Gylfa Magnússyni svarað Heiðar Már Guðjónsson skrifar 15. febrúar 2013 06:00 Ég skrifaði grein um kerfisbundinn misskilning Gylfa Magnússonar sem birtist í Fréttablaðinu mánudaginn 11. febrúar. Í svari sínu, sem birtist þremur dögum síðar, ákveður ráðherrann fyrrverandi að taka eitt atriði út af þeim sex sem ég nefndi og gera að aðalefni greinar sinnar. Ástæða þess er að hann telur að ég hafi fjárhagslega hagsmuni umfram aðra landsmenn af því að niðurstaða málefna Orkuveitu Reykjavíkur þróist með einum hætti frekar en öðrum. Ég hafði vonast til þess að umræðan um efnahagsmálin gæti verið málefnaleg, sérstaklega þegar rætt er við háskólamenn. Um Orkuveitu Reykjavíkur Ég hef komið með þrjá helstu sérfræðinga heims um skuldamál á fundi OR. Þetta hef ég gert á eigin kostnað, án þess að það hafi kostað OR svo mikið sem eina krónu. Þetta er það sama og ég gerði þegar ég fékk Lee C. Buchheit til landsins í desember 2008 í tengslum við Icesave. Ég hef enga samninga um fjárhagslega aðkomu að þessu máli og vænti einskis, heldur greiði ég fyrir þessa vinnu úr eigin vasa. Erlendar skuldir OR eru tuttugufaldar tekjur hennar í erlendum myntum, kaup OR á gjaldeyri til að mæta þessum skuldum veikir lífskjör almennings. Þessar skuldir eru ekki tilkomnar vegna veituþjónustu fyrirtækisins við almenning heldur vegna mislukkaðrar spákaupmennsku fyrirtækisins. Gylfi vill að almenningur beri tjónið að fullu. Ég hef lagt til að leitað verði samninga um að fagfjárfestarnir sem tóku vitandi vits þátt í áhættunni með lánveitingum beri hluta tjónsins. Seðlabankinn tiltekur fyrirtækið, eitt fyrirtækja ásamt Landsbankanum, í skýrslu sinni um fjármálastöðugleika og ógnir við hann. Gylfi getur því ekki breytt því að skuldastaða fyrirtækisins er ósjálfbær og neitar að viðurkenna vandann eins og í öðrum málum. Um SpKef og Byr Gylfi neitar að mat hans hafi verið kolrangt og heldur því fram að hann hafi ekkert annað getað gert í stöðunni. Það er rangt. Það hefði átt að loka þessum stofnunum strax því taprekstur þeirra var framlengdur og kostaði skattgreiðendur fimmtíu milljarða. Um Icesave Gylfi er enn þeirrar skoðunar að aldrei hafi átt að láta reyna á lagahlið málsins. Það er ótrúlegt mat. Hann biðst þó afsökunar á orðum sínum um Ísland sem „Kúbu norðursins", sem hann segir vanhugsuð og kjánaleg. Það sem hann ætti þó að biðjast afsökunar á eru þöggunartilburðir hans í Icesave-umræðunni með því að reyna að hræða almenning til fylgis við skoðun sína í krafti embættis síns. Um Landsbankann Gylfi segir að mikil réttaróvissa um gengislán bankakerfisins hafi verið öllum ljós þegar Landsbankinn var endurreistur. Í því ljósi er óskiljanlegt að Gylfi skyldi ákveða að kaupa gengislán bankans af kröfuhöfum án fyrirvara um réttaróvissuna. Hann keypti með öðrum orðum eignir sem hann hafði ekki hugmynd um hvers virði voru. Enginn grandvar maður gerir slíkt. Gylfi heldur því fram að mistök hans við stofnun ríkisbankans muni ekki lenda á almenningi. Hann lætur því ósvarað hvers vegna Seðlabankinn, í skýrslu sinni um fjármálastöðugleika, nefnir Landsbankann sérstaklega sem eina helstu ógnina við hann. Um erlenda skuldastöðu Seðlabankinn er frægur að endemum fyrir mat sitt á skuldastöðu þjóðarinnar. En sú frægð hefur farið fram hjá Gylfa sem vitnar í úreltar tölur bankans sem komu út nokkrum vikum fyrir Icesave-kosningar 2011 og hafa síðan verið uppfærðar reglulega til að sýna rétta mynd af skuldastöðu þjóðarinnar sem er margfalt verri en gefið var til kynna fyrir kosningar. Gylfi segir að tölur AGS um skuldastöðu séu þær bestu en lætur þess ógetið að þær tölur eru allar komnar frá Seðlabankanum sem „týndi" 155 milljörðum af erlendum skuldum síðasta sumar þegar „verið var að færa þær á milli tölvukerfa". Hvernig útskýrir Gylfi sífellda veikingu krónunnar og gjaldeyrishöft fyrst að erlend skuldastaða hefur ekki verið betri í tíu ár, eins og hann heldur fram? Það er alkunna að ástæða veikingar krónunnar er ósjálfbærni íslenskra utanríkisviðskipta. Það fer meiri gjaldeyrir úr kerfinu en kemur inn í það. Um nauðasamninga Gylfi heldur því fram, í ljósi rangs mats á erlendri skuldastöðu, að ganga eigi frá nauðasamningum við erlenda kröfuhafa. Ég hef varað við því í meira en ár. Það er ljóst hvor hefur rangt fyrir sér hér, því mat vogunarsjóðanna á eigin endurheimtum hefur lækkað gríðarlega frá því í haust, þegar Gylfi vildi að nauðasamningar yrðu undirritaðir, og nemur lækkunin hundruðum milljörðum króna. Ef Gylfi hefði fengið einhverju ráðið hefði það aldrei orðið. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heiðar Guðjónsson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Ég skrifaði grein um kerfisbundinn misskilning Gylfa Magnússonar sem birtist í Fréttablaðinu mánudaginn 11. febrúar. Í svari sínu, sem birtist þremur dögum síðar, ákveður ráðherrann fyrrverandi að taka eitt atriði út af þeim sex sem ég nefndi og gera að aðalefni greinar sinnar. Ástæða þess er að hann telur að ég hafi fjárhagslega hagsmuni umfram aðra landsmenn af því að niðurstaða málefna Orkuveitu Reykjavíkur þróist með einum hætti frekar en öðrum. Ég hafði vonast til þess að umræðan um efnahagsmálin gæti verið málefnaleg, sérstaklega þegar rætt er við háskólamenn. Um Orkuveitu Reykjavíkur Ég hef komið með þrjá helstu sérfræðinga heims um skuldamál á fundi OR. Þetta hef ég gert á eigin kostnað, án þess að það hafi kostað OR svo mikið sem eina krónu. Þetta er það sama og ég gerði þegar ég fékk Lee C. Buchheit til landsins í desember 2008 í tengslum við Icesave. Ég hef enga samninga um fjárhagslega aðkomu að þessu máli og vænti einskis, heldur greiði ég fyrir þessa vinnu úr eigin vasa. Erlendar skuldir OR eru tuttugufaldar tekjur hennar í erlendum myntum, kaup OR á gjaldeyri til að mæta þessum skuldum veikir lífskjör almennings. Þessar skuldir eru ekki tilkomnar vegna veituþjónustu fyrirtækisins við almenning heldur vegna mislukkaðrar spákaupmennsku fyrirtækisins. Gylfi vill að almenningur beri tjónið að fullu. Ég hef lagt til að leitað verði samninga um að fagfjárfestarnir sem tóku vitandi vits þátt í áhættunni með lánveitingum beri hluta tjónsins. Seðlabankinn tiltekur fyrirtækið, eitt fyrirtækja ásamt Landsbankanum, í skýrslu sinni um fjármálastöðugleika og ógnir við hann. Gylfi getur því ekki breytt því að skuldastaða fyrirtækisins er ósjálfbær og neitar að viðurkenna vandann eins og í öðrum málum. Um SpKef og Byr Gylfi neitar að mat hans hafi verið kolrangt og heldur því fram að hann hafi ekkert annað getað gert í stöðunni. Það er rangt. Það hefði átt að loka þessum stofnunum strax því taprekstur þeirra var framlengdur og kostaði skattgreiðendur fimmtíu milljarða. Um Icesave Gylfi er enn þeirrar skoðunar að aldrei hafi átt að láta reyna á lagahlið málsins. Það er ótrúlegt mat. Hann biðst þó afsökunar á orðum sínum um Ísland sem „Kúbu norðursins", sem hann segir vanhugsuð og kjánaleg. Það sem hann ætti þó að biðjast afsökunar á eru þöggunartilburðir hans í Icesave-umræðunni með því að reyna að hræða almenning til fylgis við skoðun sína í krafti embættis síns. Um Landsbankann Gylfi segir að mikil réttaróvissa um gengislán bankakerfisins hafi verið öllum ljós þegar Landsbankinn var endurreistur. Í því ljósi er óskiljanlegt að Gylfi skyldi ákveða að kaupa gengislán bankans af kröfuhöfum án fyrirvara um réttaróvissuna. Hann keypti með öðrum orðum eignir sem hann hafði ekki hugmynd um hvers virði voru. Enginn grandvar maður gerir slíkt. Gylfi heldur því fram að mistök hans við stofnun ríkisbankans muni ekki lenda á almenningi. Hann lætur því ósvarað hvers vegna Seðlabankinn, í skýrslu sinni um fjármálastöðugleika, nefnir Landsbankann sérstaklega sem eina helstu ógnina við hann. Um erlenda skuldastöðu Seðlabankinn er frægur að endemum fyrir mat sitt á skuldastöðu þjóðarinnar. En sú frægð hefur farið fram hjá Gylfa sem vitnar í úreltar tölur bankans sem komu út nokkrum vikum fyrir Icesave-kosningar 2011 og hafa síðan verið uppfærðar reglulega til að sýna rétta mynd af skuldastöðu þjóðarinnar sem er margfalt verri en gefið var til kynna fyrir kosningar. Gylfi segir að tölur AGS um skuldastöðu séu þær bestu en lætur þess ógetið að þær tölur eru allar komnar frá Seðlabankanum sem „týndi" 155 milljörðum af erlendum skuldum síðasta sumar þegar „verið var að færa þær á milli tölvukerfa". Hvernig útskýrir Gylfi sífellda veikingu krónunnar og gjaldeyrishöft fyrst að erlend skuldastaða hefur ekki verið betri í tíu ár, eins og hann heldur fram? Það er alkunna að ástæða veikingar krónunnar er ósjálfbærni íslenskra utanríkisviðskipta. Það fer meiri gjaldeyrir úr kerfinu en kemur inn í það. Um nauðasamninga Gylfi heldur því fram, í ljósi rangs mats á erlendri skuldastöðu, að ganga eigi frá nauðasamningum við erlenda kröfuhafa. Ég hef varað við því í meira en ár. Það er ljóst hvor hefur rangt fyrir sér hér, því mat vogunarsjóðanna á eigin endurheimtum hefur lækkað gríðarlega frá því í haust, þegar Gylfi vildi að nauðasamningar yrðu undirritaðir, og nemur lækkunin hundruðum milljörðum króna. Ef Gylfi hefði fengið einhverju ráðið hefði það aldrei orðið.