Stöndum saman um velferð því örorka fer ekki í manngreinarálit María Pétursdóttir skrifar 27. nóvember 2024 09:20 Ég fékk bréf frá Tryggingastofnun á dögunum. Bréf sem margir örorkulífeyrisþegar þekkja. Bréf sem segir að heimilisuppbótin mín falli niður á þeim forsendum að það búi ungmenni yfir 18 ára aldri á heimili mínu. Ungmennið mitt var raunar búið að sækja um skólastyrk sem á að vera möguleiki til tuttugu og fimm ára aldurs ef námsmaðurinn býr heima en sú umsókn þurfti að fara í gegnum Sýslumann og sýslumaður tekur sér nokkra mánuði til að fara yfir málið. Í millitíðinni megum við mæðginin éta það sem úti frýs og verða af tæpum 90 þúsund krónum. Og núna verðum við af tæpum 70 þúsund krónum til viðbótar sem er heimilisuppbótin. Það munar um 150-60 þúsund krónur þegar maður rekur húsnæði og heldur uppi ungmenni í námi. En núna klóra ég mér í hausnum vanmáttug í tilraun til að finna út úr því hvernig ég eigi að lifa af 245 þúsund krónunum sem ég fæ frá TR um mánaðamótin. Hvernig á fólk að fara að því að lifa af svona upphæðum þegar húsaleiga og afborganir af húsnæði er orðið hærra en framfærslan sjálf. Þegar matarinnkaupin eru orðin hærri en helmingur ráðstöfunarupphæðarinnar. Þetta er dæmi sem gengur ekki upp. Það segir sig sjálft að fötluð manneskja með þessa innkomu sem þyrfti kannski nauðsynlega að sinna heilsu sinni með því að stunda líkamsrækt, fara til sálfræðings, í sjúkraþjálfun eða leita til læknis þarf eflaust að neita sér um bæði þjálfun og læknisaðstoð vegna kostnaðar. Þá höfum við örorkulífeyrisþegar einnig verið svipt lyfjastyrk svo við sem þurfum að taka mikið af nauðsynlegum lyfjum þurfum jafnvel stundum að vera án þeirra ef við höfum ekki ráð á að leysa þau út. Þessi staða meðal öryrkja er sannreynda í könnunum Vörðu undanfarin ár ásamt þeirri staðreynd að þriðjungur örorkulífeyrisþegar býr við sárafátækt. Þrátt fyrir okkar sárafátækt finnst yfirvöldum mjög mikilvægt að við séum með greiðsluvitund. Að við séum meðvituðu um hvað við kostum samfélagið. Hvers vegna skyldi það vera og hvað skyldi það gera fyrir sjálfsmynd okkar með tímanum. Við verðum sennilega sífellt stoltari af því að vera óvinnufær á framfæri hins opinbera. Eða hvað? Eða eru greiðsluvitundarkerfin kannski bara mannskemmandi? Nú nýlega var samþykkt á alþingi kerfisbreyting á örorkulifeyriskerfinu. Við vitum ekki fyllilega til hvers þessi kerfisbreyting mun leiða í raun en það er með hreinum ólíkindum að þingmenn hafi samþykkt frumvarp um örorku sem ekki var almennilega útfært. Enginn veit ennþá hvernig örorka verður metin í framtíðinni. Við vitum það hins vegar að eina forsendan fyrir því að lagt var af stað í þá vegferð var til að spara í velferðarkerfinu. Fækka öryrkjum. Það væri auðvitað frábært ef hægt væri að fækka öryrkjum með því að útrýma sjúkdómum en því miður er það ekki áherslan hér. Það hefur raunar þegar tekist að fækka öryrkjum með þessari kerfisbreytingu en við vitum samt að það táknar bara tilfærsa fólks á milli kerfa. Fólk sem hefði kannski fengið örorku áður, þarf að vera í endurhæfingu árum saman og er svo kastað út á guð og gaddinn með synjun, þrátt fyrir það að endurhæfing hafi að fullu verið reynd. Það endar á fjárhagsaðstoð sveitarfélaganna sem er lægsta framfærsla sem hægt er að hafa á Íslandi. Sósíalistaflokkurinn styður ekki þessa aðferðarfræði yfirvalda að hola velferðarkerfið svona að innan og kippa fótunum undan veiku fólki. Við vitum nefnilega að velferð er borgar sig til lengri tíma litið. Ef yfirvöld hugsa vel um fólk þá hugsar fólk vel um hvort annað. Og ef fólk hefur tækifæri til að sinna sér, verður heilsan betri og þörf fyrir inngrip lækna seinna ólíklegri. Sama sagan er að segja um framfærsluna sjálfa. Við viljum að velferðarráðuneytið setji fram viðmið um lágmarksframfærslu sem er uppfærð títt og reglulega. Greiðslur til fatlaðs fólks fari aldrei undir slík viðmið. Við viljum hækka persónuafsláttinn svo ekki sé tekinn skattur af smá aurum og við viljum einfalt og gott kerfi þar sem skerðingar heyra sögunni til. Skattkerfið okkar er er tekjujöfnunartæki en á ekki að vera notað til að margskatta fátækt fólk. Við þurfum að skapa eðlilegt jafnvægi á milli tekna og útgjalda í stað þess að safna upp innviðaskuldum hér og þar í velferðarkerfinu okkar. Við höfum mun meiri tækifæri til að skapa tekjur í ríkissjóð heldur en stjórnvöld hafa haldið fram og við eigum ekki að leggja það á fatlað fólk að vera fólkið með breiðu bökin. Við erum vissulega sterk og við erum stór hópur svo með samstöðunni eigum við að hafna því að vera skammtað lúsalaunum og sköttuð í drasl. Við erum allskonar fólk sem höfum í flestum tilfellum unnið megnið af okkar starfsaldri og greitt skatta til þessa samfélags. Samfélaginu ber að standa við þau loforð að við séum velferðarsamfélag sem haldi úti öryggisneti þegar við hrösum. Það geta allir hrasað. Það geta allir veikst. Það geta allir orðið fyrir örorku. Sósíalistar kjósa velferð og jöfnuð enda sannur vinstri valkostur að kjósa Sósíalistaflokkinn.Stöndum saman um velferðarsamfélag og kærleikshagkerfi. Kjósum XJ Höfundur skipar 2. sæti Sósíalistaflokks Íslands í RVK norður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Sósíalistaflokkurinn Mest lesið Frá lögreglunni yfir á geðdeildina Sigurður Árni Reynisson Skoðun Halldór 11.10.2025 Halldór Rannsókn lögreglunnar í Keflavík á Geirfinnsmálinu Valtýr Sigurðsson Skoðun Er Vegagerðin við völd á Íslandi? Gauti Kristmannsson,Lilja S. Jónsdóttir Skoðun Heimsveldið má vera evrópskt Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Lukkudagar lífsins er Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Laxness, Njáll og Egill við góða heilsu í FÁ! Helgi Sæmundur Helgason Skoðun Hvað á Selfoss sameiginlegt með Róm, Berlín, Prag og París? Axel Sigurðsson Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun „Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Er Vegagerðin við völd á Íslandi? Gauti Kristmannsson,Lilja S. Jónsdóttir skrifar Skoðun Rannsókn lögreglunnar í Keflavík á Geirfinnsmálinu Valtýr Sigurðsson skrifar Skoðun Frá lögreglunni yfir á geðdeildina Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Lukkudagar lífsins er Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Framtíðin samkvæmt Geoffrey Hinton: Gervigreindin er að læra að sjá heiminn eins og við Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Heimsveldið má vera evrópskt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Laxness, Njáll og Egill við góða heilsu í FÁ! Helgi Sæmundur Helgason skrifar Skoðun Hvað á Selfoss sameiginlegt með Róm, Berlín, Prag og París? Axel Sigurðsson skrifar Skoðun „Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Getur fólk með gigt látið drauma sína rætast? Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Sjá meira
Ég fékk bréf frá Tryggingastofnun á dögunum. Bréf sem margir örorkulífeyrisþegar þekkja. Bréf sem segir að heimilisuppbótin mín falli niður á þeim forsendum að það búi ungmenni yfir 18 ára aldri á heimili mínu. Ungmennið mitt var raunar búið að sækja um skólastyrk sem á að vera möguleiki til tuttugu og fimm ára aldurs ef námsmaðurinn býr heima en sú umsókn þurfti að fara í gegnum Sýslumann og sýslumaður tekur sér nokkra mánuði til að fara yfir málið. Í millitíðinni megum við mæðginin éta það sem úti frýs og verða af tæpum 90 þúsund krónum. Og núna verðum við af tæpum 70 þúsund krónum til viðbótar sem er heimilisuppbótin. Það munar um 150-60 þúsund krónur þegar maður rekur húsnæði og heldur uppi ungmenni í námi. En núna klóra ég mér í hausnum vanmáttug í tilraun til að finna út úr því hvernig ég eigi að lifa af 245 þúsund krónunum sem ég fæ frá TR um mánaðamótin. Hvernig á fólk að fara að því að lifa af svona upphæðum þegar húsaleiga og afborganir af húsnæði er orðið hærra en framfærslan sjálf. Þegar matarinnkaupin eru orðin hærri en helmingur ráðstöfunarupphæðarinnar. Þetta er dæmi sem gengur ekki upp. Það segir sig sjálft að fötluð manneskja með þessa innkomu sem þyrfti kannski nauðsynlega að sinna heilsu sinni með því að stunda líkamsrækt, fara til sálfræðings, í sjúkraþjálfun eða leita til læknis þarf eflaust að neita sér um bæði þjálfun og læknisaðstoð vegna kostnaðar. Þá höfum við örorkulífeyrisþegar einnig verið svipt lyfjastyrk svo við sem þurfum að taka mikið af nauðsynlegum lyfjum þurfum jafnvel stundum að vera án þeirra ef við höfum ekki ráð á að leysa þau út. Þessi staða meðal öryrkja er sannreynda í könnunum Vörðu undanfarin ár ásamt þeirri staðreynd að þriðjungur örorkulífeyrisþegar býr við sárafátækt. Þrátt fyrir okkar sárafátækt finnst yfirvöldum mjög mikilvægt að við séum með greiðsluvitund. Að við séum meðvituðu um hvað við kostum samfélagið. Hvers vegna skyldi það vera og hvað skyldi það gera fyrir sjálfsmynd okkar með tímanum. Við verðum sennilega sífellt stoltari af því að vera óvinnufær á framfæri hins opinbera. Eða hvað? Eða eru greiðsluvitundarkerfin kannski bara mannskemmandi? Nú nýlega var samþykkt á alþingi kerfisbreyting á örorkulifeyriskerfinu. Við vitum ekki fyllilega til hvers þessi kerfisbreyting mun leiða í raun en það er með hreinum ólíkindum að þingmenn hafi samþykkt frumvarp um örorku sem ekki var almennilega útfært. Enginn veit ennþá hvernig örorka verður metin í framtíðinni. Við vitum það hins vegar að eina forsendan fyrir því að lagt var af stað í þá vegferð var til að spara í velferðarkerfinu. Fækka öryrkjum. Það væri auðvitað frábært ef hægt væri að fækka öryrkjum með því að útrýma sjúkdómum en því miður er það ekki áherslan hér. Það hefur raunar þegar tekist að fækka öryrkjum með þessari kerfisbreytingu en við vitum samt að það táknar bara tilfærsa fólks á milli kerfa. Fólk sem hefði kannski fengið örorku áður, þarf að vera í endurhæfingu árum saman og er svo kastað út á guð og gaddinn með synjun, þrátt fyrir það að endurhæfing hafi að fullu verið reynd. Það endar á fjárhagsaðstoð sveitarfélaganna sem er lægsta framfærsla sem hægt er að hafa á Íslandi. Sósíalistaflokkurinn styður ekki þessa aðferðarfræði yfirvalda að hola velferðarkerfið svona að innan og kippa fótunum undan veiku fólki. Við vitum nefnilega að velferð er borgar sig til lengri tíma litið. Ef yfirvöld hugsa vel um fólk þá hugsar fólk vel um hvort annað. Og ef fólk hefur tækifæri til að sinna sér, verður heilsan betri og þörf fyrir inngrip lækna seinna ólíklegri. Sama sagan er að segja um framfærsluna sjálfa. Við viljum að velferðarráðuneytið setji fram viðmið um lágmarksframfærslu sem er uppfærð títt og reglulega. Greiðslur til fatlaðs fólks fari aldrei undir slík viðmið. Við viljum hækka persónuafsláttinn svo ekki sé tekinn skattur af smá aurum og við viljum einfalt og gott kerfi þar sem skerðingar heyra sögunni til. Skattkerfið okkar er er tekjujöfnunartæki en á ekki að vera notað til að margskatta fátækt fólk. Við þurfum að skapa eðlilegt jafnvægi á milli tekna og útgjalda í stað þess að safna upp innviðaskuldum hér og þar í velferðarkerfinu okkar. Við höfum mun meiri tækifæri til að skapa tekjur í ríkissjóð heldur en stjórnvöld hafa haldið fram og við eigum ekki að leggja það á fatlað fólk að vera fólkið með breiðu bökin. Við erum vissulega sterk og við erum stór hópur svo með samstöðunni eigum við að hafna því að vera skammtað lúsalaunum og sköttuð í drasl. Við erum allskonar fólk sem höfum í flestum tilfellum unnið megnið af okkar starfsaldri og greitt skatta til þessa samfélags. Samfélaginu ber að standa við þau loforð að við séum velferðarsamfélag sem haldi úti öryggisneti þegar við hrösum. Það geta allir hrasað. Það geta allir veikst. Það geta allir orðið fyrir örorku. Sósíalistar kjósa velferð og jöfnuð enda sannur vinstri valkostur að kjósa Sósíalistaflokkinn.Stöndum saman um velferðarsamfélag og kærleikshagkerfi. Kjósum XJ Höfundur skipar 2. sæti Sósíalistaflokks Íslands í RVK norður.
„Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Skoðun Framtíðin samkvæmt Geoffrey Hinton: Gervigreindin er að læra að sjá heiminn eins og við Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun „Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
„Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun