Myndir sem fólk vill sjá Þórarinn Þórarinsson skrifar 19. apríl 2005 00:01 Það hefur löngum viljað loða við kvikmyndahátíðir að á þeim sé helst boðið upp á leiðinlegar myndir sem almenningur hefur engan áhuga á að sjá en einhver óljós listaelíta hafi ofsalega gaman af því að spóka sig í bíó með hvítvínsglösin á lofti áður en leiðindunum er varpað á hvíta tjaldið í krafti styrkja frá ríki eða borg. Kvikmyndahátíðin Iceland International Film Festival 2005 er núna í fullum gangi og sýnir bíómyndir úr öllum heimshornum í kjaftfullum sölum Regnbogans og Háskólabíós. Þegar þetta er skrifað er hátíðin um það bil hálfnuð og vel yfir 16.000 manns hafa sótt myndir á hátíðinni. Velgengi hátíðarinnar skýrist að einhverju leyti af því að hún er hátíð dreifingaraðila og kvikmyndahúsa og býður upp á fjöldan allan af myndum sem gætu hæglega staðið undir sér í almennum sýningum en það þarf enginn að efast um að fólk vill sjá snilldar verk á borð við Der Untergang, House of Flying Daggers, Hotel Rwanda að ógleymdum myndunum La Mala Education, Vera Drake, The Woodsman, Diarios de motocicleta og svo mætti lengi telja. Þetta eru myndir sem hinn almenni bíógestur hefur áhuga á að sjá og líklega munu sýningar á þriggja vikna kvikmyndahátíð ekki duga til að anna eftirspurninni þannig að þær myndir sem oftast er uppselt á þessa daga munu líklega halda áfram á almennum sýningum að hátíðinni lokinni. Þessar myndir eru lausar við Hollywoodþokkann sem dregur fólk, þúsundum saman, á risavaxnar og innihaldslausar glansmyndir og þess vegna er þeim smalað saman á kvikmyndahátíð sem gerir það auðveldara að magna upp í kringum þær spennu og skapa réttu stemninguna. Aðstandendum IIFF 2005 hátíðarinnar hefur tekið þetta framúrskarandi vel og framtakið er virðingarvert enda skilar það sér einnig í því að hingað berast með straumnum alls konar myndir sem aldrei hefðu fengið tækifæri í íslenskum kvikmyndahúsum. Það er til dæmis mikill fengur í heimildarmyndum hátíðarinnar að maður tali ekki um þemaflokkinn þar sem Troma myndir Lloyd Kaufmans eru sýndar en sú sýra er illfáanleg á myndböndum og fengist aldrei sýnd í bíó nema í tengslum við hátíð. Það merkilegasta við hátíðina er svo sú staðreynd að tvær umtöluðustu myndirnar þessa dagana hin viðbjóðslega Ett Hal i mitt hjarta eftir Lukas Moodysson og bersógla kynlífsmyndin 9 Songs hefðu ekki fengist sýndar hér á landi nema í tengslum við kvikmyndahátíð. Nú má endalaust deila um ágæti þessara mynda en það væri ansi bagalegt að geta ekki tekið þátt í umræðunni sem þær skapa vegna þess að þær eru svo ljótar eða klámfengnar að þær fást ekki sýndar hérna. Mynd Moodyssons er sýnd með ströngum skilyrðum; hún fæst eingöngu sýnd á IIFF 2005 hátíðinni, aðeins á síðustu kvöldsýningum og vörður verður að vera við salinn til að tryggja að ekki sé svindlað á hæsta aldurstakmarki. Þá mun myndin ekki fást gefin út á myndbandi. Svipaða sögu er að segja af 9 Songs en um hana segir Kvikmyndaskoðun: "Óvenjulega opinská og að því er mörgum mun þykja lostafull lýsing svo mjög að tekur fram flestu því sem lýst er í myndum sem koma fyrir sjónir almennings frá virtum leikstjóra. Dvalið er langdvölum við athafnir fólksins á kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul atlot þar sem kynfæri, bæði karls í fullri reisn og konu eru sýnd í nærmynd og "hefðbundnar" kynlífsathafnir stundaðar. Þá kemur við sögu meðferð örvandi fíkniefna sem þykja sjálfsögð í lífi persónanna." Það kemur því að mati Kvikmyndaskoðunar "sterklega til álita að myndin varði við 210. gr. hegningarlaga hér á landi þar sem lagt er bann við sýningu og dreifingu kláms. Í ljósi þess að það kemur ekki í hlut Kvikmyndaskoðunar að ákvarða í þeim efnum er látið nægja að benda sýnanda myndefnisins á áðurnefnd ákvæði hegningarlaga. Á hinn bóginn eru myndinni af hálfu Kvikmyndaskoðunar ákveðin hæstu leyfilegu aldursmörk hér á landi sökum þeirra atriða sem áður greinir, kynlíf og meðferð fíkninefna. Sýnanda bent á að hann geti leitað álits Ríkissaksóknara um það hvaða líkur séu á því að myndin geti varða við ákvæði hegningarlaga." Það er eitthvað bogið við siðgæðið ef myndirnar teljast aðeins hæfar til sýninga á kvikmyndahátíð og þær hljóta því að sleppa í gegn á þeirri forsendu að um "list" sé að ræða. Það má svo aftur endalaust deila um það en ef það þarf kvikmyndahátíð á borð við IIFF 2005 til þess að Íslendingar fái að horfa á það sem vekur mesta athygli í bíóbransanum árið 2005 þá getur maður vel sætt sig við að bíða í hálft ár eftir Almódóvar mynd ef efni sem er háð ritskoðun flýtur með. Aðsóknartölurnar tala samt sínu máli og það er ljóst að helstu tromp hátíðarinnar geta staðið ein og sér án tengingar við stóra kvikmyndahátíð. Ett Hal i mitt hjarta og 9 Songs gera það þó bersýnilega ekki þannig að mikilvægi hátíðarinnar fyrir áhugafólk um bíó er ótrvírætt og við þökkum fyrir okkur með því að fjölmenna á hátíðina. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Manneklan er víða Brynhildur Bolladóttir Skoðun Suður-Íslendinga sögurnar Hans Birgisson Skoðun Hættulegustu tækin í umferðinni Eva Hauksdóttir Skoðun Hækka launin þín þegar fasteignamatið á íbúðinni þinni hækkar? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun Hvað myndi Sesselja segja? Hallbjörn V. Fríðhólm Skoðun Þegar sannleikurinn verður fórnarlamb Davíð Bergmann Skoðun Velkomin til Helvítis Guðný Gústafsdóttir Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa Skoðun Skoðun Skoðun Hættulegustu tækin í umferðinni Eva Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvað myndi Sesselja segja? Hallbjörn V. Fríðhólm skrifar Skoðun Vaxtastefna Seðlabankans – á kostnað launafólks Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Suður-Íslendinga sögurnar Hans Birgisson skrifar Skoðun Íhlutun Bandaríkjanna í Venesúela: Auðlindaránið í heimsvaldastefnunni og hræsnin í „stríðinu gegn fíkniefnum“ Sæþór Benjamín Randalsson skrifar Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal skrifar Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal skrifar Skoðun Velkomin til Helvítis Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit við Ísland? Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Hækka launin þín þegar fasteignamatið á íbúðinni þinni hækkar? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Manneklan er víða Brynhildur Bolladóttir skrifar Skoðun Sótt að hagsmunum atvinnulausra Steinar Harðarson skrifar Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson skrifar Skoðun Launamunur kynjanna eykst – Hvar liggur ábyrgðin? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Þegar sannleikurinn verður fórnarlamb Davíð Bergmann skrifar Skoðun Gefum íslensku séns – að tala íslensku við alla Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Réttnefni: Viðbragð við upplýsingaóreiðu Jón Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Farsæl framfaraskref á Sólheimum Sigurjón Örn Þórsson skrifar Skoðun Austurland – þrælanýlenda Íslands Björn Ármann Ólafsson skrifar Skoðun Gervigreindin stöðluð - öryggisins vegna Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Frelsi, framtíð og vistvænar samgöngur: Hvers vegna Ísland þarf að hugsa stærra Sigurborg Ósk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna er alvöru mál Jóhannes Þór Skúlason skrifar Skoðun 1984 og Hunger Games á sama sviðinu Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Mikilvægi aukinnar verndunar hafsvæða og leiðrétting Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Betri leið til einföldunar regluverks Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Af Millet-úlpum og öldrunarmálum Þröstur V. Söring skrifar Skoðun Charlie og sjúkleikaverksmiðjan Guðjón Eggert Agnarsson skrifar Skoðun Nú þarf bæði sleggju og vélsög Trausti Hjálmarsson,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Nútímaviðskipti og lögin sem gleymdist að uppfæra Fróði Steingrímsson skrifar Sjá meira
Það hefur löngum viljað loða við kvikmyndahátíðir að á þeim sé helst boðið upp á leiðinlegar myndir sem almenningur hefur engan áhuga á að sjá en einhver óljós listaelíta hafi ofsalega gaman af því að spóka sig í bíó með hvítvínsglösin á lofti áður en leiðindunum er varpað á hvíta tjaldið í krafti styrkja frá ríki eða borg. Kvikmyndahátíðin Iceland International Film Festival 2005 er núna í fullum gangi og sýnir bíómyndir úr öllum heimshornum í kjaftfullum sölum Regnbogans og Háskólabíós. Þegar þetta er skrifað er hátíðin um það bil hálfnuð og vel yfir 16.000 manns hafa sótt myndir á hátíðinni. Velgengi hátíðarinnar skýrist að einhverju leyti af því að hún er hátíð dreifingaraðila og kvikmyndahúsa og býður upp á fjöldan allan af myndum sem gætu hæglega staðið undir sér í almennum sýningum en það þarf enginn að efast um að fólk vill sjá snilldar verk á borð við Der Untergang, House of Flying Daggers, Hotel Rwanda að ógleymdum myndunum La Mala Education, Vera Drake, The Woodsman, Diarios de motocicleta og svo mætti lengi telja. Þetta eru myndir sem hinn almenni bíógestur hefur áhuga á að sjá og líklega munu sýningar á þriggja vikna kvikmyndahátíð ekki duga til að anna eftirspurninni þannig að þær myndir sem oftast er uppselt á þessa daga munu líklega halda áfram á almennum sýningum að hátíðinni lokinni. Þessar myndir eru lausar við Hollywoodþokkann sem dregur fólk, þúsundum saman, á risavaxnar og innihaldslausar glansmyndir og þess vegna er þeim smalað saman á kvikmyndahátíð sem gerir það auðveldara að magna upp í kringum þær spennu og skapa réttu stemninguna. Aðstandendum IIFF 2005 hátíðarinnar hefur tekið þetta framúrskarandi vel og framtakið er virðingarvert enda skilar það sér einnig í því að hingað berast með straumnum alls konar myndir sem aldrei hefðu fengið tækifæri í íslenskum kvikmyndahúsum. Það er til dæmis mikill fengur í heimildarmyndum hátíðarinnar að maður tali ekki um þemaflokkinn þar sem Troma myndir Lloyd Kaufmans eru sýndar en sú sýra er illfáanleg á myndböndum og fengist aldrei sýnd í bíó nema í tengslum við hátíð. Það merkilegasta við hátíðina er svo sú staðreynd að tvær umtöluðustu myndirnar þessa dagana hin viðbjóðslega Ett Hal i mitt hjarta eftir Lukas Moodysson og bersógla kynlífsmyndin 9 Songs hefðu ekki fengist sýndar hér á landi nema í tengslum við kvikmyndahátíð. Nú má endalaust deila um ágæti þessara mynda en það væri ansi bagalegt að geta ekki tekið þátt í umræðunni sem þær skapa vegna þess að þær eru svo ljótar eða klámfengnar að þær fást ekki sýndar hérna. Mynd Moodyssons er sýnd með ströngum skilyrðum; hún fæst eingöngu sýnd á IIFF 2005 hátíðinni, aðeins á síðustu kvöldsýningum og vörður verður að vera við salinn til að tryggja að ekki sé svindlað á hæsta aldurstakmarki. Þá mun myndin ekki fást gefin út á myndbandi. Svipaða sögu er að segja af 9 Songs en um hana segir Kvikmyndaskoðun: "Óvenjulega opinská og að því er mörgum mun þykja lostafull lýsing svo mjög að tekur fram flestu því sem lýst er í myndum sem koma fyrir sjónir almennings frá virtum leikstjóra. Dvalið er langdvölum við athafnir fólksins á kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul atlot þar sem kynfæri, bæði karls í fullri reisn og konu eru sýnd í nærmynd og "hefðbundnar" kynlífsathafnir stundaðar. Þá kemur við sögu meðferð örvandi fíkniefna sem þykja sjálfsögð í lífi persónanna." Það kemur því að mati Kvikmyndaskoðunar "sterklega til álita að myndin varði við 210. gr. hegningarlaga hér á landi þar sem lagt er bann við sýningu og dreifingu kláms. Í ljósi þess að það kemur ekki í hlut Kvikmyndaskoðunar að ákvarða í þeim efnum er látið nægja að benda sýnanda myndefnisins á áðurnefnd ákvæði hegningarlaga. Á hinn bóginn eru myndinni af hálfu Kvikmyndaskoðunar ákveðin hæstu leyfilegu aldursmörk hér á landi sökum þeirra atriða sem áður greinir, kynlíf og meðferð fíkninefna. Sýnanda bent á að hann geti leitað álits Ríkissaksóknara um það hvaða líkur séu á því að myndin geti varða við ákvæði hegningarlaga." Það er eitthvað bogið við siðgæðið ef myndirnar teljast aðeins hæfar til sýninga á kvikmyndahátíð og þær hljóta því að sleppa í gegn á þeirri forsendu að um "list" sé að ræða. Það má svo aftur endalaust deila um það en ef það þarf kvikmyndahátíð á borð við IIFF 2005 til þess að Íslendingar fái að horfa á það sem vekur mesta athygli í bíóbransanum árið 2005 þá getur maður vel sætt sig við að bíða í hálft ár eftir Almódóvar mynd ef efni sem er háð ritskoðun flýtur með. Aðsóknartölurnar tala samt sínu máli og það er ljóst að helstu tromp hátíðarinnar geta staðið ein og sér án tengingar við stóra kvikmyndahátíð. Ett Hal i mitt hjarta og 9 Songs gera það þó bersýnilega ekki þannig að mikilvægi hátíðarinnar fyrir áhugafólk um bíó er ótrvírætt og við þökkum fyrir okkur með því að fjölmenna á hátíðina.
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa Skoðun
Skoðun Íhlutun Bandaríkjanna í Venesúela: Auðlindaránið í heimsvaldastefnunni og hræsnin í „stríðinu gegn fíkniefnum“ Sæþór Benjamín Randalsson skrifar
Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal skrifar
Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal skrifar
Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa skrifar
Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson skrifar
Skoðun Gervigreindin stöðluð - öryggisins vegna Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar
Skoðun Frelsi, framtíð og vistvænar samgöngur: Hvers vegna Ísland þarf að hugsa stærra Sigurborg Ósk Haraldsdóttir skrifar
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa Skoðun