Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar 14. nóvember 2024 09:31 Menning og skapandi greinar eru risi í landsframleiðslunni. Þetta sýndi nýleg skýrsla Ágústs Ólafs Ágústssonar sem var unnin fyrir Menningar- og viðskiptaráðuneytið. Hagrænar tölur staðfesta að menning og skapandi greinar eru ekki langt frá sjávarútvegi (að fiskeldi meðtöldu) þegar kemur að hlutfalli af landsframleiðslu. Sjávarútvegurinn er 4% en menning og skapandi greinar fylgja þar fast á eftir með 3,5% af landsframleiðslu miðað við tölur árið 2022. Þessar staðreyndir kunna að koma einhverjum á óvart, en í ljósi þeirra er hægt að fullyrða að menning og skapandi greinar eru ein af undirstöðu atvinnugreinum landsins. Margslungin atvinnugrein með gildi í sjálfri sér Menning og skapandi greinar hafa ótvírætt gildi í sjálfu sér. Menning er grundvallarþáttur í tilveru manneskjunnar, alltumlykjandi og órjúfanlegur hluti af daglegu lífi okkar allra. Menningin er sameiningarafl í samfélögum og stuðlar að aukinni hamingju og velferð fólks og alveg sérstaklega ef unnið er á markvissan hátt með krafta hennar. Þetta vitum við. En það sem við vissum ekki fyrr en Ágúst tók saman hagræn gögn í fyrrnefndri skýrslu er til að mynda sú staðreynd að fyrir hverja opinbera krónu sem fjárfest er í greininni verða til þrjár krónur í hagkerfinu. Önnur sturluð staðreynd: Skatttekjur hins opinbera af menningu og skapandi greinum eru svipað háar og ríkisframlög í þessar greinar. Vissu þið líka að um 15.300 manns starfa í menningu og skapandi greinum? Það er næstum þrisvar sinnum fleiri en starfa á stærsta vinnustað landsins, Landspítalanum. Fulla ferð áfram Það er alveg skýrt að Samfylkingin vill tryggja áfram opinberan stuðning við menningu og skapandi greinar. Þær verða í lykilhlutverki í efnahagslífi Íslands og heimshagkerfinu öllu á næstu áratugum og mikilvægt að búa í haginn fyrir framtíðina með því að styrkja stöðu okkar á þessu sviði enn frekar. Stuðningurinn skiptir miklu máli og skilar samfélaginu dýrmætum efnahagslegum, menningarlegum og samfélagslegum ávinningi. Stór skref hafa verið stigin undanfarin ár, eins og með stofnun Tónlistarmiðstöðvar, Sviðslistamiðstöðvar, Rannsóknaseturs skapandi greina, ýmiskonar stefnumótunarvinnu, fjölgun listamannalauna og baráttu fyrir tilvist tungumálsins okkar í heimi gervigreindar svo dæmi séu nefnd. Byggja þarf á þessari góðu vinnu. Það er áríðandi að Listaháskóli Íslands komist inn í framtíðarhúsnæði sem samræmist þörfum og kröfum skólans. Hann þarf að komast undir eitt þak í eitt skipti fyrir öll en Listaháskólinn hefur verið á hrakhólum í áratugi, sem er óásættanlegt hjá menningarþjóð eins og Íslandi. Einnig þarf að klára málin varðandi Þjóðaróperu. Kvikmyndasjóð þarf að styrkja aftur og tryggja fyrirsjáanleika í sjóðum almennt. Síðustu ár hefur stuðningur við nýsköpun verið efldur í gegnum endurgreiðslukerfi og mikilvægt að halda áfram á þeirri braut og endurskoða og þróa endurgreiðslukerfi annarra skapandi greina samhliða. Þá er nauðsynlegt að leggja rækt við grasrót menningarlífs með því að huga sérstaklega að rýmum til listsköpunar, bæði á höfuðborgarsvæðinu og ekki síður á landsbyggðinni. Vinnum með samfélagslegar áskoranir í gegnum menningu Samfylkingin leggur ríka áherslu á að auka aðgengi allra að listnámi og þátttöku í menningarstarfi, jafna tækifæri barna og ungmenna sem og fólks úr jaðarsettum hópum. Þá er hægt að nýta menningu og skapandi greinar betur með markvissum hætti til að vinna með þær samfélagslegu áskoranir sem við stöndum frammi fyrir. Nýta þær sem tæki til að vinna að aukinni vellíðan og hamingju fólks með því að búa til jarðveg sem getur ræktað tengsl á milli einstaklinga og stuðlað að því að fólk upplifi að það tilheyri samfélagi. Í þessu samhengi er hægt að horfa til unga fólksins okkar, eldri borgara, fólks með geðrænan vanda og nýbúa í landinu. Skapandi greinum fylgja ört vaxandi útflutningstekjur, íslenskt menningarlíf er annað helsta aðdráttarafl ferðaþjónustu í landinu og allar atvinnugreinar reiða sig í einhverjum mæli á framlag listafólks eða skapandi greina í víðara samhengi. Það eru fjölmörg sóknarfæri í menningu og skapandi greinum og margar góðar tillögur í fyrrnefndri skýrslu þess efnis sem horfa þarf til við frekari vinnu, í góðu samstarfi við greinina. Við erum stolt af því að eiga fjölda fulltrúa á sviði menningar, lista og skapandi greina sem eru í fremstu röð á heimsvísu. Ekkert af þessu er sjálfsagður hlutur. Höfundur er frambjóðandi í 2. sæti á lista Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Samfylkingin Byggðamál Menning Mest lesið Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ríkisstjórnin stóð af sér áhlaup sérhagsmuna Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Hverjir eiga Ísland? Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun „Að skrifa söguna“ Var of mikið undir hjá kvennalandsliðinu? Viðar Halldórsson Skoðun Fröken þjóðarmorð: Þér er ekki boðið! Linda Ósk Árnadóttir,Yousef Ingi Tamimi Skoðun Aftur á byrjunarreit Hörður Arnarson Skoðun Á hlaupum undan ábyrgðinni Áslaug Friðriksdóttir Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Ríkisstjórnin stóð af sér áhlaup sérhagsmuna Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar Skoðun Tvöföld bið eftir geislameðferð er of löng Katrín Sigurðardóttir skrifar Skoðun Fröken þjóðarmorð: Þér er ekki boðið! Linda Ósk Árnadóttir,Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Linsa Lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Að skrifa söguna“ Var of mikið undir hjá kvennalandsliðinu? Viðar Halldórsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Netöryggi til framtíðar Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Aftur á byrjunarreit Hörður Arnarson skrifar Skoðun Norðurlandamet í fúski! Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Ursula von der Leyen styður þjóðarmorð! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvert er markmið fulltrúalýðræðis? Hlynur Orri Stefánsson,Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Ég vona að þú gleymir mér ekki Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvaða einkunn fékkst þú á bílprófinu? Grétar Birgisson skrifar Skoðun Að koma út í lífið með verri forgjöf, hvernig tilfinning er það? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason skrifar Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Dæmt um efni, Hörður Árni Finnsson,Elvar Örn Friðriksson,Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Flugnám - Annar hluti: Afskiptaleysi stjórnvalda Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Sóvésk sápuópera Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmir sig sjálft Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Mega blaðamenn ljúga? Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um nægjusemi í heimi neyslubrjálæðis Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar Sjá meira
Menning og skapandi greinar eru risi í landsframleiðslunni. Þetta sýndi nýleg skýrsla Ágústs Ólafs Ágústssonar sem var unnin fyrir Menningar- og viðskiptaráðuneytið. Hagrænar tölur staðfesta að menning og skapandi greinar eru ekki langt frá sjávarútvegi (að fiskeldi meðtöldu) þegar kemur að hlutfalli af landsframleiðslu. Sjávarútvegurinn er 4% en menning og skapandi greinar fylgja þar fast á eftir með 3,5% af landsframleiðslu miðað við tölur árið 2022. Þessar staðreyndir kunna að koma einhverjum á óvart, en í ljósi þeirra er hægt að fullyrða að menning og skapandi greinar eru ein af undirstöðu atvinnugreinum landsins. Margslungin atvinnugrein með gildi í sjálfri sér Menning og skapandi greinar hafa ótvírætt gildi í sjálfu sér. Menning er grundvallarþáttur í tilveru manneskjunnar, alltumlykjandi og órjúfanlegur hluti af daglegu lífi okkar allra. Menningin er sameiningarafl í samfélögum og stuðlar að aukinni hamingju og velferð fólks og alveg sérstaklega ef unnið er á markvissan hátt með krafta hennar. Þetta vitum við. En það sem við vissum ekki fyrr en Ágúst tók saman hagræn gögn í fyrrnefndri skýrslu er til að mynda sú staðreynd að fyrir hverja opinbera krónu sem fjárfest er í greininni verða til þrjár krónur í hagkerfinu. Önnur sturluð staðreynd: Skatttekjur hins opinbera af menningu og skapandi greinum eru svipað háar og ríkisframlög í þessar greinar. Vissu þið líka að um 15.300 manns starfa í menningu og skapandi greinum? Það er næstum þrisvar sinnum fleiri en starfa á stærsta vinnustað landsins, Landspítalanum. Fulla ferð áfram Það er alveg skýrt að Samfylkingin vill tryggja áfram opinberan stuðning við menningu og skapandi greinar. Þær verða í lykilhlutverki í efnahagslífi Íslands og heimshagkerfinu öllu á næstu áratugum og mikilvægt að búa í haginn fyrir framtíðina með því að styrkja stöðu okkar á þessu sviði enn frekar. Stuðningurinn skiptir miklu máli og skilar samfélaginu dýrmætum efnahagslegum, menningarlegum og samfélagslegum ávinningi. Stór skref hafa verið stigin undanfarin ár, eins og með stofnun Tónlistarmiðstöðvar, Sviðslistamiðstöðvar, Rannsóknaseturs skapandi greina, ýmiskonar stefnumótunarvinnu, fjölgun listamannalauna og baráttu fyrir tilvist tungumálsins okkar í heimi gervigreindar svo dæmi séu nefnd. Byggja þarf á þessari góðu vinnu. Það er áríðandi að Listaháskóli Íslands komist inn í framtíðarhúsnæði sem samræmist þörfum og kröfum skólans. Hann þarf að komast undir eitt þak í eitt skipti fyrir öll en Listaháskólinn hefur verið á hrakhólum í áratugi, sem er óásættanlegt hjá menningarþjóð eins og Íslandi. Einnig þarf að klára málin varðandi Þjóðaróperu. Kvikmyndasjóð þarf að styrkja aftur og tryggja fyrirsjáanleika í sjóðum almennt. Síðustu ár hefur stuðningur við nýsköpun verið efldur í gegnum endurgreiðslukerfi og mikilvægt að halda áfram á þeirri braut og endurskoða og þróa endurgreiðslukerfi annarra skapandi greina samhliða. Þá er nauðsynlegt að leggja rækt við grasrót menningarlífs með því að huga sérstaklega að rýmum til listsköpunar, bæði á höfuðborgarsvæðinu og ekki síður á landsbyggðinni. Vinnum með samfélagslegar áskoranir í gegnum menningu Samfylkingin leggur ríka áherslu á að auka aðgengi allra að listnámi og þátttöku í menningarstarfi, jafna tækifæri barna og ungmenna sem og fólks úr jaðarsettum hópum. Þá er hægt að nýta menningu og skapandi greinar betur með markvissum hætti til að vinna með þær samfélagslegu áskoranir sem við stöndum frammi fyrir. Nýta þær sem tæki til að vinna að aukinni vellíðan og hamingju fólks með því að búa til jarðveg sem getur ræktað tengsl á milli einstaklinga og stuðlað að því að fólk upplifi að það tilheyri samfélagi. Í þessu samhengi er hægt að horfa til unga fólksins okkar, eldri borgara, fólks með geðrænan vanda og nýbúa í landinu. Skapandi greinum fylgja ört vaxandi útflutningstekjur, íslenskt menningarlíf er annað helsta aðdráttarafl ferðaþjónustu í landinu og allar atvinnugreinar reiða sig í einhverjum mæli á framlag listafólks eða skapandi greina í víðara samhengi. Það eru fjölmörg sóknarfæri í menningu og skapandi greinum og margar góðar tillögur í fyrrnefndri skýrslu þess efnis sem horfa þarf til við frekari vinnu, í góðu samstarfi við greinina. Við erum stolt af því að eiga fjölda fulltrúa á sviði menningar, lista og skapandi greina sem eru í fremstu röð á heimsvísu. Ekkert af þessu er sjálfsagður hlutur. Höfundur er frambjóðandi í 2. sæti á lista Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi.
Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson Skoðun
Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar
Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar
Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar
Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar
Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson Skoðun