Mikil umræða er nú um frumvarp um fyrirhugaðar breytingar á fiskveiðistjórnarlögunum. Mitt mat er að það frumvarp sem nú liggur fyrir um breytingar á lögunum komi ekki til með að stuðla að jafnræði, atvinnufrelsi og nýliðun þegar kemur að nýtingu sjávarauðlindarinnar. Jafnræði, atvinnufrelsi og nýliðun getur ekki orðið þegar aðeins á að setja 5% af heildarkvóta á Íslandsmiðum - sem er ca. 400.000 þorskígildistonn - í potta.
Einnig er vert að hafa í huga þegar horft ert til jafnræðis, atvinnufrelsis og nýliðunar í tengslum við fyrirhugaðar breytingar að megnið af þeim aflaheimildum sem eru nú þegar í pottunum og aukningin samkvæmt frumvarpsdrögunum verða nýtt af núverandi handhöfum kvótans. Það er vegna þess að byggðakvótann geta þeir einir nýtt sem eiga veiðiheimildir fyrir vegna reglunnar um tonn á móti tonni. Þ.e.a.s. útgerðarmaður þarf sjálfur að eiga eitt tonn til að setja á móti tonni af byggðakvóta. Línuívilnun fá þeir einir sem eiga kvóta. Varðandi strandveiðarnar er það þannig að helminginn af þeim kvóta sem er í strandveiðipotti veiða þeir sem eiga kvóta fyrir, en hafa veitt hann fyrir 1. maí.
Þetta gerir það að verkum að það má ætla að það verði aðeins 2% af heildarkvótanum á Íslandsmiðum sem ætlað er að uppfylla jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar, atvinnufrelsi, nýliðun og álit Mannréttindanefndar Sameinuðu þjóðanna. Í staðinn fyrir þessa pínulitu skerðingu á heimildum fá hins vegar núverandi handhafar kvótans nýtingarréttarsamning til 20 ára sem er endurnýjanlegur með 15 ára uppsagnarfresti.
Varðandi breytingar á lögum um stjórn fiskveiða er mikilvægt að tryggja samkeppnisstöðu fiskvinnslu án útgerðar þannig að allur fiskur verði seldur í gegnum fiskmarkaði. Einnig er mikilvægt að aðskilja veiðar og vinnslu.
Fjórflokkurinn virðist ekki geta né hafa vilja til að tryggja jafnræði og mannréttindi hér á landi. Það er því aðeins ein leið sem hægt er að fara til að knýja fram breytingar á fiskveiðistjórnunarkerfinu og það er þjóðaratkvæðagreiðsla um aflamarkskerfi eða dagakerfi.
