Lýðskrum Ögmundur Jónasson skrifar 21. júní 2013 06:00 Eftir að ég – ásamt fleirum – lagði fram þingsályktunartillögu á Alþingi um að því yrði beint til Íbúðalánasjóðs og samsvarandi áskorun send til lífeyrissjóða og fjármálastofnana „að fresta öllum innheimtuaðgerðum og nauðungarsölum uns niðurstaða liggur fyrir í aðgerðum ríkisstjórnarinnar í skuldamálum heimilanna“, hef ég orðið þess var að þetta sé túlkað sem hið versta lýðskrum. Ég sé nýkominn úr ríkisstjórn, hvers vegna hafi ég ekki beitt mér fyrir þessu á meðan ég átti þar sæti. Staðreyndirnar eru hins vegar þessar: Fyrri ríkisstjórn gekkst fyrir tímabundinni frystingu af þessu tagi upp úr hruninu eða þar til að ætla mætti að þau úrræði sem gripið var til væru farin að koma til framkvæmda. Frystingin var síðan framlengd að minni tillögu. Allt kjörtímabilið var unnið að því að taka á lánamálunum, nú síðast lánsveðunum, sem kostaði langvinnar og erfiðar samningaviðræður við lífeyrissjóðina en skilaði á endanum árangri.Almennri niðurfærslu hafnað Öllum var ljóst að þessi mál yrðu ekki leyst í eitt skipti fyrir öll. Því miður náðist ekki samstaða um almenna niðurfærslu lána eins og Hagsmunasamtök heimilanna kröfðust en það hefði að mínum dómi kallað á að neyðarlögin yrðu látin taka til lánamarkaðarins. Það var okkar ógæfa að fara ekki þá leið í upphafi en gegn henni var andstaða, einkum og sérílagi af hálfu AGS, en einnig var ekki einhugur innan ríkisstjórnarinnar um að þetta væri rétt. Smám saman varð mönnum hins vegar ljóst, og endanlega haustið 2010, eftir strangar viðræður við fjármálafyrirtækin, að almenna niðurfærslu myndu þau aldrei fallast á í samkomulagi og hótuðu lögsókn ef þetta yrði reynt með lagasetningu. Enn harðdrægari voru lífeyrissjóðirnir sem veifuðu eignarréttarákvæðum stjórnarskrárinnar. Við svo búið var farin sú leið að skattleggja fjármálafyrirtækin og fjármagna þannig að hluta til sérstakar vaxtabætur sem komu til útgreiðslu ofan á almennar vaxtabætur. Þessar stórauknu vaxtabætur komu skuldugu fólki að sjálfsögðu að góðum notum og þyrftu þær að vera viðvarandi eða þar til aðrar lausnir kæmu til sögunnar. Í aðdraganda kosninganna viðraði VG nýja útfærslu hvað þetta varðar án þess þó að sver loforð væru gefin.Ríkisstjórnarflokkarnir lofuðu Öðru máli gegndi um Framsóknarflokkinn. Hann lofaði stórfelldri lækkun á höfuðstól lána. Þegar flokkurinn síðan komst til valda á grundvelli þessara loforða og Sjálfstæðisflokkurinn gekkst inn á þessa nálgun, sköpuðust nýjar aðstæður. Fyrir fólk sem komið er í greiðsluþrot eða er í þann veginn að missa heimili sitt skiptir sköpum að fá boðaða úrlausn sem allra fyrst, megi það verða til að forða frá heimilismissi eða gjaldþroti. Einnig skal halda því til haga að ákveðin biðstaða myndaðist á fasteignamarkaði og í úrvinnslu greiðsluerfiðleikamála eftir að ríkisstjórnin var mynduð. Ástæðan er m.a. væntingar einstaklinga til þess að fá lausn sinna mála. Þetta er skýringin á umræddri þingsályktunartillögu sem gengur út á að á meðan úrræði ríkisstjórnarinnar eru í vinnslu verði Íbúðalánasjóði gefin fyrrgreind fyrirmæli og lífeyrissjóðum og fjármálastofnunum send samsvarandi áskorun. Oft var farið þess á leit við mig sem innanríkisráðherra að ég stöðvaði dómsmál sem komin voru í ferli án þess að ég hefði til þess nokkra heimild. Ég tel reyndar að menn hafi einblínt um of á dómskerfið en ekki horft til sjálfra gerendanna, það er kröfuhafanna. Það er til þeirra sem lagt er til að nú verði horft.Trúa ekki orðum ríkisstjórnarinnar Ef einhverjum finnst þetta vera lýðskrum þá þykir mér það jafngilda yfirlýsingu um að viðkomandi trúi ekki orði af því sem ríkisstjórnin hefur lofað. Ef loforð og heitstrengingar ríkisstjórnarinnar eru bara orðin tóm þá er að sjálfsögðu tómt mál að tala um frestun á aðför. Ég er hins vegar í hópi þeirra sem vilja trúa því að ríkisstjórnin taki sjálfa sig alvarlega. Ef hún gerir það mun hún sjá skynsemina í því að reyna að telja lánamarkaðinn á að fresta innheimtuaðgerðum og uppboðum þar til ríkisstjórnin er tilbúin með tillögur sínar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ögmundur Jónasson Mest lesið Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir Skoðun Hugtakið valdarán gengisfellt Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson Skoðun Hver erum við? Hvert stefnum við? Arnar Þór Jónsson Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson Skoðun Ábyrgðin er þeirra Vilhjálmur Árnason Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Hver erum við? Hvert stefnum við? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar Skoðun Hugtakið valdarán gengisfellt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ábyrgðin er þeirra Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Dæmt um form, ekki efni Hörður Arnarson skrifar Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Um fundarstjórn forseta Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hjálpartæki – fyrir hverja? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
Eftir að ég – ásamt fleirum – lagði fram þingsályktunartillögu á Alþingi um að því yrði beint til Íbúðalánasjóðs og samsvarandi áskorun send til lífeyrissjóða og fjármálastofnana „að fresta öllum innheimtuaðgerðum og nauðungarsölum uns niðurstaða liggur fyrir í aðgerðum ríkisstjórnarinnar í skuldamálum heimilanna“, hef ég orðið þess var að þetta sé túlkað sem hið versta lýðskrum. Ég sé nýkominn úr ríkisstjórn, hvers vegna hafi ég ekki beitt mér fyrir þessu á meðan ég átti þar sæti. Staðreyndirnar eru hins vegar þessar: Fyrri ríkisstjórn gekkst fyrir tímabundinni frystingu af þessu tagi upp úr hruninu eða þar til að ætla mætti að þau úrræði sem gripið var til væru farin að koma til framkvæmda. Frystingin var síðan framlengd að minni tillögu. Allt kjörtímabilið var unnið að því að taka á lánamálunum, nú síðast lánsveðunum, sem kostaði langvinnar og erfiðar samningaviðræður við lífeyrissjóðina en skilaði á endanum árangri.Almennri niðurfærslu hafnað Öllum var ljóst að þessi mál yrðu ekki leyst í eitt skipti fyrir öll. Því miður náðist ekki samstaða um almenna niðurfærslu lána eins og Hagsmunasamtök heimilanna kröfðust en það hefði að mínum dómi kallað á að neyðarlögin yrðu látin taka til lánamarkaðarins. Það var okkar ógæfa að fara ekki þá leið í upphafi en gegn henni var andstaða, einkum og sérílagi af hálfu AGS, en einnig var ekki einhugur innan ríkisstjórnarinnar um að þetta væri rétt. Smám saman varð mönnum hins vegar ljóst, og endanlega haustið 2010, eftir strangar viðræður við fjármálafyrirtækin, að almenna niðurfærslu myndu þau aldrei fallast á í samkomulagi og hótuðu lögsókn ef þetta yrði reynt með lagasetningu. Enn harðdrægari voru lífeyrissjóðirnir sem veifuðu eignarréttarákvæðum stjórnarskrárinnar. Við svo búið var farin sú leið að skattleggja fjármálafyrirtækin og fjármagna þannig að hluta til sérstakar vaxtabætur sem komu til útgreiðslu ofan á almennar vaxtabætur. Þessar stórauknu vaxtabætur komu skuldugu fólki að sjálfsögðu að góðum notum og þyrftu þær að vera viðvarandi eða þar til aðrar lausnir kæmu til sögunnar. Í aðdraganda kosninganna viðraði VG nýja útfærslu hvað þetta varðar án þess þó að sver loforð væru gefin.Ríkisstjórnarflokkarnir lofuðu Öðru máli gegndi um Framsóknarflokkinn. Hann lofaði stórfelldri lækkun á höfuðstól lána. Þegar flokkurinn síðan komst til valda á grundvelli þessara loforða og Sjálfstæðisflokkurinn gekkst inn á þessa nálgun, sköpuðust nýjar aðstæður. Fyrir fólk sem komið er í greiðsluþrot eða er í þann veginn að missa heimili sitt skiptir sköpum að fá boðaða úrlausn sem allra fyrst, megi það verða til að forða frá heimilismissi eða gjaldþroti. Einnig skal halda því til haga að ákveðin biðstaða myndaðist á fasteignamarkaði og í úrvinnslu greiðsluerfiðleikamála eftir að ríkisstjórnin var mynduð. Ástæðan er m.a. væntingar einstaklinga til þess að fá lausn sinna mála. Þetta er skýringin á umræddri þingsályktunartillögu sem gengur út á að á meðan úrræði ríkisstjórnarinnar eru í vinnslu verði Íbúðalánasjóði gefin fyrrgreind fyrirmæli og lífeyrissjóðum og fjármálastofnunum send samsvarandi áskorun. Oft var farið þess á leit við mig sem innanríkisráðherra að ég stöðvaði dómsmál sem komin voru í ferli án þess að ég hefði til þess nokkra heimild. Ég tel reyndar að menn hafi einblínt um of á dómskerfið en ekki horft til sjálfra gerendanna, það er kröfuhafanna. Það er til þeirra sem lagt er til að nú verði horft.Trúa ekki orðum ríkisstjórnarinnar Ef einhverjum finnst þetta vera lýðskrum þá þykir mér það jafngilda yfirlýsingu um að viðkomandi trúi ekki orði af því sem ríkisstjórnin hefur lofað. Ef loforð og heitstrengingar ríkisstjórnarinnar eru bara orðin tóm þá er að sjálfsögðu tómt mál að tala um frestun á aðför. Ég er hins vegar í hópi þeirra sem vilja trúa því að ríkisstjórnin taki sjálfa sig alvarlega. Ef hún gerir það mun hún sjá skynsemina í því að reyna að telja lánamarkaðinn á að fresta innheimtuaðgerðum og uppboðum þar til ríkisstjórnin er tilbúin með tillögur sínar.
Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir Skoðun