Sigkatlar gætu verið frá afboðaða gosinu á laugardag Svavar Hávarðsson skrifar 29. ágúst 2014 17:00 Dyngjujökull Kvikugangurinn undir jöklinum nær nú um 12 kílómetra norður úr jökulsporðinum. Fréttablaðið/Friðrik Jarðvísindamenn eru sammála um að ekki sé hægt að útiloka að sigkatlarnir þrír í Vatnajökli séu tilkomnir vegna þess að kvika hafi komist í snertingu við ís í stuttan tíma á laugardaginn - þegar Veðurstofa Íslands tilkynnti að lítið eldgos væri hafið. Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði, útilokar ekki, frekar en aðrir jarðvísindamenn sem Fréttablaðið ráðfærði sig við, að ummerkin sem nú eru komin fram séu frá því á laugardaginn, þegar tilkynnt var um að eldgos væri hafið. Hann segir jafnframt að það gæti orðið erfitt að staðfesta það í eitt skipti fyrir öll. Magnús Tumi segir jökulbráðina frá sigkötlunum hafa verið litla, en hún færi samt ekki framhjá neinum ef hún rynni í Jökulsá á Fjöllum. Búið er að kanna vatnsstöðu Grímsvatna sem talin er hafa hækkað um fimm til tíu metra á síðustu dögum, sem samsvarar því að 10 til 30 milljón rúmmetrar af vatni hafi bæst í vötnin. Hins vegar eru Grímsvötn þvílíkt ólíkindatól að ekki er hægt að fullyrða að hér sé um vatnið frá sigkötlunum komið. „En það verður að teljast líklegast að þessi sopi hafi runnið þangað,“ bætir Magnús Tumi við í samhengi Gjálpargosið og þess gríðarlega vatnsmagns sem Grímsvötn söfnuðu í kjölfarið. Þetta sé með öllu ósamanburðarhæft, eldstöðin hafi breyst mikið síðan, og nú sé hún hriplek, öfugt við það sem þá var. Berggangurinn, eða kvikugangurinn, vinnur sig hægt en örugglega í átt til Öskju. Sjálftavirkni þar hefur aukist lítillega. Gangurinn er kominn inn í sprungusvæði Öskju og mælingar sýna að verulegra áhrifa gætir þar. Litakóði fyrir flug yfir Öskju var færður upp í gær - í gult sem þýðir að vöktun er aukin. Magnús Tumi telur ólíklegra en hitt að gangurinn nái inn undir Öskju og gati kvikuhólfið þar undir. „Það eru litlar líkur á því að gangur fari alla leið inn í svona þroskaða og öfluga megineldstöð,“ segir Magnús Tumi en setur þann fyrirvara að dæmi þess séu þekkt í jarðsögu Íslands. Mest lesið Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Innlent Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Innlent Um 800.000 Evrópubúar taldir hafa fallið fyrir kínverskri svikamyllu Erlent Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Innlent Neyðast óvænt til að tæma laugina Innlent Enok ákærður fyrir að fleygja manni niður tröppur og berja annan Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bandaríkjamenn stöðvuðu vopnasendingu til Ísrael í síðustu viku Erlent Stjórn Íslensku óperunnar afar gagnrýnin á frumvarp um Þjóðaróperu Innlent Fyrsta flugið til Íslands var hluti heimsviðburðar Innlent Fleiri fréttir Leki kom að bát út af Barða Óbreyttir stýrivextir, fangamál og dræmt Eurovision áhorf Forsetaefni takast á um forsetavaldið „Þetta getur ekki annað en endað með algjörum ósköpum“ Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Bein útsending: Bjarkey kynnir lagareldisfrumvarpið Neyðast óvænt til að tæma laugina Bein útsending: Þrjátíu ár af EES-samstarfi Drógu fiskibát sem fékk veiðarfæri í skrúfuna til hafnar Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Stjórn Íslensku óperunnar afar gagnrýnin á frumvarp um Þjóðaróperu Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Fyrsta flugið til Íslands var hluti heimsviðburðar Öllum aðgerðum aflýst og flugfarþegar geta andað léttar Bein útsending frá samstöðutónleikum í Háskólabíó í opinni dagskrá Skelfilegt að þurfa grípa til hópuppsagna Nýtt sanngirnisbótafrumvarp gæti komið fram Atburðirnir fyrir botni Miðjarðarhafs því sem næst „óraunverulegir“ Engri kirkju hollt að vera of nálægt ríkinu Samþykktu tillögu Sjálfstæðisflokksins Reynt til þrautar að ná samningum áður en aðgerðir skella á Júróvisíon í skugga stríðsreksturs og sársaukafullar uppsagnir Enok ákærður fyrir að fleygja manni niður tröppur og berja annan Undirbúa hópuppsögn hjá Grindavíkurbæ Töluverð óvissa um framvindu jarðhræringanna Gæsluvarðhald yfir manninum framlengt „Við þurfum ekki að verjast neinu“ „Ég sé engar staðreyndavillur í þessum þætti“ Aðstæður fyrir stýrivaxtalækkun á morgun Gosið gæti þúsundfaldast við nýjan atburð Sjá meira
Jarðvísindamenn eru sammála um að ekki sé hægt að útiloka að sigkatlarnir þrír í Vatnajökli séu tilkomnir vegna þess að kvika hafi komist í snertingu við ís í stuttan tíma á laugardaginn - þegar Veðurstofa Íslands tilkynnti að lítið eldgos væri hafið. Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði, útilokar ekki, frekar en aðrir jarðvísindamenn sem Fréttablaðið ráðfærði sig við, að ummerkin sem nú eru komin fram séu frá því á laugardaginn, þegar tilkynnt var um að eldgos væri hafið. Hann segir jafnframt að það gæti orðið erfitt að staðfesta það í eitt skipti fyrir öll. Magnús Tumi segir jökulbráðina frá sigkötlunum hafa verið litla, en hún færi samt ekki framhjá neinum ef hún rynni í Jökulsá á Fjöllum. Búið er að kanna vatnsstöðu Grímsvatna sem talin er hafa hækkað um fimm til tíu metra á síðustu dögum, sem samsvarar því að 10 til 30 milljón rúmmetrar af vatni hafi bæst í vötnin. Hins vegar eru Grímsvötn þvílíkt ólíkindatól að ekki er hægt að fullyrða að hér sé um vatnið frá sigkötlunum komið. „En það verður að teljast líklegast að þessi sopi hafi runnið þangað,“ bætir Magnús Tumi við í samhengi Gjálpargosið og þess gríðarlega vatnsmagns sem Grímsvötn söfnuðu í kjölfarið. Þetta sé með öllu ósamanburðarhæft, eldstöðin hafi breyst mikið síðan, og nú sé hún hriplek, öfugt við það sem þá var. Berggangurinn, eða kvikugangurinn, vinnur sig hægt en örugglega í átt til Öskju. Sjálftavirkni þar hefur aukist lítillega. Gangurinn er kominn inn í sprungusvæði Öskju og mælingar sýna að verulegra áhrifa gætir þar. Litakóði fyrir flug yfir Öskju var færður upp í gær - í gult sem þýðir að vöktun er aukin. Magnús Tumi telur ólíklegra en hitt að gangurinn nái inn undir Öskju og gati kvikuhólfið þar undir. „Það eru litlar líkur á því að gangur fari alla leið inn í svona þroskaða og öfluga megineldstöð,“ segir Magnús Tumi en setur þann fyrirvara að dæmi þess séu þekkt í jarðsögu Íslands.
Mest lesið Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Innlent Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Innlent Um 800.000 Evrópubúar taldir hafa fallið fyrir kínverskri svikamyllu Erlent Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Innlent Neyðast óvænt til að tæma laugina Innlent Enok ákærður fyrir að fleygja manni niður tröppur og berja annan Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bandaríkjamenn stöðvuðu vopnasendingu til Ísrael í síðustu viku Erlent Stjórn Íslensku óperunnar afar gagnrýnin á frumvarp um Þjóðaróperu Innlent Fyrsta flugið til Íslands var hluti heimsviðburðar Innlent Fleiri fréttir Leki kom að bát út af Barða Óbreyttir stýrivextir, fangamál og dræmt Eurovision áhorf Forsetaefni takast á um forsetavaldið „Þetta getur ekki annað en endað með algjörum ósköpum“ Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Bein útsending: Bjarkey kynnir lagareldisfrumvarpið Neyðast óvænt til að tæma laugina Bein útsending: Þrjátíu ár af EES-samstarfi Drógu fiskibát sem fékk veiðarfæri í skrúfuna til hafnar Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Stjórn Íslensku óperunnar afar gagnrýnin á frumvarp um Þjóðaróperu Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Fyrsta flugið til Íslands var hluti heimsviðburðar Öllum aðgerðum aflýst og flugfarþegar geta andað léttar Bein útsending frá samstöðutónleikum í Háskólabíó í opinni dagskrá Skelfilegt að þurfa grípa til hópuppsagna Nýtt sanngirnisbótafrumvarp gæti komið fram Atburðirnir fyrir botni Miðjarðarhafs því sem næst „óraunverulegir“ Engri kirkju hollt að vera of nálægt ríkinu Samþykktu tillögu Sjálfstæðisflokksins Reynt til þrautar að ná samningum áður en aðgerðir skella á Júróvisíon í skugga stríðsreksturs og sársaukafullar uppsagnir Enok ákærður fyrir að fleygja manni niður tröppur og berja annan Undirbúa hópuppsögn hjá Grindavíkurbæ Töluverð óvissa um framvindu jarðhræringanna Gæsluvarðhald yfir manninum framlengt „Við þurfum ekki að verjast neinu“ „Ég sé engar staðreyndavillur í þessum þætti“ Aðstæður fyrir stýrivaxtalækkun á morgun Gosið gæti þúsundfaldast við nýjan atburð Sjá meira