Ertu að bjóða barnaníðingum heim til þín? Stefanía Arnardóttir skrifar 4. febrúar 2023 18:31 Með nútímavæðingu þjóðfélagsins, og tilkomu internetsins og samfélagsmiðla, hafa leiðir til að stunda barnaníð orðið fjölbreyttari. Hafa aðferðirnar til barnaníðs einnig þróast í takt við tímann og orðið rafrænni en áður. En á netinu er barnaklám auðaðgengilegt og nóg er til af berskjölduðum börnum til að velja úr. Internetið er miðdepill netmiðaðs barnaníðs og hafa á síðastliðnum árum orðið tækniframfarir í þeim aðferðum sem barnaníðingar nota sér til framgangs í lífinu, rétt eins og tækniframfarir hafa birst á öðrum sviðum mannlífs. Í ljósi nytsemi samfélagsmiðla mætti jafnvel tala um gullöld í aðgengi barnaníðinga að börnum. Í janúar birti Fjölmiðlanefnd í samstarfi við Menntavísindastofnun hluta niðurstaðna úr rannsókninni „Börn og netmiðlar.“ Þar kom fram að á meðal barna í 4.-7. bekk hafa 63% þeirra eigin reikning á Tiktok, 60% á Snapchat, 51% á Youtube og 31% á Instagram. Fór þetta hlutfall upp í 87% fyrir Tiktok, 95% fyrir Snapchat, 85% fyrir Youtube og 92% fyrir Instagram hjá unglingum í 8.-10. bekk. Í meira en helming tilfella er aðgangur þessara barna og ungmenna annað hvort opinn öllum eða vita þau ekki hvort hann sé opinn eða lokaður. Gerendur barnaníðs skiptast í tvo hópa. Annars vegar þá sem framleiða, selja og deila barnaklámsefni en hins vegar þá sem óska eftir því að nálgast slíkt efni eða eru leita að börnum til að misnota. Internetið hefur gert barnaníðingum kleift að eiga samskipti sín á milli, sameinast í deilingu barnakláms og veita ráð um hvernig best sé að tæla börn. Athugið að barnaníðingar nota internetið og samfélagsmiðla eins og hver annar myndi gera með sín áhugamál. Og er það áhugamál barnaníðingsins að finna barn sem það getur tælt til kynferðislegra athafna, helst án nokkurra afleiðinga. Íslensk börn eru mörg hver orðin snemma ansi góð í ensku, en gervigreind og Google þýðingar á íslensku hafa tekið framförum á síðustu árum. Mun slík tækni aðeins verða betri eftir því sem á líður. Tiktok Inn á Tiktok geturðu farið inn á Live Stream. Þar getur barnið þitt komist í beint samband við hvern sem er og rætt um hvað sem er, það fyrir framan áhorfendur og í beinni. Með myndavélina í gangi geta aðrir séð umhverfi barnsins, munu aðrir geta heyrt talsmáta þess og getur barnið deilt upplýsingum um sig. Það getur gleymt sér í samræðum. Inn á Live Stream má finna barnaklámsefni. Einnig má finna unglinga á miðlinum sem stunda kynferðislegar athafnir gegn greiðslu. Inn á Tiktok má nálgast vímuefni og finna hlekki sem vísa inn á klámsíður. Umræðuvettvangurinn getur verið eitraður og eru þar mörg ummæli af andfélagslegum toga. Ímyndaðu þér færni barnaníðings sem kemst í bein kynni við barn á Live Stream. Þar sem hann hefur andlit barnsins fyrir framan sig og athygli þess. Það eina sem þurfti til var aðgangur að Tiktok og forvitni. Nú getur níðingurinn, hvaðan sem er af heiminum, með kænsku, næmni og innsæi að vopni tælt barnið og fengið sínu fram. Snapchat Hvaða unglingur elskar ekki tilhugsunina um að senda mynd, sem þurrkast svo af yfirborði jarðar… eða hvað? Snapchat er vinsæll miðill á meðal barnaníðinga. Miðillinn er gjarnan notaður til að tæla börn og unglinga. Eru börn að upplifa þar kynferðislega misbeitingu á öllum aldri. „Sextortion“ eða sæmdarkúgun er þegar börnum og unglingum er hótað og gert að deila með ofbeldismanninum nektarmyndir af sjálfu sér. Oft hótar ofbeldismaðurinn að deila myndum eða annað efni af kynferðislegum toga sem hann hefur sjálfur áður öðlast af barninu eða telur barninu trú um að hann hafi slíkt efni undir höndum. Sumir barnaníðingar nota Snapchat til að framleiða barnaklámsefni sem þeir svo dreifa til annarra níðinga. Inn á Snapchat er hægt að nálgast vímuefni og ýmiskonar klám. Youtube Youtube er vinsælasti allra samfélagsmiðla og er einna helst sá miðill sem meðlimir allra yngstu kynslóðarinnar þekkja. Teiknimyndir eru nú til dags einfaldlega hluti af barnæskunni og nota foreldrar stundum Youtube til að nálgast slíkt efni. Youtube heimilar efni fyrir allra aldurflokka en oft er efni ætlað þeim eldri ekki merkt sem slíkt. Inn á Youtube má finna talsvert af klámfengnu efni. Í einhverjum tilfellum er um að ræða hefðbundnar teiknimyndir þar sem hljóð úr klámmynd hefur verið sett yfir upprunalega hljóðið. Erfitt getur verið að skilja ásetningin á bakvið slíkan verknað en er þetta raunveruleikinn sem blasir við okkur þegar hver sem er, getur deilt hverju sem er. Algóriþmarnir sem eiga hjálpa notendum að sigta út óviðeigandi og óáhugaverðu efni er ekki allur dans á rósum. Þessa sömu algóriþma geta barnaníðingar notað til að finna afþreyingarefni sem er í samræmi við sitt áhugasvið og einnig finna þær rásir sem börn nota og sækjast í. Inn á Youtube getur umræðuvettvangurinn verið eitraður, eru mörg ummæli af andfélagslegum toga, hægt er að finna hlekki að klámsíðum og eru sum ummælin barnaníðstengd. Hvað eru börn að gera á samfélagsmiðlum? Hér áður fyrr var nóg um dónakarla og níðinga. Þekktust þeir stundum með nafni í hinum ýmsum sveitum og sýslum landsins. Án efa er ennþá nóg til af þeim og væntanlega þekkir fólk þá enn með nafni. Ólíkt þeim landfræðilegum höftum sem hamlaði barnaníðinga hér á öldum áður hefur bylting í stafrænum miðlum veitt þessum þjóðfélagshópi mun meira frelsi en var. Barnaníðingar hafa kvatt þá forna tíð þegar barnavalið einkenndis af því hvert fætur toguðu, bíll gat keyrt o.s.frv. Í dag hafa barnaníðingar aðgang að óendanlegum fjölda barna, þar sem þeir geta valið sér barn eftir smekk, misnotað sakleysið að vild og notfært sér veikleika barnsins í samræmi við sína styrkleika. Börnin geta búið hvar sem er á landinu eða hvar sem er í heiminum. Níðingurinn getur dulbúið sig sem hver sem er, vilt á sér heimildir og stundað ofbeldið sitt í nafnleynd. Í rannsókninni „Börn og netmiðlar“ kom fram að í yfirgnæfandi meirihluta tilfella notuðu börn og unglingar samfélagsmiðla til að eiga samskipti við vini sína. Börn hafa átt í samskiptum við hvort annað í aldanna rás. Þau hófu ekki samskipti sín á milli með tilkomu samfélagsmiðla. Við erum að flækja líf þeirra að óþörfu með samfélagsmiðlum. Börn eru fullfær um samskipti án samfélagsmiðla. Barn getur fundið önnur börn með svipuð áhugamál án þess að það þurfi sjálft að tengjast samfélagsmiðli. Best væri að foreldrar væru vakandi fyrir áhugamálum barnsins síns og myndi bregðast við þeim þörfum. Börn eru áhrifagjörn. Langar þau iðulega að gera svipaða hluti og þau sjá aðra gera. Ef heimurinn þeirra sýnir þeim fáklædd börn og unglinga, kynferðislegt efni og ljót ummæli, verður klóki barnaníðingurinn nánast venjulegur fyrir þeim. Afhverju erum við að gefa barnaníðingum yfir höfuð færi á börnin okkar með þessum hætti? Er ekki nóg að hafa augun opin fyrir dónakörlunum út í bæ, að það þurfi ekki að bæta alheiminum við? Höfundur er með BA-gráðu í sálfræði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Stafrænt ofbeldi Ofbeldi gegn börnum Kynferðisofbeldi Samfélagsmiðlar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Almenningur á betra skilið en kastljós án upplýsingar Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Er maðurinn í útrýmingarhættu? Eiríkur Rögnvaldsson Skoðun Kosningar og kíghósti Hanna Katrín Friðriksson Skoðun Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir Skoðun Í dag er alþjóðlegi Lupusdagurinn Hrönn Stefánsdóttir Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur Skoðun Skoðun Skoðun Ákall um aðgerðir í mansalsmálum Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Holan í kerfinu Jóhann Friðrik Friðriksson skrifar Skoðun Í dag er alþjóðlegi Lupusdagurinn Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Skálkaskjól Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Fimm ástæður fyrir því að Ísland á að taka á móti fólki á flótta Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Fá allir sama orlof? Sigríður Auðunsdóttir skrifar Skoðun Flokkur fólksins mun ekki samþykkja að hækka leigu hjá Félagsbústöðum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Almenningur á betra skilið en kastljós án upplýsingar Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Kosningar og kíghósti Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Grafa skoðanakannanir undan lýðræðinu? Guðlaugur Bragason skrifar Skoðun Hugmyndin sú sama í grunninn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Stutt við barnafjölskyldur Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Er maðurinn í útrýmingarhættu? Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í tilefni af Alþjóðlega safnadeginum Dagrún Ósk Jónsdóttir skrifar Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Athugasemdir við grein um samgöngumál Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Riðulaust Ísland! Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrír dæmigerðir dagar skemmtiferðaskipafarþega í júlí Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Minnisleysi eða þekkingarskortur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dáin og deyjandi dýr en engin neyð? Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur til umhugsunar Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Að leysa vandann með quick fix Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Sjá meira
Með nútímavæðingu þjóðfélagsins, og tilkomu internetsins og samfélagsmiðla, hafa leiðir til að stunda barnaníð orðið fjölbreyttari. Hafa aðferðirnar til barnaníðs einnig þróast í takt við tímann og orðið rafrænni en áður. En á netinu er barnaklám auðaðgengilegt og nóg er til af berskjölduðum börnum til að velja úr. Internetið er miðdepill netmiðaðs barnaníðs og hafa á síðastliðnum árum orðið tækniframfarir í þeim aðferðum sem barnaníðingar nota sér til framgangs í lífinu, rétt eins og tækniframfarir hafa birst á öðrum sviðum mannlífs. Í ljósi nytsemi samfélagsmiðla mætti jafnvel tala um gullöld í aðgengi barnaníðinga að börnum. Í janúar birti Fjölmiðlanefnd í samstarfi við Menntavísindastofnun hluta niðurstaðna úr rannsókninni „Börn og netmiðlar.“ Þar kom fram að á meðal barna í 4.-7. bekk hafa 63% þeirra eigin reikning á Tiktok, 60% á Snapchat, 51% á Youtube og 31% á Instagram. Fór þetta hlutfall upp í 87% fyrir Tiktok, 95% fyrir Snapchat, 85% fyrir Youtube og 92% fyrir Instagram hjá unglingum í 8.-10. bekk. Í meira en helming tilfella er aðgangur þessara barna og ungmenna annað hvort opinn öllum eða vita þau ekki hvort hann sé opinn eða lokaður. Gerendur barnaníðs skiptast í tvo hópa. Annars vegar þá sem framleiða, selja og deila barnaklámsefni en hins vegar þá sem óska eftir því að nálgast slíkt efni eða eru leita að börnum til að misnota. Internetið hefur gert barnaníðingum kleift að eiga samskipti sín á milli, sameinast í deilingu barnakláms og veita ráð um hvernig best sé að tæla börn. Athugið að barnaníðingar nota internetið og samfélagsmiðla eins og hver annar myndi gera með sín áhugamál. Og er það áhugamál barnaníðingsins að finna barn sem það getur tælt til kynferðislegra athafna, helst án nokkurra afleiðinga. Íslensk börn eru mörg hver orðin snemma ansi góð í ensku, en gervigreind og Google þýðingar á íslensku hafa tekið framförum á síðustu árum. Mun slík tækni aðeins verða betri eftir því sem á líður. Tiktok Inn á Tiktok geturðu farið inn á Live Stream. Þar getur barnið þitt komist í beint samband við hvern sem er og rætt um hvað sem er, það fyrir framan áhorfendur og í beinni. Með myndavélina í gangi geta aðrir séð umhverfi barnsins, munu aðrir geta heyrt talsmáta þess og getur barnið deilt upplýsingum um sig. Það getur gleymt sér í samræðum. Inn á Live Stream má finna barnaklámsefni. Einnig má finna unglinga á miðlinum sem stunda kynferðislegar athafnir gegn greiðslu. Inn á Tiktok má nálgast vímuefni og finna hlekki sem vísa inn á klámsíður. Umræðuvettvangurinn getur verið eitraður og eru þar mörg ummæli af andfélagslegum toga. Ímyndaðu þér færni barnaníðings sem kemst í bein kynni við barn á Live Stream. Þar sem hann hefur andlit barnsins fyrir framan sig og athygli þess. Það eina sem þurfti til var aðgangur að Tiktok og forvitni. Nú getur níðingurinn, hvaðan sem er af heiminum, með kænsku, næmni og innsæi að vopni tælt barnið og fengið sínu fram. Snapchat Hvaða unglingur elskar ekki tilhugsunina um að senda mynd, sem þurrkast svo af yfirborði jarðar… eða hvað? Snapchat er vinsæll miðill á meðal barnaníðinga. Miðillinn er gjarnan notaður til að tæla börn og unglinga. Eru börn að upplifa þar kynferðislega misbeitingu á öllum aldri. „Sextortion“ eða sæmdarkúgun er þegar börnum og unglingum er hótað og gert að deila með ofbeldismanninum nektarmyndir af sjálfu sér. Oft hótar ofbeldismaðurinn að deila myndum eða annað efni af kynferðislegum toga sem hann hefur sjálfur áður öðlast af barninu eða telur barninu trú um að hann hafi slíkt efni undir höndum. Sumir barnaníðingar nota Snapchat til að framleiða barnaklámsefni sem þeir svo dreifa til annarra níðinga. Inn á Snapchat er hægt að nálgast vímuefni og ýmiskonar klám. Youtube Youtube er vinsælasti allra samfélagsmiðla og er einna helst sá miðill sem meðlimir allra yngstu kynslóðarinnar þekkja. Teiknimyndir eru nú til dags einfaldlega hluti af barnæskunni og nota foreldrar stundum Youtube til að nálgast slíkt efni. Youtube heimilar efni fyrir allra aldurflokka en oft er efni ætlað þeim eldri ekki merkt sem slíkt. Inn á Youtube má finna talsvert af klámfengnu efni. Í einhverjum tilfellum er um að ræða hefðbundnar teiknimyndir þar sem hljóð úr klámmynd hefur verið sett yfir upprunalega hljóðið. Erfitt getur verið að skilja ásetningin á bakvið slíkan verknað en er þetta raunveruleikinn sem blasir við okkur þegar hver sem er, getur deilt hverju sem er. Algóriþmarnir sem eiga hjálpa notendum að sigta út óviðeigandi og óáhugaverðu efni er ekki allur dans á rósum. Þessa sömu algóriþma geta barnaníðingar notað til að finna afþreyingarefni sem er í samræmi við sitt áhugasvið og einnig finna þær rásir sem börn nota og sækjast í. Inn á Youtube getur umræðuvettvangurinn verið eitraður, eru mörg ummæli af andfélagslegum toga, hægt er að finna hlekki að klámsíðum og eru sum ummælin barnaníðstengd. Hvað eru börn að gera á samfélagsmiðlum? Hér áður fyrr var nóg um dónakarla og níðinga. Þekktust þeir stundum með nafni í hinum ýmsum sveitum og sýslum landsins. Án efa er ennþá nóg til af þeim og væntanlega þekkir fólk þá enn með nafni. Ólíkt þeim landfræðilegum höftum sem hamlaði barnaníðinga hér á öldum áður hefur bylting í stafrænum miðlum veitt þessum þjóðfélagshópi mun meira frelsi en var. Barnaníðingar hafa kvatt þá forna tíð þegar barnavalið einkenndis af því hvert fætur toguðu, bíll gat keyrt o.s.frv. Í dag hafa barnaníðingar aðgang að óendanlegum fjölda barna, þar sem þeir geta valið sér barn eftir smekk, misnotað sakleysið að vild og notfært sér veikleika barnsins í samræmi við sína styrkleika. Börnin geta búið hvar sem er á landinu eða hvar sem er í heiminum. Níðingurinn getur dulbúið sig sem hver sem er, vilt á sér heimildir og stundað ofbeldið sitt í nafnleynd. Í rannsókninni „Börn og netmiðlar“ kom fram að í yfirgnæfandi meirihluta tilfella notuðu börn og unglingar samfélagsmiðla til að eiga samskipti við vini sína. Börn hafa átt í samskiptum við hvort annað í aldanna rás. Þau hófu ekki samskipti sín á milli með tilkomu samfélagsmiðla. Við erum að flækja líf þeirra að óþörfu með samfélagsmiðlum. Börn eru fullfær um samskipti án samfélagsmiðla. Barn getur fundið önnur börn með svipuð áhugamál án þess að það þurfi sjálft að tengjast samfélagsmiðli. Best væri að foreldrar væru vakandi fyrir áhugamálum barnsins síns og myndi bregðast við þeim þörfum. Börn eru áhrifagjörn. Langar þau iðulega að gera svipaða hluti og þau sjá aðra gera. Ef heimurinn þeirra sýnir þeim fáklædd börn og unglinga, kynferðislegt efni og ljót ummæli, verður klóki barnaníðingurinn nánast venjulegur fyrir þeim. Afhverju erum við að gefa barnaníðingum yfir höfuð færi á börnin okkar með þessum hætti? Er ekki nóg að hafa augun opin fyrir dónakörlunum út í bæ, að það þurfi ekki að bæta alheiminum við? Höfundur er með BA-gráðu í sálfræði.
Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun
„Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur Skoðun
Skoðun Fimm ástæður fyrir því að Ísland á að taka á móti fólki á flótta Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Flokkur fólksins mun ekki samþykkja að hækka leigu hjá Félagsbústöðum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar
Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar
Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar
Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar
Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar
Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun
„Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur Skoðun