Meinið í samfélaginu er lág laun og langur vinnudagur Örn Þorvaldsson skrifar 31. janúar 2019 07:00 Ég byrjaði að vinna sem rafvirki 16 ára árið 1961 og vann minnst 10 stundir á dag, oft fram á kvöld og um helgar.Unnið í Danmörku fyrir 50 árum Ég bjó í Danmörku 1969 – 1972, vann þar aðeins 8 stundir á dag, 40 stundir á viku. Ég hafði mannsæmandi laun og naut þess að vinna vel þennan stutta vinnudag. Á þessum þremur árum voru það aðeins 2 mánuðir sem ég vann 10 stundir. Fagfélag danskra rafvirkja, Dansk elektriker forbund, gaf fyrirtækinu leyfi fyrir tveggja tíma yfirvinnu þar sem mikið lá við og opna átti Tívolí eftir tvo mánuði. Stéttarfélagið gaf ekki leyfi fyrir lengri vinnutíma en 8 stundum nema sérstaklega stæði á, því að þeirra sögn værum við þá að taka vinnu frá öðrum rafvirkjum. Endurmenntun var góð og fór fram á vinnutíma. Stuttur vinnudagur og góðar almenningssamgöngur voru þess valdandi að maður naut lífsins, var með bókatösku á öxlinni, hugsaði og las. Við konan mín unnum bæði og leigðum litla gamla íbúð fyrir sanngjarnt verð og höfðum ekki þörf fyrir bíl. Við fórum árlega í utanlandsferðir, keyptum nýtt innbú, heimilistæki og fatnað, sem við fluttum með okkur heim auk þess að hafa efni á nýjum bíl. Fyrir um 15 árum síðan sendi ég Rafiðnaðarsambandinu póst og spurði af hverju sambandið héldi ekki á lofti kröfunni um mannsæmandi laun fyrir 8 stunda vinnudag. Rafiðnaðarsambandið svaraði, að það væri hætt að gera þessa kröfu því rafvirkjar vildu vinna 9 – 10 stundir á dag! Á sama tíma spurði ég formann ASÍ þessarar sömu spurningar. Viðkomandi svaraði því, að ég ætti að sjá það að ef allir hefðu mannsæmandi laun fyrir 8 tíma vinnudag þá færi verðbólgan af stað! Ég sendi einnig Vinstri grænum þessa merkilegu hugmynd mína um mannsæmandi laun fyrir 8 stunda vinnudag, sem ég hafði kynnst í Danmörku, en fékk engin svör. Álit mitt á vinnubrögðum verkalýðs- og stjórnmálaforustu fyrri tíma er að hún vilji hafa þetta svona, að fólk þurfi að vinna langan vinnudag til að geta framfleytt sér. Kröfur sem ættu að vera í forgangi 1. Að almenningur fái skilyrðislaust mannsæmandi laun fyrir 8 tíma vinnudag. Útborguð laun fari aldrei undir framfærsluviðmið og verði framvegis verðtryggð (eins og laun sjórnmálamanna). Að laun fyrir tveggja tíma yfirvinnu (sem tíðkast hefur) gangi inn í dagvinnulaunin og að yfirvinna verði bönnuð nema í undantekningartilfellum. 2. Að ekki verði greiddur skattur af launum undir framfærsluviðmiði. 3. Að skerpt verði á um að menntun verði metin til launa. 4. Að stuðningur við fyrstu íbúðakaup komi til. 5. Að jafnlaunavottun fyrirtækja í landinu verði hraðað og henni verði fulllokið eigi síðar en í lok árs 2020, og verði viðhaldið á tveggja ára fresti. Ég tel að í þessum samningum eigi áhersla að vera á launajöfnuð karla og kvenna og tryggja réttindi erlends vinnuafls. Að þeir sem eru undir framfærsluviðmiði í útborguðum launum þ. e. verkafólk, ellilífeyris- og bótaþegar, fái laun sín leiðrétt svo framværsluviðmiði verði náð, en laun alþingismanna voru leiðrétt um 40% (höfðu dregist aftur úr). Ég tel að meðallaun og laun þar yfir megi/eigi að vera án launahækkana að þessu sinni! Ég tel að áður en farið er að tala um 35 stunda vinnuviku, eigi að koma raunveruleg 40 stunda vinnuvika fyrir alla, þar sem að þorri fólks, ekki síst erlent verkafólk, vinnur nú mun meira og jafnvel á 2 vinnustöðum! Mannsæmandi laun fyrir 40 stunda vinnuviku yrðu til mikilla bóta fyrir samfélagið, fjölskyldur og fyrirtæki. Ég tel að stjórnmálamenn (yfirstétt þessa lands), þeir sem hafa margföld laun verkafólks, skilji tæplega hvað fólk er að tala um með kröfum sínum um mannsæmandi laun fyrir 40 stunda vinnuviku. Það eru svo margir möguleikar til að njóta lífsins á Íslandi bara ef almenningur hefði tíma og fjárhagsstöðu til þess, en á því eigum við rétt! Almenningur vill jöfnuð, lærum af þessari litlu 50 ára gömlu sögu sem segir að dvöl mín í Danmörku sé einu árin á minni starfsævi sem ég hef aðeins unnið 8 tíma á dag 40 stundir á viku!Höfundur er rafvirki Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kjaramál Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Sjá meira
Ég byrjaði að vinna sem rafvirki 16 ára árið 1961 og vann minnst 10 stundir á dag, oft fram á kvöld og um helgar.Unnið í Danmörku fyrir 50 árum Ég bjó í Danmörku 1969 – 1972, vann þar aðeins 8 stundir á dag, 40 stundir á viku. Ég hafði mannsæmandi laun og naut þess að vinna vel þennan stutta vinnudag. Á þessum þremur árum voru það aðeins 2 mánuðir sem ég vann 10 stundir. Fagfélag danskra rafvirkja, Dansk elektriker forbund, gaf fyrirtækinu leyfi fyrir tveggja tíma yfirvinnu þar sem mikið lá við og opna átti Tívolí eftir tvo mánuði. Stéttarfélagið gaf ekki leyfi fyrir lengri vinnutíma en 8 stundum nema sérstaklega stæði á, því að þeirra sögn værum við þá að taka vinnu frá öðrum rafvirkjum. Endurmenntun var góð og fór fram á vinnutíma. Stuttur vinnudagur og góðar almenningssamgöngur voru þess valdandi að maður naut lífsins, var með bókatösku á öxlinni, hugsaði og las. Við konan mín unnum bæði og leigðum litla gamla íbúð fyrir sanngjarnt verð og höfðum ekki þörf fyrir bíl. Við fórum árlega í utanlandsferðir, keyptum nýtt innbú, heimilistæki og fatnað, sem við fluttum með okkur heim auk þess að hafa efni á nýjum bíl. Fyrir um 15 árum síðan sendi ég Rafiðnaðarsambandinu póst og spurði af hverju sambandið héldi ekki á lofti kröfunni um mannsæmandi laun fyrir 8 stunda vinnudag. Rafiðnaðarsambandið svaraði, að það væri hætt að gera þessa kröfu því rafvirkjar vildu vinna 9 – 10 stundir á dag! Á sama tíma spurði ég formann ASÍ þessarar sömu spurningar. Viðkomandi svaraði því, að ég ætti að sjá það að ef allir hefðu mannsæmandi laun fyrir 8 tíma vinnudag þá færi verðbólgan af stað! Ég sendi einnig Vinstri grænum þessa merkilegu hugmynd mína um mannsæmandi laun fyrir 8 stunda vinnudag, sem ég hafði kynnst í Danmörku, en fékk engin svör. Álit mitt á vinnubrögðum verkalýðs- og stjórnmálaforustu fyrri tíma er að hún vilji hafa þetta svona, að fólk þurfi að vinna langan vinnudag til að geta framfleytt sér. Kröfur sem ættu að vera í forgangi 1. Að almenningur fái skilyrðislaust mannsæmandi laun fyrir 8 tíma vinnudag. Útborguð laun fari aldrei undir framfærsluviðmið og verði framvegis verðtryggð (eins og laun sjórnmálamanna). Að laun fyrir tveggja tíma yfirvinnu (sem tíðkast hefur) gangi inn í dagvinnulaunin og að yfirvinna verði bönnuð nema í undantekningartilfellum. 2. Að ekki verði greiddur skattur af launum undir framfærsluviðmiði. 3. Að skerpt verði á um að menntun verði metin til launa. 4. Að stuðningur við fyrstu íbúðakaup komi til. 5. Að jafnlaunavottun fyrirtækja í landinu verði hraðað og henni verði fulllokið eigi síðar en í lok árs 2020, og verði viðhaldið á tveggja ára fresti. Ég tel að í þessum samningum eigi áhersla að vera á launajöfnuð karla og kvenna og tryggja réttindi erlends vinnuafls. Að þeir sem eru undir framfærsluviðmiði í útborguðum launum þ. e. verkafólk, ellilífeyris- og bótaþegar, fái laun sín leiðrétt svo framværsluviðmiði verði náð, en laun alþingismanna voru leiðrétt um 40% (höfðu dregist aftur úr). Ég tel að meðallaun og laun þar yfir megi/eigi að vera án launahækkana að þessu sinni! Ég tel að áður en farið er að tala um 35 stunda vinnuviku, eigi að koma raunveruleg 40 stunda vinnuvika fyrir alla, þar sem að þorri fólks, ekki síst erlent verkafólk, vinnur nú mun meira og jafnvel á 2 vinnustöðum! Mannsæmandi laun fyrir 40 stunda vinnuviku yrðu til mikilla bóta fyrir samfélagið, fjölskyldur og fyrirtæki. Ég tel að stjórnmálamenn (yfirstétt þessa lands), þeir sem hafa margföld laun verkafólks, skilji tæplega hvað fólk er að tala um með kröfum sínum um mannsæmandi laun fyrir 40 stunda vinnuviku. Það eru svo margir möguleikar til að njóta lífsins á Íslandi bara ef almenningur hefði tíma og fjárhagsstöðu til þess, en á því eigum við rétt! Almenningur vill jöfnuð, lærum af þessari litlu 50 ára gömlu sögu sem segir að dvöl mín í Danmörku sé einu árin á minni starfsævi sem ég hef aðeins unnið 8 tíma á dag 40 stundir á viku!Höfundur er rafvirki
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar