Þjóðaríkon Egill Helgason skrifar 9. janúar 2006 22:05 Á Englandi hafa yfirvöld menningarmála sett upp sérstakan vef til að velja það sem er kallað þjóðaríkon. Þarna eru tilnefnd fyrirbæri eins og Lísa í Undralandi, tebolli, portrett Holbeins af Hinriki VIII, Spitfire-flugvélin, Stonehenge, Routemaster-strætóinn, bikarkeppnin í fótbolta og kvæðið Jerúsalem eftir Blake. Til að gæta að pólitískum rétttrúnaði er haft með skipið S.S. Windrush sem fyrstu innflytjendurnir frá Vestur-Indíum komu á til Englands eftir stríðið. Englendingar eru afskaplega sjálfhverf þjóð - sífellt að rita bækur og greinar um hvernig þeir séu nú eiginlega sjálfir. Margt af því er fullt af bölsýni; til dæmis þeirri trú sem er ekki alveg út í hött að Englendingar hafi breyst úr kurteisri þjóð, háttprúðri og hófstilltri, yfir í samansafn gráðugra og tilfinningasamra rudda á fáum áratugum. Íkon sem ekki eru nefnd í könnuninni eru fótboltabullan og Díana prinsessa, tvö tákn um hnignun Englands. Einhvern tímann hefði enski lögregluþjónninn, bobbyinn, kannski verið með í svona könnun, en löggan á Englandi hefur löngu misst ljómann. --- --- --- Oft vekur líka kátínu þegar Englendingar eru að skilgreina sjálfa sig. Þannig er John Major ennþá núið því um nasir þegar hann var að mæra þjóð sína og sagði að England væri volgur bjór og gamlar piparjónkur að hjóla á kirkjubasara. Major vildi á þeim tíma hverfa aftur til upprunans, Back to Basics var slagorð sem hann reyndi að nota en uppskar ekki nema almennan hlátur. --- --- --- Íslendingar eru líka eyþjóð sem er sífellt að pæla í sjálfri sér. Hver eru okkar þjóðaríkon? Grettir sterki, hákarl, glíma, álfar, lóan? Ætli við myndum ekki reyna að telja túristum trú um það. En þetta virkar ekkert voða sannfærandi. Kannski frekar upphækkaðir jeppar, hlægilega vel gallaður laxveiðimaður, drukkinn unglingur, Bónusgrísinn, Davíð Oddsson, vinnuskúr uppi á fjalli? --- --- --- Í annarri könnun sem ég sá var verið að velja ljótustu byggingar á Bretlandi. Þarna er margur nútímahryllingurinn og greinilegt að almenningur mun aldrei sætta sig við hermdarverk módernista í borgum á árunum eftir stríð. En þetta er forvitnilegt. Maður spyr hvaða byggingar yrðu fyrir valinu ef svona könnun færi fram á Íslandi? Smáralind? Strætóskýlið á Lækjartorgi? Bílastæðahúsið á Hverfisgötu? Kringlan? Hamraborg? Það er örugglega af nógu að taka. Einhverjar uppástungur? Brotasilfur Silfur Egils Skoðanir Mest lesið Lauk krefjandi háskólanámi og barðist við lífshættuleg veikindi á sama tíma Lífið Skotin flakka milli Enoks og Birgittu: „Settu franskarnar í pokann“ Lífið Krakkatían: Mona Lisa, VÆB og Þjóðhátíð Lífið Segja Freddie Mercury eiga laundóttur Lífið Gellur fjölmenntu í sumarpartý Ingu Lindar Lífið Ósérhlífinn starfsmaður bjargaði ómvölum frá endurvinnslu Lífið Sinnir sjúklingum í sama herbergi og hún fékk greiningu Lífið Frumsýning á Cannes og gullhamrar Bill Murray: „Nú er ég búin að toppa mig algjörlega“ Lífið Var hent í ljónagryfjuna þegar hann fór inn á Vog Lífið Eva Laufey og Haraldur selja húsið á Skaganum Lífið Fleiri fréttir Carmina Burana sem maður vill helst gleyma – hvað fór úrskeiðis í Hörpu? Klækir, prettir og kardínálaklíkur í páfakjöri Bryan Adams breytti Eldborg í grátkór íslenskra karla Þetta er ástæðan fyrir því að þú átt aldrei að bjóða óperusöngvara í matarboð Spegill, spegill, herm þú mér, hve léleg endurgerðin er Rislítil ástarsaga Sjá meira
Á Englandi hafa yfirvöld menningarmála sett upp sérstakan vef til að velja það sem er kallað þjóðaríkon. Þarna eru tilnefnd fyrirbæri eins og Lísa í Undralandi, tebolli, portrett Holbeins af Hinriki VIII, Spitfire-flugvélin, Stonehenge, Routemaster-strætóinn, bikarkeppnin í fótbolta og kvæðið Jerúsalem eftir Blake. Til að gæta að pólitískum rétttrúnaði er haft með skipið S.S. Windrush sem fyrstu innflytjendurnir frá Vestur-Indíum komu á til Englands eftir stríðið. Englendingar eru afskaplega sjálfhverf þjóð - sífellt að rita bækur og greinar um hvernig þeir séu nú eiginlega sjálfir. Margt af því er fullt af bölsýni; til dæmis þeirri trú sem er ekki alveg út í hött að Englendingar hafi breyst úr kurteisri þjóð, háttprúðri og hófstilltri, yfir í samansafn gráðugra og tilfinningasamra rudda á fáum áratugum. Íkon sem ekki eru nefnd í könnuninni eru fótboltabullan og Díana prinsessa, tvö tákn um hnignun Englands. Einhvern tímann hefði enski lögregluþjónninn, bobbyinn, kannski verið með í svona könnun, en löggan á Englandi hefur löngu misst ljómann. --- --- --- Oft vekur líka kátínu þegar Englendingar eru að skilgreina sjálfa sig. Þannig er John Major ennþá núið því um nasir þegar hann var að mæra þjóð sína og sagði að England væri volgur bjór og gamlar piparjónkur að hjóla á kirkjubasara. Major vildi á þeim tíma hverfa aftur til upprunans, Back to Basics var slagorð sem hann reyndi að nota en uppskar ekki nema almennan hlátur. --- --- --- Íslendingar eru líka eyþjóð sem er sífellt að pæla í sjálfri sér. Hver eru okkar þjóðaríkon? Grettir sterki, hákarl, glíma, álfar, lóan? Ætli við myndum ekki reyna að telja túristum trú um það. En þetta virkar ekkert voða sannfærandi. Kannski frekar upphækkaðir jeppar, hlægilega vel gallaður laxveiðimaður, drukkinn unglingur, Bónusgrísinn, Davíð Oddsson, vinnuskúr uppi á fjalli? --- --- --- Í annarri könnun sem ég sá var verið að velja ljótustu byggingar á Bretlandi. Þarna er margur nútímahryllingurinn og greinilegt að almenningur mun aldrei sætta sig við hermdarverk módernista í borgum á árunum eftir stríð. En þetta er forvitnilegt. Maður spyr hvaða byggingar yrðu fyrir valinu ef svona könnun færi fram á Íslandi? Smáralind? Strætóskýlið á Lækjartorgi? Bílastæðahúsið á Hverfisgötu? Kringlan? Hamraborg? Það er örugglega af nógu að taka. Einhverjar uppástungur?
Brotasilfur Silfur Egils Skoðanir Mest lesið Lauk krefjandi háskólanámi og barðist við lífshættuleg veikindi á sama tíma Lífið Skotin flakka milli Enoks og Birgittu: „Settu franskarnar í pokann“ Lífið Krakkatían: Mona Lisa, VÆB og Þjóðhátíð Lífið Segja Freddie Mercury eiga laundóttur Lífið Gellur fjölmenntu í sumarpartý Ingu Lindar Lífið Ósérhlífinn starfsmaður bjargaði ómvölum frá endurvinnslu Lífið Sinnir sjúklingum í sama herbergi og hún fékk greiningu Lífið Frumsýning á Cannes og gullhamrar Bill Murray: „Nú er ég búin að toppa mig algjörlega“ Lífið Var hent í ljónagryfjuna þegar hann fór inn á Vog Lífið Eva Laufey og Haraldur selja húsið á Skaganum Lífið Fleiri fréttir Carmina Burana sem maður vill helst gleyma – hvað fór úrskeiðis í Hörpu? Klækir, prettir og kardínálaklíkur í páfakjöri Bryan Adams breytti Eldborg í grátkór íslenskra karla Þetta er ástæðan fyrir því að þú átt aldrei að bjóða óperusöngvara í matarboð Spegill, spegill, herm þú mér, hve léleg endurgerðin er Rislítil ástarsaga Sjá meira