Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar 20. október 2025 18:03 Fyrir þremur árum hóf ég tvöfalt ferðalag. Annars vegar stóð ég í krefjandi Executive MBA námi hjá Akademias. Hins vegar var ég á kafi í daglegum rannsóknum á gervigreind, hliðarverkefni sem var drifið áfram af forvitni um það afl sem er að umbreyta heiminum. Fljótlega rann upp fyrir mér ljós: þessi tvö verkefni voru eitt og hið sama. Það varð algjör bylting í námi mínu þegar ég hætti að líta á gervigreindina sem utanaðkomandi fyrirbæri og fór að nota hana sem virkan námsfélaga. Ég tók myndir af glærum í tímum, glósaði beint inn í spjallviðmótið og í lok hvers kennsludags var ég kominn með dýpri og betri skilning á námsefninu en ég hafði áður talið mögulegt. Þetta var ekki bara spurning um skilvirkni; þetta var spurning um einbeitingu. Í heimi þar sem athygli okkar er stöðugt rænt af auglýsingum og truflunum frá samfélagsmiðlum, bauð gervigreindin upp á griðastað. Hreint og ómengað lærdómsumhverfi þar sem ekkert truflaði. Verkefnaskil urðu ekki lengur kvíðavaldur, heldur skapandi ferli þar sem ég nýtti tæknina til að dýpka þekkingu mína og skila vandaðri vinnu. Þessi reynsla sannfærði mig um að við stöndum frammi fyrir stærsta tækifæri í menntun frá upphafi bókagerðarlistar. Færnin til að eiga samskipti við gervigreind, oft kölluð spurnarforritun (prompt programming), er ekki fyrir útvalda tæknigúrúa. Hún er fyrir okkur öll. Hún er sönnun þess að hver sem er getur orðið hvað sem er. Hér eru þrjár einfaldar reglur sem ég lærði að beita í námi mínu og hversdagsleik, reglur sem þú getur notað strax í dag til að breyta gervigreindinni í þinn persónulega leiðbeinanda. 1. Vertu forstjóri, ekki gúgglari Stærstu mistökin eru að nota gervigreind eins og leitarvél. Þú ert ekki að leita, þú ert að gefa verkefni. Taktu stjórnina og gefðu skýr fyrirmæli. Ekki: „markaðssetning á netinu“ Heldur: „Þú ert sérfræðingur í stafrænni markaðssetningu. Búðu til 10 punkta lista yfir helstu aðferðir til að auka sýnileika lítils fyrirtækis á samfélagsmiðlum árið 2025.“ 2. Gefðu gervigreindinni hlutverk og samhengi Gervigreind les ekki hugsanir. Hún þarf hráefni til að vinna úr. Með því að gefa henni hlutverk og nákvæmt samhengi færðu svör sem eru sniðin að þínum þörfum. Gott: „Skrifaðu um fjármálalæsi.“ Betra: „Þú ert fjármálaráðgjafi. Skrifaðu stuttan og hvetjandi texta fyrir ungt fólk á Íslandi um mikilvægi þess að byrja snemma að spara. Nefndu þrjú hagnýt ráð.“ 3. Skilgreindu útkomuna Ekki láta gervigreindina ráða því hvernig hún skilar svarinu. Vertu nákvæm/ur með hvaða snið þú vilt fá. Þetta sparar þér tíma og tryggir að niðurstaðan sé strax nothæf. Dæmi: „Búðu til töflu sem sýnir helstu muninn á hlutafélagi og einkahlutafélagi. Hafðu dálka fyrir ábyrgð, hlutafé og skattlagningu.“ Ákall til þjóðarinnar Við erum þjóð þekkingar og nýsköpunar. Við megum ekki dragast aftur úr í þessari byltingu. Ég hvet alla nemendur, sama á hvaða aldri þeir eru, til að læra inn í gervigreindinni. Ég hvet alla foreldra til að kenna börnum sínum á þessa tækni af ábyrgð og með gagnrýninni hugsun. Fyrir þau sem glíma við áskoranir eins og ADHD, lesblindu eða skort á málskilningi getur gervigreindin verið byltingarkennt hjálpartæki sem jafnar leikvöllinn og opnar nýjar dyr að þekkingu. Þessi grein er unnin í gervigreind en ekki af gervigreind - á því er mikill munur. Höfundur er gervigreindar- og framtíðarfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigvaldi Einarsson Mest lesið Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson Skoðun Meira fjármagn til Rússlands en Úkraínu Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun Þú eykur ekki tekjurnar þínar með því að taka lán Jón Ingi Hákonarson Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið Gunnar Ármannsson, Skoðun Vegið að eigin veski Steinþór Ólafur Guðrúnarson Skoðun Er ekki bara best að sleppa hagræðingu þegar kemur að líðan barna og ungmenna? Bjarnveig Birta Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Íslenska til sýnis – Icelandic for display Matthías Aron Ólafsson skrifar Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson skrifar Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hafnarfjörður í blóma: Sókn og stöðugleiki Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið skrifar Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Vegið að eigin veski Steinþór Ólafur Guðrúnarson skrifar Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Þú eykur ekki tekjurnar þínar með því að taka lán Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Sjálfboðaliðar - Til hamingju með daginn! Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Meira fjármagn til Rússlands en Úkraínu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lögmaður á villigötum – eða hvað? Agnar Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Falleg herferð - Tómur kross Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Velferðarkerfi eða velferð kerfisins? Jódís Helga Káradóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin bregst fólkinu í landinu Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Gera framtíðarnefnd varanlega! Damien Degeorges skrifar Skoðun Réttur brotinn á fötluðu fólki með fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað þarftu að vera mikils virði til að fá skattaafslátt? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lögmaður á villigötum Magnús M. Norðdahl skrifar Skoðun Hvers vegna er RÚV eitt um að sýna í verki andstöðu okkar gegn þjóðarmorðinu á Gaza? Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Það er ekki eitt.. það er allt.. Eiður Ragnarsson skrifar Skoðun Öryggi farþega í leigubílum Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Hvað kostar vindorkan? Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Að vera kona Signý Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ekki líta undan Reyn Alpha Magnúsdóttir,Bjarndís Helga Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Fyrir þremur árum hóf ég tvöfalt ferðalag. Annars vegar stóð ég í krefjandi Executive MBA námi hjá Akademias. Hins vegar var ég á kafi í daglegum rannsóknum á gervigreind, hliðarverkefni sem var drifið áfram af forvitni um það afl sem er að umbreyta heiminum. Fljótlega rann upp fyrir mér ljós: þessi tvö verkefni voru eitt og hið sama. Það varð algjör bylting í námi mínu þegar ég hætti að líta á gervigreindina sem utanaðkomandi fyrirbæri og fór að nota hana sem virkan námsfélaga. Ég tók myndir af glærum í tímum, glósaði beint inn í spjallviðmótið og í lok hvers kennsludags var ég kominn með dýpri og betri skilning á námsefninu en ég hafði áður talið mögulegt. Þetta var ekki bara spurning um skilvirkni; þetta var spurning um einbeitingu. Í heimi þar sem athygli okkar er stöðugt rænt af auglýsingum og truflunum frá samfélagsmiðlum, bauð gervigreindin upp á griðastað. Hreint og ómengað lærdómsumhverfi þar sem ekkert truflaði. Verkefnaskil urðu ekki lengur kvíðavaldur, heldur skapandi ferli þar sem ég nýtti tæknina til að dýpka þekkingu mína og skila vandaðri vinnu. Þessi reynsla sannfærði mig um að við stöndum frammi fyrir stærsta tækifæri í menntun frá upphafi bókagerðarlistar. Færnin til að eiga samskipti við gervigreind, oft kölluð spurnarforritun (prompt programming), er ekki fyrir útvalda tæknigúrúa. Hún er fyrir okkur öll. Hún er sönnun þess að hver sem er getur orðið hvað sem er. Hér eru þrjár einfaldar reglur sem ég lærði að beita í námi mínu og hversdagsleik, reglur sem þú getur notað strax í dag til að breyta gervigreindinni í þinn persónulega leiðbeinanda. 1. Vertu forstjóri, ekki gúgglari Stærstu mistökin eru að nota gervigreind eins og leitarvél. Þú ert ekki að leita, þú ert að gefa verkefni. Taktu stjórnina og gefðu skýr fyrirmæli. Ekki: „markaðssetning á netinu“ Heldur: „Þú ert sérfræðingur í stafrænni markaðssetningu. Búðu til 10 punkta lista yfir helstu aðferðir til að auka sýnileika lítils fyrirtækis á samfélagsmiðlum árið 2025.“ 2. Gefðu gervigreindinni hlutverk og samhengi Gervigreind les ekki hugsanir. Hún þarf hráefni til að vinna úr. Með því að gefa henni hlutverk og nákvæmt samhengi færðu svör sem eru sniðin að þínum þörfum. Gott: „Skrifaðu um fjármálalæsi.“ Betra: „Þú ert fjármálaráðgjafi. Skrifaðu stuttan og hvetjandi texta fyrir ungt fólk á Íslandi um mikilvægi þess að byrja snemma að spara. Nefndu þrjú hagnýt ráð.“ 3. Skilgreindu útkomuna Ekki láta gervigreindina ráða því hvernig hún skilar svarinu. Vertu nákvæm/ur með hvaða snið þú vilt fá. Þetta sparar þér tíma og tryggir að niðurstaðan sé strax nothæf. Dæmi: „Búðu til töflu sem sýnir helstu muninn á hlutafélagi og einkahlutafélagi. Hafðu dálka fyrir ábyrgð, hlutafé og skattlagningu.“ Ákall til þjóðarinnar Við erum þjóð þekkingar og nýsköpunar. Við megum ekki dragast aftur úr í þessari byltingu. Ég hvet alla nemendur, sama á hvaða aldri þeir eru, til að læra inn í gervigreindinni. Ég hvet alla foreldra til að kenna börnum sínum á þessa tækni af ábyrgð og með gagnrýninni hugsun. Fyrir þau sem glíma við áskoranir eins og ADHD, lesblindu eða skort á málskilningi getur gervigreindin verið byltingarkennt hjálpartæki sem jafnar leikvöllinn og opnar nýjar dyr að þekkingu. Þessi grein er unnin í gervigreind en ekki af gervigreind - á því er mikill munur. Höfundur er gervigreindar- og framtíðarfræðingur.
Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun
Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun
Er ekki bara best að sleppa hagræðingu þegar kemur að líðan barna og ungmenna? Bjarnveig Birta Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar
Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar
Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar
Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar
Skoðun Réttur brotinn á fötluðu fólki með fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Hvers vegna er RÚV eitt um að sýna í verki andstöðu okkar gegn þjóðarmorðinu á Gaza? Björn B. Björnsson skrifar
Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun
Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun
Er ekki bara best að sleppa hagræðingu þegar kemur að líðan barna og ungmenna? Bjarnveig Birta Bjarnadóttir Skoðun