Í sumum sveitum er hrun í fjölda barna sveinn arnarsson skrifar 27. janúar 2015 07:00 Í hagvísi fyrir Vesturland með yfirskriftina "Börn í sveitum á Vesturlandi“ er varpað ljósi á byggðaþróun og barnafjölda í sveitum á Vesturlandi og gögnin borin saman við önnur svæði á landinu. Nordicphotos/Getty Börnum fækkar um 42 prósent í sveitum á Vesturlandi á tímabilinu frá 1998 til 2014 á meðan fullorðnum fækkaði aðeins um 6,6 prósent. Í öðrum landshlutum fækkar börnum í sveitum um 25 til 50 prósent, mest á Vestfjörðum. „Þetta er þróun sem við erum að sjá og erfitt er að sjá hvernig við getum spyrnt við fótum,“ segir Vífill Karlsson, dósent við Háskólann á Akureyri og ráðgjafi Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi.Vífill KarlssonÍ hagvísi fyrir Vesturland sem ber yfirskriftina „Börn í sveitum á Vesturlandi“, er varpað ljósi á byggðaþróun í sveitum á Vesturlandi með tilliti til barna og borið saman við önnur svæði. Þar kemur fram að á meðan börnum fækkar til sveita alls staðar á landinu um allt að helming á sumum svæðum fjölgar börnum um þrjú prósent á landinu öllu. „Það sem við erum einnig að sjá er að Ísland kemur einna verst út hvað varðar fækkun barna þegar þróunin er borin saman við önnur Norðurlandanna. Þar erum við miklir eftirbátar,“ segir Vífill. Hér á landi hefur þróunin verið á þá leið að þéttbýli á suðvesturhorni landsins vex hratt og þróunin þar er hröð á meðan samfélag sveitanna þróast mun hægar. Langflestir þéttbýlisstaðir landsins búa við fólksfjölgun og fjölgaði íbúum landsbyggðanna um 0,7 prósent á síðasta ári. Hins vegar hafa sveitir landsins átt undir högg að sækja síðustu áratugi og á meðan nýliðun er lítil í bændastétt og meðalaldur íslenskra bænda hækkar er sagt líklegt að þessi þróun haldi eitthvað áfram. „Þróunin felur í sér miklar áskoranir fyrir íslenskt samfélag. Þróunin er ískyggileg víða til sveita. Um leið tekur hlutverk sveitanna miklum stakkaskiptum í íslensku atvinnulífi og jafnvel útlit fyrir tækifæri í framtíðinni. Enn fremur eru sveitirnar félagslega mikilvægar til að viðhalda ákveðinni fjölbreytni í landinu. Það er því mikilvægt að huga að því hvort slá megi á þessa þróun eða snúa henni jafnvel við,“ segir Vífill. Mest lesið „Þetta var bara eins og hryðjuverk“ Innlent Hver er þessi 28 ára maður sem gæti orðið forsætisráðherra Frakka? Erlent Vitni segir bílinn hafa ekið hratt fram úr sér skömmu fyrir slysið Innlent „Hvernig getur sama fólk snúist svona í skoðunum sínum?“ Innlent Sælkerasveppir ræktaðir í gróðrarstöð í Mosfellsdal Innlent Óttast að Quang Le hafi samband við þolendur Innlent Stútfull hátíðardagskrá um allt land á 17. júní Innlent Parísarhjól sprettur upp við höfnina Innlent Neita að borga tjón eftir að hafa mokað snjó yfir bíl Innlent Oddviti Garðarbæjarlistans hættir í Samfylkingunni Innlent Fleiri fréttir „Þetta var bara eins og hryðjuverk“ „Hvernig getur sama fólk snúist svona í skoðunum sínum?“ Sælkerasveppir ræktaðir í gróðrarstöð í Mosfellsdal Óttast að Quang Le hafi samband við þolendur Vitni segir bílinn hafa ekið hratt fram úr sér skömmu fyrir slysið Altjón í tíu búðum Kringlunnar og undirbúningur fyrir þjóðhátíðardaginn Oddviti Garðarbæjarlistans hættir í Samfylkingunni Neita að borga tjón eftir að hafa mokað snjó yfir bíl Stútfull hátíðardagskrá um allt land á 17. júní „Þetta er stórtjón fyrir okkur“ Parísarhjól sprettur upp við höfnina Stefna á að opna Kringluna á þriðjudag Fá ekki fjármagn til að laga Flóttamannaleiðina fyrr en 2028 Isavia stefnir að því að hefja gjaldtöku í vikunni Það verði „drulluerfitt“ að rífa VG úr lægðinni Jarðaberjarækt í grænum iðngarði í Helguvík Búðareigendur aðstoðuðu slökkviliðsmenn Flúðu vettvang eftir harðan árekstur Slökkvistarf í Kringlunni og staða Vinstri grænna Laxateljari greinir eldislaxa frá villtum löxum Ferðaþjónustan, þingmálin og Running Tide í Sprengisandi Björgunarsveitir sinntu reiðslysi og gönguslysi í gær Myndir: Allt á floti í Kringlunni Umfangsmikið mengunarslys vegna rútuslyssins Konungsskip Dana í Reykjavík „Sumar búðir hafa sloppið vel, aðrar ekki“ Safnað fyrir gróðurskála á Kirkjubæjarklaustri „Við munum ekkert hreyfa okkur í sumar“ Flókið verkefni og mikið tjón í Kringlunni Leiðinlegt fyrir útskriftarnema sem er hent út áður en þeir taka sopa Sjá meira
Börnum fækkar um 42 prósent í sveitum á Vesturlandi á tímabilinu frá 1998 til 2014 á meðan fullorðnum fækkaði aðeins um 6,6 prósent. Í öðrum landshlutum fækkar börnum í sveitum um 25 til 50 prósent, mest á Vestfjörðum. „Þetta er þróun sem við erum að sjá og erfitt er að sjá hvernig við getum spyrnt við fótum,“ segir Vífill Karlsson, dósent við Háskólann á Akureyri og ráðgjafi Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi.Vífill KarlssonÍ hagvísi fyrir Vesturland sem ber yfirskriftina „Börn í sveitum á Vesturlandi“, er varpað ljósi á byggðaþróun í sveitum á Vesturlandi með tilliti til barna og borið saman við önnur svæði. Þar kemur fram að á meðan börnum fækkar til sveita alls staðar á landinu um allt að helming á sumum svæðum fjölgar börnum um þrjú prósent á landinu öllu. „Það sem við erum einnig að sjá er að Ísland kemur einna verst út hvað varðar fækkun barna þegar þróunin er borin saman við önnur Norðurlandanna. Þar erum við miklir eftirbátar,“ segir Vífill. Hér á landi hefur þróunin verið á þá leið að þéttbýli á suðvesturhorni landsins vex hratt og þróunin þar er hröð á meðan samfélag sveitanna þróast mun hægar. Langflestir þéttbýlisstaðir landsins búa við fólksfjölgun og fjölgaði íbúum landsbyggðanna um 0,7 prósent á síðasta ári. Hins vegar hafa sveitir landsins átt undir högg að sækja síðustu áratugi og á meðan nýliðun er lítil í bændastétt og meðalaldur íslenskra bænda hækkar er sagt líklegt að þessi þróun haldi eitthvað áfram. „Þróunin felur í sér miklar áskoranir fyrir íslenskt samfélag. Þróunin er ískyggileg víða til sveita. Um leið tekur hlutverk sveitanna miklum stakkaskiptum í íslensku atvinnulífi og jafnvel útlit fyrir tækifæri í framtíðinni. Enn fremur eru sveitirnar félagslega mikilvægar til að viðhalda ákveðinni fjölbreytni í landinu. Það er því mikilvægt að huga að því hvort slá megi á þessa þróun eða snúa henni jafnvel við,“ segir Vífill.
Mest lesið „Þetta var bara eins og hryðjuverk“ Innlent Hver er þessi 28 ára maður sem gæti orðið forsætisráðherra Frakka? Erlent Vitni segir bílinn hafa ekið hratt fram úr sér skömmu fyrir slysið Innlent „Hvernig getur sama fólk snúist svona í skoðunum sínum?“ Innlent Sælkerasveppir ræktaðir í gróðrarstöð í Mosfellsdal Innlent Óttast að Quang Le hafi samband við þolendur Innlent Stútfull hátíðardagskrá um allt land á 17. júní Innlent Parísarhjól sprettur upp við höfnina Innlent Neita að borga tjón eftir að hafa mokað snjó yfir bíl Innlent Oddviti Garðarbæjarlistans hættir í Samfylkingunni Innlent Fleiri fréttir „Þetta var bara eins og hryðjuverk“ „Hvernig getur sama fólk snúist svona í skoðunum sínum?“ Sælkerasveppir ræktaðir í gróðrarstöð í Mosfellsdal Óttast að Quang Le hafi samband við þolendur Vitni segir bílinn hafa ekið hratt fram úr sér skömmu fyrir slysið Altjón í tíu búðum Kringlunnar og undirbúningur fyrir þjóðhátíðardaginn Oddviti Garðarbæjarlistans hættir í Samfylkingunni Neita að borga tjón eftir að hafa mokað snjó yfir bíl Stútfull hátíðardagskrá um allt land á 17. júní „Þetta er stórtjón fyrir okkur“ Parísarhjól sprettur upp við höfnina Stefna á að opna Kringluna á þriðjudag Fá ekki fjármagn til að laga Flóttamannaleiðina fyrr en 2028 Isavia stefnir að því að hefja gjaldtöku í vikunni Það verði „drulluerfitt“ að rífa VG úr lægðinni Jarðaberjarækt í grænum iðngarði í Helguvík Búðareigendur aðstoðuðu slökkviliðsmenn Flúðu vettvang eftir harðan árekstur Slökkvistarf í Kringlunni og staða Vinstri grænna Laxateljari greinir eldislaxa frá villtum löxum Ferðaþjónustan, þingmálin og Running Tide í Sprengisandi Björgunarsveitir sinntu reiðslysi og gönguslysi í gær Myndir: Allt á floti í Kringlunni Umfangsmikið mengunarslys vegna rútuslyssins Konungsskip Dana í Reykjavík „Sumar búðir hafa sloppið vel, aðrar ekki“ Safnað fyrir gróðurskála á Kirkjubæjarklaustri „Við munum ekkert hreyfa okkur í sumar“ Flókið verkefni og mikið tjón í Kringlunni Leiðinlegt fyrir útskriftarnema sem er hent út áður en þeir taka sopa Sjá meira