Misskilningur vegna merkinga á erfðabreyttum matvælum Erla Hlynsdóttir skrifar 25. apríl 2012 12:51 Alltaf skal merkja vörur sem innihalda erfðabreytt efni, sama hversu lítið magnið er. Mynd úr safni Misskilnings hefur gætt hér á landi, bæði meðal neytenda og framleiðenda, vegna merkinga á erfðabreyttum matvælum. Þetta segir matvælafræðingur hjá Matvælastofnun. Engar undantekningar eru á því að merkja skal matvæli ef þau innihalda erðabreytt efni, sama hversu lítið magnið er. Samkvæmt reglugerð sem tók gildi um áramótin skal sérmerkja erfðabreytt matvæli, Í þessari sömu reglugerð segir að ekki þurfi að merkja ef innihaldsefni úr erfðabreyttum lífverum eru 0,9% eða minna af vörunni. Helga Pálsdóttir, matvælafræðingur hjá Matvælastofnun, segir þetta hafa ruglað marga í ríminu. „Ég hef einmitt orðið vör við að það er misskilningur meðal neytenda og framleiðenda með þessa reglu, en ef þú ert að framleiða matvæli og notar erfðabreyttan efnisþátt þá þarftu alltaf að merkja, ef þú notar vísvitandi erfðabreyttan efnisþátt eða innihaldsefni," segir hún. Hins vegar gerist það stundum að matvæli mengast í framleiðsluferlinu, „við flutninga eða af óhjákvæmilegum tæknilegum ástæðum," eins og segir í reglugerðinni. „Þá þarf ekki að merkja sem erfðabreytt ef þessi mengum er ekki í meira mæli en 0,9%," segir Helga. En ef vísvitandi eru notuð erfðabreytt matvæli, þó hlutfall þeirra sé undir 0,9% þá þarf alltaf að merkja vöruna sérstaklega. Erfðabreytt matvæli eru skilgreind þannig að þau eru unnin úr erfðabreyttum lífverum eða eru erfðabreyttar lífverur. „Þannig að ef þú ert með lífveru sem er erfðabreytt og vinnur úr henni efnisþátt eða innihaldsefni og notar í matvæli, þá telst það erfðabreytt matvæli," segir Helga.En eru erfðabreytt matvæli hættuleg? „Það eru mjög skiptar skoðanir á því hvort erfðabreytt matvæli séu hættuleg eða ekki og hvort þau hafi áhrif á okkur eða ekki. Þessi matvæli eru jafn misjöfn og þau eru mörg. Ég ætla ekki að svara því með já-i eða nei-i," segir Helga. Hún bendir á að hjá Matvælastofnun sé unnið eftir reglum Evrópusambandsins. Þar fer fram áhættumat áður en erfðabreytt matvæli eru leyfð á markaði. Evrópusambandið fer þannig yfir matvæli sem eru á markaði í Evrópu. Í Bandaríkjunum gilda aðrar reglur um merkingar. „Þar þarf ekki að merkja því í Bandaríkjunum eru reglurnar þannig að erfðabreytt matvæli eru álitin jafngild óerfðabreyttum matvælum," segir Helga.Tengd frétt:Erfðabreytt matvæli í Nóa Kroppi og Freyju Hrís Mest lesið Hyggst gera tilraun með lögregludróna í héraði Innlent Vill mikilvæga herstöð aftur og hótar Afgönum öllu illu Erlent Telur áform ráðherra vanhugsuð Innlent Austurríki hvetur ríki til að draga sig ekki úr Eurovison Erlent Þrjátíu handteknir í óeirðum í Hollandi Erlent Efast um að olíuleit beri árangur Innlent Líkamsárás í Hafnarfirði og maður með sveðju í Kópavogi Innlent Grænlendingar ná ekki að klára hvalveiðikvóta Erlent Sænskur sjúkraflutningamaður myrtur í útkalli Erlent Skorradalshreppur og Borgarbyggð sameinast Innlent Fleiri fréttir Staða Framsóknarflokksins, afnám áminningarskyldu og Evrópumálin í Sprengisandi Telur áform ráðherra vanhugsuð Líkamsárás í Hafnarfirði og maður með sveðju í Kópavogi Hyggst gera tilraun með lögregludróna í héraði Skorradalshreppur og Borgarbyggð sameinast Efast um að olíuleit beri árangur Plokkarar verðlaunaðar á Selfossi Píratar taka upp formannsembætti Ýkt umræða um olíufund, netárás á flugvelli og bakgarðshlaup í beinni Nýjar framkvæmdir beina fólki að umdeildum gatnamótum Netárásin gæti haft áhrif á ferðir Icelandair Ráðherra til í umræðu um sumarfrí barna „Ísland á heima í hjarta Evrópu“ Allt að gerast í Rangárþingi hvað varðar lífsgæði íbúa Sniðgangan friðsæl leið til að mótmæla og sýna samstöðu „Skiljanlegt að mörgum blöskri að vita að hann gangi laus“ Fordæmalaust kynferðisbrotamál og viðbragð NATO við brölti Rússa Vill breyta nafni Viðreisnar Ýmsar leiðir fyrir lögreglu til að tryggja að endurkomubann virki Landsþing Viðreisnar hafið Peningakassa stolið af hóteli í miðbæ Reykjavíkur Breyta Hlöðunni í fræðslusetur fyrir 88 milljónir Ísland gegnir formennsku í Norræna blaðamannasambandinu Ísland rampar upp Úkraínu Drógu vélarvana togara í land „Það er mikil reiði í Grafarvoginum út af þessu“ Fékk ekkert símtal frá gömlu vinnufélögunum Leiðinlegt að óprúttnir aðilar skemmi fyrir heyrnarlausum Gervigreindarvélmenni mætt til starfa til að flokka rusl Segir lítið til í orðum ráðherra Sjá meira
Misskilnings hefur gætt hér á landi, bæði meðal neytenda og framleiðenda, vegna merkinga á erfðabreyttum matvælum. Þetta segir matvælafræðingur hjá Matvælastofnun. Engar undantekningar eru á því að merkja skal matvæli ef þau innihalda erðabreytt efni, sama hversu lítið magnið er. Samkvæmt reglugerð sem tók gildi um áramótin skal sérmerkja erfðabreytt matvæli, Í þessari sömu reglugerð segir að ekki þurfi að merkja ef innihaldsefni úr erfðabreyttum lífverum eru 0,9% eða minna af vörunni. Helga Pálsdóttir, matvælafræðingur hjá Matvælastofnun, segir þetta hafa ruglað marga í ríminu. „Ég hef einmitt orðið vör við að það er misskilningur meðal neytenda og framleiðenda með þessa reglu, en ef þú ert að framleiða matvæli og notar erfðabreyttan efnisþátt þá þarftu alltaf að merkja, ef þú notar vísvitandi erfðabreyttan efnisþátt eða innihaldsefni," segir hún. Hins vegar gerist það stundum að matvæli mengast í framleiðsluferlinu, „við flutninga eða af óhjákvæmilegum tæknilegum ástæðum," eins og segir í reglugerðinni. „Þá þarf ekki að merkja sem erfðabreytt ef þessi mengum er ekki í meira mæli en 0,9%," segir Helga. En ef vísvitandi eru notuð erfðabreytt matvæli, þó hlutfall þeirra sé undir 0,9% þá þarf alltaf að merkja vöruna sérstaklega. Erfðabreytt matvæli eru skilgreind þannig að þau eru unnin úr erfðabreyttum lífverum eða eru erfðabreyttar lífverur. „Þannig að ef þú ert með lífveru sem er erfðabreytt og vinnur úr henni efnisþátt eða innihaldsefni og notar í matvæli, þá telst það erfðabreytt matvæli," segir Helga.En eru erfðabreytt matvæli hættuleg? „Það eru mjög skiptar skoðanir á því hvort erfðabreytt matvæli séu hættuleg eða ekki og hvort þau hafi áhrif á okkur eða ekki. Þessi matvæli eru jafn misjöfn og þau eru mörg. Ég ætla ekki að svara því með já-i eða nei-i," segir Helga. Hún bendir á að hjá Matvælastofnun sé unnið eftir reglum Evrópusambandsins. Þar fer fram áhættumat áður en erfðabreytt matvæli eru leyfð á markaði. Evrópusambandið fer þannig yfir matvæli sem eru á markaði í Evrópu. Í Bandaríkjunum gilda aðrar reglur um merkingar. „Þar þarf ekki að merkja því í Bandaríkjunum eru reglurnar þannig að erfðabreytt matvæli eru álitin jafngild óerfðabreyttum matvælum," segir Helga.Tengd frétt:Erfðabreytt matvæli í Nóa Kroppi og Freyju Hrís
Mest lesið Hyggst gera tilraun með lögregludróna í héraði Innlent Vill mikilvæga herstöð aftur og hótar Afgönum öllu illu Erlent Telur áform ráðherra vanhugsuð Innlent Austurríki hvetur ríki til að draga sig ekki úr Eurovison Erlent Þrjátíu handteknir í óeirðum í Hollandi Erlent Efast um að olíuleit beri árangur Innlent Líkamsárás í Hafnarfirði og maður með sveðju í Kópavogi Innlent Grænlendingar ná ekki að klára hvalveiðikvóta Erlent Sænskur sjúkraflutningamaður myrtur í útkalli Erlent Skorradalshreppur og Borgarbyggð sameinast Innlent Fleiri fréttir Staða Framsóknarflokksins, afnám áminningarskyldu og Evrópumálin í Sprengisandi Telur áform ráðherra vanhugsuð Líkamsárás í Hafnarfirði og maður með sveðju í Kópavogi Hyggst gera tilraun með lögregludróna í héraði Skorradalshreppur og Borgarbyggð sameinast Efast um að olíuleit beri árangur Plokkarar verðlaunaðar á Selfossi Píratar taka upp formannsembætti Ýkt umræða um olíufund, netárás á flugvelli og bakgarðshlaup í beinni Nýjar framkvæmdir beina fólki að umdeildum gatnamótum Netárásin gæti haft áhrif á ferðir Icelandair Ráðherra til í umræðu um sumarfrí barna „Ísland á heima í hjarta Evrópu“ Allt að gerast í Rangárþingi hvað varðar lífsgæði íbúa Sniðgangan friðsæl leið til að mótmæla og sýna samstöðu „Skiljanlegt að mörgum blöskri að vita að hann gangi laus“ Fordæmalaust kynferðisbrotamál og viðbragð NATO við brölti Rússa Vill breyta nafni Viðreisnar Ýmsar leiðir fyrir lögreglu til að tryggja að endurkomubann virki Landsþing Viðreisnar hafið Peningakassa stolið af hóteli í miðbæ Reykjavíkur Breyta Hlöðunni í fræðslusetur fyrir 88 milljónir Ísland gegnir formennsku í Norræna blaðamannasambandinu Ísland rampar upp Úkraínu Drógu vélarvana togara í land „Það er mikil reiði í Grafarvoginum út af þessu“ Fékk ekkert símtal frá gömlu vinnufélögunum Leiðinlegt að óprúttnir aðilar skemmi fyrir heyrnarlausum Gervigreindarvélmenni mætt til starfa til að flokka rusl Segir lítið til í orðum ráðherra Sjá meira