Í tilefni 45 ára afmælis stjórnmálasambands Kína og Íslands Zhang Weidong skrifar 8. desember 2016 07:00 Hinn 8. desember 1971 ákváðu Alþýðulýðveldið Kína og Lýðveldið Ísland „með hliðsjón af þeim meginreglum að ríki virði gagnkvæmt fullveldi, friðhelgi landamæra, afskiptaleysi af innanríkismálum hvers annars og jafnrétti og gagnkvæman hag“, „orðið ásáttar um gagnkvæma viðurkenningu og stofnun stjórnmálasambands og skipti á sendiherrum.“ Í ár eru liðin nákvæmlega 45 ár síðan. Hinn þekkti kínverski hugsuður og fræðimaður Konfúsíus, mun hafa sagt: „Þrítugur stendur maður á eigin fótum, fertugur er maður laus við óstöðugleika.“ Í þessum orðum hans felst að um þrítugt séu línur lagðar fyrir lífshlaup hvers manns auk þess sem hann hafi náð ákveðnum áföngum bæði í námi og starfi. Um fertugt sé hann að mestu orðinn ónæmur fyrir utanaðkomandi áreiti. Á þeim 45 árum sem liðin eru síðan hefur vinátta og samvinna Kína og Íslands borið góðan ávöxt á mörgum sviðum og hefur okkur farsællega auðnast að stíga fleiri og fleiri skref fram á við. Samskipti landanna hafa þroskast vel og standa á traustum grunni. Fyrst má nefna tíðar heimsóknir leiðtoga ríkjanna. Eftir að stjórnmálasamband var tekið upp hafa átt sér stað margar gagnkvæmar heimsóknir leiðtoga ríkjanna, líkt og góðir vinir færast nær hvor öðrum. Á meðal leiðtoga þeirra hefur náðst samkomulag um fjölmarga mikilvæga þætti í þróun samskipta ríkjanna. Með auknu trausti, skilningi, samkennd og hvatningu á stjórnmálasviðinu hefur verið lagður traustur grunnur að öðrum samskiptum ríkjanna. Í öðru lagi, stóraukning í viðskiptum landanna. Þrátt fyrir að magn viðskipta þeirra sé ekki mikið hefur umfang þeirra aukist talsvert. Ísland var annað af tveimur fyrstu Evrópuríkjum til að viðurkenna Kína sem ríki með markaðshagkerfi. Seðlabankar beggja landanna hafa skrifað undir gjaldeyrisskiptasamning. Í júlí árið 2014 tók fríverslunarsamningur á milli Kína og Íslands gildi og með honum sköpuðust skilyrði fyrir stóru skrefi fram á við í viðskiptum landanna. Í alþjóðlegu umhverfi þar sem viðskipti landa á milli eru undir miklum þrýstingi hafa viðskipti þjóðanna haldið áfram að eflast á jákvæðan hátt. Í þriðja lagi, aukning á menningarlegum samskiptum. Einungis 3 árum eftir að nýja Kína var stofnað árið 1949 heimsótti fyrsta menningarsendinefndin frá Íslandi Kína árið 1952. Síðan þá hafa menningarsamskipti vaxið hröðum skrefum. Íslenskri tónlist og nútímadansi hefur verið tekið opnum örmum af kínverskum almenningi. Hin kínverska Pekingópera, bardagalistir, fjöllistamenn og þjóðlagatónlist frá Kína hefur vakið áhuga Íslendinga. Bókin um veginn eftir Laozi og Speki Konfúsíusar hafa verið þýddar á íslensku, gefnar út og vakið mikla athygli. Þá hafa Snorra-Edda og Íslendingasögur verið gefnar út á kínversku og hafa orðið mikilvæg verkfæri fyrir Kínverja til að skilja Ísland. Fyrir meira en 20 árum kom talsvert af kínverskum íþróttaþjálfurum til Íslands. Í október á þessu ári tók íslenska kvennalandsliðið í knattspyrnu þátt í móti í Kína. Háskóli Íslands hefur komið á fót Konfúsíusarstofnuninni Norðurljósum. Í Háskóla erlendra fræða í Beijing er íslenska kennd sem námsgrein. Nemendaskipti á milli landanna eru meiri en nokkru sinni fyrr. Á síðustu árum hefur kínverskum ferðamönnum á Íslandi fjölgað gríðarlega. Allt þetta hefur leitt til aukins skilnings á milli þjóðanna og þær hafa borið gæfu til að læra hvor af annarri. Í fjórða lagi, dýpri samskipti á vísindasviðinu. Vísindamenn beggja þjóða á fræðasviðum jarðskjálfta og jarðhita hafa aukið tengsl sín á milli. Samvinna á sviðum norðurskauts-, jökla- og norðurljósarannsókna hefur borið góðan ávöxt. Kína hefur verið virkur þátttakandi í ráðstefnunni Hringborð norðurslóða og hefur aukið samskipti og samvinnu við aðila frá ýmsum þjóðum í málefnum Norðurskautsins. Í fimmta lagi, aukin samvinna á alþjóðavettvangi. Árið 1971 studdi Ísland endurkomu Kínverska alþýðulýðveldisins sem réttmæts fulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum. Löndin tvö hafa síðan þá samfleytt aukið samvinnu og samræmingu aðgerða í alþjóðamálum á vettvangi Sameinuðu þjóðanna og annarra alþjóðastofnana. Báðir aðilar hafa staðið saman í fjölmörgum mikilvægum og alþjóðlegum deilum og hafa stutt samtal á milli þjóða til lausnar deilumála með það að leiðarljósi að efla frið og framþróun á alþjóðavettvangi til hagsbóta fyrir allt mannkyn. Einstaklingur sem hefur náð 45 ára aldri þarf að taka ábyrgð gagnvart fjölskyldu sinni og samfélagi. Við 45 ára brúðkaupsafmæli, sem nefnist safírbrúðkaup, skilja hjón betur hvort annað, bera traust til og eru umburðarlynd gagnvart hvort öðru. Í 45 ár hafa Ísland og Kína, þrátt fyrir ólík efnahagskerfi og samfélagsgerð, náð á árangursríkan hátt að feta saman brautina til hagsbóta fyrir báða aðila. Í dag standa bæði löndin frammi fyrir nýjum tækifærum og áskorunum. Margs konar tækifæri eru fólgin í því að auka samvinnu þeirra á millum með gagnkvæman ávinning að markmiði. Við skulum marka rétta stefnu til framtíðar með hag almennings beggja landanna að leiðarljósi og vinna saman að því að koma samskiptum Íslands og Kína á ennþá hærri stall. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Hinn 8. desember 1971 ákváðu Alþýðulýðveldið Kína og Lýðveldið Ísland „með hliðsjón af þeim meginreglum að ríki virði gagnkvæmt fullveldi, friðhelgi landamæra, afskiptaleysi af innanríkismálum hvers annars og jafnrétti og gagnkvæman hag“, „orðið ásáttar um gagnkvæma viðurkenningu og stofnun stjórnmálasambands og skipti á sendiherrum.“ Í ár eru liðin nákvæmlega 45 ár síðan. Hinn þekkti kínverski hugsuður og fræðimaður Konfúsíus, mun hafa sagt: „Þrítugur stendur maður á eigin fótum, fertugur er maður laus við óstöðugleika.“ Í þessum orðum hans felst að um þrítugt séu línur lagðar fyrir lífshlaup hvers manns auk þess sem hann hafi náð ákveðnum áföngum bæði í námi og starfi. Um fertugt sé hann að mestu orðinn ónæmur fyrir utanaðkomandi áreiti. Á þeim 45 árum sem liðin eru síðan hefur vinátta og samvinna Kína og Íslands borið góðan ávöxt á mörgum sviðum og hefur okkur farsællega auðnast að stíga fleiri og fleiri skref fram á við. Samskipti landanna hafa þroskast vel og standa á traustum grunni. Fyrst má nefna tíðar heimsóknir leiðtoga ríkjanna. Eftir að stjórnmálasamband var tekið upp hafa átt sér stað margar gagnkvæmar heimsóknir leiðtoga ríkjanna, líkt og góðir vinir færast nær hvor öðrum. Á meðal leiðtoga þeirra hefur náðst samkomulag um fjölmarga mikilvæga þætti í þróun samskipta ríkjanna. Með auknu trausti, skilningi, samkennd og hvatningu á stjórnmálasviðinu hefur verið lagður traustur grunnur að öðrum samskiptum ríkjanna. Í öðru lagi, stóraukning í viðskiptum landanna. Þrátt fyrir að magn viðskipta þeirra sé ekki mikið hefur umfang þeirra aukist talsvert. Ísland var annað af tveimur fyrstu Evrópuríkjum til að viðurkenna Kína sem ríki með markaðshagkerfi. Seðlabankar beggja landanna hafa skrifað undir gjaldeyrisskiptasamning. Í júlí árið 2014 tók fríverslunarsamningur á milli Kína og Íslands gildi og með honum sköpuðust skilyrði fyrir stóru skrefi fram á við í viðskiptum landanna. Í alþjóðlegu umhverfi þar sem viðskipti landa á milli eru undir miklum þrýstingi hafa viðskipti þjóðanna haldið áfram að eflast á jákvæðan hátt. Í þriðja lagi, aukning á menningarlegum samskiptum. Einungis 3 árum eftir að nýja Kína var stofnað árið 1949 heimsótti fyrsta menningarsendinefndin frá Íslandi Kína árið 1952. Síðan þá hafa menningarsamskipti vaxið hröðum skrefum. Íslenskri tónlist og nútímadansi hefur verið tekið opnum örmum af kínverskum almenningi. Hin kínverska Pekingópera, bardagalistir, fjöllistamenn og þjóðlagatónlist frá Kína hefur vakið áhuga Íslendinga. Bókin um veginn eftir Laozi og Speki Konfúsíusar hafa verið þýddar á íslensku, gefnar út og vakið mikla athygli. Þá hafa Snorra-Edda og Íslendingasögur verið gefnar út á kínversku og hafa orðið mikilvæg verkfæri fyrir Kínverja til að skilja Ísland. Fyrir meira en 20 árum kom talsvert af kínverskum íþróttaþjálfurum til Íslands. Í október á þessu ári tók íslenska kvennalandsliðið í knattspyrnu þátt í móti í Kína. Háskóli Íslands hefur komið á fót Konfúsíusarstofnuninni Norðurljósum. Í Háskóla erlendra fræða í Beijing er íslenska kennd sem námsgrein. Nemendaskipti á milli landanna eru meiri en nokkru sinni fyrr. Á síðustu árum hefur kínverskum ferðamönnum á Íslandi fjölgað gríðarlega. Allt þetta hefur leitt til aukins skilnings á milli þjóðanna og þær hafa borið gæfu til að læra hvor af annarri. Í fjórða lagi, dýpri samskipti á vísindasviðinu. Vísindamenn beggja þjóða á fræðasviðum jarðskjálfta og jarðhita hafa aukið tengsl sín á milli. Samvinna á sviðum norðurskauts-, jökla- og norðurljósarannsókna hefur borið góðan ávöxt. Kína hefur verið virkur þátttakandi í ráðstefnunni Hringborð norðurslóða og hefur aukið samskipti og samvinnu við aðila frá ýmsum þjóðum í málefnum Norðurskautsins. Í fimmta lagi, aukin samvinna á alþjóðavettvangi. Árið 1971 studdi Ísland endurkomu Kínverska alþýðulýðveldisins sem réttmæts fulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum. Löndin tvö hafa síðan þá samfleytt aukið samvinnu og samræmingu aðgerða í alþjóðamálum á vettvangi Sameinuðu þjóðanna og annarra alþjóðastofnana. Báðir aðilar hafa staðið saman í fjölmörgum mikilvægum og alþjóðlegum deilum og hafa stutt samtal á milli þjóða til lausnar deilumála með það að leiðarljósi að efla frið og framþróun á alþjóðavettvangi til hagsbóta fyrir allt mannkyn. Einstaklingur sem hefur náð 45 ára aldri þarf að taka ábyrgð gagnvart fjölskyldu sinni og samfélagi. Við 45 ára brúðkaupsafmæli, sem nefnist safírbrúðkaup, skilja hjón betur hvort annað, bera traust til og eru umburðarlynd gagnvart hvort öðru. Í 45 ár hafa Ísland og Kína, þrátt fyrir ólík efnahagskerfi og samfélagsgerð, náð á árangursríkan hátt að feta saman brautina til hagsbóta fyrir báða aðila. Í dag standa bæði löndin frammi fyrir nýjum tækifærum og áskorunum. Margs konar tækifæri eru fólgin í því að auka samvinnu þeirra á millum með gagnkvæman ávinning að markmiði. Við skulum marka rétta stefnu til framtíðar með hag almennings beggja landanna að leiðarljósi og vinna saman að því að koma samskiptum Íslands og Kína á ennþá hærri stall. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.