Íslenskur landbúnaður – uppbygging til framtíðar Ragnheiður I. Þórarinsdóttir skrifar 13. október 2020 11:31 Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg, framþróun í tækni hefur verið hröð á undanförnum árum og brýnt að við eflum innviði okkar til þess að Ísland verði í forystu á þessu sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands samþykkti nýja stefnu til fimm ára fyrir rúmu ári síðan sem m.a. byggir á sáttmála ríkissstjórnarinnar, enda gegnir Landbúnaðarháskólinn lykilhlutverki á þeim sviðum sem varða helstu áskoranir heimsbyggðarinnar, fæðuöryggi, nýtingu náttúruauðlinda, skipulagsmál, umhverfis- og loftslagsmál. Í kjölfarið var nýtt skipurit skólans samþykkt og þrjár fagdeildir stofnaðar, Ræktun & fæða, Náttúra & skógur og Skipulag & hönnun. Allar þrjár deildir bjóða upp á starfsmenntanám á framhaldsskólastigi, grunnnám til BSc gráðu og framhaldsnám til MSc og PhD gráðu. Rannsóknir, menntun og nýsköpunarstarf á sviði sjálfbærrar mætvælaframleiðslu, ræktunar, skipulags, nýtingar lands, sem og verndun umhverfis eru órjúfanlegir þættir í því að takast á við áskoranir nútímans og er vegferð í átt að betri framtíð. Nýting þeirra tækifæra sem felast í framsókn skólans eru því afar mikilvæg fyrir land og þjóð. Fjölgun nemenda og sérfræðinga við Landbúnaðarháskóla Íslands Í nýrri stefnu Landbúnaðarháskóla Íslands er lögð áhersla á að stórauka rannsóknir, nýsköpun, alþjóðlegt samstarf og samstarf við hagaðila í því skyni að efla kennslu og innviði skólans. Áhersla hefur verið á verkefni sem snúa að sjálfbærni, fjölgun nemenda og vísindamanna við skólann og eflingu stoðþjónustu. Alþjóðlegir samkeppnissjóðir sem bjóða styrki til rannsókna og nýsköpunar á ofangreindum lykilsviðum eru að stækka og Landbúnaðarháskólinn er hér í mikilli framsókn. Umsóknum um rannsókna- og nýsköpunarstyrki frá starfsmönnum skólans hefur fjölgað jafnt og þétt og hafa skilað umtalsverðum árangri. Þeir styrkir hafa m.a. nýst til þess að fjölga doktorsnemendum við skólann, samhliða því sem nýir sérfræðingar hafa verið ráðnir til starfa og stoðþjónustan hefur verið efld. Nemendum hefur fjölgað jafnt og þétt á öllum skólastigum. Haustið 2019 varð mesta fjölgunin á sviði umhverfisvísinda og skógfræði og haustið 2020 fjölgaði nemendum á öllum brautum. Þetta er sérstaklega jákvæð þróun og nú er brýnt fyrir skólann að fá stuðning ríkisstjórnarinnar til að styðja við uppbyggingu innviða. Sterkir innviðir eru forsenda þess að Landbúnaðarháskólinn sé samkeppnisfær og geti nýtt sér þau sóknarfæri sem standa til boða. Með góðri aðstöðu löðum við að okkur unga fólkið til náms, fáum nýja sérfræðinga til starfa, byggjum upp samstarf og nýsköpun og fáum til þess fjármagn sem oftar en ekki er í formi gjaldeyristekna. Unnið er að fjölmörgum verkefnum og verkefnahugmyndum innan Landbúnaðarháskólans en hér eru dregin upp þrjú brýn verkefni til uppbyggingar innviða sem lögð hefur verið áhersla á. Jarðræktarmiðstöð á Hvanneyri Brýn þörf er á uppbyggingu á aðstöðu til jarðræktarrannsókna. Hér eru miklir hagsmunir í húfi enda um undirstöðu landbúnaðar að ræða. Á undanförnum misserum hafa fengist styrkir frá Innviðasjóði Rannís og fyrrum nemendum skólans til endurnýjunar á tækjabúnaði. Nú þarf nauðsynlega að byggja nýtt hús undir jarðræktarmiðstöð og bæta tækjabúnað enn frekar ekki síst með áherslu á útiræktun grænmetis. Landbúnaðarháskólinn fékk nýverið myndarlegan arf frá fyrrum kennara skólans, Magnúsi Óskarssyni, til að byggja aðstöðu fyrir jarðræktarrannsóknir. Kallað hefur verið eftir stuðningi frá ríkinu til að það geti orðið að veruleika strax á næsta ári. Hestamiðstöð á Mið-Fossum Íslenski hesturinn er mikilvæg stoð í íslenskum landbúnaði. Frá árinu 2006 hefur Landbúnaðarháskólinn leigt reiðhöll og tengda aðstöðu á Mið-Fossum sem er í 5 mínútna akstursfjarlægð frá Hvanneyri. Þar er úrvals aðstaða til kennslu og annarrar starfsemi skólans á sviði reiðmennsku og umhirðu hrossa. Aðstaðan er afar vel nýtt af nemendum skólans og sóknarfæri mikil þegar búið er að tryggja umráðarétt skólans til framtíðar. Garðyrkja á Reykjum í Ölfusi Með aukinni áherslu á hollustu og lýðheilsu verður vægi garðyrkjuframleiðslu sífellt mikilvægara. Efla þarf til stórsóknar á þessu sviði og koma þekkingu, tækninýtingu og nýsköpun á par við það sem best þekkist í heiminum. Innviðir að Reykjum í Ölfusi hafa ekki hlotið viðhald sem skyldi og uppbygging aðstöðu til garðyrkjurannsókna hefur verið afar takmörkuð síðustu tvo áratugi. Að undanförnu hefur verið unnið að því að bæta húsakost á Reykjum, en mikið vatnstjón varð þar síðsumars sem eyðilagði skólastofur og mötuneyti. Auk þess eru mörg hús á Reykjum afar gömul og að hruni komin. Bráðnauðsynlegt er að fé verði sett til þess að ljúka þeim lagfæringum og til áframhaldandi uppbyggingar á sviði garðyrkju, en það er trú margra að íslensk garðyrkja geti orðið ein af útflutningsstoðum okkar til framtíðar. Áhrif Covid-19 Þessi þrjú brýnu uppbyggingarverkefni voru ásamt fleirum lögð fram nokkuð áður en Covid-19 skall á og þeir ráðherrar og þingmenn sem heimsóttu skólann lýstu yfir ánægju sinni og stuðningi við þessar hugmyndir. Það er skiljanlegt að Covid-19 hafi síðan haft áhrif. Við höfum hins vegar lært það af Covid-19 að undirstaða búsetu okkar á Íslandi og helstu tækifæri okkar til framtíðar liggja í landbúnaði og matvælaframleiðslu. Hér þurfum við því að standa saman og tryggja að stefnumörkun og aðgerðir haldist í hendur í gegnum alla virðiskeðjuna. Stuðningur við uppbyggingu innviða við Landbúnaðarháskóla Íslands mun skila sér margfalt tilbaka í aukinni samkeppnishæfni og verðmætasköpun lands og þjóðar. Höfundur er rektor Landbúnaðarháskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landbúnaður Skóla - og menntamál Borgarbyggð Ölfus Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Sjá meira
Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg, framþróun í tækni hefur verið hröð á undanförnum árum og brýnt að við eflum innviði okkar til þess að Ísland verði í forystu á þessu sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands samþykkti nýja stefnu til fimm ára fyrir rúmu ári síðan sem m.a. byggir á sáttmála ríkissstjórnarinnar, enda gegnir Landbúnaðarháskólinn lykilhlutverki á þeim sviðum sem varða helstu áskoranir heimsbyggðarinnar, fæðuöryggi, nýtingu náttúruauðlinda, skipulagsmál, umhverfis- og loftslagsmál. Í kjölfarið var nýtt skipurit skólans samþykkt og þrjár fagdeildir stofnaðar, Ræktun & fæða, Náttúra & skógur og Skipulag & hönnun. Allar þrjár deildir bjóða upp á starfsmenntanám á framhaldsskólastigi, grunnnám til BSc gráðu og framhaldsnám til MSc og PhD gráðu. Rannsóknir, menntun og nýsköpunarstarf á sviði sjálfbærrar mætvælaframleiðslu, ræktunar, skipulags, nýtingar lands, sem og verndun umhverfis eru órjúfanlegir þættir í því að takast á við áskoranir nútímans og er vegferð í átt að betri framtíð. Nýting þeirra tækifæra sem felast í framsókn skólans eru því afar mikilvæg fyrir land og þjóð. Fjölgun nemenda og sérfræðinga við Landbúnaðarháskóla Íslands Í nýrri stefnu Landbúnaðarháskóla Íslands er lögð áhersla á að stórauka rannsóknir, nýsköpun, alþjóðlegt samstarf og samstarf við hagaðila í því skyni að efla kennslu og innviði skólans. Áhersla hefur verið á verkefni sem snúa að sjálfbærni, fjölgun nemenda og vísindamanna við skólann og eflingu stoðþjónustu. Alþjóðlegir samkeppnissjóðir sem bjóða styrki til rannsókna og nýsköpunar á ofangreindum lykilsviðum eru að stækka og Landbúnaðarháskólinn er hér í mikilli framsókn. Umsóknum um rannsókna- og nýsköpunarstyrki frá starfsmönnum skólans hefur fjölgað jafnt og þétt og hafa skilað umtalsverðum árangri. Þeir styrkir hafa m.a. nýst til þess að fjölga doktorsnemendum við skólann, samhliða því sem nýir sérfræðingar hafa verið ráðnir til starfa og stoðþjónustan hefur verið efld. Nemendum hefur fjölgað jafnt og þétt á öllum skólastigum. Haustið 2019 varð mesta fjölgunin á sviði umhverfisvísinda og skógfræði og haustið 2020 fjölgaði nemendum á öllum brautum. Þetta er sérstaklega jákvæð þróun og nú er brýnt fyrir skólann að fá stuðning ríkisstjórnarinnar til að styðja við uppbyggingu innviða. Sterkir innviðir eru forsenda þess að Landbúnaðarháskólinn sé samkeppnisfær og geti nýtt sér þau sóknarfæri sem standa til boða. Með góðri aðstöðu löðum við að okkur unga fólkið til náms, fáum nýja sérfræðinga til starfa, byggjum upp samstarf og nýsköpun og fáum til þess fjármagn sem oftar en ekki er í formi gjaldeyristekna. Unnið er að fjölmörgum verkefnum og verkefnahugmyndum innan Landbúnaðarháskólans en hér eru dregin upp þrjú brýn verkefni til uppbyggingar innviða sem lögð hefur verið áhersla á. Jarðræktarmiðstöð á Hvanneyri Brýn þörf er á uppbyggingu á aðstöðu til jarðræktarrannsókna. Hér eru miklir hagsmunir í húfi enda um undirstöðu landbúnaðar að ræða. Á undanförnum misserum hafa fengist styrkir frá Innviðasjóði Rannís og fyrrum nemendum skólans til endurnýjunar á tækjabúnaði. Nú þarf nauðsynlega að byggja nýtt hús undir jarðræktarmiðstöð og bæta tækjabúnað enn frekar ekki síst með áherslu á útiræktun grænmetis. Landbúnaðarháskólinn fékk nýverið myndarlegan arf frá fyrrum kennara skólans, Magnúsi Óskarssyni, til að byggja aðstöðu fyrir jarðræktarrannsóknir. Kallað hefur verið eftir stuðningi frá ríkinu til að það geti orðið að veruleika strax á næsta ári. Hestamiðstöð á Mið-Fossum Íslenski hesturinn er mikilvæg stoð í íslenskum landbúnaði. Frá árinu 2006 hefur Landbúnaðarháskólinn leigt reiðhöll og tengda aðstöðu á Mið-Fossum sem er í 5 mínútna akstursfjarlægð frá Hvanneyri. Þar er úrvals aðstaða til kennslu og annarrar starfsemi skólans á sviði reiðmennsku og umhirðu hrossa. Aðstaðan er afar vel nýtt af nemendum skólans og sóknarfæri mikil þegar búið er að tryggja umráðarétt skólans til framtíðar. Garðyrkja á Reykjum í Ölfusi Með aukinni áherslu á hollustu og lýðheilsu verður vægi garðyrkjuframleiðslu sífellt mikilvægara. Efla þarf til stórsóknar á þessu sviði og koma þekkingu, tækninýtingu og nýsköpun á par við það sem best þekkist í heiminum. Innviðir að Reykjum í Ölfusi hafa ekki hlotið viðhald sem skyldi og uppbygging aðstöðu til garðyrkjurannsókna hefur verið afar takmörkuð síðustu tvo áratugi. Að undanförnu hefur verið unnið að því að bæta húsakost á Reykjum, en mikið vatnstjón varð þar síðsumars sem eyðilagði skólastofur og mötuneyti. Auk þess eru mörg hús á Reykjum afar gömul og að hruni komin. Bráðnauðsynlegt er að fé verði sett til þess að ljúka þeim lagfæringum og til áframhaldandi uppbyggingar á sviði garðyrkju, en það er trú margra að íslensk garðyrkja geti orðið ein af útflutningsstoðum okkar til framtíðar. Áhrif Covid-19 Þessi þrjú brýnu uppbyggingarverkefni voru ásamt fleirum lögð fram nokkuð áður en Covid-19 skall á og þeir ráðherrar og þingmenn sem heimsóttu skólann lýstu yfir ánægju sinni og stuðningi við þessar hugmyndir. Það er skiljanlegt að Covid-19 hafi síðan haft áhrif. Við höfum hins vegar lært það af Covid-19 að undirstaða búsetu okkar á Íslandi og helstu tækifæri okkar til framtíðar liggja í landbúnaði og matvælaframleiðslu. Hér þurfum við því að standa saman og tryggja að stefnumörkun og aðgerðir haldist í hendur í gegnum alla virðiskeðjuna. Stuðningur við uppbyggingu innviða við Landbúnaðarháskóla Íslands mun skila sér margfalt tilbaka í aukinni samkeppnishæfni og verðmætasköpun lands og þjóðar. Höfundur er rektor Landbúnaðarháskóla Íslands.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun