Er þetta gott plan í heilbrigðismálum? Jón Ívar Einarsson skrifar 27. nóvember 2024 17:10 Samfylkingin segist vera með „plan“ í heilbrigðismálum. Þegar rýnt er í planið er ýmislegt sem stingur í augun, en eitt af því er að samfylkingin stefnir að aukinni miðstýringu þegar kemur að veitingu heilbrigðisþjónustu, eða eins og þau orða það „veitum sjúkrahúsum aukið svigrúm til að ákveða hvernig þau vinna með einkarekstri“. Svo segir „aukið svigrúm og aukin ábyrgð sjúkrahúsa: Þau taki sjálf ákvarðanir um útboð til einkarekstrar“. Með öðrum orðum þá vill samfylkingin að sjúkrahúsin miðstýri hvaða verk eiga heima utan sjúkrahúsa. Þetta er afleitt plan. Aðalástæðurnar eru tvær. Tökum dæmi af einstaklingi sem þarf á aðgerð að halda. Viðkomandi þarf þá fyrst að fara í skoðun hjá Landspítala eða öðru sjúkrahúsi og þeir læknar að meta hvort þörf sé á aðgerð. Ef sjúkrahúslæknar ákveða svo að útvista aðgerðinni þá þarf viðkomandi sjúklingur aftur að koma í skoðun hjá viðkomandi lækni út í bæ. Þetta er vegna þess að læknisfræði eru ófullkomin vísindi og læknar ekki alltaf sammála um hvort og hvernig aðgerð er nauðsynleg. Þetta fyrirkomulag myndi því valda tvíverknaði og þvælingi sjúklinga í kerfinu ásamt aukinni bið. Hin ástæðan er að aðgerðir sem eru gerðar utan sjúkrahúsa eru að jafnaði ódýrari en aðgerðir sem eru gerðar innan sjúkrahúsa. Þetta kemur ekki á óvart þar sem háskólasjúkrahús hafa mun stærri yfirbyggingu og þurfa líka að sinna bráðaþjónustu og sérhæfðri þjónustu eins og t.d. gjörgæslusjúklingum og hjartaskurðlækningum. Sem dæmi má nefna að í nýlegu svari heilbrigðismálaráðuneytis um kostnað vegna aðgerða við endómetríósu kom fram að meðalkostnaður aðgerða á Landspítala án útlaga var 1.448.754 krónur, en meðalkostnaður sambærilegra aðgerða á Klíníkinni var hins vegar 887.500 krónur. Í aðgerðum Klíníkurinnar eru m.a. talin með legnám, aðgerðir við endómetríósu sem er innvaxin í ristil og aðgerðir sem aðrar stofnanir á Íslandi réðu ekki við að framkvæma. Innlögn á legudeild Klíníkurinnar var líka innifalin. Þannig er varlega áætlað um sambærilegar aðgerðir að ræða og sparnaður kaupanda þjónustununnar er yfir 100 milljónir árlega bara fyrir þennan aðgerðarflokk. Mun betra plan væri að skilgreina betur ábendingar og gæðastaðla aðgerða og annarar heilbrigðisþjónustu. Það er mjög mikilvægt að kaupandi þjónustunnar geti gengið að því sem vísu að gæðin séu góð m.t.t. árangurs og fylgikvilla og að ábendingar fyrir aðgerð séu viðeigandi, enda er sjaldgæf en þekkt skuggahlið einkarekinnar þjónustu að verið sé að gera inngrip án þess að tilefni sé til. Það vantar talsvert upp á að eftirlit með gæðum og viðeigandi ábendingum fyrir aðgerðum eigi sér stað, bæði í opinbera kerfinu og hjá einkaaðilum. Við þurfum því að efla Sjúkratryggingar til þessa verkefnis. Með því að að efla getu Sjúkratrygginga til að bjóða út heilbrigðisþjónustu myndi ríkið fá mun hægstæðari kjör og spara þannig hundruðir milljóna árlega. Sjúklingar myndu jafnframt fá skjóta þjónustu án tillit til efnahags sem hefur líka gríðarlega þjóðhagslega hagkvæm áhrif vegna minna vinnutaps og aukinna lífsgæða. Að sjálfsögðu þarf að efla Landspítala og aðrar ríkisstofnanir til að þær séu betur í stakk búnar til að sinna erfiðustu tilfellunum. Það á að vera meginhlutverk Landspítala og við viljum öll að sú þjónusta sé leyst vel af hendi. Innleiðing DRG kerfis og þjónustutengdrar þjónustu heilbrigðisstofnana gefur tækifæri til að ríkisstofnanir og einkaaðilar bjóði í einstaka þjónustu og aðgerðarliði. Mikilvægt er að líka að viðhalda kennslu nema í heilbrigðisfræðum og er mikill vilji og geta hjá einkaaðilum til að sinna því hlutverki. Læknar hjá einkaaðilum sinna nú þegar kennslu læknanema við Háskóla Íslands og er ekkert því til fyrirstöðu að efla þann hluta starfsins. Loks hefur verið talað um áhyggjur ríkisstofnana að einkaaðilar taki frá þeim starfsfólk, en það er einmitt af hinu góða að heilbrigðisstarfsfólk hafi val um vinnustað því þá batna líklega kjör þessa starfsfólks sem leiðir af sér meiri afköst og starfsánægju. Plan Samfylkingar um aukna miðstýringu í heilbrigðiskerfinu er afleitt. Þeir sem vilja forðast það er bent á að velja eitthvað annað í kjörkassanum nú á laugardaginn. Við í Miðflokknum erum í öllu falli reiðubúin til að ganga hratt og örugglega til verks og skynsamra ákvarðana í þessum málum sem öðrum. Spennandi kosningar eru í nánd og útkoma þeirra getur haft mikil áfrif á velferð okkar allra, vona að sem flestir sjái sér fært að mæta og greiða sitt atkvæði. Höfundur er læknir og skipar 5. sæti á lista Miðflokksins í Reykjavík Norður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Miðflokkurinn Mest lesið Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Samfylkingin segist vera með „plan“ í heilbrigðismálum. Þegar rýnt er í planið er ýmislegt sem stingur í augun, en eitt af því er að samfylkingin stefnir að aukinni miðstýringu þegar kemur að veitingu heilbrigðisþjónustu, eða eins og þau orða það „veitum sjúkrahúsum aukið svigrúm til að ákveða hvernig þau vinna með einkarekstri“. Svo segir „aukið svigrúm og aukin ábyrgð sjúkrahúsa: Þau taki sjálf ákvarðanir um útboð til einkarekstrar“. Með öðrum orðum þá vill samfylkingin að sjúkrahúsin miðstýri hvaða verk eiga heima utan sjúkrahúsa. Þetta er afleitt plan. Aðalástæðurnar eru tvær. Tökum dæmi af einstaklingi sem þarf á aðgerð að halda. Viðkomandi þarf þá fyrst að fara í skoðun hjá Landspítala eða öðru sjúkrahúsi og þeir læknar að meta hvort þörf sé á aðgerð. Ef sjúkrahúslæknar ákveða svo að útvista aðgerðinni þá þarf viðkomandi sjúklingur aftur að koma í skoðun hjá viðkomandi lækni út í bæ. Þetta er vegna þess að læknisfræði eru ófullkomin vísindi og læknar ekki alltaf sammála um hvort og hvernig aðgerð er nauðsynleg. Þetta fyrirkomulag myndi því valda tvíverknaði og þvælingi sjúklinga í kerfinu ásamt aukinni bið. Hin ástæðan er að aðgerðir sem eru gerðar utan sjúkrahúsa eru að jafnaði ódýrari en aðgerðir sem eru gerðar innan sjúkrahúsa. Þetta kemur ekki á óvart þar sem háskólasjúkrahús hafa mun stærri yfirbyggingu og þurfa líka að sinna bráðaþjónustu og sérhæfðri þjónustu eins og t.d. gjörgæslusjúklingum og hjartaskurðlækningum. Sem dæmi má nefna að í nýlegu svari heilbrigðismálaráðuneytis um kostnað vegna aðgerða við endómetríósu kom fram að meðalkostnaður aðgerða á Landspítala án útlaga var 1.448.754 krónur, en meðalkostnaður sambærilegra aðgerða á Klíníkinni var hins vegar 887.500 krónur. Í aðgerðum Klíníkurinnar eru m.a. talin með legnám, aðgerðir við endómetríósu sem er innvaxin í ristil og aðgerðir sem aðrar stofnanir á Íslandi réðu ekki við að framkvæma. Innlögn á legudeild Klíníkurinnar var líka innifalin. Þannig er varlega áætlað um sambærilegar aðgerðir að ræða og sparnaður kaupanda þjónustununnar er yfir 100 milljónir árlega bara fyrir þennan aðgerðarflokk. Mun betra plan væri að skilgreina betur ábendingar og gæðastaðla aðgerða og annarar heilbrigðisþjónustu. Það er mjög mikilvægt að kaupandi þjónustunnar geti gengið að því sem vísu að gæðin séu góð m.t.t. árangurs og fylgikvilla og að ábendingar fyrir aðgerð séu viðeigandi, enda er sjaldgæf en þekkt skuggahlið einkarekinnar þjónustu að verið sé að gera inngrip án þess að tilefni sé til. Það vantar talsvert upp á að eftirlit með gæðum og viðeigandi ábendingum fyrir aðgerðum eigi sér stað, bæði í opinbera kerfinu og hjá einkaaðilum. Við þurfum því að efla Sjúkratryggingar til þessa verkefnis. Með því að að efla getu Sjúkratrygginga til að bjóða út heilbrigðisþjónustu myndi ríkið fá mun hægstæðari kjör og spara þannig hundruðir milljóna árlega. Sjúklingar myndu jafnframt fá skjóta þjónustu án tillit til efnahags sem hefur líka gríðarlega þjóðhagslega hagkvæm áhrif vegna minna vinnutaps og aukinna lífsgæða. Að sjálfsögðu þarf að efla Landspítala og aðrar ríkisstofnanir til að þær séu betur í stakk búnar til að sinna erfiðustu tilfellunum. Það á að vera meginhlutverk Landspítala og við viljum öll að sú þjónusta sé leyst vel af hendi. Innleiðing DRG kerfis og þjónustutengdrar þjónustu heilbrigðisstofnana gefur tækifæri til að ríkisstofnanir og einkaaðilar bjóði í einstaka þjónustu og aðgerðarliði. Mikilvægt er að líka að viðhalda kennslu nema í heilbrigðisfræðum og er mikill vilji og geta hjá einkaaðilum til að sinna því hlutverki. Læknar hjá einkaaðilum sinna nú þegar kennslu læknanema við Háskóla Íslands og er ekkert því til fyrirstöðu að efla þann hluta starfsins. Loks hefur verið talað um áhyggjur ríkisstofnana að einkaaðilar taki frá þeim starfsfólk, en það er einmitt af hinu góða að heilbrigðisstarfsfólk hafi val um vinnustað því þá batna líklega kjör þessa starfsfólks sem leiðir af sér meiri afköst og starfsánægju. Plan Samfylkingar um aukna miðstýringu í heilbrigðiskerfinu er afleitt. Þeir sem vilja forðast það er bent á að velja eitthvað annað í kjörkassanum nú á laugardaginn. Við í Miðflokknum erum í öllu falli reiðubúin til að ganga hratt og örugglega til verks og skynsamra ákvarðana í þessum málum sem öðrum. Spennandi kosningar eru í nánd og útkoma þeirra getur haft mikil áfrif á velferð okkar allra, vona að sem flestir sjái sér fært að mæta og greiða sitt atkvæði. Höfundur er læknir og skipar 5. sæti á lista Miðflokksins í Reykjavík Norður.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar