má, en þó aðallega; hvað má ekki. Allt til að bjarga okkur frá dauðanum. Lítill áhugi fjölmiðla er til að kynna sér aðrar hliðar málanna, og það væri í fínu lagi . . . ef aðrir fengju að kynna sér þær í friði . . . og tjá sig. Einn kassi fyrir alla Af hverju erum við viss um kassinn sem yfirvöld hafa troðið okkur í sé hinn eini rétti? Yfirvöld búa til reglukassa, nú sem oftar, og vei þeim sem vill út úr honum. Blindandi skulum við treysta því að kassinn forði okkur frá þjáningu og dauða. Kassinn er lokaður, þröngur og gluggalaus, og ekkert pláss fyrir vangaveltur sem gætu sprengt lokið af. Hafa yfirvöld, hingað til, alltaf haft mestu viskuna og velvildina almenningi til heilla? Meðvirkni kraumar í hverju horni og ekkert lát virðist á. Hún er alvarlegt heilsufarslegt vandamál og eitt af einkennum hennar er þöggun. Við tölum ekki um neitt sem ruggar bátnum. Fjöldi fólks hefur sagt að það óttist lítt rannsakað bóluefni og vilji það alls ekki. Eins eru margir á báðum áttum. Þessir aðilar þora varla að tjá sig, sérstaklega ef þeir tilheyra heilbrigðisstéttum. Hin fylkingin telur sig í fullum rétti að hrauna yfir viðkomandi með dónaskap og reiði. Fólk er sakað um heimsku og eigingirni - og það sem verra er; að bera ábyrgð á veikindum og dauða annarra. Skömm og sektarkennd eru einkenni meðvirkni, og það er ofbeldi að troða slíku upp á aðra, að ég tali nú ekki um börn. Aldrei fyrr hefur reynt eins mikið á frelsi, mannréttindi og lýðræði. Enginn þarf að vera sammála öðrum, en væri ekki meiri mennska að leyfa fólki að tjá sig án persónulegra árása? Kjarkur kemur frá hjartanu og hann þarf oft til að sýna kærleika í verki. Gott er að hafa slatta af kurteisi með. Lifið heil. Greinarhöfundur er forsprakki Meðmæla með Mannréttindum, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir, frumkvöðull SMILER, NLP meðferðar/og markþjálfi og myndlistakona.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Guðmundur Hrafn Arngrímsson er maður sem hefur aldrei rúllað sexum Kristján Blöndal skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun