Skoðun

Sannmæli

Jakob Frímann Magnússon skrifar
Strandhögg íslenskra tónlistarmanna í Kennedy Center í Washington fyrr á þessu ári vakti athygli og fyrir sumt meira en annað.

Sinfóníuhljómsveit Íslands lék þar í aðalsal og naut að sjálfsögðu þeirrar fyrirmyndaraðstöðu, búningsherbergja og annars sem í boði er fyrir tónlistarmenn.

Menntamálaráðuneytið hóstaði léttilega upp 30 milljóna króna styrk svo að sveitin mætti fljúga, gista og snæða vel, eins og dagpeningar ríkisstarfsmanna gera ráð fyrir.

Íslensku hrynsveitirnar sem fram komu nutu auðvitað engra dagpeninga né opinberra styrkja frekar en fyrri daginn. Þær ferðuðust þetta á eigin yfirdrætti og undu glaðar við sitt í einum af smærri sölum hallarinnar sem þó skartaði góðum búningsherbergjum til að dveljast í milli atriða og skipta um föt fyrir tónleika.

Vísað inn á salerni

Þegar hrynverjar hugðust koma sér þar fyrir kom forstöðumaður hússins og rak alla úr búningsherbergjunum með fyrirmælum um að lið þetta mætti skipta um föt á salerni hússins og kúldrast þar uns menn yrðu kvaddir á svið!

Umrædd lýsing þarf svo sem ekki að koma neinum á óvart. Þetta er sama viðmótið og flytjendur nýgildrar tónlistar hafa mátt venjast um áratugaskeið.

Sjálfskipaðir menningarpáfar Íslands og útverðir sígildrar tónlistar af þýska skólanum þreyttust ekki á að viðhafa hrakyrði opinberlega um t.a.m. jazztónlist sem kölluð var „hóruhúsatónlist“ og „tónlist djöfulsins“ sem helst ætti að bannfæra með öllu! Poppplötur voru brotnar í hinum gylltu sölum RÚV til að fyrirbyggja mengunaráhrifin af þeim, og stórum hluta af myndbandsupptökum Sjónvarpsins af ármönnum íslenskrar hryntónlistar var hreinlega eytt eða annað efni „göfugra“ tekið upp á sömu spólur. Sá hluti tónlistarsögu okkar er sumsé glataður.

Fyrir 30 árum hófst markviss sókn íslenskra hryntónlistarmanna á erlenda markaði, með öllum þeim áhættuþáttum og gífurlega kostnaði sem slíku fylgir.

Snemma var horft til stoðkerfa annarra þjóða og eftir áratuga baráttu fyrir e.k. Útflutnings- og þróunarsjóði var loksins tilefni til fagnaðar á sl. ári er tilkynnt var að flytjendur nýgildrar tónlistar hefðu nú verið bænheyrðir í ljósi þeirra merka framlags til menningarlífs Íslands, ímyndar þess og ómetanlegrar landkynningar.

Baráttan hafði reyndar hafist árið 1998 með vilyrði þáverandi iðnaðarráðherra um sjóð, sambærilegan Kvikmyndasjóði, er byggjast mundi á virðisaukaskatti af hljómplötusölu sem þá hefði myndað sjóð að upphæð 150 milljónir kr.

Sjóðurinn langþráði sem loks leit dagsins ljós árið 2012 nam hins vegar einungis 20 milljónum króna og glöddust menn mjög af litlu, enda litlu vanir. Sjóðsstjórn var skipuð, reglur voru samdar og fyrirbærið auglýst og ríkti gleði yfir hinum nýja áfanga. Loks gætu hryntónlistarmenn sótt sínar tónlistarhátíðir og sín tónleikaferðalög erlendis með tilheyrandi frakt og útgerðarkostnaði án þess að borga með sér.

Innan við 5 prósent

Adam var þó ekki lengi í Paradís. Það fyrsta sem kastað var út við gerð nýrra fjárlaga var umræddur Útflutningssjóður!

20 þúsund milljónir til íslenskra kúabænda standa óhaggaðar á meðan 20 milljónir til íslenskra geisladiskabænda eru slegnar af með einu pennastriki!

Þetta beinir óþægilegum kastljósum að nýlegri samantekt FTT á opinberum tölum sem speglar þá staðreynd að af öllum samanlögðum framlögum ríkis og sveitarfélaga til tónlistarlífs á Íslandi er hlutur hryntónlistar ennþá, eftir allt sem á undan er gengið, innan við 5%. FIMM PRÓSENT!

Línurnar, sem lagðar voru á fjórða og fimmta áratug síðustu aldar af hinum þýsk-andaktugu forkólfum íslensks menningarlífs þess tíma, eru sumsé allsendis óbreyttar árið 2013!

Þeim sem fást við að semja og flytja íslenska tónlist um víða veröld er náðarsamlegast vísað á náðhús, á meðan hlaðið er undir löngu látin þýsk tónskáld!

Skyldi virkilega ekki tími til kominn að þeir íslensku höfundar og flytjendur sem hér er um fjallað fái loks að njóta sannmælis?

Slík stefnubreyting myndi marka sannkölluð vatnaskil í hrynheimum og íslensku menningarlífi á 21. öld.




Skoðun

Sjá meira


×