Tíminn og sagan Guttormur Helgi Jóhannesson skrifar 28. október 2016 10:06 Íslenskt þjóðfélag stendur á krossgötum. Ríkisstjórn Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks, sem komst til valda vorið 2013 og er nú að renna sitt skeið, hefur með aðgerðum sínum valdið alvarlegri spennu milli þjóðfélagshópa og ójafnvægi sem ógnar sjálfum grunnstoðum þjóðfélagsins. Heilbrigðiskerfið er í molum, innviðir grotna niður – þ.m.t. vegakerfi landsins sem þola hefur mátt ágang milljóna ferðamanna síðustu ár – og sjálft lýðræðið hefur sætt fordæmalausum árásum frá þeim sem áttu að hlúa að því. Misskipting fer vaxandi enda hefur fráfarandi ríkisstjórn hlaðið undir þá ríkustu með því að ganga erinda sérhagsmunaafla í íslensku þjóðfélagi. Arðurinn af þjóðarauðlindunum safnast á hendur fárra en eftir situr almenningur með sárt ennið og heimtar eðlilega að ný stjórnarskrá taki gildi svo að tryggja megi að auðlindaarðurinn renni til þeirra sem eiga – já eiga - auðlindirnar. Og réttmætur eigandi þeirra er fólkið í landinu – við öll – kt. 170644-xxx9. Hætturnar gera vart við sig Húsnæðismarkaðurinn er aftur kominn í uppnám, hækkanir fasteigna- og leiguverðs, einkum á höfuðborgarsvæðinu þar sem flestir búa, orðnar svo miklar að minnir á árin fyrir hrun. Erfiðust er staða leigjenda, þeirra sem enga fasteign eiga og búa við mikið húsnæðisóöryggi. Hin svonefnda „Leiðrétting“, þar sem tugþúsundum milljóna króna var veitt úr ríkissjóði til fasteignaeigenda og þ.m.t. stóreignafólks, hefur vafalítið átt sinn þátt í því að keyra upp fasteigna- og leiguverð á þeim svæðum sem máttu síst við slíku – Reykjavík og nágrenni. Ungt fólk situr í hrönnum fast í foreldrahúsum og hefur hvorki efni á að kaupa né leigja, leigjendur sitja líka margir hverjir fastir í dýru og óhentugu leiguhúsnæði og hafa engin tök á því að leggja fyrir. Leigjendur á Íslandi eru einn þessara gleymdu, jaðarsettu þjóðfélagshópa sem fengu ekki krónu út úr „Leiðréttingunni“ – var mismunað - en hafa þvert á móti mátt sæta síhækkandi húsnæðisverði og tilheyrandi fátækt. Ekki bætti hækkun matarskatts á kjörtímabilinu úr 7 í 11 % úr skák, viðkvæmir lágtekjuhópar urðu sérlega illa fyrir barðinu á þeirri vanhugsuðu aðgerð. Dýr var maturinn fyrir.Öfgar, vanræksla og valdníðsla Vanrækt fólk, vanrækt vega- og heilbrigðiskerfi, vanræktar spítalabyggingar að hruni komnar. Sjúklingar liggjandi á göngum spítala eins og hráviði. Og samt mælist hagvöxtur yfir 4 %. En hagvöxtur er lítils virði þegar gæðunum er gróflega misskipt og almenningi misboðið með gerræðislegum vinnubrögðum. Öfgar eru ávallt hættulegar. Tíðar og langvinnar vinnudeilur síðustu mánaða og missera eru afleiðingar þessa, ein birtingarmynd reiðinnar. Að ógleymdum svikunum illræmdu, hinum torkennilega „ómöguleika“ ríkisstjórnar Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks að leiða aðildarviðræðurnar við Evrópubandalagið til lykta á lýðræðislegan hátt. Það var enginn „ómöguleiki“ þar á ferð heldur ótti ríkisstjórnarinnar við þjóðaratkvæði og getuleysi hennar til heilbrigðra starfshátta. Hvers vegna var maður sem hafði enga reynslu af utanríkismálum gerður að utanríkisráðherra? Það varð eitt fyrsta verk hans í embætti (sumarið 2013) að leysa upp reynslumikla samninganefndina við ESB – sem hann hafði enga heimild til – og til að kóróna skömmina rauk hann í mars 2015 með illa samið „uppsagnarbréf“ til fundar við fulltrúa Evrópusambandsins og afhenti. Þessi uppákoma var dæmigerð fyrir vinnubrögð ríkisstjórnarinnar á kjörtímabilinu, fúsk og valdníðsla – vond stjórnsýsla. Enda hafði umrætt bréf ekkert lagalegt gildi.Til móts við framtíðina – Nýja Ísland Það er ekki ofsagt að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hafi á árunum 2009-13 reist landið úr rústum hins óhefta kapítalisma og þeirrar öfga- og græðgisvæðingar sem gat af sér bankahrunið 2008, eitt mesta fjármálahrun mannkynssögunnar. Það átti rætur að rekja til siðlausrar einka(vina)væðingar ríkisbankanna upp úr síðustu aldamótum og var hún skilgetið afkvæmi tveggja spilltra flokka, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks. En í tíð ríkisstjórnar Jóhönnu voru mörg þrekvirki unnin og hagvöxtur kominn yfir 4 % við lok kjörtímabilsins, vorið 2013, og atvinnuleysi hafði snarminnkað. Jafnvægi var komið á, nær samfelldur friður hafði ríkt á vinnumarkaði og jöfnuður stóraukist á tímabilinu en íslenskir kjósendur sýndu ekki næga þolinmæði og létu glepjast af gylliboðunum sem dundu yfir í aðdraganda kosninganna 2013. Öfgaöfl til hægri og vinstri reyndu að gera verk ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur, sem stóð í miðju björgunarstarfinu eftir hrunið, tortryggileg. Hvað var til dæmis athugavert við það að sækja um aðild að öflugasta neytenda- og mannréttindabandalagi allra tíma, er hlaut friðarverðlaun Nóbels árið 2012 fyrir afrek sín, skipað fornum vinaþjóðum í okkar heimsálfu? Landsmenn mega heldur ekki gleyma að efnahagsbati síðustu 3ja ára grundvallast á þessu björgunarstarfi. En jafnaðarmenn verða nú að þétta raðirnar eigi ekki illa að fara. Það er gríðarlega mikilvægt að allt það fólk, sem lætur sér annt um náungann og þá sem minna mega sín sendi skýr skilaboð til stjórnmálamanna og umheimsins með atkvæði sínu þ. 29. október: að almannahagur, mannúð og jöfn skipting þjóðarauðlinda vegi þyngra en þjónkun við sérhagsmuni, auðmenn og stórfyrirtæki. Allt snýst þetta einfaldlega um rétta forgangsröðun. Sá flokkur sem verður að teljast burðarás jafnaðarmanna, Samfylking, er með þessa forgangsröðun á hreinu enda skipaður réttsýnu og reyndu fólki sem kann til verka og getur verið stolt af endurreisnarstarfi sínu. Upp með heilindi, fagmennsku og gagnsæi, niður með valdníðslu, blekkingar og Panama-leynimakk! Eigi það Nýja Ísland að raungerast, sem umbótastjórn Jóhönnu Sigurðardóttur gaf fyrirheit um, verður burðarás jafnaðarmanna að vera styrkur og dugar þá vart minna en 15% fylgi. Sá sem þetta ritar treystir Oddnýju G. Harðardóttur til að leiða landið inn í framfarasinnað og heilbrigt samfélag án öfga og misskiptingar – Nýja Ísland. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr. Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Auðkenni þarf að passa upp á Eva Valdís Jóhönnudóttir skrifar Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er besti skólastjórinn? Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Íslenskt þjóðfélag stendur á krossgötum. Ríkisstjórn Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks, sem komst til valda vorið 2013 og er nú að renna sitt skeið, hefur með aðgerðum sínum valdið alvarlegri spennu milli þjóðfélagshópa og ójafnvægi sem ógnar sjálfum grunnstoðum þjóðfélagsins. Heilbrigðiskerfið er í molum, innviðir grotna niður – þ.m.t. vegakerfi landsins sem þola hefur mátt ágang milljóna ferðamanna síðustu ár – og sjálft lýðræðið hefur sætt fordæmalausum árásum frá þeim sem áttu að hlúa að því. Misskipting fer vaxandi enda hefur fráfarandi ríkisstjórn hlaðið undir þá ríkustu með því að ganga erinda sérhagsmunaafla í íslensku þjóðfélagi. Arðurinn af þjóðarauðlindunum safnast á hendur fárra en eftir situr almenningur með sárt ennið og heimtar eðlilega að ný stjórnarskrá taki gildi svo að tryggja megi að auðlindaarðurinn renni til þeirra sem eiga – já eiga - auðlindirnar. Og réttmætur eigandi þeirra er fólkið í landinu – við öll – kt. 170644-xxx9. Hætturnar gera vart við sig Húsnæðismarkaðurinn er aftur kominn í uppnám, hækkanir fasteigna- og leiguverðs, einkum á höfuðborgarsvæðinu þar sem flestir búa, orðnar svo miklar að minnir á árin fyrir hrun. Erfiðust er staða leigjenda, þeirra sem enga fasteign eiga og búa við mikið húsnæðisóöryggi. Hin svonefnda „Leiðrétting“, þar sem tugþúsundum milljóna króna var veitt úr ríkissjóði til fasteignaeigenda og þ.m.t. stóreignafólks, hefur vafalítið átt sinn þátt í því að keyra upp fasteigna- og leiguverð á þeim svæðum sem máttu síst við slíku – Reykjavík og nágrenni. Ungt fólk situr í hrönnum fast í foreldrahúsum og hefur hvorki efni á að kaupa né leigja, leigjendur sitja líka margir hverjir fastir í dýru og óhentugu leiguhúsnæði og hafa engin tök á því að leggja fyrir. Leigjendur á Íslandi eru einn þessara gleymdu, jaðarsettu þjóðfélagshópa sem fengu ekki krónu út úr „Leiðréttingunni“ – var mismunað - en hafa þvert á móti mátt sæta síhækkandi húsnæðisverði og tilheyrandi fátækt. Ekki bætti hækkun matarskatts á kjörtímabilinu úr 7 í 11 % úr skák, viðkvæmir lágtekjuhópar urðu sérlega illa fyrir barðinu á þeirri vanhugsuðu aðgerð. Dýr var maturinn fyrir.Öfgar, vanræksla og valdníðsla Vanrækt fólk, vanrækt vega- og heilbrigðiskerfi, vanræktar spítalabyggingar að hruni komnar. Sjúklingar liggjandi á göngum spítala eins og hráviði. Og samt mælist hagvöxtur yfir 4 %. En hagvöxtur er lítils virði þegar gæðunum er gróflega misskipt og almenningi misboðið með gerræðislegum vinnubrögðum. Öfgar eru ávallt hættulegar. Tíðar og langvinnar vinnudeilur síðustu mánaða og missera eru afleiðingar þessa, ein birtingarmynd reiðinnar. Að ógleymdum svikunum illræmdu, hinum torkennilega „ómöguleika“ ríkisstjórnar Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks að leiða aðildarviðræðurnar við Evrópubandalagið til lykta á lýðræðislegan hátt. Það var enginn „ómöguleiki“ þar á ferð heldur ótti ríkisstjórnarinnar við þjóðaratkvæði og getuleysi hennar til heilbrigðra starfshátta. Hvers vegna var maður sem hafði enga reynslu af utanríkismálum gerður að utanríkisráðherra? Það varð eitt fyrsta verk hans í embætti (sumarið 2013) að leysa upp reynslumikla samninganefndina við ESB – sem hann hafði enga heimild til – og til að kóróna skömmina rauk hann í mars 2015 með illa samið „uppsagnarbréf“ til fundar við fulltrúa Evrópusambandsins og afhenti. Þessi uppákoma var dæmigerð fyrir vinnubrögð ríkisstjórnarinnar á kjörtímabilinu, fúsk og valdníðsla – vond stjórnsýsla. Enda hafði umrætt bréf ekkert lagalegt gildi.Til móts við framtíðina – Nýja Ísland Það er ekki ofsagt að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hafi á árunum 2009-13 reist landið úr rústum hins óhefta kapítalisma og þeirrar öfga- og græðgisvæðingar sem gat af sér bankahrunið 2008, eitt mesta fjármálahrun mannkynssögunnar. Það átti rætur að rekja til siðlausrar einka(vina)væðingar ríkisbankanna upp úr síðustu aldamótum og var hún skilgetið afkvæmi tveggja spilltra flokka, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks. En í tíð ríkisstjórnar Jóhönnu voru mörg þrekvirki unnin og hagvöxtur kominn yfir 4 % við lok kjörtímabilsins, vorið 2013, og atvinnuleysi hafði snarminnkað. Jafnvægi var komið á, nær samfelldur friður hafði ríkt á vinnumarkaði og jöfnuður stóraukist á tímabilinu en íslenskir kjósendur sýndu ekki næga þolinmæði og létu glepjast af gylliboðunum sem dundu yfir í aðdraganda kosninganna 2013. Öfgaöfl til hægri og vinstri reyndu að gera verk ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur, sem stóð í miðju björgunarstarfinu eftir hrunið, tortryggileg. Hvað var til dæmis athugavert við það að sækja um aðild að öflugasta neytenda- og mannréttindabandalagi allra tíma, er hlaut friðarverðlaun Nóbels árið 2012 fyrir afrek sín, skipað fornum vinaþjóðum í okkar heimsálfu? Landsmenn mega heldur ekki gleyma að efnahagsbati síðustu 3ja ára grundvallast á þessu björgunarstarfi. En jafnaðarmenn verða nú að þétta raðirnar eigi ekki illa að fara. Það er gríðarlega mikilvægt að allt það fólk, sem lætur sér annt um náungann og þá sem minna mega sín sendi skýr skilaboð til stjórnmálamanna og umheimsins með atkvæði sínu þ. 29. október: að almannahagur, mannúð og jöfn skipting þjóðarauðlinda vegi þyngra en þjónkun við sérhagsmuni, auðmenn og stórfyrirtæki. Allt snýst þetta einfaldlega um rétta forgangsröðun. Sá flokkur sem verður að teljast burðarás jafnaðarmanna, Samfylking, er með þessa forgangsröðun á hreinu enda skipaður réttsýnu og reyndu fólki sem kann til verka og getur verið stolt af endurreisnarstarfi sínu. Upp með heilindi, fagmennsku og gagnsæi, niður með valdníðslu, blekkingar og Panama-leynimakk! Eigi það Nýja Ísland að raungerast, sem umbótastjórn Jóhönnu Sigurðardóttur gaf fyrirheit um, verður burðarás jafnaðarmanna að vera styrkur og dugar þá vart minna en 15% fylgi. Sá sem þetta ritar treystir Oddnýju G. Harðardóttur til að leiða landið inn í framfarasinnað og heilbrigt samfélag án öfga og misskiptingar – Nýja Ísland.
Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar