Hvernig getur NATO verið, eða hafa verið, flott og fínt, en ESB slæmt? Ole Anton Bieltvedt skrifar 6. mars 2025 06:01 Það er eiginlega illskiljanlegt, þegar góðir menn og gegnir, skynsamir menn, tjá sig með þeim hætti, að Atlantshafsbandalagið, NATO, full aðild og þáttaka í starfi þess, sé flott mál og fínt, en full aðild að ESB slæmt eða ómögulegt áform, sem hafna beri. Það er nefnilega svo, að í grundvallaratriðum eru það nákvæmlega sömu bræðra- og vinaþjóðirnar okkar, sem standa að báðum þessum bandalögum. Í þeim skilningi er hér um nákvæmlega sama vina- og samstarfshópinn að ræða. Sömu vinirnir, sömu samherjarnir. Í báðum tilvikum eru skuldbindingar okkar miklar, við verðum um margt að fylgja sameiginlegri stefnu - m.a. leggja landið okkar til, ef þörf krefur - stefnu, sem við eigum þó fullan þátt í að móta hjá NATO, gætum líka átt hjá ESB, ef við værum þar inni, en á móti koma öryggi og margvíslegir kostir - fríðindi, tækifæri, gífurlegur markaðsaðgangur og réttindi - sem bæta hag okkar og velferð og vega miklu þyngra. Í NATO eru meðlimsríkin 32, og þau 4 evrópsku ríki, sem þar eru, en ekki í ESB, Albania, Svartfjallaland, Norður Makedónía og Tyrkland, eru með öllum krafti og öllum ráðum að reyna að komast inn í ESB líka. Í ESB eru nú 27 ríki, þar af 23 í NATO, og EES-ríkin Ísland og Noregur eru auðvitað líka í NATO. 25. Þetta er þessvegna mest sami félagsskapurinn. Hvert er svo hlutverk þessara tveggja bandalaga og hverjir eru kostirnir við aðild: - NATO gætir í stöðunni sameiginlegra varna, öryggis, sjálfstæðis og frelsis aðildarríkjanna - ESB gætir sameiginlegra mannréttinda í aðildarríkjunum - ESB gætir líka sameiginlegra efnahagsmála og velferðar þeirra - ESB gætir ennfremur öryggis fyrirtækja aðildarríkja, atvinnustarfsemi og almennings - ESB tryggir samkeppni, neytendarétt og neytendavernd í aðildarríkjunum (það hefur knúið fram sanngjörn símakjör fyrir alla ESB- og EES símanotendur, styrkt réttindi ferðamanna gagnvart flugfélögum og annarri ferðaþjónustu, tryggt neytendum sanngjörn þjónustugjöld banka, tryggt sameiginlega sjúkraþjónustu allra ESB og EES borgara o.s.frv.) - ESB gegnir forystuhlutverki í því, að tryggja þegnum aðildarríkjanna frelsi til orðs og æðis og mest mögulegt lýðræði í álfunni - ESB ver þegna aðildarríka gegn einokun og markaðsmisnotkun stórfyrirtækja og alþjóðlegra auðhringja - ESB er leiðandi afl í uppbyggingu menntunar og menningar í aðildarríkjunum - ESB leiðir tæknilega framþróun, innleiðingu stafrænna lausna og fjármögnun framtíðartækni í aðildarríkjunum - ESB gegnir algjöru forystuhlutverkir meðal aðildarríkjanna, hvað varðar umhverfisvernd og minnkun mengunar og eiturefna, spillingu lofts, láðs og lagar, eyðingu dýra, náttúru og skóglendis, ekki bara í Evrópu, heldur um allan heim. Nú er það auðvitað svo, að Bandaríkin og Kanada eru líka í NATO, án þess að vera í ESB. Náinn viðskipta- og samvinnusamningur, fríverzlunarsamningur, er hins vegar kominn á milli ESB og Kanada, sem tók 7 ár að fullgera. Þar eru tengsl orðin mjög náin, þó að haf sé á milli. Má nánast líta á Kanada sem auka-ESB-aðildarríki. Svipaður viðskipta- og samstarfssamningur var í burðaliðunum milli ESB og USA, með Obama sat þar við stjórnvölinn. Í því gerðist fátt í tíð Bidens, og nú er kominn þar annar maður við stjórnvölinn, sem ekki mun tengja og sameina, heildur rjúfa, kljúfa og spilla. Setja allt, sem var gott, í algjört uppnám. Í augum undirritaðs er hér á ferðinni makalaust fífl. Í raun er líklegt, að NATO muni standa uppi án BNA, áður en langt um líður. Þessi þróun og staða er endanleg staðfesting á þeirri þörf, að Evrópa, nú ESB og NATO, bæði bandalögin með höfuðstöðvar í Brüssel, verði að tryggja eigin evrópskar lausnir og framtíðarvelferð, hagsmuni og öryggi, þar sem augljóst er, að valdataka manns, eins og Donalds Trump, getur aftur átt sér stað í USA. Það er ekkert lengur á BNA að treysta! Þessi uppbygging evrópskrar varnar- og hernaðargetu er nú þegar hafin, og verður það ESB, sem mun leiða hana, ekki NATO. ESB hefur eigin fjárhag, eigin getu til fjármögnunar og uppbyggingu stórra framkvæmdasjóða, sem efnahagsbandalag, en NATO ekki. NATO hefur ekki eigin fjárhag, nema til síns stjórnunar/reksturs, en er að öðru leyti háð framlagi aðildarríkjanna með vopn, verjur, herafla varnarfjármuni. Von der Leyen var á dögunum að lýsa yfir því áformi framkvæmdastjórnar ESB, að byggja upp gífurlega sterkan sjóð, 500 milljarða Evra, til að efla og styrkja varnar- og hernaðargetu ESB-ríkjanna. Nýtt kanslaraefni í Þýzklandi, Friedrich Merz, og ný ríkisstjórn Þýzkalands ætla líka að taka risaskref, m.a. með því að fjárfesta 300 milljörðum Evra í uppbyggingu og styrkingu þýzka hersins. Til hliðar við það, er svo stefnt á að innleiða herskyldu í Þýzkalandi aftur. Það má minna á það hér, að lengi vel eftir seinni heimsstyrjöld var Þjóðverjum meinað, að byggja upp herstyrk. BNA, Bretland og Frakkar höfðu þar allir sínar eigin herstöðvar, um áratuga skeið, einmitt til að halda Þóðverjum niðri, og eru BNA enn með 4 herstöðvar þar. Þær munu væntanlega hverfa, verða lagðar niður, og er það vel. ESB verður því vaxandi kjarni Evrópu, hryggjarstykkið, í öllu tilliti, menningarlegu, viðskipta- og efnahagslegu og varnar- og hernaðarlegu, á komandi árum. NATO kynni að hverfa. T.a.m. Írland virðist skilja þetta nú þegar; er bara aðili að ESB, ekki að NATO. Það er mikilvægt, að allir hér, sem með þessi mál fara og þykjast nokkuð um þau vita, þó það sé ekki einhlítt, skilji þetta! Allir þeir, sem hafa verið hlynntir aðild okkar að NATO, þar sem við höfum fullan aðgang að umræðu og ákvörðunum, getum látið rödd okkar heyrast, ættu nú að styðja fulla aðild okkar að ESB, með sama hætti, en ávinningur okkar af fullri aðild þar er í raun ennþá eða langtum meiri og mikilvægari. Með fullri aðild, fengjum við 6 menn á Evrópuþingið og okkar eigin kommissar, ráðherra, af þá 28 í framkvæmdastjórninni, en allar aðildarþjóðirnar hafa bara einn ráðherra hver, líka Þjóðverjar, Frakkar og Ítalir. Ef við sendum svo góðan mann, eða konu (þó að þær séu auðvitað líka menn), til Brüssel, er ekki loku fyrir það skotið, að okkar fulltrúi gæti orðið forseti framkvæmdastjórnarinnar, á sama hátt og Jean-Claude Juncker, frá öðru smáríki, Lúxembúrg, var um langt árabil forseti og með honum á valdastóli Donald Tusk, frá Pólandi, sem heldur ekki er eitt af stærstu ESB-ríkjunum. Þar áður var José Manuel Barroso, frá Portugal, 10 milljón manna landi, forseti framkvæmdastjórnarinnar, og nú er forseti Evrópuþingsins frá smáríkinu Möltu, Roberta Metsola, en ESB velur ekki menn í valdastöður eftir stærð eða fjölmenni landanna, sem þeir koma frá, heldur eftir hæfileikum, kostum og getu einstaklingsins. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt NATO Evrópusambandið Öryggis- og varnarmál Mest lesið Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Bullandi hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir Skoðun Villa um fyrir bæjarbúum Vilhjálmur Árnason Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal Skoðun Vaxtastefna Seðlabankans – á kostnað launafólks Hilmar Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Villa um fyrir bæjarbúum Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Olíufyrirtækin vissu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Bullandi hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættulegustu tækin í umferðinni Eva Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvað myndi Sesselja segja? Hallbjörn V. Fríðhólm skrifar Skoðun Vaxtastefna Seðlabankans – á kostnað launafólks Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Suður-Íslendinga sögurnar Hans Birgisson skrifar Skoðun Íhlutun Bandaríkjanna í Venesúela: Auðlindaránið í heimsvaldastefnunni og hræsnin í „stríðinu gegn fíkniefnum“ Sæþór Benjamín Randalsson skrifar Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal skrifar Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal skrifar Skoðun Velkomin til Helvítis Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit við Ísland? Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Hækka launin þín þegar fasteignamatið á íbúðinni þinni hækkar? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Manneklan er víða Brynhildur Bolladóttir skrifar Skoðun Sótt að hagsmunum atvinnulausra Steinar Harðarson skrifar Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson skrifar Skoðun Launamunur kynjanna eykst – Hvar liggur ábyrgðin? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Þegar sannleikurinn verður fórnarlamb Davíð Bergmann skrifar Skoðun Gefum íslensku séns – að tala íslensku við alla Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Réttnefni: Viðbragð við upplýsingaóreiðu Jón Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Farsæl framfaraskref á Sólheimum Sigurjón Örn Þórsson skrifar Skoðun Austurland – þrælanýlenda Íslands Björn Ármann Ólafsson skrifar Sjá meira
Það er eiginlega illskiljanlegt, þegar góðir menn og gegnir, skynsamir menn, tjá sig með þeim hætti, að Atlantshafsbandalagið, NATO, full aðild og þáttaka í starfi þess, sé flott mál og fínt, en full aðild að ESB slæmt eða ómögulegt áform, sem hafna beri. Það er nefnilega svo, að í grundvallaratriðum eru það nákvæmlega sömu bræðra- og vinaþjóðirnar okkar, sem standa að báðum þessum bandalögum. Í þeim skilningi er hér um nákvæmlega sama vina- og samstarfshópinn að ræða. Sömu vinirnir, sömu samherjarnir. Í báðum tilvikum eru skuldbindingar okkar miklar, við verðum um margt að fylgja sameiginlegri stefnu - m.a. leggja landið okkar til, ef þörf krefur - stefnu, sem við eigum þó fullan þátt í að móta hjá NATO, gætum líka átt hjá ESB, ef við værum þar inni, en á móti koma öryggi og margvíslegir kostir - fríðindi, tækifæri, gífurlegur markaðsaðgangur og réttindi - sem bæta hag okkar og velferð og vega miklu þyngra. Í NATO eru meðlimsríkin 32, og þau 4 evrópsku ríki, sem þar eru, en ekki í ESB, Albania, Svartfjallaland, Norður Makedónía og Tyrkland, eru með öllum krafti og öllum ráðum að reyna að komast inn í ESB líka. Í ESB eru nú 27 ríki, þar af 23 í NATO, og EES-ríkin Ísland og Noregur eru auðvitað líka í NATO. 25. Þetta er þessvegna mest sami félagsskapurinn. Hvert er svo hlutverk þessara tveggja bandalaga og hverjir eru kostirnir við aðild: - NATO gætir í stöðunni sameiginlegra varna, öryggis, sjálfstæðis og frelsis aðildarríkjanna - ESB gætir sameiginlegra mannréttinda í aðildarríkjunum - ESB gætir líka sameiginlegra efnahagsmála og velferðar þeirra - ESB gætir ennfremur öryggis fyrirtækja aðildarríkja, atvinnustarfsemi og almennings - ESB tryggir samkeppni, neytendarétt og neytendavernd í aðildarríkjunum (það hefur knúið fram sanngjörn símakjör fyrir alla ESB- og EES símanotendur, styrkt réttindi ferðamanna gagnvart flugfélögum og annarri ferðaþjónustu, tryggt neytendum sanngjörn þjónustugjöld banka, tryggt sameiginlega sjúkraþjónustu allra ESB og EES borgara o.s.frv.) - ESB gegnir forystuhlutverki í því, að tryggja þegnum aðildarríkjanna frelsi til orðs og æðis og mest mögulegt lýðræði í álfunni - ESB ver þegna aðildarríka gegn einokun og markaðsmisnotkun stórfyrirtækja og alþjóðlegra auðhringja - ESB er leiðandi afl í uppbyggingu menntunar og menningar í aðildarríkjunum - ESB leiðir tæknilega framþróun, innleiðingu stafrænna lausna og fjármögnun framtíðartækni í aðildarríkjunum - ESB gegnir algjöru forystuhlutverkir meðal aðildarríkjanna, hvað varðar umhverfisvernd og minnkun mengunar og eiturefna, spillingu lofts, láðs og lagar, eyðingu dýra, náttúru og skóglendis, ekki bara í Evrópu, heldur um allan heim. Nú er það auðvitað svo, að Bandaríkin og Kanada eru líka í NATO, án þess að vera í ESB. Náinn viðskipta- og samvinnusamningur, fríverzlunarsamningur, er hins vegar kominn á milli ESB og Kanada, sem tók 7 ár að fullgera. Þar eru tengsl orðin mjög náin, þó að haf sé á milli. Má nánast líta á Kanada sem auka-ESB-aðildarríki. Svipaður viðskipta- og samstarfssamningur var í burðaliðunum milli ESB og USA, með Obama sat þar við stjórnvölinn. Í því gerðist fátt í tíð Bidens, og nú er kominn þar annar maður við stjórnvölinn, sem ekki mun tengja og sameina, heildur rjúfa, kljúfa og spilla. Setja allt, sem var gott, í algjört uppnám. Í augum undirritaðs er hér á ferðinni makalaust fífl. Í raun er líklegt, að NATO muni standa uppi án BNA, áður en langt um líður. Þessi þróun og staða er endanleg staðfesting á þeirri þörf, að Evrópa, nú ESB og NATO, bæði bandalögin með höfuðstöðvar í Brüssel, verði að tryggja eigin evrópskar lausnir og framtíðarvelferð, hagsmuni og öryggi, þar sem augljóst er, að valdataka manns, eins og Donalds Trump, getur aftur átt sér stað í USA. Það er ekkert lengur á BNA að treysta! Þessi uppbygging evrópskrar varnar- og hernaðargetu er nú þegar hafin, og verður það ESB, sem mun leiða hana, ekki NATO. ESB hefur eigin fjárhag, eigin getu til fjármögnunar og uppbyggingu stórra framkvæmdasjóða, sem efnahagsbandalag, en NATO ekki. NATO hefur ekki eigin fjárhag, nema til síns stjórnunar/reksturs, en er að öðru leyti háð framlagi aðildarríkjanna með vopn, verjur, herafla varnarfjármuni. Von der Leyen var á dögunum að lýsa yfir því áformi framkvæmdastjórnar ESB, að byggja upp gífurlega sterkan sjóð, 500 milljarða Evra, til að efla og styrkja varnar- og hernaðargetu ESB-ríkjanna. Nýtt kanslaraefni í Þýzklandi, Friedrich Merz, og ný ríkisstjórn Þýzkalands ætla líka að taka risaskref, m.a. með því að fjárfesta 300 milljörðum Evra í uppbyggingu og styrkingu þýzka hersins. Til hliðar við það, er svo stefnt á að innleiða herskyldu í Þýzkalandi aftur. Það má minna á það hér, að lengi vel eftir seinni heimsstyrjöld var Þjóðverjum meinað, að byggja upp herstyrk. BNA, Bretland og Frakkar höfðu þar allir sínar eigin herstöðvar, um áratuga skeið, einmitt til að halda Þóðverjum niðri, og eru BNA enn með 4 herstöðvar þar. Þær munu væntanlega hverfa, verða lagðar niður, og er það vel. ESB verður því vaxandi kjarni Evrópu, hryggjarstykkið, í öllu tilliti, menningarlegu, viðskipta- og efnahagslegu og varnar- og hernaðarlegu, á komandi árum. NATO kynni að hverfa. T.a.m. Írland virðist skilja þetta nú þegar; er bara aðili að ESB, ekki að NATO. Það er mikilvægt, að allir hér, sem með þessi mál fara og þykjast nokkuð um þau vita, þó það sé ekki einhlítt, skilji þetta! Allir þeir, sem hafa verið hlynntir aðild okkar að NATO, þar sem við höfum fullan aðgang að umræðu og ákvörðunum, getum látið rödd okkar heyrast, ættu nú að styðja fulla aðild okkar að ESB, með sama hætti, en ávinningur okkar af fullri aðild þar er í raun ennþá eða langtum meiri og mikilvægari. Með fullri aðild, fengjum við 6 menn á Evrópuþingið og okkar eigin kommissar, ráðherra, af þá 28 í framkvæmdastjórninni, en allar aðildarþjóðirnar hafa bara einn ráðherra hver, líka Þjóðverjar, Frakkar og Ítalir. Ef við sendum svo góðan mann, eða konu (þó að þær séu auðvitað líka menn), til Brüssel, er ekki loku fyrir það skotið, að okkar fulltrúi gæti orðið forseti framkvæmdastjórnarinnar, á sama hátt og Jean-Claude Juncker, frá öðru smáríki, Lúxembúrg, var um langt árabil forseti og með honum á valdastóli Donald Tusk, frá Pólandi, sem heldur ekki er eitt af stærstu ESB-ríkjunum. Þar áður var José Manuel Barroso, frá Portugal, 10 milljón manna landi, forseti framkvæmdastjórnarinnar, og nú er forseti Evrópuþingsins frá smáríkinu Möltu, Roberta Metsola, en ESB velur ekki menn í valdastöður eftir stærð eða fjölmenni landanna, sem þeir koma frá, heldur eftir hæfileikum, kostum og getu einstaklingsins. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson skrifar
Skoðun Íhlutun Bandaríkjanna í Venesúela: Auðlindaránið í heimsvaldastefnunni og hræsnin í „stríðinu gegn fíkniefnum“ Sæþór Benjamín Randalsson skrifar
Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal skrifar
Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal skrifar
Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa skrifar
Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson skrifar