Kennarar á krossgötum Karen Dögg Úlfarsdóttir Braun skrifar 19. nóvember 2024 10:45 Það má sjá hversu lítil virðing er borin fyrir kennurum með því að horfa á stórskotaárás Telmu Tómasson á Magnús Þór Jónsson, formann Kennarasambands Íslands, í kvöldfréttum Stöðvar 2 þann 17. nóvember 2024. Þar kom fréttakonan skýrt fram með andúð og heift; andlit fagmennskunnar féll fyrir ómálefnalegum persónulegum skotum og dónaskap. Maður gæti haldið að hún ætti persónulegra hagsmuna að gæta í þessu máli. Ef svo er, þá er það mér torskilið af hverju þessi tiltekna fréttakona fékk veiðileyfi á formanninn – sérstaklega í ljósi þess að í ritstjórnarstefnu fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar kveður skýrt á um að: Siðir og venjur: Starfsmenn skulu sýna öllum þeim sem þeir ræða við starfs síns vegna virðingu og kurteisi. Hlutlægni, hlutleysi og leiðréttingar: Fréttamenn skulu gæta í hvívetna hlutlægni og sanngirni í fréttaflutningi. Að sýna viðmælendum virðingu og kurteisi er grunnregla í fagmennsku fjölmiðla. Þegar fréttamaður notar ómálefnaleg eða persónuleg skot brýtur það gegn þessum grundvallarreglum. Slík hegðun getur grafið undan trausti á fjölmiðlinum og valdið óþarfa skaða á viðkomandi einstaklingi – eins og ég tel að hafi gerst hér. Orðspor Telmu hefur skaðast eftir þessa ómálefnalegu árás. Hlutlægni í fréttaflutningi þýðir að skýra frá staðreyndum án þess að láta eigin skoðanir eða fordóma lita fréttina. Ef andúð og heift komu fram í framgöngu fréttamannsins, bendir það til brots á hlutleysi. Slíkt er í andstöðu við þær kröfur sem gerðar eru til fjölmiðla um sanngirni og jafnvægi í umfjöllun sinni. Kennarastarfið á krossgötum Kennarastarfið stendur á krossgötum. Á öllum skólastigum fækkar kennurum, og virðingarleysið sem þeir mæta dag eftir dag hefur áhrif langt umfram starfið sjálft. Við sem höfum lagt líf okkar í þetta mikilvæga starf höfum árum saman staðið vörð um hagsmuni barna og ungmenna, þrátt fyrir ómannlegt álag og ófullnægjandi stuðning. En hvar er virðingin? Hvar er viljinn til að standa við gefin loforð og tryggja fagmennsku í skólastarfi til framtíðar? Við höfum sýnt ótrúlegt langlundargeð sem nú virðist hafa verið mistúlkað sem veikleiki. Því miður er staðan sú að þeir sem halda um stjórnartaumana – hvort sem það er á sveitarstjórnarstigi, hjá ríkisvaldinu eða í fjölmiðlum – virðast telja að hægt sé að ganga endalaust á fagmennsku kennara án þess að bjóða neitt í staðinn. Það er grafalvarlegt mál. Ef ekkert breytist er hætt við að skólastarf verði að miklu leyti mannað af ófaglærðu (þó yndislegu) fólki. Það myndi óhjákvæmilega draga úr faglegum kröfum sem núverandi kennarar hafa lagt sig fram við að viðhalda og þróa. Það er ekki léttvæg skylda sem kennarar axla. Við snertum við lífum barna og fjölskyldna þeirra. Við byggjum upp framtíð samfélagsins með því að tryggja að börnin okkar fái bestu mögulegu menntun og umönnun. En þessi ábyrgð og eftirspurn eftir sérfræðiþekkingu okkar virðist ekki endurspeglast í viðhorfum þeirra sem fara með völdin. Persónuleg reynsla Ég hef starfað sem kennari í sex ár, með fimm ára háskólamenntun að baki – bæði B.Ed. og M.Ed. gráður. Ég hef lagt mikið í að undirbúa mig fyrir þetta starf, sem krefst ekki aðeins fagþekkingar heldur einnig djúps skilnings á þörfum barna og samfélagsins í heild. Ég hef lagt mig fram af ástríðu við að styðja nemendur mína og hjálpa þeim að ná árangri, og ég hef lagt mitt af mörkum til að efla menntun í landinu. Nú er ég gengin 30 vikur með fyrsta barn mitt og horfi til fæðingarorlofsins fram undan. Í stað þess að finna til öryggis og tilhlökkunar, finn ég fyrir kvíða. Kvíða vegna launaseðils míns, sem ég veit að mun ekki nægja til að tryggja fjölskyldu minni það öryggi sem við þurfum á að halda. Þetta er óþægileg staða sem gerir það að verkum að ég fer í orlofið með áhyggjur í stað þess að njóta þessa tímamóta í lífi mínu. En það sem ég kvíði jafnvel enn meira er það sem tekur við að loknu orlofi. Ég veit ekki hvort ég muni snúa aftur í kennslu. Ekki vegna þess að ég hafi ekki áhuga eða ástríðu fyrir starfinu, heldur vegna þess sem stéttin hefur þurft að þola undanfarin ár. Orðræða, virðingarleysi, skítkast og skilningsleysi hafa verið viðvarandi frá því ég hóf störf sem kennari, og löngu þar áður, því miður. Það er erfitt að gefa allt í starf sem maður elskar, en fá svo litla viðurkenningu og virðingu á móti. Ábyrgð samfélagsins Kennarastéttin er burðarás samfélagsins – við byggjum upp framtíðina. Þrátt fyrir það virðist sem það sé lítill skilningur á því hversu mikilvæg störf okkar eru. Við erum fagmenntaðir sérfræðingar, með mikla ábyrgð á herðum okkar, en við höfum þurft að þola sífelldan skort á stuðningi, hvort sem það er í formi launa, aðbúnaðar eða almenns skilnings. Ég vil trúa því að ég geti snúið aftur til kennslu eftir orlofið með von í hjarta. En eins og staðan er í dag, þá velti ég fyrir mér hvort það sé skynsamlegt. Þetta er ekki bara spurning um laun eða starfsumhverfi. Þetta er spurning um virðingu – virðingu fyrir okkur sem kennum, fyrir störfum okkar og fyrir því sem við leggjum af mörkum til samfélagsins. Ef við viljum tryggja gæði og fagmennsku í skólakerfinu, þarf að snúa þessari þróun við. Og það þarf að gerast núna. Annars verður afleiðingin sú að fleiri kennarar, eins og ég, munu neyðast til að íhuga að leita annarra leiða. Það er ekki það sem ég vil – en það er það sem raunveruleikinn krefur mig til að hugsa um. Höfundur er grunnskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kennaraverkfall 2024 Mest lesið Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Sjá meira
Það má sjá hversu lítil virðing er borin fyrir kennurum með því að horfa á stórskotaárás Telmu Tómasson á Magnús Þór Jónsson, formann Kennarasambands Íslands, í kvöldfréttum Stöðvar 2 þann 17. nóvember 2024. Þar kom fréttakonan skýrt fram með andúð og heift; andlit fagmennskunnar féll fyrir ómálefnalegum persónulegum skotum og dónaskap. Maður gæti haldið að hún ætti persónulegra hagsmuna að gæta í þessu máli. Ef svo er, þá er það mér torskilið af hverju þessi tiltekna fréttakona fékk veiðileyfi á formanninn – sérstaklega í ljósi þess að í ritstjórnarstefnu fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar kveður skýrt á um að: Siðir og venjur: Starfsmenn skulu sýna öllum þeim sem þeir ræða við starfs síns vegna virðingu og kurteisi. Hlutlægni, hlutleysi og leiðréttingar: Fréttamenn skulu gæta í hvívetna hlutlægni og sanngirni í fréttaflutningi. Að sýna viðmælendum virðingu og kurteisi er grunnregla í fagmennsku fjölmiðla. Þegar fréttamaður notar ómálefnaleg eða persónuleg skot brýtur það gegn þessum grundvallarreglum. Slík hegðun getur grafið undan trausti á fjölmiðlinum og valdið óþarfa skaða á viðkomandi einstaklingi – eins og ég tel að hafi gerst hér. Orðspor Telmu hefur skaðast eftir þessa ómálefnalegu árás. Hlutlægni í fréttaflutningi þýðir að skýra frá staðreyndum án þess að láta eigin skoðanir eða fordóma lita fréttina. Ef andúð og heift komu fram í framgöngu fréttamannsins, bendir það til brots á hlutleysi. Slíkt er í andstöðu við þær kröfur sem gerðar eru til fjölmiðla um sanngirni og jafnvægi í umfjöllun sinni. Kennarastarfið á krossgötum Kennarastarfið stendur á krossgötum. Á öllum skólastigum fækkar kennurum, og virðingarleysið sem þeir mæta dag eftir dag hefur áhrif langt umfram starfið sjálft. Við sem höfum lagt líf okkar í þetta mikilvæga starf höfum árum saman staðið vörð um hagsmuni barna og ungmenna, þrátt fyrir ómannlegt álag og ófullnægjandi stuðning. En hvar er virðingin? Hvar er viljinn til að standa við gefin loforð og tryggja fagmennsku í skólastarfi til framtíðar? Við höfum sýnt ótrúlegt langlundargeð sem nú virðist hafa verið mistúlkað sem veikleiki. Því miður er staðan sú að þeir sem halda um stjórnartaumana – hvort sem það er á sveitarstjórnarstigi, hjá ríkisvaldinu eða í fjölmiðlum – virðast telja að hægt sé að ganga endalaust á fagmennsku kennara án þess að bjóða neitt í staðinn. Það er grafalvarlegt mál. Ef ekkert breytist er hætt við að skólastarf verði að miklu leyti mannað af ófaglærðu (þó yndislegu) fólki. Það myndi óhjákvæmilega draga úr faglegum kröfum sem núverandi kennarar hafa lagt sig fram við að viðhalda og þróa. Það er ekki léttvæg skylda sem kennarar axla. Við snertum við lífum barna og fjölskyldna þeirra. Við byggjum upp framtíð samfélagsins með því að tryggja að börnin okkar fái bestu mögulegu menntun og umönnun. En þessi ábyrgð og eftirspurn eftir sérfræðiþekkingu okkar virðist ekki endurspeglast í viðhorfum þeirra sem fara með völdin. Persónuleg reynsla Ég hef starfað sem kennari í sex ár, með fimm ára háskólamenntun að baki – bæði B.Ed. og M.Ed. gráður. Ég hef lagt mikið í að undirbúa mig fyrir þetta starf, sem krefst ekki aðeins fagþekkingar heldur einnig djúps skilnings á þörfum barna og samfélagsins í heild. Ég hef lagt mig fram af ástríðu við að styðja nemendur mína og hjálpa þeim að ná árangri, og ég hef lagt mitt af mörkum til að efla menntun í landinu. Nú er ég gengin 30 vikur með fyrsta barn mitt og horfi til fæðingarorlofsins fram undan. Í stað þess að finna til öryggis og tilhlökkunar, finn ég fyrir kvíða. Kvíða vegna launaseðils míns, sem ég veit að mun ekki nægja til að tryggja fjölskyldu minni það öryggi sem við þurfum á að halda. Þetta er óþægileg staða sem gerir það að verkum að ég fer í orlofið með áhyggjur í stað þess að njóta þessa tímamóta í lífi mínu. En það sem ég kvíði jafnvel enn meira er það sem tekur við að loknu orlofi. Ég veit ekki hvort ég muni snúa aftur í kennslu. Ekki vegna þess að ég hafi ekki áhuga eða ástríðu fyrir starfinu, heldur vegna þess sem stéttin hefur þurft að þola undanfarin ár. Orðræða, virðingarleysi, skítkast og skilningsleysi hafa verið viðvarandi frá því ég hóf störf sem kennari, og löngu þar áður, því miður. Það er erfitt að gefa allt í starf sem maður elskar, en fá svo litla viðurkenningu og virðingu á móti. Ábyrgð samfélagsins Kennarastéttin er burðarás samfélagsins – við byggjum upp framtíðina. Þrátt fyrir það virðist sem það sé lítill skilningur á því hversu mikilvæg störf okkar eru. Við erum fagmenntaðir sérfræðingar, með mikla ábyrgð á herðum okkar, en við höfum þurft að þola sífelldan skort á stuðningi, hvort sem það er í formi launa, aðbúnaðar eða almenns skilnings. Ég vil trúa því að ég geti snúið aftur til kennslu eftir orlofið með von í hjarta. En eins og staðan er í dag, þá velti ég fyrir mér hvort það sé skynsamlegt. Þetta er ekki bara spurning um laun eða starfsumhverfi. Þetta er spurning um virðingu – virðingu fyrir okkur sem kennum, fyrir störfum okkar og fyrir því sem við leggjum af mörkum til samfélagsins. Ef við viljum tryggja gæði og fagmennsku í skólakerfinu, þarf að snúa þessari þróun við. Og það þarf að gerast núna. Annars verður afleiðingin sú að fleiri kennarar, eins og ég, munu neyðast til að íhuga að leita annarra leiða. Það er ekki það sem ég vil – en það er það sem raunveruleikinn krefur mig til að hugsa um. Höfundur er grunnskólakennari.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun