Ágætis fólk Guðmundur Steingrímsson skrifar 9. september 2019 07:00 Ég hugsa að það væri dálítið miklu erfiðara að búa á Íslandi, í þessu veðurbarða fásinni á hjara veraldar, ef Íslendingar væru yfirhöfuð fordómafullir leiðindapúkar. Það mætti vel ímynda sér að þróun mannlífsins á árhundruðum hefði orðið slík að hér byggi í einangrun sinni fólk sem þyldi ekki að aðrir væru öðruvísi, sem vildi steypa fólk í sama mót og gera öllum þeim lífið leitt sem strituðu við að synda á móti straumnum og vera það sjálft. Slík er jafnan ímynd eyjarskeggja, ekki satt? Eru eyjarskeggjar ekki svona fólk sem vill síður að utanaðkomandi og öðruvísi manneskjur ruggi bátnum? Þola ekki utanaðkomandi áreiti og vilja hafa hlutina í föstum skorðum. Sem sagt, leiðindaskarfar. Staðalmyndir eru sem betur fer sjaldan sannar. Vissulega hristir maður hausinn stundum yfir Íslendingum. Maður á erfitt með að skilja hvað er að gerast stundum í hausnum á sumum samborgurunum og maður gapir yfir athugasemdum á netinu. Það verður ekki komist hjá því að í samfélagi gæti alls konar skoðana, og líklega er það einmitt fallegur hlutur, þótt stundum reyni á þolþrifin. Og maður dæsir stundum yfir því hvernig hlutum er háttað, hvernig alls konar ákvarðanir eru teknar eða ekki teknar og hvernig sumt er ekki klárað og hvernig hægt er að hjakka áfram í sama farinu í alls konar málum. Jafnvel koma stundir þar sem mann langar að búa annars staðar, sérstaklega þegar saman fer skítaveður, myrkur og leiðindi. Sem gerist. En svo koma aðrar stundir. Þau koma sem betur fer þessi blik í lífi þessarar þjóðar sem sýna manni á einhvern undursamlegan hátt að þrátt fyrir allt býr á þessu landi fólk sem er satt að segja upp til hópa bara nokkuð gott. Þetta er þokkalegt lið. Ég ætla ekki að vera sentimental — óþarfi að missa sig — en Íslendingar eru sem sagt alveg ágætir. Maður verður smá stoltur. Ef ekki mjög stoltur.Frændinn kemur Hingað kom Mike Pence. Ég hugsa að hann sé kannski svona eintak sem ég hef í huga þegar ég segi að mér finnist gott að á Íslandi búi ekki bara leiðindapúkar. Mikið væri glatað ef allir væru eins og Mike Pence. Ekki þekki ég manninn, en ferillinn segir sína sögu sem og áherslumálin og málflutningurinn. Á grunni einbeitts og markviss virðingarleysis í garð réttinda samkynhneigðra, kvenna og alls kyns minnihlutahópa hefur Pence byggt upp stjórnmálaferil. Það var ekki einfalt verkefni, býst ég við, fyrir ráðafólk þjóðarinnar að taka á móti þessum manni. Bandaríkjamenn, í öllum sínum stórbrotna fjölbreytileika, eru vinaþjóð okkar og jafnvel fyrirmynd. En hvað gerir maður þegar varaforsetinn er hommafóbískur afturhaldsseggur og trúarofstækismaður? Og hann kemur í heimsókn? Yfir túnið að bænum kemur arkandi í stígvélum meðfram skurðinum gamli, fúli frændinn. Heimilisfólkið — friðelskandi og umtalsgott— gægist meðfram gardínunum út um gluggann og sér hann koma. Ó, nei. Húsfrúna langar helst að senda yngsta barnið til dyra, til að segja frændanum að enginn sé heima, en mómentið fór. Of seint. Smá panik. Allt í einu er hann kominn inn í anddyri. Og allt í einu, yfir kaffinu, er hann farinn að flytja ræður um það hvað það sé nú gott að heimilisfólkið sé með honum í liði í glímunni við aðra í sveitinni. Húsfrúin maldar í móinn og húsbóndinn líka en frændinn hlustar ekki. Talar bara. Hann klukkar kotið í viðureign sinni við heiminn. Þið eru með mér í liði, segir hann. Fer svo. Arkar til baka yfir túnið. Heimilisfólk situr ringlað eftir. Hvað gerðist?Fánarnir í Borgartúni Jú, þetta gerðist: Íslendingar sýndu sínar bestu hliðar þegar Mike Pence kom í heimsókn. Komdu bara kallinn minn, sögðu Íslendingar. Við skulum loka götunum, svo þú getir ferðast einn með paranojunni þinni. Við skulum leyfa þér að setja leyniskytturnar þínar á húsþökin. Og segðu það sem þú vilt. En eitt skulum við hafa á hreinu. Gildin okkar eru ekki gildin þín. Við skrifum ekki undir fordóma þína og deilum á engan hátt sýn þinni á veröldina. Þegar regnbogafánarnir fóru að birtast í Borgartúninu einn af öðrum, þegar borgarstjórinn mætti á hjóli, forsetafrúin í hvítri dragt, forsetinn með regnbogaarmband og forsætisráðherrann okkar stóð við hlið hans, ung kona við hlið karls sem vill ekki einu sinni að konur ráði yfir líkama sínum, hvað þá meira, þá greip mann sem sagt þetta áðurnefnda stolt: Mikið er þessi þjóð með hjartað á réttum stað. Eitthvað höfum við gert rétt, þrátt fyrir allt. Við erum hið prýðilegasta fólk. Og á Lækjartorgi reyndu nýnasistar um svipað leyti að efla hreyfingu sína með áróðri. Viðbrögðin við þeim ógeðfellda gjörningi hafa styrkt þessa sömu tilfinningu: Þótt þjóðin sé skrýtin stundum, þá er hún ekki í ruglinu. Þjóðin er fín. Jafnvel smá mögnuð, svei mér. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Kosningar eru alltaf „taktík” Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Verður þér að góðu? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir, ,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Verður þér að góðu? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir, ,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Kosningar eru alltaf „taktík” Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason skrifar Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar skrifar Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Sjá meira
Ég hugsa að það væri dálítið miklu erfiðara að búa á Íslandi, í þessu veðurbarða fásinni á hjara veraldar, ef Íslendingar væru yfirhöfuð fordómafullir leiðindapúkar. Það mætti vel ímynda sér að þróun mannlífsins á árhundruðum hefði orðið slík að hér byggi í einangrun sinni fólk sem þyldi ekki að aðrir væru öðruvísi, sem vildi steypa fólk í sama mót og gera öllum þeim lífið leitt sem strituðu við að synda á móti straumnum og vera það sjálft. Slík er jafnan ímynd eyjarskeggja, ekki satt? Eru eyjarskeggjar ekki svona fólk sem vill síður að utanaðkomandi og öðruvísi manneskjur ruggi bátnum? Þola ekki utanaðkomandi áreiti og vilja hafa hlutina í föstum skorðum. Sem sagt, leiðindaskarfar. Staðalmyndir eru sem betur fer sjaldan sannar. Vissulega hristir maður hausinn stundum yfir Íslendingum. Maður á erfitt með að skilja hvað er að gerast stundum í hausnum á sumum samborgurunum og maður gapir yfir athugasemdum á netinu. Það verður ekki komist hjá því að í samfélagi gæti alls konar skoðana, og líklega er það einmitt fallegur hlutur, þótt stundum reyni á þolþrifin. Og maður dæsir stundum yfir því hvernig hlutum er háttað, hvernig alls konar ákvarðanir eru teknar eða ekki teknar og hvernig sumt er ekki klárað og hvernig hægt er að hjakka áfram í sama farinu í alls konar málum. Jafnvel koma stundir þar sem mann langar að búa annars staðar, sérstaklega þegar saman fer skítaveður, myrkur og leiðindi. Sem gerist. En svo koma aðrar stundir. Þau koma sem betur fer þessi blik í lífi þessarar þjóðar sem sýna manni á einhvern undursamlegan hátt að þrátt fyrir allt býr á þessu landi fólk sem er satt að segja upp til hópa bara nokkuð gott. Þetta er þokkalegt lið. Ég ætla ekki að vera sentimental — óþarfi að missa sig — en Íslendingar eru sem sagt alveg ágætir. Maður verður smá stoltur. Ef ekki mjög stoltur.Frændinn kemur Hingað kom Mike Pence. Ég hugsa að hann sé kannski svona eintak sem ég hef í huga þegar ég segi að mér finnist gott að á Íslandi búi ekki bara leiðindapúkar. Mikið væri glatað ef allir væru eins og Mike Pence. Ekki þekki ég manninn, en ferillinn segir sína sögu sem og áherslumálin og málflutningurinn. Á grunni einbeitts og markviss virðingarleysis í garð réttinda samkynhneigðra, kvenna og alls kyns minnihlutahópa hefur Pence byggt upp stjórnmálaferil. Það var ekki einfalt verkefni, býst ég við, fyrir ráðafólk þjóðarinnar að taka á móti þessum manni. Bandaríkjamenn, í öllum sínum stórbrotna fjölbreytileika, eru vinaþjóð okkar og jafnvel fyrirmynd. En hvað gerir maður þegar varaforsetinn er hommafóbískur afturhaldsseggur og trúarofstækismaður? Og hann kemur í heimsókn? Yfir túnið að bænum kemur arkandi í stígvélum meðfram skurðinum gamli, fúli frændinn. Heimilisfólkið — friðelskandi og umtalsgott— gægist meðfram gardínunum út um gluggann og sér hann koma. Ó, nei. Húsfrúna langar helst að senda yngsta barnið til dyra, til að segja frændanum að enginn sé heima, en mómentið fór. Of seint. Smá panik. Allt í einu er hann kominn inn í anddyri. Og allt í einu, yfir kaffinu, er hann farinn að flytja ræður um það hvað það sé nú gott að heimilisfólkið sé með honum í liði í glímunni við aðra í sveitinni. Húsfrúin maldar í móinn og húsbóndinn líka en frændinn hlustar ekki. Talar bara. Hann klukkar kotið í viðureign sinni við heiminn. Þið eru með mér í liði, segir hann. Fer svo. Arkar til baka yfir túnið. Heimilisfólk situr ringlað eftir. Hvað gerðist?Fánarnir í Borgartúni Jú, þetta gerðist: Íslendingar sýndu sínar bestu hliðar þegar Mike Pence kom í heimsókn. Komdu bara kallinn minn, sögðu Íslendingar. Við skulum loka götunum, svo þú getir ferðast einn með paranojunni þinni. Við skulum leyfa þér að setja leyniskytturnar þínar á húsþökin. Og segðu það sem þú vilt. En eitt skulum við hafa á hreinu. Gildin okkar eru ekki gildin þín. Við skrifum ekki undir fordóma þína og deilum á engan hátt sýn þinni á veröldina. Þegar regnbogafánarnir fóru að birtast í Borgartúninu einn af öðrum, þegar borgarstjórinn mætti á hjóli, forsetafrúin í hvítri dragt, forsetinn með regnbogaarmband og forsætisráðherrann okkar stóð við hlið hans, ung kona við hlið karls sem vill ekki einu sinni að konur ráði yfir líkama sínum, hvað þá meira, þá greip mann sem sagt þetta áðurnefnda stolt: Mikið er þessi þjóð með hjartað á réttum stað. Eitthvað höfum við gert rétt, þrátt fyrir allt. Við erum hið prýðilegasta fólk. Og á Lækjartorgi reyndu nýnasistar um svipað leyti að efla hreyfingu sína með áróðri. Viðbrögðin við þeim ógeðfellda gjörningi hafa styrkt þessa sömu tilfinningu: Þótt þjóðin sé skrýtin stundum, þá er hún ekki í ruglinu. Þjóðin er fín. Jafnvel smá mögnuð, svei mér.
Verður þér að góðu? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir, ,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun
Skoðun Verður þér að góðu? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir, ,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar
Verður þér að góðu? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir, ,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun