Mínútur um myndlist Bjarki Bragason skrifar 19. október 2017 07:00 Þessi brot eru hlutar af minningum um myndlistarverk sem ég hef séð, öll bara einu sinni og á frekar hraðri yfirferð um sýningar þar sem ég reyndi að ná inn sem mestu á sem skemmstum tíma, á sýningum með hundruðum verka eftir óteljandi listamenn. Samt sem áður hugsa ég um þessi verk daglega.1. Kona spilar á forsögulega flautu fyrir fugl. Flautan fannst í fornleifauppgreftri á því svæði þangað sem fuglinn á rætur sínar að rekja og er eitt elsta hljóðfæri sem vitað er um. Dýrið hlustar á tónana, eða verður fyrir því að vera í sama rými og tónarnir, á meðan manneskjan gerir tilraunir til þess að framkalla hljóðin. Óljóst er hvort laglínan er lík því sem hljóðfærið var smíðað til þess að flytja, enda engin leið til þess að grafa þá þekkingu upp úr kandífloss-massa árþúsundanna, né eiga samskipti við fuglinn um hvort hann þekki hljóðin hundrað þúsund ættliðum seinna og eftir að hafa verið alinn í gæludýraverksmiðju. [1]2. Í hringlaga turnbyggingu fyrrverandi fangelsis í smábæ eru litlir hamrar áfastir veggjunum, þeir höggva taktfast og endalaust í múrsteinana. Einhvern tíma, ef til vill, munu þeir ná í gegn. [2]3. Prestur sem dæmdur var í nauðungarvist í fangabúðum nasista var skipaður til þess að sjá um plönturækt og landbúnað í fangavist sinni. Í embætti sínu og annars staðar hafði hann talað gegn stjórnvöldum og hlotið í staðinn það hlutverk að rækta jurtir í miðdepli eyðingar og dauða. Presturinn þróaði nýjar tegundir af eplum í fangabúðunum, og málaði af þeim hundruð mynda. Eitt afbrigði þessara epla er enn ræktað. Þú bítur í það og súrsætur safinn seytlar um munnvikin, eitthvert sambland hryllings og vonar. [3] Þessi verk eru vegna hughrifa orðin hluti af glærunni sem ég horfi í gegn um, festust í heilanum eins og grjót sem kemst ekki í gegn um möskva. Kannski eru slík andartök lík því að vera unglingur, þar sem breytingar gerast svo hratt að klukkutímar eða dagar geta skilgreint heilu tímabilin og alla hugsun manns. Innbyrðing á slíkum verkum getur breytt áhorfandanum örlítið, eða heilmikið. Oftast fer slíkt fram í kyrrþey, að listamanninum óafvitandi. Það að færa fólki verkfæri til þess að endurmeta heimssýn, upplifa og skilgreina í gegnum áhorf eða þátttöku í listaverki er starf sem byggir á því að senda skilaboð út í heiminn og vita, eða ekki, að það getur skilað sér strax, eða eftir áratugi í volki um beyglaðar og klístraðar víddir hugans. Þess vegna er dagur eða mánuður myndlistar eins konar þakkargjörð fyrir það sem manni hefur verið gefið, vettvangur til þess að berjast fyrir því að vegur myndlistar aukist í okkar samfélagi sem skilgreinir verðmæti frekar eftir því hvort hægt sé að bræða þau eða virkja, og mínúta til þess að rifja það upp að listaverk hafa raunveruleg áhrif á mann og eru leynt og ljóst hreyfiafl í samfélaginu. Góðan dag. [1] Allora and Calzadilla, Raptor's Rapture, 2012 [2] Rebecca Horn, Das gegenläufige Konzert [Concert in Reverse], 1987/97, Skulptur Projekte Münster 1987 [3] Korbinian Aigner, Apples, 1912-1960s Höfundur er myndlistarmaður, lektor og fagstjóri BA náms við Myndlistardeild Listaháskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Menning Tengdar fréttir Spekúlantinn á Degi myndlistar Björn Th Björnsson taldi listina nákvæmustu loftvog þjóðfélagslegra hræringa, þannig að með því að banka í glerið mætti lesa af listinni loftþrýstinginn í samfélaginu; sjá ástandið eins og það er í dag og spá fyrir um hvernig það muni verða. 9. október 2017 11:15 Hugleiðingar á degi myndlistar Síðastliðið vor flutti ég erindi á ráðstefnu Sambands íslenskra myndlistamanna. Þar komst ég að þeirri lögfræðilegu niðurstöðu að mannréttindabrot fælist í því að myndlistamönnum væru ekki greidd laun fyrir sína vinnu. 14. október 2017 07:00 Mest lesið Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar Skoðun „Betur borgandi ferðamenn“ Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Brosum breitt Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Um læknisvottorð til vinnuveitenda Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Ert þú í tengslum? Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hin hljóða millistétt Bjarki Ómarsson skrifar Skoðun Af hverju er verðlag hér tvöfalt hærra en í Evrópu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þegar hríðinni slotar Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Nemendalýðræði á brauðfótum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Mikilvægi kínverskra ferðamanna fyrir Ísland og áhrif beins flugs frá Kína Guðmundur Franklín Jónsson skrifar Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun Þannig gæti Alþingi sameinast um orkumál Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir skrifar Sjá meira
Þessi brot eru hlutar af minningum um myndlistarverk sem ég hef séð, öll bara einu sinni og á frekar hraðri yfirferð um sýningar þar sem ég reyndi að ná inn sem mestu á sem skemmstum tíma, á sýningum með hundruðum verka eftir óteljandi listamenn. Samt sem áður hugsa ég um þessi verk daglega.1. Kona spilar á forsögulega flautu fyrir fugl. Flautan fannst í fornleifauppgreftri á því svæði þangað sem fuglinn á rætur sínar að rekja og er eitt elsta hljóðfæri sem vitað er um. Dýrið hlustar á tónana, eða verður fyrir því að vera í sama rými og tónarnir, á meðan manneskjan gerir tilraunir til þess að framkalla hljóðin. Óljóst er hvort laglínan er lík því sem hljóðfærið var smíðað til þess að flytja, enda engin leið til þess að grafa þá þekkingu upp úr kandífloss-massa árþúsundanna, né eiga samskipti við fuglinn um hvort hann þekki hljóðin hundrað þúsund ættliðum seinna og eftir að hafa verið alinn í gæludýraverksmiðju. [1]2. Í hringlaga turnbyggingu fyrrverandi fangelsis í smábæ eru litlir hamrar áfastir veggjunum, þeir höggva taktfast og endalaust í múrsteinana. Einhvern tíma, ef til vill, munu þeir ná í gegn. [2]3. Prestur sem dæmdur var í nauðungarvist í fangabúðum nasista var skipaður til þess að sjá um plönturækt og landbúnað í fangavist sinni. Í embætti sínu og annars staðar hafði hann talað gegn stjórnvöldum og hlotið í staðinn það hlutverk að rækta jurtir í miðdepli eyðingar og dauða. Presturinn þróaði nýjar tegundir af eplum í fangabúðunum, og málaði af þeim hundruð mynda. Eitt afbrigði þessara epla er enn ræktað. Þú bítur í það og súrsætur safinn seytlar um munnvikin, eitthvert sambland hryllings og vonar. [3] Þessi verk eru vegna hughrifa orðin hluti af glærunni sem ég horfi í gegn um, festust í heilanum eins og grjót sem kemst ekki í gegn um möskva. Kannski eru slík andartök lík því að vera unglingur, þar sem breytingar gerast svo hratt að klukkutímar eða dagar geta skilgreint heilu tímabilin og alla hugsun manns. Innbyrðing á slíkum verkum getur breytt áhorfandanum örlítið, eða heilmikið. Oftast fer slíkt fram í kyrrþey, að listamanninum óafvitandi. Það að færa fólki verkfæri til þess að endurmeta heimssýn, upplifa og skilgreina í gegnum áhorf eða þátttöku í listaverki er starf sem byggir á því að senda skilaboð út í heiminn og vita, eða ekki, að það getur skilað sér strax, eða eftir áratugi í volki um beyglaðar og klístraðar víddir hugans. Þess vegna er dagur eða mánuður myndlistar eins konar þakkargjörð fyrir það sem manni hefur verið gefið, vettvangur til þess að berjast fyrir því að vegur myndlistar aukist í okkar samfélagi sem skilgreinir verðmæti frekar eftir því hvort hægt sé að bræða þau eða virkja, og mínúta til þess að rifja það upp að listaverk hafa raunveruleg áhrif á mann og eru leynt og ljóst hreyfiafl í samfélaginu. Góðan dag. [1] Allora and Calzadilla, Raptor's Rapture, 2012 [2] Rebecca Horn, Das gegenläufige Konzert [Concert in Reverse], 1987/97, Skulptur Projekte Münster 1987 [3] Korbinian Aigner, Apples, 1912-1960s Höfundur er myndlistarmaður, lektor og fagstjóri BA náms við Myndlistardeild Listaháskóla Íslands.
Spekúlantinn á Degi myndlistar Björn Th Björnsson taldi listina nákvæmustu loftvog þjóðfélagslegra hræringa, þannig að með því að banka í glerið mætti lesa af listinni loftþrýstinginn í samfélaginu; sjá ástandið eins og það er í dag og spá fyrir um hvernig það muni verða. 9. október 2017 11:15
Hugleiðingar á degi myndlistar Síðastliðið vor flutti ég erindi á ráðstefnu Sambands íslenskra myndlistamanna. Þar komst ég að þeirri lögfræðilegu niðurstöðu að mannréttindabrot fælist í því að myndlistamönnum væru ekki greidd laun fyrir sína vinnu. 14. október 2017 07:00
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Mikilvægi kínverskra ferðamanna fyrir Ísland og áhrif beins flugs frá Kína Guðmundur Franklín Jónsson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun