Heilsubúðir Herbert Mckenzie skrifar 7. júlí 2011 10:00 Þegar við förum í grunnskóla þá fáum við kennslu í fræðum sem við eigum að geta nýtt okkur yfir ævina. Okkur er kennt að margfalda og deila, skrifa og lesa og svo framvegis en okkur er ekki kennt hvernig og hvað við eigum að borða og af hverju það er mikilvægt. Heilsufarsvandamál tengd mataræði eru að færast í vöxt ár hvert í okkar samfélagi og mér finnst það skylda okkar að nýta skólakerfið þar sem við getum náð til allra barna til þess að fræða þau. Það þýðir ekki að segja við krakka að borða salat og svo þegar hann spyr “af hverju?“ að þá sé svarið „því það er hollt”. Þetta er ekki fræðsla. Við þurfum að útskýra af hverju og hvers vegna. Við eigum að bera ábyrgð á ákveðnu upplýsingaflæði til krakkanna. Okkur ber skylda til að segja þeim og kenna þeim afleiðingar af óhollu mataræði og hreyfingarleysi. Mín hugmynd er eftirfarandi og mér þætti vænt um ef þetta yrði okkar „hugmynd” og við myndum framkvæma hana í sameiningu. Ein vika þar sem krakkar í ákveðnum árgangi fara út á land í einhverja náttúruperlu og verja þar einni viku í að kynnast HVAÐAN maturinn sem þau borða kemur og HVERS VEGNA við borðum hann. HVAÐA efni inniheldur hann og HVERS KONAR hreyfing er mikilvæg/nauðsynleg fyrir líkamlega og ekki síst andlega vellíðan. Lærðir næringafræðingar gætu kennt krökkunum að elda og útskýrt hversu mikilvægt það er að borða ákveðin næringarefni svo að líkaminn nái að vera í toppformi. Hérna er hægt að kenna krökkum að gera uppáhaldsskyndibitann sinn heima og jafnvel að hafa hann hollann. Almenn fræðsla um matreiðslu. Fólk frá félögum eins og Bootcamp, Crossfit og Mjölni gæti komið og haft prufutíma þar sem útskýrðar eru aðaláherlsurnar. Sumir einblína á snerpu og styrk, aðrir á uppbyggingu vöðvamassa og svo framvegis. Uppskera hefur fylgt manninum frá örófi alda. Athöfnin að sá fræjum og sjá svo afraksturinn. Leyfa þeim aðeins að óhreinka sig. Krakkarnir á undan geta sáð fræjum og hópurinn sem kemur á eftir þeim sér svo afraksturinn. Hugleiðsla, mikilvægur hlutur sem virðist oft gleymast. Við erum mjög andlegar verur og þurfum að rækta okkar andlegu hlið, sérstaklega í samfélagi sem verður hraðskreiðara með hverjum deginum. Læknar geta verið með fyrirlestur og útskýrt allar þær hættur sem tengjast of feitum mat og hversu mikilvægt það er að hreyfa sig. Krakkar eru enn að byrja að reykja, læknirinn getur komið inn á það ásamt því að útskýra hættur áfengis og hversu mikilvægt það er að passa upp á heilann í sér á meðan hann er að þroskast. Mjög mikilvægt er samt sem áður að hafa engan hræðsluáróður. Krakkar í dag hafa enga þolinmæði fyrir slíku, þú segir barninu þínu að eitthvað sé óhollt, það fer á netið og finnur út að það er skaðlaust, þá byrjar það efast um allt sem þú segir. Það er engin þolinmæði fyrir kjaftæði hjá krökkum í dag. Sem er gott. Sniðugast væri líklegast að hafa ungt fólk til að sjá um þetta því líklegra er að þau nái til þeirra en ásamt því þá býður þetta upp á fullt af flottum gestafyrirlesurum. Um að gera að nýta okkur allt þetta sprenglærða unga fólk sem við eigum. Hægt er að sýna þeim sniðugar myndir um mat, t.d. Food inc, Supersize me og fleira. Hafa þetta spennandi og skemmtilegt. Því að „fullorðið” fólk vill oft útskýra fyrir börnum út frá sínu eigin sjónarmiði. Það hefur ekki reynst alltof vel. Á þessum stað er reynt að nálgast börnin út frá þeirra sjónarmiði og einfaldlega útskýra fyrir þeim af hverju það er mikilvægt að borða hollt og hreyfa sig. Ekki neyða þau til neins heldur einungis opna huga þeirra fyrir því að þau þurfa að hugsa sig um tvisvar áður en þau panta sér næstu hamborgaramáltíð eða allavega viti afleiðingarnar. Hversu yndislegt væri það ef barnið kæmi heim úr þessum heilsubúðum og tæki snakkskálina úr fanginu á mömmu sinni og segði „veistu hvað þú ert að setja ofan í þig?” Ábyrgðin er okkar að fræða krakkana um hætturnar í samfélaginu. Við erum að bregðast. Gerum þetta í sameiningu fyrr en seinna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Halldór 19.07.2025 Halldór Opið bréf til fullorðna fólksins Úlfhildur Elísa Hróbjartsdóttir Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson Skoðun Vill Sjálfstæðisflokkurinn láta taka sig alvarlega? Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson Skoðun Sleppir ekki takinu svo auðveldlega aftur Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hví borgar útgerðin – ekki malarnáman? Guðmundur Edgarsson Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Sleppir ekki takinu svo auðveldlega aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fullorðna fólksins Úlfhildur Elísa Hróbjartsdóttir skrifar Skoðun Vill Sjálfstæðisflokkurinn láta taka sig alvarlega? Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Þjórsá í hættu – Hvammsvirkjun og rof á náttúrulegu ástandi árinnar Gunnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Undirbúum börnin fyrir skólann með hjálp gervigreindar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Enginn skilinn eftir á götunni Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Ég hef ofurtrú á manneskjunni í forvörnum og öryggi á bæjarhátíðunum Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stúdentar eiga ekki að borga fyrir vanfjármögnun háskólanna Ármann Leifsson,María Björk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Hví borgar útgerðin – ekki malarnáman? Guðmundur Edgarsson skrifar Skoðun Vantraust Flokks fólksins á Viðreisn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 48 daga blekking: Loforð sem leiðir til lögbrota? Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Frá vinnuþræli til ríkisborgara: Ég er innflytjandi sem þið getið ekki losnað við Ian McDonald skrifar Skoðun Málþóf á kostnað ungs fólks Lísa Margrét Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun Ómeðvituð vörn í orðræðu – þegar vald ver sjálft sig Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Við krefjumst sanngirni og aðgerð strax Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Verið öll hjartanlega velkomin á Unglingalandsmót á Egilsstöðum Jónína Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Úrsúla og öryggismálin - Stöndum gegn vígvæðingu Guttormur Þorsteinsson skrifar Skoðun Verðmætatap auðlindagjaldanna – Hverra og hvernig? Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Ertu nú alveg viss um að hafa læst hurðinni? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Sanngirni að brenna 230 milljarða króna? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Strandveiðar eru ekki sóun Örn Pálsson skrifar Skoðun „Ísland mun taka þátt í þvingunaraðgerðum gegn Ísrael náist samstaða fleiri ríkja“ Einar Ólafsson skrifar Skoðun SFS skuldar Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Hvar er hjálpin sem okkur var lofað? Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Áform um fleiri strandveiðidaga: Áhættusöm ákvörðun Svanur Guðmundsson skrifar Sjá meira
Þegar við förum í grunnskóla þá fáum við kennslu í fræðum sem við eigum að geta nýtt okkur yfir ævina. Okkur er kennt að margfalda og deila, skrifa og lesa og svo framvegis en okkur er ekki kennt hvernig og hvað við eigum að borða og af hverju það er mikilvægt. Heilsufarsvandamál tengd mataræði eru að færast í vöxt ár hvert í okkar samfélagi og mér finnst það skylda okkar að nýta skólakerfið þar sem við getum náð til allra barna til þess að fræða þau. Það þýðir ekki að segja við krakka að borða salat og svo þegar hann spyr “af hverju?“ að þá sé svarið „því það er hollt”. Þetta er ekki fræðsla. Við þurfum að útskýra af hverju og hvers vegna. Við eigum að bera ábyrgð á ákveðnu upplýsingaflæði til krakkanna. Okkur ber skylda til að segja þeim og kenna þeim afleiðingar af óhollu mataræði og hreyfingarleysi. Mín hugmynd er eftirfarandi og mér þætti vænt um ef þetta yrði okkar „hugmynd” og við myndum framkvæma hana í sameiningu. Ein vika þar sem krakkar í ákveðnum árgangi fara út á land í einhverja náttúruperlu og verja þar einni viku í að kynnast HVAÐAN maturinn sem þau borða kemur og HVERS VEGNA við borðum hann. HVAÐA efni inniheldur hann og HVERS KONAR hreyfing er mikilvæg/nauðsynleg fyrir líkamlega og ekki síst andlega vellíðan. Lærðir næringafræðingar gætu kennt krökkunum að elda og útskýrt hversu mikilvægt það er að borða ákveðin næringarefni svo að líkaminn nái að vera í toppformi. Hérna er hægt að kenna krökkum að gera uppáhaldsskyndibitann sinn heima og jafnvel að hafa hann hollann. Almenn fræðsla um matreiðslu. Fólk frá félögum eins og Bootcamp, Crossfit og Mjölni gæti komið og haft prufutíma þar sem útskýrðar eru aðaláherlsurnar. Sumir einblína á snerpu og styrk, aðrir á uppbyggingu vöðvamassa og svo framvegis. Uppskera hefur fylgt manninum frá örófi alda. Athöfnin að sá fræjum og sjá svo afraksturinn. Leyfa þeim aðeins að óhreinka sig. Krakkarnir á undan geta sáð fræjum og hópurinn sem kemur á eftir þeim sér svo afraksturinn. Hugleiðsla, mikilvægur hlutur sem virðist oft gleymast. Við erum mjög andlegar verur og þurfum að rækta okkar andlegu hlið, sérstaklega í samfélagi sem verður hraðskreiðara með hverjum deginum. Læknar geta verið með fyrirlestur og útskýrt allar þær hættur sem tengjast of feitum mat og hversu mikilvægt það er að hreyfa sig. Krakkar eru enn að byrja að reykja, læknirinn getur komið inn á það ásamt því að útskýra hættur áfengis og hversu mikilvægt það er að passa upp á heilann í sér á meðan hann er að þroskast. Mjög mikilvægt er samt sem áður að hafa engan hræðsluáróður. Krakkar í dag hafa enga þolinmæði fyrir slíku, þú segir barninu þínu að eitthvað sé óhollt, það fer á netið og finnur út að það er skaðlaust, þá byrjar það efast um allt sem þú segir. Það er engin þolinmæði fyrir kjaftæði hjá krökkum í dag. Sem er gott. Sniðugast væri líklegast að hafa ungt fólk til að sjá um þetta því líklegra er að þau nái til þeirra en ásamt því þá býður þetta upp á fullt af flottum gestafyrirlesurum. Um að gera að nýta okkur allt þetta sprenglærða unga fólk sem við eigum. Hægt er að sýna þeim sniðugar myndir um mat, t.d. Food inc, Supersize me og fleira. Hafa þetta spennandi og skemmtilegt. Því að „fullorðið” fólk vill oft útskýra fyrir börnum út frá sínu eigin sjónarmiði. Það hefur ekki reynst alltof vel. Á þessum stað er reynt að nálgast börnin út frá þeirra sjónarmiði og einfaldlega útskýra fyrir þeim af hverju það er mikilvægt að borða hollt og hreyfa sig. Ekki neyða þau til neins heldur einungis opna huga þeirra fyrir því að þau þurfa að hugsa sig um tvisvar áður en þau panta sér næstu hamborgaramáltíð eða allavega viti afleiðingarnar. Hversu yndislegt væri það ef barnið kæmi heim úr þessum heilsubúðum og tæki snakkskálina úr fanginu á mömmu sinni og segði „veistu hvað þú ert að setja ofan í þig?” Ábyrgðin er okkar að fræða krakkana um hætturnar í samfélaginu. Við erum að bregðast. Gerum þetta í sameiningu fyrr en seinna.
Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson Skoðun
Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun
Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar
Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Þjórsá í hættu – Hvammsvirkjun og rof á náttúrulegu ástandi árinnar Gunnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Ég hef ofurtrú á manneskjunni í forvörnum og öryggi á bæjarhátíðunum Arnrún María Magnúsdóttir skrifar
Skoðun Stúdentar eiga ekki að borga fyrir vanfjármögnun háskólanna Ármann Leifsson,María Björk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Frá vinnuþræli til ríkisborgara: Ég er innflytjandi sem þið getið ekki losnað við Ian McDonald skrifar
Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar
Skoðun Verið öll hjartanlega velkomin á Unglingalandsmót á Egilsstöðum Jónína Brynjólfsdóttir skrifar
Skoðun „Ísland mun taka þátt í þvingunaraðgerðum gegn Ísrael náist samstaða fleiri ríkja“ Einar Ólafsson skrifar
Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson Skoðun
Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun