Viljum við annars flokks heilbrigðisþjónustu? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar 1. nóvember 2014 07:00 Þetta er það eina sem ég get gert. Skrifað. Ég get sagt ykkur frá því hvernig það er að hafa neyðst til að horfa upp á hnignunina sem átt hefur sér stað í íslenska heilbrigðiskerfinu undanfarin ár. Því ég hef kynnst því á eigin skinni – eða öllu heldur á skinni sonar míns. Hann er sex ára á leiðinni í þriðju höfuðkúpuaðgerðina sína á einu og hálfu ári. Þegar hann var fimm mánaða datt pabbi hans niður stiga með hann í fanginu. Sonurinn höfuðkúpubrotnaði og blæddi inn á heila með þeim afleiðingum að hann lamaðist öðrum megin í líkamanum og fékk flogaköst. Flogaköstunum var haldið niðri með lyfjum og hættu þau smám saman. Lömunin gekk einnig til baka. Fyrir það erum við óendanlega þakklát. Fjórum árum síðar fór ég aftur með hann til læknis því mér fannst beinvöxturinn í kringum brotið óeðlilegur. Við vorum send til eins helsta heila- og taugaskurðlæknis landsins sem sá strax að barnið var með stórt gat á höfuðkúpunni sem þyrfti að gera við. Í fyrstu aðgerðinni var tekið bein við hliðina á gatinu, það klofið í tvennt og báðir hlutarnir græddir í aftur. Sú aðgerð tókst vel – en beinið greri ekki. Hálfu ári síðar var gatið orðið jafnstórt og áður svo ákveðið var að gera aðra aðgerð. Þá var tekið þykkara bein, úr hvirflinum, á sama hátt og áður. Fáeinum mánuðum eftir þá aðgerð kom í ljós að hún hafði ekki tekist heldur. Nú er drengurinn boðaður í þriðju aðgerðina sem áætluð er á mánudaginn og á nú að setja títanplötu yfir gatið til að verja heilann.Óvissa og örvænting Á mánudaginn eru læknar hins vegar í verkfalli. Og mestalla næstu viku. Þeir voru líka í verkfalli í þessari viku og því tók innskriftin hans, undirbúningurinn fyrir aðgerðina, þrjár klukkustundir í stað einnar þegar við mættum á boðuðum tíma á fimmtudaginn. Ég er ekki að kvarta undan því að hafa þurft að dveljast með son minn á Landspítalanum í þrjá tíma, alls ekki. Mig langar einfaldlega að deila með ykkur þeirri fullkomnu óvissu sem þar ríkir – og örvæntingunni sem maður skynjaði. Tvöfalt fleiri sjúklingar en venjulega voru skráðir í innskrift. Þeim sjúklingum sem ekki hafði verið hægt að taka á móti vegna verkfallsins var einfaldlega bætt við. Starfsfólkið þurfti því að sinna tvöfalt fleiri sjúklingum en venjulega – og var svigrúmið lítið fyrir. Sex ára drengur – sem er á leið í þriðju stóru höfuðaðgerðina sína á einu og hálfu ári – bíður í fullkominni óvissu yfir því hvenær læknirinn hans getur lagað gatið í höfðinu hans. Honum finnst óskiljanlegt að læknar fái ekki sanngjörn laun – og sérstaklega finnst honum erfitt að skilja að læknar þurfi að neita að mæta í vinnuna til þess að sannfæra ríkisstjórnina um að greiða þeim hærri laun.Yfirvöld brugðust Fyrir rúmu ári skrifaði ég röð fréttaskýringa í Fréttatímann um ástandið á Landspítalanum. Ég heimsótti öll sviðin og talaði við fjölda lækna, hjúkrunarfræðinga og annarra sérfræðinga. Allir voru sammála um að heilbrigðiskerfið væri á heljarþröm. Læknaskortur væri yfirvofandi – og reyndar orðinn veruleiki á hluta spítalans. Læknar í sérfræðinámi ætluðu sér ekki að snúa aftur heim og þeir sem væru hér væru ýmist á leið á eftirlaun eða að hugsa sér hreyfings. Ástæðan fyrir landflóttanum væri úr sér genginn spítali og léleg laun. Minn skilningur var að ef byggður yrði nýr spítali og aðstaða sjúklinga og starfsfólks þannig bætt og tæki uppfærð væru meiri líkur á að draga mætti úr landflóttanum. Læknarnir sem ég hef talað við eygja enga von. Yfirvöld hafa brugðist þjóðinni með því að fresta í sífellu áformum um nýjan spítala og kjaraviðræður við lækna sigldu í strand svo stéttin þurfti að beita verkfallsrétti sínum í fyrsta skipti – sem algjöru neyðarúrræði. Sjálf veit ég ekkert hvað ég get gert. Ég styð læknana. Ég vil að við borgum samkeppnishæf laun hér á landi. Aðeins þannig er von til þess að nýútskrifuðu sérfræðingarnir okkar snúi heim eftir nám og læknarnir sem þegar eru hér fari ekki annað. Ég styð baráttuna fyrir nýjum spítala og er tilbúin að fórna ýmsu svo hann geti risið. Ég veit bara ekkert við hvern ég á að tala. Mig langar ekki að flytja úr landi. Ég vil búa á Íslandi. Ég er búin að prófa annað og hér finnst mér best að vera. En ég vil ekki búa í landi sem getur ekki boðið upp á fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu. Og heilbrigðisþjónustan okkar er orðin annars flokks – um það er heilbrigðisstarfsfólk sammála. Hvers vegna skilja ráðamenn það ekki? Hvers vegna skella þeir skollaeyrum við örvæntingarópunum? Hvernig getum við, sem þjóð, komið skilaboðunum áleiðis? Ég er ráðþrota. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigríður Dögg Auðunsdóttir Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Þetta er það eina sem ég get gert. Skrifað. Ég get sagt ykkur frá því hvernig það er að hafa neyðst til að horfa upp á hnignunina sem átt hefur sér stað í íslenska heilbrigðiskerfinu undanfarin ár. Því ég hef kynnst því á eigin skinni – eða öllu heldur á skinni sonar míns. Hann er sex ára á leiðinni í þriðju höfuðkúpuaðgerðina sína á einu og hálfu ári. Þegar hann var fimm mánaða datt pabbi hans niður stiga með hann í fanginu. Sonurinn höfuðkúpubrotnaði og blæddi inn á heila með þeim afleiðingum að hann lamaðist öðrum megin í líkamanum og fékk flogaköst. Flogaköstunum var haldið niðri með lyfjum og hættu þau smám saman. Lömunin gekk einnig til baka. Fyrir það erum við óendanlega þakklát. Fjórum árum síðar fór ég aftur með hann til læknis því mér fannst beinvöxturinn í kringum brotið óeðlilegur. Við vorum send til eins helsta heila- og taugaskurðlæknis landsins sem sá strax að barnið var með stórt gat á höfuðkúpunni sem þyrfti að gera við. Í fyrstu aðgerðinni var tekið bein við hliðina á gatinu, það klofið í tvennt og báðir hlutarnir græddir í aftur. Sú aðgerð tókst vel – en beinið greri ekki. Hálfu ári síðar var gatið orðið jafnstórt og áður svo ákveðið var að gera aðra aðgerð. Þá var tekið þykkara bein, úr hvirflinum, á sama hátt og áður. Fáeinum mánuðum eftir þá aðgerð kom í ljós að hún hafði ekki tekist heldur. Nú er drengurinn boðaður í þriðju aðgerðina sem áætluð er á mánudaginn og á nú að setja títanplötu yfir gatið til að verja heilann.Óvissa og örvænting Á mánudaginn eru læknar hins vegar í verkfalli. Og mestalla næstu viku. Þeir voru líka í verkfalli í þessari viku og því tók innskriftin hans, undirbúningurinn fyrir aðgerðina, þrjár klukkustundir í stað einnar þegar við mættum á boðuðum tíma á fimmtudaginn. Ég er ekki að kvarta undan því að hafa þurft að dveljast með son minn á Landspítalanum í þrjá tíma, alls ekki. Mig langar einfaldlega að deila með ykkur þeirri fullkomnu óvissu sem þar ríkir – og örvæntingunni sem maður skynjaði. Tvöfalt fleiri sjúklingar en venjulega voru skráðir í innskrift. Þeim sjúklingum sem ekki hafði verið hægt að taka á móti vegna verkfallsins var einfaldlega bætt við. Starfsfólkið þurfti því að sinna tvöfalt fleiri sjúklingum en venjulega – og var svigrúmið lítið fyrir. Sex ára drengur – sem er á leið í þriðju stóru höfuðaðgerðina sína á einu og hálfu ári – bíður í fullkominni óvissu yfir því hvenær læknirinn hans getur lagað gatið í höfðinu hans. Honum finnst óskiljanlegt að læknar fái ekki sanngjörn laun – og sérstaklega finnst honum erfitt að skilja að læknar þurfi að neita að mæta í vinnuna til þess að sannfæra ríkisstjórnina um að greiða þeim hærri laun.Yfirvöld brugðust Fyrir rúmu ári skrifaði ég röð fréttaskýringa í Fréttatímann um ástandið á Landspítalanum. Ég heimsótti öll sviðin og talaði við fjölda lækna, hjúkrunarfræðinga og annarra sérfræðinga. Allir voru sammála um að heilbrigðiskerfið væri á heljarþröm. Læknaskortur væri yfirvofandi – og reyndar orðinn veruleiki á hluta spítalans. Læknar í sérfræðinámi ætluðu sér ekki að snúa aftur heim og þeir sem væru hér væru ýmist á leið á eftirlaun eða að hugsa sér hreyfings. Ástæðan fyrir landflóttanum væri úr sér genginn spítali og léleg laun. Minn skilningur var að ef byggður yrði nýr spítali og aðstaða sjúklinga og starfsfólks þannig bætt og tæki uppfærð væru meiri líkur á að draga mætti úr landflóttanum. Læknarnir sem ég hef talað við eygja enga von. Yfirvöld hafa brugðist þjóðinni með því að fresta í sífellu áformum um nýjan spítala og kjaraviðræður við lækna sigldu í strand svo stéttin þurfti að beita verkfallsrétti sínum í fyrsta skipti – sem algjöru neyðarúrræði. Sjálf veit ég ekkert hvað ég get gert. Ég styð læknana. Ég vil að við borgum samkeppnishæf laun hér á landi. Aðeins þannig er von til þess að nýútskrifuðu sérfræðingarnir okkar snúi heim eftir nám og læknarnir sem þegar eru hér fari ekki annað. Ég styð baráttuna fyrir nýjum spítala og er tilbúin að fórna ýmsu svo hann geti risið. Ég veit bara ekkert við hvern ég á að tala. Mig langar ekki að flytja úr landi. Ég vil búa á Íslandi. Ég er búin að prófa annað og hér finnst mér best að vera. En ég vil ekki búa í landi sem getur ekki boðið upp á fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu. Og heilbrigðisþjónustan okkar er orðin annars flokks – um það er heilbrigðisstarfsfólk sammála. Hvers vegna skilja ráðamenn það ekki? Hvers vegna skella þeir skollaeyrum við örvæntingarópunum? Hvernig getum við, sem þjóð, komið skilaboðunum áleiðis? Ég er ráðþrota.
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar