Óskiljanlegt að sakborningarnir segi samræður sínar grín Jón Þór Stefánsson skrifar 13. febrúar 2024 12:15 Karl Ingi Vilbergsson sækir málið fyrir hönd héraðssaksóknara. Vísir/Vilhelm Saksóknari í hryðjuverkamálinu svokallaða gefur ekki mikið fyrir yfirlýsingar sakborninga um að fremja voðaverk hafi verið grín. Hann fer fram á fimmtán til átján mánaða refsingu fyrir vopnalagabrot en leggur í hendur dómsins að meta refsingu fyrir skipulagningu hryðjuverka enda engin fordæmi í slíkum málum hér á landi. Munnlegur málflutningur saksóknara og verjenda hófst í morgun. Um er að ræða síðustu skref aðalmeðferðarinnar sem hefur staðið yfir síðan um miðja síðustu viku. Málið er umfangsmikið, en saksóknari og verjendur í málinu töluðu sín á milli í gær um að gögn málsins séu rúmlega fimm þúsund blaðsíður. Sindri Snær Birgisson er ákærður fyrir skipulagningu hryðjuverka, og Ísidór Nathansson ákærður fyrir hlutdeild í því. Meint brot þeirra eru talin varða fyrsta, annan og fjórða tölulið hundruðustu málsgreinar almennra hegningarlaga. Þetta er í fyrsta skipti sem reynir á málsgreinina í íslenskri réttarfarssögu. Karl Ingi Vilbergsson, sem sækir málið fyrir hönd héraðssaksóknara, sagði að Sindri hafi sýnt í verki að hann hafi ætlað að fremja hryðjuverk með skotvopnum eða sprengingu, dulbúinn sem lögreglumaður. Til þess hafi hann orðið sér úti um skotvopn, sem séu árásarvopn en ekki veiðirifflar í neinum skilningi. Þá séu vopnin sem Sindri hafi orðið sér úti um svipuð þeim sem hafi verið notuð í öðrum hryðjuverkaárásum. Í því samhengi minntist Karl Ingi á Anders Behring Breivik sem framdi hryðjuverk í Noregi 2011, Brenton Tarrant sem framdi hryðjuverk í Nýja-Sjálandi árið 2019 og Payton Gendron sem framdi hryðjuverk í Buffalo í Bandaríkjunum 2022. Í málflutningi sínum lagði Karl Ingi til að mennirnir myndu fá fimmtán til átján mánaða fangelsisdóma fyrir vopnalagabrotin, en vegna þess að mál er varða hryðjuverk hafa ekki verið tekin fyrir áður lagði hann það fyrir dóminn að meta refsingu. Virðist sólginn í ofbeldismyndbönd Að mati Karls Inga er ekki hægt að ræða um orðræðu Sindra, þar sem hann talaði um að fremja voðaverk, sem grín, líkt og sakborningarnir hafa haldið fram. Ekki sé um að ræða samskipti sem áttu sér stað eina kvöldstund eða hjal, heldur hafi þetta verið margra mánaða samtal. „Þetta getur ekki flokkast sem innihaldslaust hjal eða ósmekkleg ummæli,“ sagði Karl Ingi sem minntist á að Ísidór væri viðurkenndur nasisti og kynþáttahatari og sagði að Sindri hefði augljósa andúð í garð samkynhneigðra. Þá sé ljóst að þeir hafi kynnt sér hugmyndafræði Anders Breivik, og að þeir hafi verið hugfangnir af honum. Þá hafi Sindri gúgglað hvernig ætti að fremja hið fullkomna morð og annað þess háttar. „Það er óskiljanlegt að menn haldi því fram að þegar menn eru með þetta efni að þetta sé eitthvað grín.“ „Hann virðist sólginn í að komast yfir ofbeldismyndbönd. Það virðist veita honum einhverja fullnægju,“ sagði saksóknari og bætti við að svo virtist sem um væri að ræða lið í skipulagningu hryðjuverkanna. „Við fyrstu sýn myndi maður halda að þetta sé fjarstæðukennd hugmynd,“ sagði Karl Ingi eftir að hafa reifað ummæli sem Sindri og Ísidór höfðu sín á milli um voðaverk framin með dróna. En ef maður hefði í huga að vinirnir hafi í kjölfar ummælanna farið að skoða hvernig þeir gætu orðið sér úti um dróna, og jafnvel smíða þá sjálfir, sé ljóst að hugmyndin hafi ekki verið fjarstæðukennd. Óumdeilt að Sindri hafi ætlað að dulbúa sig „Til hvers í ósköpunum þarf hann á lögreglufatnaði að halda?“ spurði Karl Ingi sem fór í nokkuð löngu máli yfir gögn málsins þar sem Sindri virðist vera að skoða lögregluklæðnað og annan búnað sem lögreglan gæti notað. Um það bil viku fyrir handtökuna hafi hann verið búinn að finna hluta búningsins og talað um að hann ætti bara „efri hlutann“ eftir. „Það er óumdeilt í málinu að það sé markmið hans að dulbúa sig sem lögreglumann,“ sagði saksóknari og minntist á orð Sindra: „Þau þurfa bara að trúa mér í tíu sekúndur.“ Með þessu segir Karl Ingi hafi Sindri ætlað að líkja eftir voðaverkum Breivik í Útey 2011, þar sem hann dulbjó sig sem lögreglumann. Undirróður Ísidórs Talandi um þátt Ísidórs segir Karl Ingi að Sindri hafi mikið leitað til hans. Ísidór hafi hrósað Sindra og sent honum ýmis öfgafull skilaboð. Um sé að ræða undirróður að hálfu Ísidórs sem hafi hvatt hann til að ganga sífellt lengra. Þá minntist hann á stefnuskrá sem fannst í tölvu Ísidórs undir heitinu Manifesto. Karl Ingi segir að skjalið hafi síðast verið opnað daginn áður en Sindri og Ísidór voru handteknir. Mánuðir í undirbúning en sekúndur í framkvæmd Í málflutningi sínum vísaði Karl Ingi til nokkurra danskra dóma í málum, sem hann sagði sambærileg hinu íslenska hryðjuverkamáli. Hann tók fram að í nánast öllum tilfellum hafi ekki legið fyrir hvar umrædd voðaverk hefðu átt að vera framin, en það er á meðal þess sem verjendur sakborninganna hafa bent á, að engin dagsetning meintra hryðjuverka hafi legið fyrir. „Það er hægt að hafa í huga að hér eru menn í marga mánuði eða ár að undirbúa hryðjuverk,“ sagði Karl Ingi, en sagði síðan að sjálft verkið gæti tekið örfáar sekúndur, þó að undirbúningurinn hefði tekið langan tíma. Lögreglan ætti engan möguleika á að stöðva hryðjuverk þegar þau væru komin á framkvæmdastig. Dómsmál Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Mest lesið Hvetja ráðuneytið til að kynna sér málið og leiðrétta rangfærslur Innlent Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Innlent Sautján ára drengur drukknaði á Hróarskeldu Erlent Reykjanesbraut verður öll orðin tvöföld fyrir veturinn Innlent Umræður um veiðigjaldafrumvarpið slá nýtt met Innlent Játar að hafa myrt fjórmenningana í Idaho Erlent Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Innlent Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Innlent Telur að allt fari í skrúfuna verði ekki brugðist við Innlent Táningsstúlkan sem lést var að teyma íslenskan hest Erlent Fleiri fréttir Hvetja ráðuneytið til að kynna sér málið og leiðrétta rangfærslur Umræður um veiðigjaldafrumvarpið slá nýtt met Reykjanesbraut verður öll orðin tvöföld fyrir veturinn Landvernd gagnrýnir skerðingar á aðgengi fólks að Heiðmörk Stjórnarandstaða setji ný viðmið á þingi sem ógni lýðræðinu Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Telur að allt fari í skrúfuna verði ekki brugðist við Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Ólafur Thors og Bjarni Ben sneru sér við í kaldri gröf Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Ótti um að allt fari í skrúfuna, Bubbi og pattstaða „Jú, jú, þetta er orðið málþóf“ Borgin sé ekki að refsa Grafarvogsbúum Pilturinn áfrýjar ekki þyngsta mögulega dómi Bætur Hugins lækkaðar og máli Vinnslustöðvarinnar vísað frá Samfylkingin í stórsókn á landsbyggðinni „Erum við að kenna börnunum okkar að vinna?“ Bærinn sagði nei við fyrsta kosti lögreglu Þinglok 2026 verði 12. júní „Eftir höfðinu dansa limirnir“ Hvalfjarðargöng opin á ný Gagnrýni Bryndísar á málþóf frá 2019 vekur athygli Skipuð nýr skrifstofustjóri í innviðaráðuneytinu Hiti á þingi: „Hættið þessu bara“ Hafa lokið rannsókn á Samherjamálinu Skildi illa við bálhyttuna og úr varð eldur Kjósa um að sameina Skorradalshrepp við Borgarbyggð Hælisleitandi fór huldu höfði í þrjú ár og fleygði sér svo niður stiga „Úrræðaleysi“ og „lausatök“ sögð einkenna yfirstjórn heilbrigðismála Ríkisendurskoðun gagnrýnir lausatök í heilbrigðismálum Sjá meira
Munnlegur málflutningur saksóknara og verjenda hófst í morgun. Um er að ræða síðustu skref aðalmeðferðarinnar sem hefur staðið yfir síðan um miðja síðustu viku. Málið er umfangsmikið, en saksóknari og verjendur í málinu töluðu sín á milli í gær um að gögn málsins séu rúmlega fimm þúsund blaðsíður. Sindri Snær Birgisson er ákærður fyrir skipulagningu hryðjuverka, og Ísidór Nathansson ákærður fyrir hlutdeild í því. Meint brot þeirra eru talin varða fyrsta, annan og fjórða tölulið hundruðustu málsgreinar almennra hegningarlaga. Þetta er í fyrsta skipti sem reynir á málsgreinina í íslenskri réttarfarssögu. Karl Ingi Vilbergsson, sem sækir málið fyrir hönd héraðssaksóknara, sagði að Sindri hafi sýnt í verki að hann hafi ætlað að fremja hryðjuverk með skotvopnum eða sprengingu, dulbúinn sem lögreglumaður. Til þess hafi hann orðið sér úti um skotvopn, sem séu árásarvopn en ekki veiðirifflar í neinum skilningi. Þá séu vopnin sem Sindri hafi orðið sér úti um svipuð þeim sem hafi verið notuð í öðrum hryðjuverkaárásum. Í því samhengi minntist Karl Ingi á Anders Behring Breivik sem framdi hryðjuverk í Noregi 2011, Brenton Tarrant sem framdi hryðjuverk í Nýja-Sjálandi árið 2019 og Payton Gendron sem framdi hryðjuverk í Buffalo í Bandaríkjunum 2022. Í málflutningi sínum lagði Karl Ingi til að mennirnir myndu fá fimmtán til átján mánaða fangelsisdóma fyrir vopnalagabrotin, en vegna þess að mál er varða hryðjuverk hafa ekki verið tekin fyrir áður lagði hann það fyrir dóminn að meta refsingu. Virðist sólginn í ofbeldismyndbönd Að mati Karls Inga er ekki hægt að ræða um orðræðu Sindra, þar sem hann talaði um að fremja voðaverk, sem grín, líkt og sakborningarnir hafa haldið fram. Ekki sé um að ræða samskipti sem áttu sér stað eina kvöldstund eða hjal, heldur hafi þetta verið margra mánaða samtal. „Þetta getur ekki flokkast sem innihaldslaust hjal eða ósmekkleg ummæli,“ sagði Karl Ingi sem minntist á að Ísidór væri viðurkenndur nasisti og kynþáttahatari og sagði að Sindri hefði augljósa andúð í garð samkynhneigðra. Þá sé ljóst að þeir hafi kynnt sér hugmyndafræði Anders Breivik, og að þeir hafi verið hugfangnir af honum. Þá hafi Sindri gúgglað hvernig ætti að fremja hið fullkomna morð og annað þess háttar. „Það er óskiljanlegt að menn haldi því fram að þegar menn eru með þetta efni að þetta sé eitthvað grín.“ „Hann virðist sólginn í að komast yfir ofbeldismyndbönd. Það virðist veita honum einhverja fullnægju,“ sagði saksóknari og bætti við að svo virtist sem um væri að ræða lið í skipulagningu hryðjuverkanna. „Við fyrstu sýn myndi maður halda að þetta sé fjarstæðukennd hugmynd,“ sagði Karl Ingi eftir að hafa reifað ummæli sem Sindri og Ísidór höfðu sín á milli um voðaverk framin með dróna. En ef maður hefði í huga að vinirnir hafi í kjölfar ummælanna farið að skoða hvernig þeir gætu orðið sér úti um dróna, og jafnvel smíða þá sjálfir, sé ljóst að hugmyndin hafi ekki verið fjarstæðukennd. Óumdeilt að Sindri hafi ætlað að dulbúa sig „Til hvers í ósköpunum þarf hann á lögreglufatnaði að halda?“ spurði Karl Ingi sem fór í nokkuð löngu máli yfir gögn málsins þar sem Sindri virðist vera að skoða lögregluklæðnað og annan búnað sem lögreglan gæti notað. Um það bil viku fyrir handtökuna hafi hann verið búinn að finna hluta búningsins og talað um að hann ætti bara „efri hlutann“ eftir. „Það er óumdeilt í málinu að það sé markmið hans að dulbúa sig sem lögreglumann,“ sagði saksóknari og minntist á orð Sindra: „Þau þurfa bara að trúa mér í tíu sekúndur.“ Með þessu segir Karl Ingi hafi Sindri ætlað að líkja eftir voðaverkum Breivik í Útey 2011, þar sem hann dulbjó sig sem lögreglumann. Undirróður Ísidórs Talandi um þátt Ísidórs segir Karl Ingi að Sindri hafi mikið leitað til hans. Ísidór hafi hrósað Sindra og sent honum ýmis öfgafull skilaboð. Um sé að ræða undirróður að hálfu Ísidórs sem hafi hvatt hann til að ganga sífellt lengra. Þá minntist hann á stefnuskrá sem fannst í tölvu Ísidórs undir heitinu Manifesto. Karl Ingi segir að skjalið hafi síðast verið opnað daginn áður en Sindri og Ísidór voru handteknir. Mánuðir í undirbúning en sekúndur í framkvæmd Í málflutningi sínum vísaði Karl Ingi til nokkurra danskra dóma í málum, sem hann sagði sambærileg hinu íslenska hryðjuverkamáli. Hann tók fram að í nánast öllum tilfellum hafi ekki legið fyrir hvar umrædd voðaverk hefðu átt að vera framin, en það er á meðal þess sem verjendur sakborninganna hafa bent á, að engin dagsetning meintra hryðjuverka hafi legið fyrir. „Það er hægt að hafa í huga að hér eru menn í marga mánuði eða ár að undirbúa hryðjuverk,“ sagði Karl Ingi, en sagði síðan að sjálft verkið gæti tekið örfáar sekúndur, þó að undirbúningurinn hefði tekið langan tíma. Lögreglan ætti engan möguleika á að stöðva hryðjuverk þegar þau væru komin á framkvæmdastig.
Dómsmál Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Mest lesið Hvetja ráðuneytið til að kynna sér málið og leiðrétta rangfærslur Innlent Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Innlent Sautján ára drengur drukknaði á Hróarskeldu Erlent Reykjanesbraut verður öll orðin tvöföld fyrir veturinn Innlent Umræður um veiðigjaldafrumvarpið slá nýtt met Innlent Játar að hafa myrt fjórmenningana í Idaho Erlent Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Innlent Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Innlent Telur að allt fari í skrúfuna verði ekki brugðist við Innlent Táningsstúlkan sem lést var að teyma íslenskan hest Erlent Fleiri fréttir Hvetja ráðuneytið til að kynna sér málið og leiðrétta rangfærslur Umræður um veiðigjaldafrumvarpið slá nýtt met Reykjanesbraut verður öll orðin tvöföld fyrir veturinn Landvernd gagnrýnir skerðingar á aðgengi fólks að Heiðmörk Stjórnarandstaða setji ný viðmið á þingi sem ógni lýðræðinu Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Telur að allt fari í skrúfuna verði ekki brugðist við Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Ólafur Thors og Bjarni Ben sneru sér við í kaldri gröf Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Ótti um að allt fari í skrúfuna, Bubbi og pattstaða „Jú, jú, þetta er orðið málþóf“ Borgin sé ekki að refsa Grafarvogsbúum Pilturinn áfrýjar ekki þyngsta mögulega dómi Bætur Hugins lækkaðar og máli Vinnslustöðvarinnar vísað frá Samfylkingin í stórsókn á landsbyggðinni „Erum við að kenna börnunum okkar að vinna?“ Bærinn sagði nei við fyrsta kosti lögreglu Þinglok 2026 verði 12. júní „Eftir höfðinu dansa limirnir“ Hvalfjarðargöng opin á ný Gagnrýni Bryndísar á málþóf frá 2019 vekur athygli Skipuð nýr skrifstofustjóri í innviðaráðuneytinu Hiti á þingi: „Hættið þessu bara“ Hafa lokið rannsókn á Samherjamálinu Skildi illa við bálhyttuna og úr varð eldur Kjósa um að sameina Skorradalshrepp við Borgarbyggð Hælisleitandi fór huldu höfði í þrjú ár og fleygði sér svo niður stiga „Úrræðaleysi“ og „lausatök“ sögð einkenna yfirstjórn heilbrigðismála Ríkisendurskoðun gagnrýnir lausatök í heilbrigðismálum Sjá meira