Nær útilokað að Telati- fjölskyldan fái hér hæli Sæunn Gísladóttir skrifar 21. október 2015 07:00 Telati-fjölskyldunni frá Albaníu var synjað um hæli hér á landi á föstudaginn. vísir/gva Ólíklegt er að Telati-fjölskyldan frá Albaníu komi til með að fá dvalarleyfi hér. Þar sem Albanía stendur fyrir utan EES þá njóta íbúar landsins ekki sömu ívilnana og ríkisborgarar EES, þeir geta aftur á móti sótt um dvalarleyfi hér á landi. Margs konar dvalarleyfi eru til, má þar nefna dvalarleyfi vegna fjölskyldusameiningar, náms, atvinnu og á grundvelli mannúðar. Svo virðist sem fjölskyldan nái hins vegar ekki að uppfylla skilyrði þeirra. Fjölskyldan hefur gefið það út að hún vilji vinna hörðum höndum og eignast gott líf á Íslandi. „Við viljum gjarnan vinna hörðum höndum og sjá um okkur sjálf. Við þurfum ekki endilega hæli eða styrk frá ríkinu, bara tækifæri til að búa okkur sjálf til líf í landinu,“ sagði Aleka Telati í viðtali við Fréttablaðið í síðustu viku. Á dögunum buðust báðum foreldrunum störf hjá Gló. Ólíklegt er hins vegar að atvinnutilboðið dugi til að fá dvalarleyfi. Hægt er að fá dvalarleyfi á grundvelli atvinnu ef einstaklingur er sérfræðingur, atvinnumaður í íþróttum eða ef ríkir skortur á vinnuafli. Hjónin eru ekki með sérfræðiþekkingu til að fá dvalarleyfi á grundvelli hennar. Hins vegar gætu þau mögulega fengið leyfi vegna skorts á vinnuafli sem ríkir í þjónustugeiranum. Fyrir hrun voru þess háttar dvalarleyfi algeng. „Ef það er skortur á vinnuafli getur fólk sótt um slík leyfi, og það fer í gegnum Vinnumálastofnun að hluta. Það þarf samt að auglýsa það innan EES fyrst,“ segir Skúli Á. Sigurðsson, lögfræðingur og verkefnastjóri hælissviðs hjá Útlendingastofnun. Jafnvel ef foreldrarnir gætu fengið leyfi vegna skorts á vinnuafli er það dvalarleyfi tímabundið, auk þess gætu börnin ekki fengið að vera með þeim. „Ef þú ert sérfræðingur þá getur fjölskyldan þín fengið að vera hérna sem aðstandandi sérfræðings, en það á ekki við þegar um ræðir skort á vinnuafli,“ segir Skúli. Skúli segir mikilvægt að halda því til haga að hæliskerfið sé neyðarkerfi, það sé einungis ætlað þeim sem er ógnað í heimaríki sínu. „Það er ekki ætlað sem einhvers konar tæki til búferlaflutninga. Það er mjög mikilvægt að greina á milli þeirra sem eru í sárri neyð, annars vegar af því að líf þeirra og frelsi er í hættu, og hins vegar þeirra sem eru að leita sér að vinnu. Þú getur hvergi í heiminum gengið inn í land og fengið að vera þar eins og ekkert sé nema einhverjir gagnkvæmir samningar liggi fyrir um það. Albanía er ekkert undanskilin þessum reglum frekar en önnur ríki. Þegar fólk kemur í rauninni undir því yfirskini að sækja um vernd gegn ógnun sem virðist ekki vera fyrir hendi, þá skapast þar með enginn réttur til einhvers annars leyfis til að vera hérna, þó að það sé þungbært að snúa aftur til síns heima,“ segir Skúli. „Undanfarin ár hefur reynst mjög erfitt að fá dvalarleyfi á grundvelli atvinnu,“ segir Helga Vala Helgadóttir, lögmaður með sérhæfingu í málefnum útlendinga. Hún telur að dvalarleyfi af mannúðarástæðum sé besta lausnin. „Mér fyndist einfaldast að veita þeim dvalarleyfi á grundvelli mannúðar vegna erfiðra aðstæðna heima fyrir og erfiðra aðstæðna barnanna,“ segir hún. Dvalarleyfi af mannúðarástæðum eru veitt vegna heilbrigðisaðstæðna, íþyngjandi félagslegra aðstæðna í heimalandi og vegna annarra íþyngjandi ástæðna. Aðstæðurnar þurfa hins vegar að vera mjög brýnar, til dæmis mjög knýjandi heilbrigðisástæða þegar ekki er fyrir hendi heilbrigðisþjónusta í heimalandinu. Að sögn Skúla eru mjög sjaldan veitt dvalarleyfi af mannúðarástæðum hér á landi. Flóttamenn Tengdar fréttir Útlendingastofnun útskýrir sérstaklega hælismál Albana "Rétt er að taka fram að hvert mál er rannsakaða sérstaklega, bæði varðandi persónulegar aðstæður viðkomandi heima fyrir og almennar aðstæður þar.“ 20. október 2015 15:31 Afhendir tíu þúsund undirskriftir: „Það er alveg nóg svigrúm til að breyta þessari ákvörðun“ Illugi Jökulsson segir glórulaust að vísa eigi Telati-fjölskyldunni úr landi. 20. október 2015 12:31 Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Kosningarnar gerðar upp Innlent Fleiri fréttir Aukafréttatími Stöðvar 2 Ekki sammála að fólk hafi kosið taktískt Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Sjá meira
Ólíklegt er að Telati-fjölskyldan frá Albaníu komi til með að fá dvalarleyfi hér. Þar sem Albanía stendur fyrir utan EES þá njóta íbúar landsins ekki sömu ívilnana og ríkisborgarar EES, þeir geta aftur á móti sótt um dvalarleyfi hér á landi. Margs konar dvalarleyfi eru til, má þar nefna dvalarleyfi vegna fjölskyldusameiningar, náms, atvinnu og á grundvelli mannúðar. Svo virðist sem fjölskyldan nái hins vegar ekki að uppfylla skilyrði þeirra. Fjölskyldan hefur gefið það út að hún vilji vinna hörðum höndum og eignast gott líf á Íslandi. „Við viljum gjarnan vinna hörðum höndum og sjá um okkur sjálf. Við þurfum ekki endilega hæli eða styrk frá ríkinu, bara tækifæri til að búa okkur sjálf til líf í landinu,“ sagði Aleka Telati í viðtali við Fréttablaðið í síðustu viku. Á dögunum buðust báðum foreldrunum störf hjá Gló. Ólíklegt er hins vegar að atvinnutilboðið dugi til að fá dvalarleyfi. Hægt er að fá dvalarleyfi á grundvelli atvinnu ef einstaklingur er sérfræðingur, atvinnumaður í íþróttum eða ef ríkir skortur á vinnuafli. Hjónin eru ekki með sérfræðiþekkingu til að fá dvalarleyfi á grundvelli hennar. Hins vegar gætu þau mögulega fengið leyfi vegna skorts á vinnuafli sem ríkir í þjónustugeiranum. Fyrir hrun voru þess háttar dvalarleyfi algeng. „Ef það er skortur á vinnuafli getur fólk sótt um slík leyfi, og það fer í gegnum Vinnumálastofnun að hluta. Það þarf samt að auglýsa það innan EES fyrst,“ segir Skúli Á. Sigurðsson, lögfræðingur og verkefnastjóri hælissviðs hjá Útlendingastofnun. Jafnvel ef foreldrarnir gætu fengið leyfi vegna skorts á vinnuafli er það dvalarleyfi tímabundið, auk þess gætu börnin ekki fengið að vera með þeim. „Ef þú ert sérfræðingur þá getur fjölskyldan þín fengið að vera hérna sem aðstandandi sérfræðings, en það á ekki við þegar um ræðir skort á vinnuafli,“ segir Skúli. Skúli segir mikilvægt að halda því til haga að hæliskerfið sé neyðarkerfi, það sé einungis ætlað þeim sem er ógnað í heimaríki sínu. „Það er ekki ætlað sem einhvers konar tæki til búferlaflutninga. Það er mjög mikilvægt að greina á milli þeirra sem eru í sárri neyð, annars vegar af því að líf þeirra og frelsi er í hættu, og hins vegar þeirra sem eru að leita sér að vinnu. Þú getur hvergi í heiminum gengið inn í land og fengið að vera þar eins og ekkert sé nema einhverjir gagnkvæmir samningar liggi fyrir um það. Albanía er ekkert undanskilin þessum reglum frekar en önnur ríki. Þegar fólk kemur í rauninni undir því yfirskini að sækja um vernd gegn ógnun sem virðist ekki vera fyrir hendi, þá skapast þar með enginn réttur til einhvers annars leyfis til að vera hérna, þó að það sé þungbært að snúa aftur til síns heima,“ segir Skúli. „Undanfarin ár hefur reynst mjög erfitt að fá dvalarleyfi á grundvelli atvinnu,“ segir Helga Vala Helgadóttir, lögmaður með sérhæfingu í málefnum útlendinga. Hún telur að dvalarleyfi af mannúðarástæðum sé besta lausnin. „Mér fyndist einfaldast að veita þeim dvalarleyfi á grundvelli mannúðar vegna erfiðra aðstæðna heima fyrir og erfiðra aðstæðna barnanna,“ segir hún. Dvalarleyfi af mannúðarástæðum eru veitt vegna heilbrigðisaðstæðna, íþyngjandi félagslegra aðstæðna í heimalandi og vegna annarra íþyngjandi ástæðna. Aðstæðurnar þurfa hins vegar að vera mjög brýnar, til dæmis mjög knýjandi heilbrigðisástæða þegar ekki er fyrir hendi heilbrigðisþjónusta í heimalandinu. Að sögn Skúla eru mjög sjaldan veitt dvalarleyfi af mannúðarástæðum hér á landi.
Flóttamenn Tengdar fréttir Útlendingastofnun útskýrir sérstaklega hælismál Albana "Rétt er að taka fram að hvert mál er rannsakaða sérstaklega, bæði varðandi persónulegar aðstæður viðkomandi heima fyrir og almennar aðstæður þar.“ 20. október 2015 15:31 Afhendir tíu þúsund undirskriftir: „Það er alveg nóg svigrúm til að breyta þessari ákvörðun“ Illugi Jökulsson segir glórulaust að vísa eigi Telati-fjölskyldunni úr landi. 20. október 2015 12:31 Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Kosningarnar gerðar upp Innlent Fleiri fréttir Aukafréttatími Stöðvar 2 Ekki sammála að fólk hafi kosið taktískt Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Sjá meira
Útlendingastofnun útskýrir sérstaklega hælismál Albana "Rétt er að taka fram að hvert mál er rannsakaða sérstaklega, bæði varðandi persónulegar aðstæður viðkomandi heima fyrir og almennar aðstæður þar.“ 20. október 2015 15:31
Afhendir tíu þúsund undirskriftir: „Það er alveg nóg svigrúm til að breyta þessari ákvörðun“ Illugi Jökulsson segir glórulaust að vísa eigi Telati-fjölskyldunni úr landi. 20. október 2015 12:31