Gerir helmingur allra hrossabænda sig sekan um vanrækslu eða dýraníð? Ole Anton Bieltvedt skrifar 1. febrúar 2020 14:00 Margir virðast halda, að það sé almenn regla, að bændur á Íslandi annist dýr sín vel og fylgi lögum um dýravernd og dýravelferð í sínu dýrahaldi. Væri vel, ef rétt væri. Undirritaður var þó að skoða Starfsskýrslu Matvælastofnunar, MAST, fyrir 2018, sem er 10 ára afmælisár hjá stofnuninni. Margt kemur fram í þessari skýrslu, m.a. það, að 2018 munu hafa verið um 73.000 hross í landinu, og var um 3.000 fullorðnum hrossum, auk 4.500 folalda, slátrað; seld í kjöthakk og annað kjötmeti. Kannski er ekki mikið um þetta að segja, ef menn vilja byggja sitt lífsviðurværi á því, að ala dýr í þennan heim - líka spendýr, sem eru í grundvallar atriðum sköpuð, eins og við, mannfólkið, þó stærð, form og lögun kunni að vera önnur - til þess að slátra þeim og selja í kjötiðnaðinn.Það hlýtur þó að vekja blendnar tilfinningar hjá sumum, vonandi mörgum, að Þarfasti þjónninn, sem hélt lífinu í þessari þjóð, á harðræðistímum, um ár og aldir, með fórnfýsi, dugnaði og þrautseigju, svo af bar, sé nú ekki meira metinn af bændum, en svo, að hann sé í stórum stíl, í þúsunda tali, seldur í kjöthakk.Á árinu 2016 (nýrri gögn voru greinilega ekki til) fór MAST á 269 starfsstöðvar hrossabænda til eftirlits. Þetta voru þó ekki nema 12% allra hrossabænda, þannig, að eftirlitið er greinilega af skornum skammti.Komu alvarleg frávik varðandi velferð hestanna fram hjá 37 bændum. Hjá frekari 110 bændum komu fram velferðarfrávik, „sem ekki voru metin eins alvarleg“, eins og segir í skýrslunni, en voru þó greinilega líka alvarleg. Á þennan hátt kom í ljós, að við eftirlit hjá 269 hrossa-bændum, voru misalvarleg brot á velferð dýranna hjá 147 bændanna í gangi; 55% dýranna sættu vanrækslu, illri meðferð eða hreinu níði. Af þeim 37 tilvikum, sem alvarlegast þóttu, var um skort á fóðri að ræða í 14 tilvikum; voru dýrin vanalin eða svelt. Athyglisvert er, að í lokaathugasemd um þessi 37 brotlegu hrossabú, kom þessi athugasemd: „Úrbótum ekki sinn í 23 tilvikum“. Hvað gert var við þá, sem sinntu ekki úrbótum, kemur ekkert fram. Kannski var það ekkert! Í sömu skýrslu kemur fram, að blóðmerar hafi verið haldnar á 92 hrossabýlum. Var það tæplega 30% aukning frá árinu áður; 20 blóðhrossabændur bættust við milli ára. Um þetta hefur lítið verið fjallað, en þetta blóðmerahald byggist á því, að hryssur er gerðar fylfullar og svo er tappað af þeim blóði, 5 lítrum í senn, yfir leitt fjórum sinnum á tveggja mánaða tímabili á haustin, alls 20 lítrum, en blóðið er síðan selt lyfjafyrirtækjum til framleiðslu á frjósemislyfjum. Er þetta gert í svo miklum mæli, að heildarmagn nemur mörgum tugum tonna af blóði ár hvert.Það skelfilega við þetta dýrahald, ef dýrahald skyldi kalla – dýraníð á sennilega betur við - er það, að þetta eru allt villtar merar - útigangshross -, sem auðvitað þarf að beita heiftarlegu ofbeldi – hreinum fantabrögðum – til að unnt sé að ná þeim í algjöra kyrrstöðu, meðan að blóðinu er tappað af þeim. Það munu vera eiðsvarðir dýralæknar, sem gefa sig í blóðtökuna. Ekki mikil sjálfsvirðing í gangi þar. Virðast bændur halda þúsundir dýra í þessu skyni. Aftur má spyrja um virðingu bænda fyrir Þarfasta þjóninum. Geta þessir bændur virkilega ekki skapað sér einhvern skárri afkomugrundvöll, sýnt af sér aðeins meiri mannsæmd í sínu starfi, en þetta? Það er fyrirtækið Ísteka, sem stendur að þessari fyrir mér ljótu iðju, en leyfi fékk fyrirtækið - sem hefur stundað þetta í 30 ár - frá Lyfjastofnun, og á MAST að hafa eftirlit með þessari starfsemi. Þetta eftirlit mun þó byggjast á „stikkprufum byggðu á áhættumati“, eins og segir í skýrslu MAST, sem undirritaður skilur sem málamynda prufur. Við í Jarðarvinum sendum forstjóra og aðstoðarforstjóra Lyfjastofnunar þessar spurningar 21. janúar sl. með tilvísunar í upplýsingalög nr. 140/2012, sem þýðir, að Lyfjastofnun hefði borið að svara innan viku:1. Hversu margar útigangshryssur eru í svokölluðu blóðmerahaldi? 2. Hversu margir bændur halda blóðmerar? 3. Hvaða aðferðum er beitt til að taka blóð af þessum merum? Nú eru þetta villt dýr. Er augljóst, að ekki verður tappað blóði af þeim, nema með heiftarlegu ofbeldi gagnvart þeim. Beðið er um lýsingu á þessum blóðtöku aðferðum. 4. Vinsamlegast upplýsið á grundvelli hverra lagaheimilda, þessi blóðtaka – sem mun hafa farið fram í 40 ár, og þeir, sem henni stýra, kalla „blóðgjöf blóðgjafahryssa“, jafn kaldhæðnislegt og það er - fer fram. Í millitíðinni hafa ný lög og nýjar reglugerðir til dýraverndar og dýravelferðar tekið gildi. Samræmist þetta ofbeldi og þessi líkamlegi yfirgangur við dýrin þeim nýju verndar- og velferðar ákvæðum? 5. Sérstaklega er spurt, hvort þessi blóðtaka samræmist lögum nr. 55/2013; markmiði, anda og hinum margvíslegu ákvæðum laganna. Nú, 3. febrúar, hefur ekkert svar borist. Þessum spurningum var líka beint að MAST þann 21. janúar sl. Eru þessar spurningar hér með áréttaðar við Lyfjastofnun og MAST og svara krafist! Loka tilfinning undirritaðs við þessa málsskoðun er sú, að við Íslendingar megum skammast okkar fyrir, hvernig við höfum farið með þarfasta þjóninn og taka saman höndum um, að bæta út því eins skjótt og vel og verða má. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Dýr Dýraheilbrigði Landbúnaður Ole Anton Bieltvedt Blóðmerahald Mest lesið 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Skoðun Malað dag eftir dag eftir dag Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé skrifar Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason skrifar Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Fiskeldi og samfélagsábyrgð Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Pólitískt raunsæi og utanríkisstefna Íslands Ragnar Anthony Antonsson Gambrell skrifar Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Margir virðast halda, að það sé almenn regla, að bændur á Íslandi annist dýr sín vel og fylgi lögum um dýravernd og dýravelferð í sínu dýrahaldi. Væri vel, ef rétt væri. Undirritaður var þó að skoða Starfsskýrslu Matvælastofnunar, MAST, fyrir 2018, sem er 10 ára afmælisár hjá stofnuninni. Margt kemur fram í þessari skýrslu, m.a. það, að 2018 munu hafa verið um 73.000 hross í landinu, og var um 3.000 fullorðnum hrossum, auk 4.500 folalda, slátrað; seld í kjöthakk og annað kjötmeti. Kannski er ekki mikið um þetta að segja, ef menn vilja byggja sitt lífsviðurværi á því, að ala dýr í þennan heim - líka spendýr, sem eru í grundvallar atriðum sköpuð, eins og við, mannfólkið, þó stærð, form og lögun kunni að vera önnur - til þess að slátra þeim og selja í kjötiðnaðinn.Það hlýtur þó að vekja blendnar tilfinningar hjá sumum, vonandi mörgum, að Þarfasti þjónninn, sem hélt lífinu í þessari þjóð, á harðræðistímum, um ár og aldir, með fórnfýsi, dugnaði og þrautseigju, svo af bar, sé nú ekki meira metinn af bændum, en svo, að hann sé í stórum stíl, í þúsunda tali, seldur í kjöthakk.Á árinu 2016 (nýrri gögn voru greinilega ekki til) fór MAST á 269 starfsstöðvar hrossabænda til eftirlits. Þetta voru þó ekki nema 12% allra hrossabænda, þannig, að eftirlitið er greinilega af skornum skammti.Komu alvarleg frávik varðandi velferð hestanna fram hjá 37 bændum. Hjá frekari 110 bændum komu fram velferðarfrávik, „sem ekki voru metin eins alvarleg“, eins og segir í skýrslunni, en voru þó greinilega líka alvarleg. Á þennan hátt kom í ljós, að við eftirlit hjá 269 hrossa-bændum, voru misalvarleg brot á velferð dýranna hjá 147 bændanna í gangi; 55% dýranna sættu vanrækslu, illri meðferð eða hreinu níði. Af þeim 37 tilvikum, sem alvarlegast þóttu, var um skort á fóðri að ræða í 14 tilvikum; voru dýrin vanalin eða svelt. Athyglisvert er, að í lokaathugasemd um þessi 37 brotlegu hrossabú, kom þessi athugasemd: „Úrbótum ekki sinn í 23 tilvikum“. Hvað gert var við þá, sem sinntu ekki úrbótum, kemur ekkert fram. Kannski var það ekkert! Í sömu skýrslu kemur fram, að blóðmerar hafi verið haldnar á 92 hrossabýlum. Var það tæplega 30% aukning frá árinu áður; 20 blóðhrossabændur bættust við milli ára. Um þetta hefur lítið verið fjallað, en þetta blóðmerahald byggist á því, að hryssur er gerðar fylfullar og svo er tappað af þeim blóði, 5 lítrum í senn, yfir leitt fjórum sinnum á tveggja mánaða tímabili á haustin, alls 20 lítrum, en blóðið er síðan selt lyfjafyrirtækjum til framleiðslu á frjósemislyfjum. Er þetta gert í svo miklum mæli, að heildarmagn nemur mörgum tugum tonna af blóði ár hvert.Það skelfilega við þetta dýrahald, ef dýrahald skyldi kalla – dýraníð á sennilega betur við - er það, að þetta eru allt villtar merar - útigangshross -, sem auðvitað þarf að beita heiftarlegu ofbeldi – hreinum fantabrögðum – til að unnt sé að ná þeim í algjöra kyrrstöðu, meðan að blóðinu er tappað af þeim. Það munu vera eiðsvarðir dýralæknar, sem gefa sig í blóðtökuna. Ekki mikil sjálfsvirðing í gangi þar. Virðast bændur halda þúsundir dýra í þessu skyni. Aftur má spyrja um virðingu bænda fyrir Þarfasta þjóninum. Geta þessir bændur virkilega ekki skapað sér einhvern skárri afkomugrundvöll, sýnt af sér aðeins meiri mannsæmd í sínu starfi, en þetta? Það er fyrirtækið Ísteka, sem stendur að þessari fyrir mér ljótu iðju, en leyfi fékk fyrirtækið - sem hefur stundað þetta í 30 ár - frá Lyfjastofnun, og á MAST að hafa eftirlit með þessari starfsemi. Þetta eftirlit mun þó byggjast á „stikkprufum byggðu á áhættumati“, eins og segir í skýrslu MAST, sem undirritaður skilur sem málamynda prufur. Við í Jarðarvinum sendum forstjóra og aðstoðarforstjóra Lyfjastofnunar þessar spurningar 21. janúar sl. með tilvísunar í upplýsingalög nr. 140/2012, sem þýðir, að Lyfjastofnun hefði borið að svara innan viku:1. Hversu margar útigangshryssur eru í svokölluðu blóðmerahaldi? 2. Hversu margir bændur halda blóðmerar? 3. Hvaða aðferðum er beitt til að taka blóð af þessum merum? Nú eru þetta villt dýr. Er augljóst, að ekki verður tappað blóði af þeim, nema með heiftarlegu ofbeldi gagnvart þeim. Beðið er um lýsingu á þessum blóðtöku aðferðum. 4. Vinsamlegast upplýsið á grundvelli hverra lagaheimilda, þessi blóðtaka – sem mun hafa farið fram í 40 ár, og þeir, sem henni stýra, kalla „blóðgjöf blóðgjafahryssa“, jafn kaldhæðnislegt og það er - fer fram. Í millitíðinni hafa ný lög og nýjar reglugerðir til dýraverndar og dýravelferðar tekið gildi. Samræmist þetta ofbeldi og þessi líkamlegi yfirgangur við dýrin þeim nýju verndar- og velferðar ákvæðum? 5. Sérstaklega er spurt, hvort þessi blóðtaka samræmist lögum nr. 55/2013; markmiði, anda og hinum margvíslegu ákvæðum laganna. Nú, 3. febrúar, hefur ekkert svar borist. Þessum spurningum var líka beint að MAST þann 21. janúar sl. Eru þessar spurningar hér með áréttaðar við Lyfjastofnun og MAST og svara krafist! Loka tilfinning undirritaðs við þessa málsskoðun er sú, að við Íslendingar megum skammast okkar fyrir, hvernig við höfum farið með þarfasta þjóninn og taka saman höndum um, að bæta út því eins skjótt og vel og verða má.
Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar
Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar