Er reiðhjólið klárt? Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar 13. mars 2023 08:01 Daginn er tekinn að lengja og fleiri birtustundir færa okkur yl í hjartað. Birtan bræðir ísinn og færðin verður betri, þó enn megi gera ráð fyrir stöku svikavori. Nú taka ungir sem aldnir aftur fram reiðhjólin, rafmagnshjólin og hlaupahjólin sem margir hafa mögulega lagt yfir háveturinn. Æ fleiri harðjaxlar hjóla þó í öllum veðrum. En að ýmsu er að huga þegar reiðskjótarnir eru dregnir aftur fram í dagsljósið. Viðhald og yfirferð Mikilvægt er að fara vel yfir reiðhjólið áður en haldið er af stað í hjólatúr. Skoða þarf gíra, bremsur, keðjur, dekk, pedala, drifbúnað, hnakk og fleira. Ef hjólið gefur frá sér undarleg hljóð þegar hjólað er (eins og ískur, brak eða högghljóð) þá getur það verið vísbending um að eitthvað þurfi að laga, smyrja eða hreinsa. Ef þið eruð ekki viss um hvort búnaðurinn sé í lagi er best að fara með hjólið á næsta hjólaverkstæði og láta fara yfir gripinn. Nauðsynlegt er að skoða reglulega hvort hjól barna passi þeim enn þá því hjól af rangri stærð getur valdið þeim óþægindum og álagi á liði. Þau ráða líka betur við hjól af passlegri stærð sem á svo sem líka við um fullorðna. Á vef Samgöngustofu má finna lista yfir skyldubúnað reiðhjóla í umferð. Pössum upp á toppstykkið Nauðsynlegt er að ganga úr skugga um að hjólahjálmurinn sé í lagi, skoða yfirborð og festingar og athuga hvort það sé nokkuð sprunga í yfirborðinu. Framleiðendum reiðhjólahjálma ber að tilgreina endingu hjálms í notendaleiðbeiningum og framleiðsludagur kemur fram á límmiða innan í hjálminum. Ekki er gott að vera með gamlan hjálm þar sem það dregur úr öryggi og gagnsemi hjálmsins. Oft er miðað við fimm ár frá framleiðsludegi en þrjú ár frá söludegi. Börnum yngri en 16 ára ber samkvæmt lögum að nota hlífðarhjálm við hjólreiðar. Hjálmurinn þarf að vera í réttri stærð og rétt stilltur. Mælt er með að fullorðnir noti einnig hjálm þar sem hann er mikilvægur öryggisbúnaður og höfuðáverkar eru alvarlegustu áverkarnir. Hjólandi vegfarendur þurfa einnig að gæta þess að vera vel sýnilegir og hjólið þarf að vera sýnilegt bæði að framan og aftan. Undan vetri Við þekkjum það vel að vorið á Íslandi lætur stundum bíða eftir sér og veðrið hér er umhleypingasamt. Samkvæmt Veðurstofu Íslands nær vorið á Íslandi frá apríl til maí en mars er oft einn af köldustu mánuðum ársins. Við þurfum því að fara varlega þar sem hálka getur enn leynst á köflum og þegar snjóa leysir er oft mikill sandur og möl á gangstéttum og göngustígum eftir veturinn. Hvernig má koma í veg fyrir þjófnað? Reiðhjólum er stolið allt árið um kring en þjófnuðum fjölgar á vorin og fram á haust. Mikilvægt er að læsa ávallt hjólinu við fastan hlut og helst að geyma það inni yfir nóttina. Best er að kaupa U laga lás eða keðjulás sem erfiðara er að ná í sundur og hér skiptir máli að velja góðan og gerðarlegan lás. Einnig er hægt að fá lása með dekkjalási sem læsir bæði reiðhjólagrindinni og dekkinu við standinn. Ef einungis dekkinu er læst við reiðhjólastand er auðvelt að losa dekkið og ná þannig hjólinu burt. Því skiptir miklu máli að læsa bæði reiðhjólagrind og dekki við standinn. Hægt er að skrá hjólin sín hjá Reiðhjólaskrá og merkja þau. Skráningin kostar ekkert en greitt er fyrir merkimiða. Með skráningu hjólsins má auðvelda leit og skil á stolnum hjólum. Reiðhjól eru ökutæki Reiðhjól hafa sama rétt til að vera á götunum og bílar og eru lögum samkvæmt skilgreind sem ökutæki. Í grundvallaratriðum gilda því sömu lög og reglur um akstur reiðhjóla og bíla. Þegar ekið er fram úr reiðhjóli eða léttu bifhjóli skal hliðarbil vera að lágmarki 1,5 metri samkvæmt umferðarlögum. Þótt nota megi reiðhjól á gangstéttum og göngustígum njóta þau ekki sömu réttinda þar. Þar á hjólreiðamaður að víkja fyrir gangandi vegfarendum og sýna þeim fulla tillitssemi. Á vef Samgöngustofu segir þó að allir vegfarendur á stígum og gangstéttum ættu að miða við að í gildi sé hægri umferð og að taka eigi fram úr vinstra megin. Þar sem merkingar aðgreina hluta stígsins fyrir gangandi annars vegar og hjólandi hins vegar er farsælast að virða þær merkingar. Gott er að muna eftir bjöllunni og láta gangandi vita af sér þegar hjólað er framhjá. Tillitssemi í umferðinni Umferðin er fjölbreyttari en áður þar sem nú eru auk gangandi og akandi margir hjólandi eða á rafskútum og rafhjólum ýmiss konar. Fólk á öllum aldri notar þessi farartæki. Það tekur tíma að skapa örugga innviði fyrir fjölbreytta umferð og nauðsynlegt er að allir fari varlega og sýni tillitssemi. Umferðin er samstarfsverkefni og gengur ekki upp nema allir leggi sitt af mörkum. Óvarðir vegfarendur mega sín lítils í árekstri við þung farartæki. Því er gríðarlega mikilvægt að virða hámarkshraða, hafa hugann við aksturinn og fara varlega í umferðinni. Við eigum öll að geta ferðast um í sátt og samlyndi. Höfundur er verkefnastjóri forvarna hjá Sjóvá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hrefna Sigurjónsdóttir Hjólreiðar Slysavarnir Mest lesið Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Blæðandi vegir Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun „Nýtt veiðigjald: sátt byggð á hagkvæmni“ Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Opinber áskorun til prófessorsins Brynjar Karl Sigurðsson skrifar Skoðun Nærvera Héðinn Unnsteinsson skrifar Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson skrifar Skoðun Þessi jafnlaunavottun... Sunna Arnardottir skrifar Skoðun Heilsuspillandi minnisleysi í boði Sjálfstæðisflokksins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun #BLESSMETA – fyrsta grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dáleiðsla er ímyndun ein Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Daginn er tekinn að lengja og fleiri birtustundir færa okkur yl í hjartað. Birtan bræðir ísinn og færðin verður betri, þó enn megi gera ráð fyrir stöku svikavori. Nú taka ungir sem aldnir aftur fram reiðhjólin, rafmagnshjólin og hlaupahjólin sem margir hafa mögulega lagt yfir háveturinn. Æ fleiri harðjaxlar hjóla þó í öllum veðrum. En að ýmsu er að huga þegar reiðskjótarnir eru dregnir aftur fram í dagsljósið. Viðhald og yfirferð Mikilvægt er að fara vel yfir reiðhjólið áður en haldið er af stað í hjólatúr. Skoða þarf gíra, bremsur, keðjur, dekk, pedala, drifbúnað, hnakk og fleira. Ef hjólið gefur frá sér undarleg hljóð þegar hjólað er (eins og ískur, brak eða högghljóð) þá getur það verið vísbending um að eitthvað þurfi að laga, smyrja eða hreinsa. Ef þið eruð ekki viss um hvort búnaðurinn sé í lagi er best að fara með hjólið á næsta hjólaverkstæði og láta fara yfir gripinn. Nauðsynlegt er að skoða reglulega hvort hjól barna passi þeim enn þá því hjól af rangri stærð getur valdið þeim óþægindum og álagi á liði. Þau ráða líka betur við hjól af passlegri stærð sem á svo sem líka við um fullorðna. Á vef Samgöngustofu má finna lista yfir skyldubúnað reiðhjóla í umferð. Pössum upp á toppstykkið Nauðsynlegt er að ganga úr skugga um að hjólahjálmurinn sé í lagi, skoða yfirborð og festingar og athuga hvort það sé nokkuð sprunga í yfirborðinu. Framleiðendum reiðhjólahjálma ber að tilgreina endingu hjálms í notendaleiðbeiningum og framleiðsludagur kemur fram á límmiða innan í hjálminum. Ekki er gott að vera með gamlan hjálm þar sem það dregur úr öryggi og gagnsemi hjálmsins. Oft er miðað við fimm ár frá framleiðsludegi en þrjú ár frá söludegi. Börnum yngri en 16 ára ber samkvæmt lögum að nota hlífðarhjálm við hjólreiðar. Hjálmurinn þarf að vera í réttri stærð og rétt stilltur. Mælt er með að fullorðnir noti einnig hjálm þar sem hann er mikilvægur öryggisbúnaður og höfuðáverkar eru alvarlegustu áverkarnir. Hjólandi vegfarendur þurfa einnig að gæta þess að vera vel sýnilegir og hjólið þarf að vera sýnilegt bæði að framan og aftan. Undan vetri Við þekkjum það vel að vorið á Íslandi lætur stundum bíða eftir sér og veðrið hér er umhleypingasamt. Samkvæmt Veðurstofu Íslands nær vorið á Íslandi frá apríl til maí en mars er oft einn af köldustu mánuðum ársins. Við þurfum því að fara varlega þar sem hálka getur enn leynst á köflum og þegar snjóa leysir er oft mikill sandur og möl á gangstéttum og göngustígum eftir veturinn. Hvernig má koma í veg fyrir þjófnað? Reiðhjólum er stolið allt árið um kring en þjófnuðum fjölgar á vorin og fram á haust. Mikilvægt er að læsa ávallt hjólinu við fastan hlut og helst að geyma það inni yfir nóttina. Best er að kaupa U laga lás eða keðjulás sem erfiðara er að ná í sundur og hér skiptir máli að velja góðan og gerðarlegan lás. Einnig er hægt að fá lása með dekkjalási sem læsir bæði reiðhjólagrindinni og dekkinu við standinn. Ef einungis dekkinu er læst við reiðhjólastand er auðvelt að losa dekkið og ná þannig hjólinu burt. Því skiptir miklu máli að læsa bæði reiðhjólagrind og dekki við standinn. Hægt er að skrá hjólin sín hjá Reiðhjólaskrá og merkja þau. Skráningin kostar ekkert en greitt er fyrir merkimiða. Með skráningu hjólsins má auðvelda leit og skil á stolnum hjólum. Reiðhjól eru ökutæki Reiðhjól hafa sama rétt til að vera á götunum og bílar og eru lögum samkvæmt skilgreind sem ökutæki. Í grundvallaratriðum gilda því sömu lög og reglur um akstur reiðhjóla og bíla. Þegar ekið er fram úr reiðhjóli eða léttu bifhjóli skal hliðarbil vera að lágmarki 1,5 metri samkvæmt umferðarlögum. Þótt nota megi reiðhjól á gangstéttum og göngustígum njóta þau ekki sömu réttinda þar. Þar á hjólreiðamaður að víkja fyrir gangandi vegfarendum og sýna þeim fulla tillitssemi. Á vef Samgöngustofu segir þó að allir vegfarendur á stígum og gangstéttum ættu að miða við að í gildi sé hægri umferð og að taka eigi fram úr vinstra megin. Þar sem merkingar aðgreina hluta stígsins fyrir gangandi annars vegar og hjólandi hins vegar er farsælast að virða þær merkingar. Gott er að muna eftir bjöllunni og láta gangandi vita af sér þegar hjólað er framhjá. Tillitssemi í umferðinni Umferðin er fjölbreyttari en áður þar sem nú eru auk gangandi og akandi margir hjólandi eða á rafskútum og rafhjólum ýmiss konar. Fólk á öllum aldri notar þessi farartæki. Það tekur tíma að skapa örugga innviði fyrir fjölbreytta umferð og nauðsynlegt er að allir fari varlega og sýni tillitssemi. Umferðin er samstarfsverkefni og gengur ekki upp nema allir leggi sitt af mörkum. Óvarðir vegfarendur mega sín lítils í árekstri við þung farartæki. Því er gríðarlega mikilvægt að virða hámarkshraða, hafa hugann við aksturinn og fara varlega í umferðinni. Við eigum öll að geta ferðast um í sátt og samlyndi. Höfundur er verkefnastjóri forvarna hjá Sjóvá.
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar
Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar