Ég er ennþá á bensínbíl því miður en mun skipta í umhverfisvænni bíl um leið og ég hef ráð á því. Þangað til menga ég andrúmsloftið og mér þykir það leitt. Því hef ég tamið mér meiri sparakstur til að gera þó eitthvað í málunum, minnka hröðun og keyra hægar. Það er nokkuð auðvelt í borginni þó ég láti stundum berast með straumnum í Ártúnsbrekkunni eða Reykjanesbrautinni en erfiðara á þjóðvegunum. Tíðarandinn í dag segir okkur að keyra þar að lágmarki á 90 hvort sem þú ert á fólksbíl, með fellihýsi, hjólhýsi, á húsbíl eða á rútu.

Ég hef tuðað við sjálfa mig og aðra en hef nú tekið þá ákvörðun að keyra á 80 km hraða þar sem ég var áður á 90 km/klst. Já ég er ein af þeim mörgu sem hef haldið mig á 90 km hraða og oft verið fyrir á vegunum. Nú verð ég fyrir enn fleirum en er hætt að láta það trufla mig. Ástæðurnar fyrir þessari ákvörðun eru aðallega tvær, streita og mengun.

Fyrst um streituna en ég veit að ég er ekki ein um að finna til streitu á þjóðvegunum. Þið þekkið þetta. Mikill hraði, stutt milli bíla, glannalegur framúrakstur og troðningur og það hækkar eðlilega streitustigið og nóg er það fyrir í samfélaginu. Best að nefna að ég er ágætis bílstjóri og ræð vel við að keyra í umferðinni á vegaköflunum að höfuðborginni á annatímum. Ég ætla bara ekki lengur að bjóða sjálfri mér upp á þann kappakstur. Höfum í huga að streita er eitt af því skaðlegasta fyrir heilsuna í dag og er spáð verða mesti heilsuskaðvaldur framtíðarinnar. Ef ferðum um landið þarf að fylgja streituhormónabað þá segi ég nei takk við hraða því ég vil ekki hætta eigin heilsu og hætti heldur ekki að ferðast á milli staða. Við þurfum að breyta um takt í þjóðfélaginu og ég ætla að njóta frekar en þjóta.  

Varðandi mengunina þá er lífsskilyrðum á jörðinni stefnt í voða vegna hennar. Við höfum stuttan tíma til stefnu í að hindra skelfilega þróun og er jarðefnaeldsneyti að stórum hluta kennt um. Það skiptir því máli að keyra hægar til að spara eldsneyti. Einhverjum gæti þótt þessi breyting sem dropi í hafi en það má byrja þarna. Allur bílafloti landsins hlýtur að hafa eitthvað að segja á meðan hann er að mestu knúinn af jarðefnaeldsneyti. Verðum við ekki að taka okkur saman? Þetta yrði vissulega áskorun og breyting sem þarf að gefa sér tíma í. Aðlagast tilhugsuninni að fórna af eigin tíma og vera lengur á milli staða. Okkur langar öll að fara í ferðir hingað og þangað um landið án þess að það taki „eilífð“. Rétt eins og hægt er að spara aurinn og kasta krónunni þá er hægt að spara innihaldslítinn tíma og kasta gæðatíma. Við gætum gert ferðalagið að meiri gæðatíma með því að slá örlítið af hraðanum og ekki þarf að líta á aukinn ferðatíma sem tapaðar stundir. Vissulega lengir það líka tímann í vöru- og farþegaflutningum. Tíma sem í auknum mæli hefur kallað á hraða um og yfir 90 km/klst til að standast miðað við hraðann á mörgum rútum og flutningabílum. Tilheyrandi mengun og umferðarálag er ekki einkamál viðkomandi aðila. Byrjum á að lækka hraðann í skrefum og komum aðeins seinna á áfangastað næst.

Bent er á að þau sem keyra hægt stuðli að meiri framúrakstri og vissulega safnast lengri bílaraðir. Á hinn bóginn er auðveldara að fara fram úr þeim sem keyra hægar. Ef ég „haga mér almennilega“ í umferðinni og keyri á 90+, þá er það engin lausn því fyrr en varir er einhver kominn allt of nálægt og liggur á að komast framhjá. Vegirnir eru sífellt að breikka og batna en vegakerfið hér verður seint hraðbrautakerfi. Sama hve bílarnir verða góðir og vegirnir fínir, vegakerfið er sveitavegakerfi ef svo má segja með vinstri beygjum inn á afleggjara þvert á umferð á móti og ótal hægribeyjum án afreina inn á útskot og afleggjara. Þannig vegakerfi er ekki fyrir meiri hraða.

Elskum við sjálf okkur nógu mikið til að draga úr streitunni? Elskum við börnin okkar nægilega til að minnka hraðann? Þau taka jú við heitu jörðinni eftir 20 ár, muniði. Eigum við að kynda undir bálið með því að viðhalda þessari biluðu umferðarmenningu? Ég ætla í þann hóp sem segir nei takk við því og held að sá hópur fari stækkandi.

Höfundur er leiðsögumaður og jógakennari