Stefnumót við náttúru Íslands Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar 25. apríl 2020 11:30 Í dag er dagur umhverfisins og sumardagurinn fyrsti nýliðinn. Hugurinn hvarflar því að björtum sumarnóttum. Það má vel vera að mörg hafi séð sumarfríið 2020 fyrir sér á allt annan hátt en nú lítur út fyrir að það muni þróast. Ef til vill eru allskonar plön farin út um þúfur. Ýmislegt sem ekki verður af. En ég verð þess líka áskynja að mörg eru farin að velta fyrir sér nýjum hugmyndum að sumarfríi. Einstök náttúra í seilingarfjarlægð Á Íslandi eru þrír þjóðgarðar, tveir þeirra á heimsminjaskrá UNESCO og 115 önnur friðlýst svæði í öllum landshlutum. Þar seytla lækir, brestur í jöklum, hvín í hverum og korrar í rjúpum - og allt er þetta innan seilingar, á landinu þínu. Hafir þú einhvern tímann viljað kanna náttúru Íslands, þá er tækifærið sannarlega núna! Á friðlýstum svæðum er að finna óviðjafnanlega náttúru. Þetta eru svæði sem hafa verið friðuð með það að markmiði að vernda náttúrufarsleg sérkenni og tryggja rétt núlifandi kynslóða, og ekki síður þeirra sem á eftir koma, til þess að njóta lítt snortinnar náttúru. Mig langar til þess að hvetja ykkur, kæru Íslendingar, til þess að eiga stefnumót við náttúru Íslands í sumar. Að taka stefnuna á friðlýst svæði og kynnast perlum íslenskrar náttúru. Að sjálfsögðu vil ég setja þann fyrirvara að ferðalögin verði í samræmi við tilmæli þríeykisins okkar góða; Ölmu, Víðis og Þórólfs. Efling landvörslu og átak í friðlýsingum Þegar ég varð ráðherra setti ég af stað sérstakt átak í friðlýsingum, í samræmi við stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar. Í dag geng ég frá sjöundu friðlýsingunni í ráðherratíð minni, þegar ég friðlýsi háhitasvæði Brennisteinsfjalla á Reykjanesi gegn orkuvinnslu. Fram undan núna í vor eru margar fleiri friðlýsingar, t.d. Geysis, Goðafoss og Látrabjargs. Í haust mun ég svo mæla fyrir frumvarpi um stofnun þjóðgarðs á miðhálendi Íslands, sem yrði stærsta framlag Íslands til náttúruverndar fram til þessa. Á friðlýstum svæðum starfar fjöldi þjóðgarðsvarða og landvarða sem munu taka fagnandi á móti ykkur (úr öruggri tveggja metra fjarlægð ef því er að skipta). Þeir standa fyrir fjölda viðburða á svæðunum í sumar, t.d. fræðslugöngum og barnastundum. Um hálfum milljarði króna hefur verið varið sérstaklega til aukningar landvörslu síðan núverandi ríkisstjórn tók við og landvörðum sem starfa allan ársins hring hefur fjölgað í öllum landshlutum. Efling innviða á náttúruverndarsvæðum Á síðustu árum hefur líka orðið gríðarlega mikil og góð uppbygging á innviðum á náttúruverndarsvæðum og ferðamannastöðum. Fyrir fáeinum árum bárust okkur tíðar fréttir af því að náttúran á fjölsóttum stöðum væri undir miklu álagi, enda hafði fjöldi ferðamanna sem sóttu landið heim margfaldast á skömmum tíma. Þótt nú séu breyttir tímar vegna þeirra áskorana sem kórónuveiran hefur í för með sér okkur þá er vert að halda því á lofti að vegna uppbyggingar undanfarinna ára eru innviðir á náttúruverndarsvæðum og ferðamannastöðum víða um land orðnir til mikils sóma. Við Gullfoss hefur til dæmis átt sér stað umfangsmikil uppbygging síðasta áratuginn, með stígum, stigum, pöllum og bættri hálkuvörn. Aðstæður við Dettifoss vestan megin hafa gjörbreyst og hið sama má segja um Dynjanda og mörg fleiri svæði. Samkvæmt Landsáætlun um uppbygging innviða til verndar náttúru og menningarsögulegum minjum, sem kynnt var fyrr í vor, verður unnið enn frekar að eflingu innviða á næstu þremur árum með um 200 verkefnum á um 100 stöðum á landinu. Friðlýst svæði skila efnahagslegum ávinningi Við getum stutt við ferðaþjónustuna í landinu með því að ferðast innanlands, en rannsóknir sýna að friðlýst svæði eru aðdráttarafl sem skilar efnahagslegum ávinningi sem að hluta til verður eftir heima í héraði í gegnum kaup á margvíslegri gisti- og veitingaþjónustu, auk afþreyingar. Er ekki tilvalið að við gerumst ferðamenn í eigin landi í sumar? Þjóðgarðarnir, þjóðskógarnir og öll hin friðlýstu svæðin bíða eftir okkur! Með nóg af plássi til þess að halda öruggri fjarlægð frá næsta manni. Gleðilegt sumar og njótum íslenskrar náttúru á komandi misserum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Umhverfismál Guðmundur Ingi Guðbrandsson Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Sjá meira
Í dag er dagur umhverfisins og sumardagurinn fyrsti nýliðinn. Hugurinn hvarflar því að björtum sumarnóttum. Það má vel vera að mörg hafi séð sumarfríið 2020 fyrir sér á allt annan hátt en nú lítur út fyrir að það muni þróast. Ef til vill eru allskonar plön farin út um þúfur. Ýmislegt sem ekki verður af. En ég verð þess líka áskynja að mörg eru farin að velta fyrir sér nýjum hugmyndum að sumarfríi. Einstök náttúra í seilingarfjarlægð Á Íslandi eru þrír þjóðgarðar, tveir þeirra á heimsminjaskrá UNESCO og 115 önnur friðlýst svæði í öllum landshlutum. Þar seytla lækir, brestur í jöklum, hvín í hverum og korrar í rjúpum - og allt er þetta innan seilingar, á landinu þínu. Hafir þú einhvern tímann viljað kanna náttúru Íslands, þá er tækifærið sannarlega núna! Á friðlýstum svæðum er að finna óviðjafnanlega náttúru. Þetta eru svæði sem hafa verið friðuð með það að markmiði að vernda náttúrufarsleg sérkenni og tryggja rétt núlifandi kynslóða, og ekki síður þeirra sem á eftir koma, til þess að njóta lítt snortinnar náttúru. Mig langar til þess að hvetja ykkur, kæru Íslendingar, til þess að eiga stefnumót við náttúru Íslands í sumar. Að taka stefnuna á friðlýst svæði og kynnast perlum íslenskrar náttúru. Að sjálfsögðu vil ég setja þann fyrirvara að ferðalögin verði í samræmi við tilmæli þríeykisins okkar góða; Ölmu, Víðis og Þórólfs. Efling landvörslu og átak í friðlýsingum Þegar ég varð ráðherra setti ég af stað sérstakt átak í friðlýsingum, í samræmi við stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar. Í dag geng ég frá sjöundu friðlýsingunni í ráðherratíð minni, þegar ég friðlýsi háhitasvæði Brennisteinsfjalla á Reykjanesi gegn orkuvinnslu. Fram undan núna í vor eru margar fleiri friðlýsingar, t.d. Geysis, Goðafoss og Látrabjargs. Í haust mun ég svo mæla fyrir frumvarpi um stofnun þjóðgarðs á miðhálendi Íslands, sem yrði stærsta framlag Íslands til náttúruverndar fram til þessa. Á friðlýstum svæðum starfar fjöldi þjóðgarðsvarða og landvarða sem munu taka fagnandi á móti ykkur (úr öruggri tveggja metra fjarlægð ef því er að skipta). Þeir standa fyrir fjölda viðburða á svæðunum í sumar, t.d. fræðslugöngum og barnastundum. Um hálfum milljarði króna hefur verið varið sérstaklega til aukningar landvörslu síðan núverandi ríkisstjórn tók við og landvörðum sem starfa allan ársins hring hefur fjölgað í öllum landshlutum. Efling innviða á náttúruverndarsvæðum Á síðustu árum hefur líka orðið gríðarlega mikil og góð uppbygging á innviðum á náttúruverndarsvæðum og ferðamannastöðum. Fyrir fáeinum árum bárust okkur tíðar fréttir af því að náttúran á fjölsóttum stöðum væri undir miklu álagi, enda hafði fjöldi ferðamanna sem sóttu landið heim margfaldast á skömmum tíma. Þótt nú séu breyttir tímar vegna þeirra áskorana sem kórónuveiran hefur í för með sér okkur þá er vert að halda því á lofti að vegna uppbyggingar undanfarinna ára eru innviðir á náttúruverndarsvæðum og ferðamannastöðum víða um land orðnir til mikils sóma. Við Gullfoss hefur til dæmis átt sér stað umfangsmikil uppbygging síðasta áratuginn, með stígum, stigum, pöllum og bættri hálkuvörn. Aðstæður við Dettifoss vestan megin hafa gjörbreyst og hið sama má segja um Dynjanda og mörg fleiri svæði. Samkvæmt Landsáætlun um uppbygging innviða til verndar náttúru og menningarsögulegum minjum, sem kynnt var fyrr í vor, verður unnið enn frekar að eflingu innviða á næstu þremur árum með um 200 verkefnum á um 100 stöðum á landinu. Friðlýst svæði skila efnahagslegum ávinningi Við getum stutt við ferðaþjónustuna í landinu með því að ferðast innanlands, en rannsóknir sýna að friðlýst svæði eru aðdráttarafl sem skilar efnahagslegum ávinningi sem að hluta til verður eftir heima í héraði í gegnum kaup á margvíslegri gisti- og veitingaþjónustu, auk afþreyingar. Er ekki tilvalið að við gerumst ferðamenn í eigin landi í sumar? Þjóðgarðarnir, þjóðskógarnir og öll hin friðlýstu svæðin bíða eftir okkur! Með nóg af plássi til þess að halda öruggri fjarlægð frá næsta manni. Gleðilegt sumar og njótum íslenskrar náttúru á komandi misserum.
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar