Guð blessi heimilin - aftur? Ólafur Ísleifsson skrifar 11. október 2020 10:01 Yfirskrift þessa pistils er fengin úr yfirlýsingu stjórnar Hagsmunasamtaka heimilanna 6. október sl. sem krefst þess að heimilin verði varin fyrir afleiðingum kórónufaraldursins, ekki síður en fyrirtæki. Sjónarmið stjórnar Hagsmunasamtaka heimilanna Enginn, ekki ein einasta fjölskylda, á að eiga á hættu að missa heimili sitt af völdum covid-19, segja HH. Heimili landsins eru ekki afgangsstærð heldur meðal hornsteina samfélagsins. Hagsmunasamtök heimilanna leggja áherslu á að stjórnvöld dragi lærdóm af skelfilegum afleiðingum bankahrunsins og verji heimili landsins áður en skaðinn er skeður. Stjórn hagsmunasamtakanna segir að enda þótt margir hafi orðið atvinnulausir eftir hrunið hafi það ekki verið eini vandi þeirra þúsunda sem misstu heimili sín eftir hrun, heldur frekar stökkbreyttar afborganir húsnæðislána, m.a. vegna verðtrygginga. Þetta reyndist þúsundum fjölskyldna ofviða þrátt fyrir að fólk væri í vinnu og yki við sig vinnu í viðleitni til að standa undir lánum. Þegar liðin eru 12 ár frá því forsætisráðherra bað Guð blessa Ísland, er við hæfi að minna á skelfilegar afleiðingar aðgerðaleysis og vanhugsaðra aðgerða stjórnvalda, fyrir heimili landsins. Þau mistök sem gerð voru þá mega aldrei endurtaka sig, segir í yfirlýsingu stjórnar hagsmunasamtakanna. Reynslan af hruninu og eftirleik þess Ábendingar Hagsmunasamtaka heimilanna eiga við enda flestum í fersku minni skeytingarleysi norrænu velferðarstjórnarinnar undir forystu Jóhönnu og Steingríms um heimilin. Reyndar gengu þau lengra gegn hagsmunum heimila og fjölskyldna með því að heita starfsmönnum ríkisbanka veglegum kaupauka gengju þeir nægilega hart fram við innheimtu stökkbreyttra lána. Þau gáfu út veiðileyfi á heimili og fjölskyldur eins og það var orðað á sínum tíma. Skjaldborgin sem lofað var reis aldrei, þau skipti engu að verðtryggingin æddi yfir landið eldi eyðandi. Foreldrar máttu þúsundum saman leiða börn sín sér við hönd út af heimilinum. Opinberar tölur staðfesta að þetta átti við 10-15 þúsund heimili og snerti beint tugþúsundir Íslendinga. Þessi framganga ráðamanna á sínum tíma gleymist ekki. Eftir að kjósendur ráku þau frá völdum fengu margir síðbúna sárabót með leiðréttingunni undir forystu Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra í ríkisstjórninni sem á eftir fylgdi. Kröfur stjórnar Hagsmunasamtaka heimilanna Í yfirlýsingu sinni um aðgerðir vegna veirufársins krefst stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna þess að sett verði þak á verðbætur lána heimilanna í samræmi við verðbólgumarkmið Seðlabanka Íslands. Telja samtökin þá aðgerð mundu ein og sér hjálpa mörgum heimilum. Samhliða því verður að stöðva nauðungarsölur á heimilum a.m.k. út næsta ár, svo þau heimili sem verða fyrir hvað mestum tekjumissi fái tækifæri til að vinna sig úr tímabundnum erfiðleikum í því skjóli sem heimilið er. Hagsmunasamtök heimilanna krefjast þess jafnframt sem eini hlutlausi aðilinn á Íslandi með sérþekkingu á sviði neytendaverndar heimilanna á fjármálamarkaði að fá aðkomu að öllum ákvörðunum stjórnvalda um lausnir fyrir heimilin. Tillögur á Alþingi Greinarhöfundi hefur með fyrirspurnum til ráðherra á Alþingi tekist að afla upplýsinga um fjölda þeirra heimila sem tekin voru af fjölskyldum í eftirleik hrunsins eins og rakið var að ofan. Þá sést af svari við fyrirspurn um vægi húsnæðisliðarins í vísitölunni að hann hefur á umliðnum árum reynst hin eiginlega vísitala þrátt fyrir að vera ákveðinn á opinberri skrifstofu úti í bæ án tillits til hagrænna sjónarmiða. Lunginn af verðbótaálagi á lán undanfarinn ár verður rakinn til húsnæðisliðarins en ekki almennra verðbreytinga sem vísitölunni var ætlað að endurspegla. Ekki er rými hér til að rekja allan tillöguflutning minn á Alþingi um varnir í þágu heimilanna. Þó skal getið um frumvarp sem ætlað er að þrengja svo að vísitölunni að hún heyri sögunni til. Ræðir hér um aðgerðir sem saman mega kallast tangarsókn gegn vísitölunni og felast í afnámi húsnæðisliðar, afnámi áhrifa óbeinna skatta auk annarra aðgerða. Lyklafrumvarpið Þá skal loks getið um frumvarp greinarhöfundar um lyklafrumvarp sem lagt hefur verið að nýju fram á yfirstandandi þingi. Frumvarpið er að stofni til sprottið að frumkvæði Hagsmunasamtaka heimilanna. Markmið frumvarpsins er að stuðla að vandaðri lánastarfsemi með því að færa skuldurum að fasteignalánum í hendur þann möguleika að láta af hendi veðandlag lána sinna, þ.e. hlutaðeigandi fasteign, og ganga skuldlausir frá borði ef í harðbakkann slær. Frumvarpið er þannig mikilvægur liður í því að dreifa áhættu í fasteignalánum og færa innlenda lánastarfsemi úr því horfi að áhætta sé einhliða á hendi lántaka. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi norður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Ísleifsson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal Skoðun Það sem býr í Höllu Hrund Viðar Hreinsson Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson Skoðun Skoðun Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson skrifar Skoðun Offita er langvinnur sjúkdómur Hópur fólks í stjórn Félags fagfólks um offitu skrifar Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson skrifar Skoðun Mynda þurfti ríkisstjórn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar Skoðun Nýsköpun er svarið Nótt Thorberg skrifar Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Lokað á börn í vanda Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson skrifar Skoðun Fjarheilbrigðisþjónusta Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Forsetaframbjóðandi með sömu tölu og Jesú Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Einfaldara fyrirkomulag tilvísana Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Málið á að endurspegla fólkið í landinu Birta Björnsdóttir skrifar Skoðun Hreyfing og tengsl Jóhanna Stefáns Bjarkardóttir skrifar Skoðun Eru byssur meira fullorðins? Oddný G. Harðardóttir skrifar Sjá meira
Yfirskrift þessa pistils er fengin úr yfirlýsingu stjórnar Hagsmunasamtaka heimilanna 6. október sl. sem krefst þess að heimilin verði varin fyrir afleiðingum kórónufaraldursins, ekki síður en fyrirtæki. Sjónarmið stjórnar Hagsmunasamtaka heimilanna Enginn, ekki ein einasta fjölskylda, á að eiga á hættu að missa heimili sitt af völdum covid-19, segja HH. Heimili landsins eru ekki afgangsstærð heldur meðal hornsteina samfélagsins. Hagsmunasamtök heimilanna leggja áherslu á að stjórnvöld dragi lærdóm af skelfilegum afleiðingum bankahrunsins og verji heimili landsins áður en skaðinn er skeður. Stjórn hagsmunasamtakanna segir að enda þótt margir hafi orðið atvinnulausir eftir hrunið hafi það ekki verið eini vandi þeirra þúsunda sem misstu heimili sín eftir hrun, heldur frekar stökkbreyttar afborganir húsnæðislána, m.a. vegna verðtrygginga. Þetta reyndist þúsundum fjölskyldna ofviða þrátt fyrir að fólk væri í vinnu og yki við sig vinnu í viðleitni til að standa undir lánum. Þegar liðin eru 12 ár frá því forsætisráðherra bað Guð blessa Ísland, er við hæfi að minna á skelfilegar afleiðingar aðgerðaleysis og vanhugsaðra aðgerða stjórnvalda, fyrir heimili landsins. Þau mistök sem gerð voru þá mega aldrei endurtaka sig, segir í yfirlýsingu stjórnar hagsmunasamtakanna. Reynslan af hruninu og eftirleik þess Ábendingar Hagsmunasamtaka heimilanna eiga við enda flestum í fersku minni skeytingarleysi norrænu velferðarstjórnarinnar undir forystu Jóhönnu og Steingríms um heimilin. Reyndar gengu þau lengra gegn hagsmunum heimila og fjölskyldna með því að heita starfsmönnum ríkisbanka veglegum kaupauka gengju þeir nægilega hart fram við innheimtu stökkbreyttra lána. Þau gáfu út veiðileyfi á heimili og fjölskyldur eins og það var orðað á sínum tíma. Skjaldborgin sem lofað var reis aldrei, þau skipti engu að verðtryggingin æddi yfir landið eldi eyðandi. Foreldrar máttu þúsundum saman leiða börn sín sér við hönd út af heimilinum. Opinberar tölur staðfesta að þetta átti við 10-15 þúsund heimili og snerti beint tugþúsundir Íslendinga. Þessi framganga ráðamanna á sínum tíma gleymist ekki. Eftir að kjósendur ráku þau frá völdum fengu margir síðbúna sárabót með leiðréttingunni undir forystu Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra í ríkisstjórninni sem á eftir fylgdi. Kröfur stjórnar Hagsmunasamtaka heimilanna Í yfirlýsingu sinni um aðgerðir vegna veirufársins krefst stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna þess að sett verði þak á verðbætur lána heimilanna í samræmi við verðbólgumarkmið Seðlabanka Íslands. Telja samtökin þá aðgerð mundu ein og sér hjálpa mörgum heimilum. Samhliða því verður að stöðva nauðungarsölur á heimilum a.m.k. út næsta ár, svo þau heimili sem verða fyrir hvað mestum tekjumissi fái tækifæri til að vinna sig úr tímabundnum erfiðleikum í því skjóli sem heimilið er. Hagsmunasamtök heimilanna krefjast þess jafnframt sem eini hlutlausi aðilinn á Íslandi með sérþekkingu á sviði neytendaverndar heimilanna á fjármálamarkaði að fá aðkomu að öllum ákvörðunum stjórnvalda um lausnir fyrir heimilin. Tillögur á Alþingi Greinarhöfundi hefur með fyrirspurnum til ráðherra á Alþingi tekist að afla upplýsinga um fjölda þeirra heimila sem tekin voru af fjölskyldum í eftirleik hrunsins eins og rakið var að ofan. Þá sést af svari við fyrirspurn um vægi húsnæðisliðarins í vísitölunni að hann hefur á umliðnum árum reynst hin eiginlega vísitala þrátt fyrir að vera ákveðinn á opinberri skrifstofu úti í bæ án tillits til hagrænna sjónarmiða. Lunginn af verðbótaálagi á lán undanfarinn ár verður rakinn til húsnæðisliðarins en ekki almennra verðbreytinga sem vísitölunni var ætlað að endurspegla. Ekki er rými hér til að rekja allan tillöguflutning minn á Alþingi um varnir í þágu heimilanna. Þó skal getið um frumvarp sem ætlað er að þrengja svo að vísitölunni að hún heyri sögunni til. Ræðir hér um aðgerðir sem saman mega kallast tangarsókn gegn vísitölunni og felast í afnámi húsnæðisliðar, afnámi áhrifa óbeinna skatta auk annarra aðgerða. Lyklafrumvarpið Þá skal loks getið um frumvarp greinarhöfundar um lyklafrumvarp sem lagt hefur verið að nýju fram á yfirstandandi þingi. Frumvarpið er að stofni til sprottið að frumkvæði Hagsmunasamtaka heimilanna. Markmið frumvarpsins er að stuðla að vandaðri lánastarfsemi með því að færa skuldurum að fasteignalánum í hendur þann möguleika að láta af hendi veðandlag lána sinna, þ.e. hlutaðeigandi fasteign, og ganga skuldlausir frá borði ef í harðbakkann slær. Frumvarpið er þannig mikilvægur liður í því að dreifa áhættu í fasteignalánum og færa innlenda lánastarfsemi úr því horfi að áhætta sé einhliða á hendi lántaka. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi norður.
Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar
Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar