Grá skýrsla um tannheilsu Íslendinga Magnús R. Gíslason skrifar 9. október 2011 11:00 Hérlendis skemmast tvisvar sinnum fleiri tennur í 12 ára börnum en hjá jafnöldrum þeirra á hinum Norðurlöndunum og skemmdirnar verða stærri hérlendis því að ekkert skipulagt eftirlit er með tönnum barna og unglinga gagnstætt því sem er hjá nágrönnum okkar. Á öllum Norðurlöndum nema hérlendis sér hið opinbera um eftirlit og viðgerðir á sjúkdómum í munni barna og unglinga fram undir 20 ára aldur og greiðir kostnaðinn að fullu. Hérlendis er aftur á móti ekkert innköllunarkerfi á vegum hins opinbera og hið opinbera greiðir aðeins lítinn hluta kostnaðarins. Afleiðingin er sú að um 40% barna fóru ekki í reglulegt eftirlit með tönnum sínum hérlendis árið 2010 og skemmdirnar urðu því fleiri og stærri. Vitað er um flest þeirra atriða sem geta skemmt tennur og hægt er að fyrirbyggja þau. Því er mikilvægt, ekki síst fyrir foreldra, að vanda fæðuval, matarvenjur og tannhreinsun. Einnig verða tannlæknar og aðstoðarfólk þeirra að vera dugleg að benda á hætturnar. Flestir vita að sykur, sælgæti og gosdrykkir geta aukið á hættuna á lélegu ástandi tanna og slímhúðar í munni, sérstaklega sé þess neytt oft og í miklum mæli. Hver Íslendingur neytir meir en 50 kg af sykri á ári og drekkur meira en eina gosflösku af gosdrykkjum á hverjum degi sem hver og ein inniheldur 20 sykurmola. Þegar sykurinn leysist upp í munninum breytist hann í sýru sem leysir upp yfirborð tannanna og skaðar slímhúðina. Sé stöðugt verið að narta í sætindi liggja tennurnar og umhverfi þeirra stöðugt í sýrubaði og leysast hreinlega upp. Hættulegast er að byrja daginn með sætindum því að þá eru tennurnar tiltölulega hreinar og óvarðar. Er því óskiljanlegt að félagasamtök skuli árlega afla fjár til góðgerðastarfsemi með því að selja sælgæti og ætla það til neyslu fyrir börn og unglinga fyrst á morgnana. Einnig verður að teljast óæskilegt að staðsetja sælgæti hjá greiðslukössum í matvörubúðum, sem endar oftast með að foreldrar kaupa sér frið með sælgæti á meðan þeim veitir ekki af fullri athygli vegna innkaupanna. Okkur tókst fyrir nokkrum árum að fækka tannskemmdum um 75% á 15 ára tímabili, svo að við getum ráðið við núverandi lélegt ástand með sameiginlegu átaki og séð jafnframt um að tennur barna og unglinga okkar fái nauðsynlegt eftirlit og meðhöndlun, það er góð fjárfesting. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Hérlendis skemmast tvisvar sinnum fleiri tennur í 12 ára börnum en hjá jafnöldrum þeirra á hinum Norðurlöndunum og skemmdirnar verða stærri hérlendis því að ekkert skipulagt eftirlit er með tönnum barna og unglinga gagnstætt því sem er hjá nágrönnum okkar. Á öllum Norðurlöndum nema hérlendis sér hið opinbera um eftirlit og viðgerðir á sjúkdómum í munni barna og unglinga fram undir 20 ára aldur og greiðir kostnaðinn að fullu. Hérlendis er aftur á móti ekkert innköllunarkerfi á vegum hins opinbera og hið opinbera greiðir aðeins lítinn hluta kostnaðarins. Afleiðingin er sú að um 40% barna fóru ekki í reglulegt eftirlit með tönnum sínum hérlendis árið 2010 og skemmdirnar urðu því fleiri og stærri. Vitað er um flest þeirra atriða sem geta skemmt tennur og hægt er að fyrirbyggja þau. Því er mikilvægt, ekki síst fyrir foreldra, að vanda fæðuval, matarvenjur og tannhreinsun. Einnig verða tannlæknar og aðstoðarfólk þeirra að vera dugleg að benda á hætturnar. Flestir vita að sykur, sælgæti og gosdrykkir geta aukið á hættuna á lélegu ástandi tanna og slímhúðar í munni, sérstaklega sé þess neytt oft og í miklum mæli. Hver Íslendingur neytir meir en 50 kg af sykri á ári og drekkur meira en eina gosflösku af gosdrykkjum á hverjum degi sem hver og ein inniheldur 20 sykurmola. Þegar sykurinn leysist upp í munninum breytist hann í sýru sem leysir upp yfirborð tannanna og skaðar slímhúðina. Sé stöðugt verið að narta í sætindi liggja tennurnar og umhverfi þeirra stöðugt í sýrubaði og leysast hreinlega upp. Hættulegast er að byrja daginn með sætindum því að þá eru tennurnar tiltölulega hreinar og óvarðar. Er því óskiljanlegt að félagasamtök skuli árlega afla fjár til góðgerðastarfsemi með því að selja sælgæti og ætla það til neyslu fyrir börn og unglinga fyrst á morgnana. Einnig verður að teljast óæskilegt að staðsetja sælgæti hjá greiðslukössum í matvörubúðum, sem endar oftast með að foreldrar kaupa sér frið með sælgæti á meðan þeim veitir ekki af fullri athygli vegna innkaupanna. Okkur tókst fyrir nokkrum árum að fækka tannskemmdum um 75% á 15 ára tímabili, svo að við getum ráðið við núverandi lélegt ástand með sameiginlegu átaki og séð jafnframt um að tennur barna og unglinga okkar fái nauðsynlegt eftirlit og meðhöndlun, það er góð fjárfesting.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar