Linkind gagnvart fjárböðun Þorvaldur Gylfason skrifar 27. júní 2019 13:15 Róm – Ítalar hafa marga fjöruna sopið á langri leið. Landið varð fasismanum að bráð 1922 og beið ósigur ásamt Þjóðverjum og Japönum í síðari heimsstyrjöldinni. Þá tók við langt vaxtarskeið sem lyfti lífskjörum Ítala þar til f lokkakerfið sprakk af spillingu 1992-1994. Meira en helmingur þingmanna sætti ákæru fyrir lögbrot. Aðeins einn gamall þingf lokkur starfar enn undir óbreyttu nafni. Sumir hugguðu sig við að Seðlabanki Ítalíu hefði þó allavega hreinan skjöld. Svo fór þó að Antonio Fazio seðlabankastjóri 1993-2005 fékk 4ra ára fangelsisdóm 2011 fyrir spillingu auk hárrar fjársektar (1,5 milljónir evra). Silvio Berlusconi, þekktur gangster og súlustaðasöngvari, gekk á lagið. Hann var forsætisráðherra Ítalíu í níu ár af 18 frá 1994 til 2011. Lífskjör Ítala hafa frá aldamótum dregizt langt aftur úr kjörum Frakka og einkum Þjóðverja. Spilling hamlar lífskjörum og stöðugleika en hún hefur dvínað síðan Berlusconi fór frá völdum. Nú situr 66. ríkisstjórn Ítalíu frá 1946. Helmingi f leiri Ítalar treysta þinginu í Róm (27% skv. Eurobarometer) en Íslendingar treysta Alþingi (18% skv. Gallup). Lýðræði hrakaði á Ítalíu í stjórnartíð Berlusconis en lýðræðiseinkunnin sem Freedom House gefur ítölsku lýðræði hefur haldizt á bilinu 88 til 90 frá 2010 á móti lækkun í 86 í Bandaríkjunum nú og 94 á Íslandi. Ítalar lifa ári lengur að jafnaði en Íslendingar, eða 83 ár á móti 82 árum, og lengur en Kaninn (78 ár), en það er önnur saga. Stórþvottar Hefjum þessa sögu í Svíþjóð. Bill Browder heitir maður, höfundur bókarinnar Eftirlýstur sem hefur komið út á 25 tungumálum. Hann segir farir sínar ekki sléttar. Hann á von á að vera myrtur hvenær sem er því hann stendur á bak við efnahagsþvinganir Bandaríkjamanna og annarra gegn rússnesku mafíunni. Krafan um þvinganir var svar hans við því að lögfræðingur hans og vinur, Magnisky að nafni, lét lífið saklaus í rússnesku fangelsi fyrir nokkrum árum. Nú segir Browder að Svíar áræði ekki að rannsaka á eigin spýtur fjárböðunina í Swedbank sem sænska ríkissjónvarpið af hjúpaði í vetur leið heldur vilji þeir láta rannsóknina fara fram á vegum ESB eins og þeir séu bangnir við Rússa. E.t.v. skiptir það máli að Swedbank varð á sínum tíma til við samruna nokkurra sparisjóða sem voru tengdir Jafnaðarf lokknum sem stjórnar nú landinu. Göran Persson fv. forsætisráðherra er nýkjörinn formaður í bankaráði Swedbank. Vonandi er hann ekki á sömu leið og Gerhard Schröder fv. kanslari Þýzkalands sem hefur auðgazt á þjónustu við rússnesk orkufyrirtæki og Tony Blair fv. forsætisráðherra Bretlands sem hefur selt stjórnarherrum í Kasakstan ráðgjöf fyrir milljónir punda. Einn jafnaðarmaðurinn enn, Dominique Strauss-Kahn, fv. framkvæmdastjóri AGS, hefur selt hliðstæða ráðgjöf í Kongó. Þeir sem sölsa undir sig auðlindir almennings í Rússlandi, Kasakstan, Kongó og víðar þurfa á hjálp merkismanna að halda til að baða tvennt í senn: illa fengið fé og eigið orðspor. Fv. stjórnmálamenn eru sumir eftirsóttir til slíkra stórþvotta.Ný fjárböðunarvísitala Þrátt fyrir nýleg fjárböðunarhneyksli í Svíþjóð (Swedbank) og Danmörku (Danske Bank) eru bæði löndin líkt og Finnland og Noregur í hópi þeirra landa sem teljast ólíklegust til að baða illa fengið fé. Þetta er niðurstaða stofnunar í Basel í Sviss sem birtir slíkar vísitölur (e. Basel Anti-Money Laundering Index) reistar á upplýsingum um fjárböðun og viðnám stjórnvalda gegn henni. Ísland hefur færzt niður listann og fær nú lakari einkunn en Bretland, þekkt fjárböðunarbæli, en þó skárri en Ítalía. Einkunn Íslands (4,6) er einnig mun lakari en einkunnir annarra Norðurlanda (2,6 til 4,1). Skalinn teygir sig frá 2,6 (Finnland, gott) til 8,3 (Afganistan, ekki gott). Íslenzk stjórnvöld virðast ekki hafa tekið alvarlega áskoranir innan þings og utan um að láta rannsaka ábendingar um fjárböðun föllnu bankanna fyrir Rússa, m.a. í ljósi fullyrðinga rússneska auðjöfursins Borisar Berezovsky í viðtali við Sky-sjónvarpsstöðina áður en hann lézt við dularfullar kringumstæður í London. Seðlabanki Íslands vanrækti skyldu sína til að krefja menn um upprunavottorð fyrir gjaldeyrinn sem bankinn bauð til landsins á kostakjörum eftir hrun. Bankinn hefur nú sölsað undir sig Fjármálaeftirlitið með fulltingi Alþingis eins og til að bíta höfuðið af skömminni. Svik samábyrgðarinnar Þeir sem láta greipar sópa um sameignarauðlindir og geyma afraksturinn í skattaskjólum þurfa að gæta að því að þolinmæðin gagnvart þeim er víða á þrotum. Í hittiðfyrra fékk sonur Obiangs forseta Miðbaugs-Gíneu, sem er jafnframt varaforseti landsins, dóm í París fyrir fjársvik. Franskir dómstólar virðast nú líta efnahagsbrot hátt settra manna og vel tengdra alvarlegri augum en áður, eða eins og Bjarni Benediktsson skrifaði Pétri bróður sínum 1934: „Dagar linkindarinnar og svika samábyrgðarinnar hljóta að fara að styttast.“ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Peningaþvætti norrænna banka Þorvaldur Gylfason Mest lesið Rétturinn til að verða bergnuminn Dofri Hermannsson Skoðun Hvað varð um þinn minnsta bróður? Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon Skoðun Hækkun skrásetningargjalds – Segjum sannleikann Eiríkur Kúld Viktorsson Skoðun Hvaða módel ertu? Heiðdís Geirsdóttir Skoðun Þriðja leiðin í námsmati stuðlar að snemmtækri íhlutun Íris E. Gísladóttir Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvers vegna halda Íslendingar með Dönum? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Hvað varð um þinn minnsta bróður? Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til að verða bergnuminn Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Þriðja leiðin í námsmati stuðlar að snemmtækri íhlutun Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Alþjóðadagur sjálfsvígsforvarna Alma D. Möller skrifar Skoðun Hækkun skrásetningargjalds – Segjum sannleikann Eiríkur Kúld Viktorsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar Skoðun Hvaða módel ertu? Heiðdís Geirsdóttir skrifar Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Sjá meira
Róm – Ítalar hafa marga fjöruna sopið á langri leið. Landið varð fasismanum að bráð 1922 og beið ósigur ásamt Þjóðverjum og Japönum í síðari heimsstyrjöldinni. Þá tók við langt vaxtarskeið sem lyfti lífskjörum Ítala þar til f lokkakerfið sprakk af spillingu 1992-1994. Meira en helmingur þingmanna sætti ákæru fyrir lögbrot. Aðeins einn gamall þingf lokkur starfar enn undir óbreyttu nafni. Sumir hugguðu sig við að Seðlabanki Ítalíu hefði þó allavega hreinan skjöld. Svo fór þó að Antonio Fazio seðlabankastjóri 1993-2005 fékk 4ra ára fangelsisdóm 2011 fyrir spillingu auk hárrar fjársektar (1,5 milljónir evra). Silvio Berlusconi, þekktur gangster og súlustaðasöngvari, gekk á lagið. Hann var forsætisráðherra Ítalíu í níu ár af 18 frá 1994 til 2011. Lífskjör Ítala hafa frá aldamótum dregizt langt aftur úr kjörum Frakka og einkum Þjóðverja. Spilling hamlar lífskjörum og stöðugleika en hún hefur dvínað síðan Berlusconi fór frá völdum. Nú situr 66. ríkisstjórn Ítalíu frá 1946. Helmingi f leiri Ítalar treysta þinginu í Róm (27% skv. Eurobarometer) en Íslendingar treysta Alþingi (18% skv. Gallup). Lýðræði hrakaði á Ítalíu í stjórnartíð Berlusconis en lýðræðiseinkunnin sem Freedom House gefur ítölsku lýðræði hefur haldizt á bilinu 88 til 90 frá 2010 á móti lækkun í 86 í Bandaríkjunum nú og 94 á Íslandi. Ítalar lifa ári lengur að jafnaði en Íslendingar, eða 83 ár á móti 82 árum, og lengur en Kaninn (78 ár), en það er önnur saga. Stórþvottar Hefjum þessa sögu í Svíþjóð. Bill Browder heitir maður, höfundur bókarinnar Eftirlýstur sem hefur komið út á 25 tungumálum. Hann segir farir sínar ekki sléttar. Hann á von á að vera myrtur hvenær sem er því hann stendur á bak við efnahagsþvinganir Bandaríkjamanna og annarra gegn rússnesku mafíunni. Krafan um þvinganir var svar hans við því að lögfræðingur hans og vinur, Magnisky að nafni, lét lífið saklaus í rússnesku fangelsi fyrir nokkrum árum. Nú segir Browder að Svíar áræði ekki að rannsaka á eigin spýtur fjárböðunina í Swedbank sem sænska ríkissjónvarpið af hjúpaði í vetur leið heldur vilji þeir láta rannsóknina fara fram á vegum ESB eins og þeir séu bangnir við Rússa. E.t.v. skiptir það máli að Swedbank varð á sínum tíma til við samruna nokkurra sparisjóða sem voru tengdir Jafnaðarf lokknum sem stjórnar nú landinu. Göran Persson fv. forsætisráðherra er nýkjörinn formaður í bankaráði Swedbank. Vonandi er hann ekki á sömu leið og Gerhard Schröder fv. kanslari Þýzkalands sem hefur auðgazt á þjónustu við rússnesk orkufyrirtæki og Tony Blair fv. forsætisráðherra Bretlands sem hefur selt stjórnarherrum í Kasakstan ráðgjöf fyrir milljónir punda. Einn jafnaðarmaðurinn enn, Dominique Strauss-Kahn, fv. framkvæmdastjóri AGS, hefur selt hliðstæða ráðgjöf í Kongó. Þeir sem sölsa undir sig auðlindir almennings í Rússlandi, Kasakstan, Kongó og víðar þurfa á hjálp merkismanna að halda til að baða tvennt í senn: illa fengið fé og eigið orðspor. Fv. stjórnmálamenn eru sumir eftirsóttir til slíkra stórþvotta.Ný fjárböðunarvísitala Þrátt fyrir nýleg fjárböðunarhneyksli í Svíþjóð (Swedbank) og Danmörku (Danske Bank) eru bæði löndin líkt og Finnland og Noregur í hópi þeirra landa sem teljast ólíklegust til að baða illa fengið fé. Þetta er niðurstaða stofnunar í Basel í Sviss sem birtir slíkar vísitölur (e. Basel Anti-Money Laundering Index) reistar á upplýsingum um fjárböðun og viðnám stjórnvalda gegn henni. Ísland hefur færzt niður listann og fær nú lakari einkunn en Bretland, þekkt fjárböðunarbæli, en þó skárri en Ítalía. Einkunn Íslands (4,6) er einnig mun lakari en einkunnir annarra Norðurlanda (2,6 til 4,1). Skalinn teygir sig frá 2,6 (Finnland, gott) til 8,3 (Afganistan, ekki gott). Íslenzk stjórnvöld virðast ekki hafa tekið alvarlega áskoranir innan þings og utan um að láta rannsaka ábendingar um fjárböðun föllnu bankanna fyrir Rússa, m.a. í ljósi fullyrðinga rússneska auðjöfursins Borisar Berezovsky í viðtali við Sky-sjónvarpsstöðina áður en hann lézt við dularfullar kringumstæður í London. Seðlabanki Íslands vanrækti skyldu sína til að krefja menn um upprunavottorð fyrir gjaldeyrinn sem bankinn bauð til landsins á kostakjörum eftir hrun. Bankinn hefur nú sölsað undir sig Fjármálaeftirlitið með fulltingi Alþingis eins og til að bíta höfuðið af skömminni. Svik samábyrgðarinnar Þeir sem láta greipar sópa um sameignarauðlindir og geyma afraksturinn í skattaskjólum þurfa að gæta að því að þolinmæðin gagnvart þeim er víða á þrotum. Í hittiðfyrra fékk sonur Obiangs forseta Miðbaugs-Gíneu, sem er jafnframt varaforseti landsins, dóm í París fyrir fjársvik. Franskir dómstólar virðast nú líta efnahagsbrot hátt settra manna og vel tengdra alvarlegri augum en áður, eða eins og Bjarni Benediktsson skrifaði Pétri bróður sínum 1934: „Dagar linkindarinnar og svika samábyrgðarinnar hljóta að fara að styttast.“
Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson Skoðun
Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson Skoðun