Þetta kemur fram í skýrslu Rannsóknarnefndar samgönguslysa um banaslys við Skeiðaveg nærri Stóru-Laxá þann 10. júlí 2020. Áreksturinn varð á fjórða tímanum í björtu og þurru veðri. Allir þrír bílarnir voru í góðu ástandi.
Síðdegis umræddan föstudag ók karlmaðurinn sem lést Opel bifreið norðaustur Skeiða- og Hrunamannaveg að vegamótum við Auðsholtsveg á eftir Honda bifreið. Við gatnamótin hægði ökumaður Honda bifreiðarinnar á sér til þess að beygja til vinstri inn á Auðsholtsveg. Úr gagnstæðri átt kom á sama tíma Toyota jeppi með kerru. Þurfti ökumaður Honda bifreiðarinnar að hægja vel á sér þegar Toyota bifreiðin fór fram hjá.
Sveigði ökumaður Opel bifreiðarinnar sem ekið var fyrir aftan Honda bifreiðina til vinstri yfir á rangan vegarhelming til að forða aftanákeyrslu á Honda bifreiðina. Hægra framhorn Opel bifreiðarinnar rakst á vinstra afturhorn Honda bifreiðarinnar rétt áður en harður árekstur varð á milli Toyota og Opel bifreiðanna. Vitni greindu frá að stefnuljós til vinstri hafi verið kveikt á Honda bifreiðinni rétt fyrir áreksturinn.
Ummerki á vettvangi og ákomur á bifreiðunum bentu til þess að Toyota jeppinn hefði nánast farið yfir fólksbifreiðina og snúist í hálfan hring við áreksturinn. Opel bifreiðin snerist og rann aftur nokkra metra áður en hún stöðvaðist en Honda bifreiðin kastaðist fram á veginum og stöðvaðist í vegöxlinni hægra megin.
Ökumaður Opel-bifreiðarinnar lést af sárum sínum tveimur til þremur vikum eftir slysið. Aðrir slösuðust ekki alvarlega.
Veitti því athygli hve nálægt bílarnir voru hvor öðrum
Í skýrslu nefndarinnar segir að rétt áður en áreksturinn varð hafði vitni sem ók suðvestur Skeiða- og Hrunamannaveg mætt tveimur bifreiðum sem var ekið yfir brúna yfir Stóru-Laxá. Vitnið veitti aksturslagi ökumanns Opel bifreiðarinnar, seinni bifreiðarinnar, eftirtekt sökum nálægðar milli bílanna. Vegna þessa aksturslags leit vitnið í baksýnisspegilinn og sá áreksturinn. Að sögn ökumanns Honda bifreiðarinnar veitti hann Opel bifreiðinni ekki eftirtekt fyrir áreksturinn.
Ökumaður Opel bifreiðarinnar, 92 ára karlmaður, hlaut mikla áverka í slysinu og lést af völdum þeirra á sjúkrahúsi þremur vikum síðar. Mikil aflögun varð inn í ökumannsrými bifreiðarinnar. Ökumenn Honda og Toyota bifreiðanna hlutu lítil meiðsli. Allir ökumennirnir voru með öryggisbelti.
Rannsóknarnefndin nefnir þrjár orsakir slyssins:
- Ökumaður Opel bifreiðarinnar gætti ekki að Honda bifreiðinni sem var að hægja ferðina við vegamót.
- Ökumaður Opel bifreiðarinnar ók yfir á öfugan vegarhelming í veg fyrir bifreið sem ekið var úr gagnstæðri átt.
- Ökumaður Opel bifreiðarinnar ók of nálægt Honda bifreiðinni.
Nefndin segir í ábendingum sínum að rannsóknir sýni að umferðarslys eldri ökumanna verði hlutfallslega oftar á gatna- og vegamótum en slys þeirra sem yngri eru. Ástæður þess að eldri ökumenn lendi í slysum við þessar aðstæður séu raktar til ýmissa þátta. Með aldrinum dragi úr viðbragðsflýti og hraðaskynjun og verði því erfiðara að meta og bregðast við óvæntum hættum.
Aki hægar og með meiri fjarlægð
„Eldri ökumenn virðast einnig þurfa að einbeita sér frekar að staðsetningu sinni á veginum en þeir sem yngri eru og kann það að draga athygli frá öðrum þáttum akstursins. Þá skerðist sjón og hreyfigeta með aldrinum,“ segir í ábendingum.
„Öll þessi atriði auka hættu á mistökum við akstur um vega- og gatnamót. Rannsóknir RNSA benda eindregið til þess að til að fækka megi banaslysum eldri ökumanna í umferðinni þurfi að leggja áherslu á umfjöllun um þennan flokk slysa. Veikindi og lyfjanotkun ökumanna hafa stundum verið orsakaþáttur þessara slysa auk annarra atvika. Eldri ökumenn geta vegið upp þennan áhættuþátt með því að aka hægar og halda meiri fjarlægð milli ökutækja til þess að auka þann tíma sem þeir hafa til þess að bregðast við.“
