Flóttabörn upplifa sig ósýnileg: „Enginn hefur spurt mig hvernig mér líður“ Bjarki Ármannsson skrifar 11. febrúar 2016 15:40 Margt má betur fara í þjónustu við flóttabörn hér á landi, að því er fram kemur í nýrri MA-rannsókn. Vísir/Vilhelm Margt er vel unnið í þjónustu við flóttabörn hér á landi en margt annað má betur fara. Börnin eru að mörgu leyti ósýnileg í ferlinu og finnast þau hafa fá tækifæri til að tjá skoðun sína. Þeim finnst mjög mikilvægt að aðlagast félagslega en óvissa á meðan beðið er svars um dvalarleyfi getur virkað bæði hvetjandi og letjandi á frammistöðu barnanna í skóla. Þetta er meðal helstu niðurstaðna MA-rannsóknar Helgu Guðmundsdóttur við Háskóla Íslands sem kynnt var á málþingi Unicef um flóttabörn á Íslandi í dag. Helga ræddi við tólf börn og tíu foreldra sem ýmist hafa fengið dvalarleyfi hér á landi eða bíða niðurstöðu umsóknar um alþjóðlega vernd. „Það er mikilvægt að taka vel á móti þessum fjölskyldum frá upphafi fyrst og fremst út frá mannúð og virðingu við fjölskyldunar og svo þeim líði vel, en einnig má líta til þess að þær eru mannauður Íslands,“ sagði Helga við lok erindis síns á fundinum í Þjóðminjasafninu í dag. „Ég held að það þurfi að rannsaka allt sem viðkemur hælismálum á Íslandi betur.“„Enginn hefur spurt mig hvernig mér líður“ Helga telur út frá viðtölunum við börnin að þau séu „hálfósýnileg í umsóknarferlinu“, en það kemur fram í viðtölunum að nær eingöngu er talað við foreldra þeirra. Einnig er barnvæn aðstaða ekki til staðar hjá öllum þjónustuaðilum og eru börnin þvi stundum látin bíða á göngum og öðrum óspennandi stöðum án aðstöðu fyrir börn. „Enginn hefur spurt mig hvernig mér líður,“ sagði eitt barnið. Helga segir þörf á formlegu mati á andlegri líðan barna og foreldra sem sækja um alþjóðlega vernd, en mörg barnanna sem hún ræddi við lýstu vanlíðan og sögðust gráta mikið. Hún segir þau hafa áhyggjur af framtíðinni, fjölskyldu heima fyrir og líðan foreldra sinna. Eldri börnin upplifi áhyggjur vegna biðar eftir svari við umsókn en yngri börnin upplifi áhyggjurnar frekar í gegnum hegðun foreldra sinna. „Börnin vita oft meira um það sem er að gerast en við höldum að þau viti,“ segir Helga.Þéttsetið var á málþingi Unicef um flóttabörn á Íslandi.Vísir/BjarkiVar ekkert fyrr en hún var nemandi Mörg barnanna sem Helga ræddi við lýstu yfir mikilli ánægju með að vera í skóla á Íslandi. Kennararnir fengu mikið lof, sem og aðstaðan. Til að mynda voru börnin ekki vön því að fá sundkennslu heima fyrir. Þeim finnst mjög mikilvægt að fá að fara í skólann og mynda tengsl við önnur börn. „Það var mikið álag að bíða eftir að fá að fara í skólann,“ sagði eitt barnið. Þá segir Helga eitt foreldri hafa brostið í grát þegar hún sagði henni frá orðum barnsins síns eftir fyrsta skóladaginn á Íslandi: „Núna er ég mjög ánægð því ég er nemandi ... þar til núna var ég ekkert.“ Hún segir sum börn leggja sérstaklega hart að sér í námi á meðan fjölskyldur þeirra biðu svars við umsókn sinni, í þeirri trú að það gæti hjálpað. En það kom einnig fram að langur biðtími gæti virkað letjandi á skólagönguna. Mikið þakklæti máti greina í máli fjölskyldnanna í garð Íslendinga. Þá sögðust börnin þakklát yfir því að fá að vera með fjölskyldu sinni á þessum álagstímum. „Þau hafa oft bara þennan fjölskyldukjarna sem þau geta leitað til,“ segir Helga. „Og þau átta sig á því.“ Tengdar fréttir Albönsku fjölskyldurnar tvær með tvöfaldan ríkisborgararétt Fjölskyldurnar fengu ríkisborgararétt á laugardaginn. Albanía býður upp á tvöfalt ríkisfang og því þurfa þær ekki að afsala sér albönskum ríkisborgararétti. Væntanlegar til landsins þann 10. janúar næstkomandi. 21. desember 2015 05:00 10.000 flóttabörn hið minnsta horfin í Evrópu Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Europol. Óttast er að fjöldi barna hafi ratað í hendur glæpasamtaka. 31. janúar 2016 15:06 Telati-fjölskyldan trúði ekki góðu fréttunum Telati-fjölskyldan fékk dvalarleyfi af mannúðarástæðum og vegna sérstakra tengsla við Ísland í gær. Þau trúðu ekki góðu fréttunum í fyrstu því þau höfðu búið sig undir það versta. Tíu þúsund skrifuðu undir undirskriftarsöf 23. janúar 2016 07:00 Skora á stjórnvöld að tryggja vernd flóttabarna sem annarra barna Forsvarsmenn Þroskahjálpar, Barnaheilla, ADHD samtakanna, Sjónarhóls og Umhyggju leggja áherslu á að öll börn, flóttabörn jafnt sem önnur börn, eigi ávallt að njóta réttinda og verndar. 11. desember 2015 19:17 Mest lesið Eldur logar í þaki Kringlunnar Innlent Harma banaslysið og hafa uppfært verkferla Innlent Náði ekki að loka búðinni áður en henni var sagt að koma sér út Innlent Flókið verkefni og mikið tjón í Kringlunni Innlent Tveimur haldið sofandi vegna slyssins Innlent Katrín kemur fram í fyrsta sinn frá krabbameinsgreiningu Erlent Áhyggjur af vanda drengja í menntakerfinu óþarfar Innlent Leiðinlegt fyrir útskriftarnema sem er hent út áður en þeir taka sopa Innlent Festust á hvolfi í hálftíma Erlent Þyrlan kölluð út vegna reiðslyss Innlent Fleiri fréttir Safnað fyrir gróðurskála á Kirkjubæjarklaustri „Við munum ekkert hreyfa okkur í sumar“ Flókið verkefni og mikið tjón í Kringlunni Leiðinlegt fyrir útskriftarnema sem er hent út áður en þeir taka sopa Eldur í Kringlunni og Kristján Loftsson um hvalveiðileyfið Náði ekki að loka búðinni áður en henni var sagt að koma sér út Héldu fyrst að þetta væri brunaæfing Sigurður Ingi ekki búinn að undirrita Isavia-samning Eldur logar í þaki Kringlunnar Björgunarsveit kölluð út í Þórsmörk Áhyggjur af vanda drengja í menntakerfinu óþarfar Þyrlan kölluð út vegna reiðslyss Kjósendur Jóns Gnarr líklegastir til að vera ósáttir með Höllu Vilja banna hvalveiðar með lögum Áttatíu prósent af plasti í fjörum landsins kemur frá útlöndum Efast um að ráðherrar nái fram markmiði sínu Tveimur haldið sofandi vegna slyssins Rútuslys í Öxnadal og meintar rangfærslur ráðherra Guðni snýr aftur í sagnfræðina Leita að nýju húsnæði fyrir kaffistofu Samhjálpar Öxnadalsheiði opin á ný Harma banaslysið og hafa uppfært verkferla Bein útsending: Brautskráningar Háskóla Íslands Svandís og Sigurður Ingi sögð bakka upp bílastæðagjöldin Of snemmt að kenna bikblæðingum um Átök á lokametrunum: Saka ríkisstjórn um að „slátra“ samgönguáætlun Kynntu á annað hundrað aðgerðir í loftslagsmálum Þeir sem „brjóta alvarlega af sér“ verði sviptir dvalarleyfum Íþróttafélög hafa sum selt áfengi í leyfisleysi Alvarlegt rútuslys og kona sem á níutíu þúsund servíettur Sjá meira
Margt er vel unnið í þjónustu við flóttabörn hér á landi en margt annað má betur fara. Börnin eru að mörgu leyti ósýnileg í ferlinu og finnast þau hafa fá tækifæri til að tjá skoðun sína. Þeim finnst mjög mikilvægt að aðlagast félagslega en óvissa á meðan beðið er svars um dvalarleyfi getur virkað bæði hvetjandi og letjandi á frammistöðu barnanna í skóla. Þetta er meðal helstu niðurstaðna MA-rannsóknar Helgu Guðmundsdóttur við Háskóla Íslands sem kynnt var á málþingi Unicef um flóttabörn á Íslandi í dag. Helga ræddi við tólf börn og tíu foreldra sem ýmist hafa fengið dvalarleyfi hér á landi eða bíða niðurstöðu umsóknar um alþjóðlega vernd. „Það er mikilvægt að taka vel á móti þessum fjölskyldum frá upphafi fyrst og fremst út frá mannúð og virðingu við fjölskyldunar og svo þeim líði vel, en einnig má líta til þess að þær eru mannauður Íslands,“ sagði Helga við lok erindis síns á fundinum í Þjóðminjasafninu í dag. „Ég held að það þurfi að rannsaka allt sem viðkemur hælismálum á Íslandi betur.“„Enginn hefur spurt mig hvernig mér líður“ Helga telur út frá viðtölunum við börnin að þau séu „hálfósýnileg í umsóknarferlinu“, en það kemur fram í viðtölunum að nær eingöngu er talað við foreldra þeirra. Einnig er barnvæn aðstaða ekki til staðar hjá öllum þjónustuaðilum og eru börnin þvi stundum látin bíða á göngum og öðrum óspennandi stöðum án aðstöðu fyrir börn. „Enginn hefur spurt mig hvernig mér líður,“ sagði eitt barnið. Helga segir þörf á formlegu mati á andlegri líðan barna og foreldra sem sækja um alþjóðlega vernd, en mörg barnanna sem hún ræddi við lýstu vanlíðan og sögðust gráta mikið. Hún segir þau hafa áhyggjur af framtíðinni, fjölskyldu heima fyrir og líðan foreldra sinna. Eldri börnin upplifi áhyggjur vegna biðar eftir svari við umsókn en yngri börnin upplifi áhyggjurnar frekar í gegnum hegðun foreldra sinna. „Börnin vita oft meira um það sem er að gerast en við höldum að þau viti,“ segir Helga.Þéttsetið var á málþingi Unicef um flóttabörn á Íslandi.Vísir/BjarkiVar ekkert fyrr en hún var nemandi Mörg barnanna sem Helga ræddi við lýstu yfir mikilli ánægju með að vera í skóla á Íslandi. Kennararnir fengu mikið lof, sem og aðstaðan. Til að mynda voru börnin ekki vön því að fá sundkennslu heima fyrir. Þeim finnst mjög mikilvægt að fá að fara í skólann og mynda tengsl við önnur börn. „Það var mikið álag að bíða eftir að fá að fara í skólann,“ sagði eitt barnið. Þá segir Helga eitt foreldri hafa brostið í grát þegar hún sagði henni frá orðum barnsins síns eftir fyrsta skóladaginn á Íslandi: „Núna er ég mjög ánægð því ég er nemandi ... þar til núna var ég ekkert.“ Hún segir sum börn leggja sérstaklega hart að sér í námi á meðan fjölskyldur þeirra biðu svars við umsókn sinni, í þeirri trú að það gæti hjálpað. En það kom einnig fram að langur biðtími gæti virkað letjandi á skólagönguna. Mikið þakklæti máti greina í máli fjölskyldnanna í garð Íslendinga. Þá sögðust börnin þakklát yfir því að fá að vera með fjölskyldu sinni á þessum álagstímum. „Þau hafa oft bara þennan fjölskyldukjarna sem þau geta leitað til,“ segir Helga. „Og þau átta sig á því.“
Tengdar fréttir Albönsku fjölskyldurnar tvær með tvöfaldan ríkisborgararétt Fjölskyldurnar fengu ríkisborgararétt á laugardaginn. Albanía býður upp á tvöfalt ríkisfang og því þurfa þær ekki að afsala sér albönskum ríkisborgararétti. Væntanlegar til landsins þann 10. janúar næstkomandi. 21. desember 2015 05:00 10.000 flóttabörn hið minnsta horfin í Evrópu Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Europol. Óttast er að fjöldi barna hafi ratað í hendur glæpasamtaka. 31. janúar 2016 15:06 Telati-fjölskyldan trúði ekki góðu fréttunum Telati-fjölskyldan fékk dvalarleyfi af mannúðarástæðum og vegna sérstakra tengsla við Ísland í gær. Þau trúðu ekki góðu fréttunum í fyrstu því þau höfðu búið sig undir það versta. Tíu þúsund skrifuðu undir undirskriftarsöf 23. janúar 2016 07:00 Skora á stjórnvöld að tryggja vernd flóttabarna sem annarra barna Forsvarsmenn Þroskahjálpar, Barnaheilla, ADHD samtakanna, Sjónarhóls og Umhyggju leggja áherslu á að öll börn, flóttabörn jafnt sem önnur börn, eigi ávallt að njóta réttinda og verndar. 11. desember 2015 19:17 Mest lesið Eldur logar í þaki Kringlunnar Innlent Harma banaslysið og hafa uppfært verkferla Innlent Náði ekki að loka búðinni áður en henni var sagt að koma sér út Innlent Flókið verkefni og mikið tjón í Kringlunni Innlent Tveimur haldið sofandi vegna slyssins Innlent Katrín kemur fram í fyrsta sinn frá krabbameinsgreiningu Erlent Áhyggjur af vanda drengja í menntakerfinu óþarfar Innlent Leiðinlegt fyrir útskriftarnema sem er hent út áður en þeir taka sopa Innlent Festust á hvolfi í hálftíma Erlent Þyrlan kölluð út vegna reiðslyss Innlent Fleiri fréttir Safnað fyrir gróðurskála á Kirkjubæjarklaustri „Við munum ekkert hreyfa okkur í sumar“ Flókið verkefni og mikið tjón í Kringlunni Leiðinlegt fyrir útskriftarnema sem er hent út áður en þeir taka sopa Eldur í Kringlunni og Kristján Loftsson um hvalveiðileyfið Náði ekki að loka búðinni áður en henni var sagt að koma sér út Héldu fyrst að þetta væri brunaæfing Sigurður Ingi ekki búinn að undirrita Isavia-samning Eldur logar í þaki Kringlunnar Björgunarsveit kölluð út í Þórsmörk Áhyggjur af vanda drengja í menntakerfinu óþarfar Þyrlan kölluð út vegna reiðslyss Kjósendur Jóns Gnarr líklegastir til að vera ósáttir með Höllu Vilja banna hvalveiðar með lögum Áttatíu prósent af plasti í fjörum landsins kemur frá útlöndum Efast um að ráðherrar nái fram markmiði sínu Tveimur haldið sofandi vegna slyssins Rútuslys í Öxnadal og meintar rangfærslur ráðherra Guðni snýr aftur í sagnfræðina Leita að nýju húsnæði fyrir kaffistofu Samhjálpar Öxnadalsheiði opin á ný Harma banaslysið og hafa uppfært verkferla Bein útsending: Brautskráningar Háskóla Íslands Svandís og Sigurður Ingi sögð bakka upp bílastæðagjöldin Of snemmt að kenna bikblæðingum um Átök á lokametrunum: Saka ríkisstjórn um að „slátra“ samgönguáætlun Kynntu á annað hundrað aðgerðir í loftslagsmálum Þeir sem „brjóta alvarlega af sér“ verði sviptir dvalarleyfum Íþróttafélög hafa sum selt áfengi í leyfisleysi Alvarlegt rútuslys og kona sem á níutíu þúsund servíettur Sjá meira
Albönsku fjölskyldurnar tvær með tvöfaldan ríkisborgararétt Fjölskyldurnar fengu ríkisborgararétt á laugardaginn. Albanía býður upp á tvöfalt ríkisfang og því þurfa þær ekki að afsala sér albönskum ríkisborgararétti. Væntanlegar til landsins þann 10. janúar næstkomandi. 21. desember 2015 05:00
10.000 flóttabörn hið minnsta horfin í Evrópu Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Europol. Óttast er að fjöldi barna hafi ratað í hendur glæpasamtaka. 31. janúar 2016 15:06
Telati-fjölskyldan trúði ekki góðu fréttunum Telati-fjölskyldan fékk dvalarleyfi af mannúðarástæðum og vegna sérstakra tengsla við Ísland í gær. Þau trúðu ekki góðu fréttunum í fyrstu því þau höfðu búið sig undir það versta. Tíu þúsund skrifuðu undir undirskriftarsöf 23. janúar 2016 07:00
Skora á stjórnvöld að tryggja vernd flóttabarna sem annarra barna Forsvarsmenn Þroskahjálpar, Barnaheilla, ADHD samtakanna, Sjónarhóls og Umhyggju leggja áherslu á að öll börn, flóttabörn jafnt sem önnur börn, eigi ávallt að njóta réttinda og verndar. 11. desember 2015 19:17