Innherji

Slaki í ríkisfjármálum kyndi undir verðbólgu

Þorsteinn Friðrik Halldórsson skrifar
Viðskiptaráð segir að ríkið muni að óbreyttu stuðla að meiri þenslu, meiri verðbólgu og hærri vöxtum en ella. 
Viðskiptaráð segir að ríkið muni að óbreyttu stuðla að meiri þenslu, meiri verðbólgu og hærri vöxtum en ella.  VÍSIR/VILHELM

Slaki í ríkisfjármálum verður litlu minni árið 2022 en hann var í hámarki faraldursins. Ef leiðrétt er fyrir stöðu hagsveiflunnar eru ríkisfjármálin þannig að styðja svipað mikið við eftirspurn í hagkerfinu á næsta ári eins og þau gerðu árið 2020. Þetta kemur fram í umsögn Viðskiptaráðs Íslands um fjárlagafrumvarpið fyrir næsta ár.

„Þrátt fyrir að hagkerfið fari langleiðina með að jafna sig verður taumhald ríkisfjármála á næsta ári enn áþekkt því sem var 2020,“ segir í umsögninni en þar er bent á að ríkisútgjöld verði aukin um 2 prósent.

„Þessi mikli slaki á ríkisfjármálunum þýðir að ríkið mun að óbreyttu stuðla að meiri þenslu, meiri verðbólgu og hærri vöxtum en ella.“

Viðskiptaráð bendir á að umsvif hins opinbera hafi vaxið hratt ef litið er til fjölda stöðugilda. Í heild hafi stöðugildum hins opinbera fjölgað um 14 prósent milli áranna 2016 og 2020 samanborið við 1 prósents samdrátt stöðugilda í einkageiranum.

„Þessi þróun er að hluta til vegna heimsfaraldursins en hún var þó hafin áður en hann reið yfir,“ segir í umsögninni. Fyrir faraldurinn, á árunum 2017 til 2019 fjölgaði til dæmis störfum í atvinnulífinu um 1 prósent en 8 prósent hjá hinu opinbera.

„Að hluta er starfsemi hins opinbera þess eðlis að hún vex í hlutfalli við fjölgun íbúa en það á alls ekki við um alla þá starfsemi sem hið opinbera sinnir auk þess sem fjölgun stöðugilda hins opinbera hefur verið meira en fólksfjölgunin undanfarin ár.“

Samkvæmt fjárlagafrumvarpi fjármálaráðherra verður 1689 milljarða króna halli á rekstri ríkissjóðs á næsta ári en á þessu ári er hann áætlaður 288 milljarðar króna. Þetta er þrátt fyrir að afkoma ríkissjóðs batnium 120 milljarða króna milli þessa árs og næsta árs og útlit er fyrir að tekjur ríkissjóðs verði 66 milljörðum hærri árið 2022 en gert var ráð fyrir í fjármálaáætlun síðastliðið vor.

Þá varar Viðskiptaráð við því að opinberir starfsmenn leiði launahækkanir en samkvæmt greiningu ráðsins hækkuðu laun þeirra tvöfalt meira en laun starfsmanna á almennum markaði frá maí 2020 til maí 2021. Frá upphafi faraldursins hafa laun opinberra starfsmanna hækkað um 17 prósent.

„Launaþróun almennt, þar með talið hins opinbera, þarf að vera í samræmi við framleiðnivöxt og verðbólgumarkmið Seðlabankans, en launahækkanir á opinberum markaði eru órafjarri því. Ellegar er hætt við því að mikil verðbólga festist í sessi,“ segir í umsögninni.


Innherji er nýr sjálfstæður áskriftarmiðill innan Vísis sem mun einkum beina kastljósinu að viðskiptalífinu, efnahagsmálum og stjórnmálum. Fyrst um sinn verður efnið endurgjaldslaust og aðgengilegt öllum á Vísi en með tímanum verður einungis hægt að nálgast Innherja gegn greiðslu. Áhersla er lögð á vandaðar fréttir, fréttaskýringar, viðtöl og hlaðvörp auk þess sem Innherja er ætlaður að vera vettvangur skoðanaskipta fólks úr atvinnulífinu og stjórnmálum.


Tengdar fréttir

Tekjur ríkissjóðs verða 66 milljörðum umfram fyrri áætlanir

Afkoma ríkissjóðs batnar um 120 milljarða króna milli þessa árs og næsta árs og útlit er fyrir að tekjur ríkissjóðs verði 66 milljörðum hærri árið 2022 en gert var ráð fyrir í fjármálaáætlun síðastliðið vor. Heildartekjur ríkissjóðs á næsta ári verða 955 milljarða króna. Þetta kemur fram í fjárlagafrumvarpi fyrir árið 2022 sem lagt er fram á Alþingi í dag.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×