Eins og falleg íslensk vetrarbirta Kolbrún Bergþórsdóttir skrifar 29. nóvember 2019 08:30 Kristján Þórður Hrafnsson hefur lengi verið heillaður af kveðskap Jóns Helgasonar. fréttablaðið/eyþór Jónsvaka Helgasonar verður haldin í Veröld – húsi Vigdísar nú á sunnudag, 1. desember, kl. 14.00. Tilefnið er ný útgáfa af ljóðasafni hans og að 120 ár eru liðin frá fæðingu þessa merka skálds og fræðimanns. Kristján Þórður Hrafnsson, Bergsveinn Birgisson, Sigríður Halldórsdóttir og Þórunn Björnsdóttir munu ræða um Jón, skáldskap hans og fræði. Hljómsveitin Hundur í óskilum leikur lög við texta Jóns. Kristján Þórður mun tala um braglist Jóns. „Hann er að mínu viti einn mesti bragsnillingur íslenskrar tungu. Það sem mér finnst sérstaklega heillandi er hvernig hann notar þríliðinn, það er að segja braglið sem er þrjú atkvæði og yrkir þannig langar ljóðlínur eins og í kvæðinu Í Árnasafni. Mér finnst líka mjög hrífandi hvernig hann notar þríliðinn í sonnettum, bæði frumortum sonnettum og líka sonnettum sem hann þýðir. Þá lætur hann stundum skiptast á í sömu ljóðlínunni tvíliði og þríliði. Bragsnilld Jóns gefur kvæðum hans kliðmýkt og áhrifamikinn hljóm. Hið kjarnmikla orðfæri Jóns er líka afar heillandi. Hugsunin er meitluð og skörp og myndmálið mjög skýrt. Mér finnst ljóð Jóns stundum vera eins og falleg íslensk vetrarbirta.“Hryggð yfir hverfulleika Spurður um inntak kvæðanna segir Kristján Þórður: „Það má segja að sú kennd sem ríkir í ljóðum hans sé ákveðin hryggð yfir hverfulleika lífsins og forgengileika alls, en maður skynjar samt mjög sterklega ást hans á tungumálinu, skáldskapnum og náttúrunni. Mér f innst svo fallegt hvernig hann talar um í kvæðinu Í Árnasafni að fýsnin til fróðleiks og skrifta geti lyft huganum úr dustinu. Honum er líka mjög hugleikið hið innra líf manneskjunnar, það sem lifir í huga manneskjunnar þótt margt breytist. Þó að mjög víða í kvæðum hans sé að f inna hugsanir um fánýti og fallvaltleika þá er skáldskapur hans líka stundum mjög innilegur, sérstaklega þegar hann yrkir um minningar, bernskuna og liðna tíð. Svo má ekki gleyma því að þótt Jón sé alvarlegt skáld þá eru mörg kvæði hans létt og skemmtileg. Hann er mikill húmoristi, eins og sést til dæmis í kvæðinu Á afmæli kattarins sem ég held alveg sérstaklega upp á. Svo verður að geta þess að Jón var alveg frábær ljóðaþýðandi og þar nýtur sín smekkvísi hans og vald yfir tungumálinu og bragnum.“Dýrgripur fyrir alla Kristján Þórður segist hafa heillast af kveðskap Jóns um leið og hann eignaðist kvæðasafn hans frá árinu 1986 skömmu eftir útgáfu þess. „Ég hef verið hugfanginn af skáldskap hans síðan. Þessi bók hefur fylgt mér mjög lengi og ég les í henni reglulega. Mér finnst alveg sérstakt gleðiefni að nú sé búið að endurútgefa kvæðasafn hans þannig að skáldskapur hans, bæði frumort ljóð og þýðingar, sé aðgengilegur nýjum lesendum. Kvæðasafn Jóns Helgasonar er dýrgripur fyrir alla þá sem unna íslenskri tungu og skáldskap.“ Birtist í Fréttablaðinu Bókmenntir Mest lesið Fann fíkniefnin strax Lífið Falleg tónlist GDRN hljómaði ekki nógu vel Gagnrýni Inga Lind selur íbúð við Valshlíð Lífið Fleiri sniðgengu en ekki Lífið Jón og Hafdís festu kaup á einbýli með bátaskýli Lífið Magnús Scheving og Hrefna glæsileg á opnun Sjálands Lífið Von á ákæru eftir spennuþrungna daga í Malmö Lífið Þátttaka Ísraela hafi skemmt mikið Lífið Fá í fyrsta sinn að klæðast strigaskóm Tíska og hönnun Biggi Maus breiðir yfir Frikka Dór Lífið Fleiri fréttir Fjögurra ára rússíbanareið að baki Vilja vekja áhuga ungu kynslóðarinnar á töfrum klassískrar tónlistar Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein Sjá meira
Jónsvaka Helgasonar verður haldin í Veröld – húsi Vigdísar nú á sunnudag, 1. desember, kl. 14.00. Tilefnið er ný útgáfa af ljóðasafni hans og að 120 ár eru liðin frá fæðingu þessa merka skálds og fræðimanns. Kristján Þórður Hrafnsson, Bergsveinn Birgisson, Sigríður Halldórsdóttir og Þórunn Björnsdóttir munu ræða um Jón, skáldskap hans og fræði. Hljómsveitin Hundur í óskilum leikur lög við texta Jóns. Kristján Þórður mun tala um braglist Jóns. „Hann er að mínu viti einn mesti bragsnillingur íslenskrar tungu. Það sem mér finnst sérstaklega heillandi er hvernig hann notar þríliðinn, það er að segja braglið sem er þrjú atkvæði og yrkir þannig langar ljóðlínur eins og í kvæðinu Í Árnasafni. Mér finnst líka mjög hrífandi hvernig hann notar þríliðinn í sonnettum, bæði frumortum sonnettum og líka sonnettum sem hann þýðir. Þá lætur hann stundum skiptast á í sömu ljóðlínunni tvíliði og þríliði. Bragsnilld Jóns gefur kvæðum hans kliðmýkt og áhrifamikinn hljóm. Hið kjarnmikla orðfæri Jóns er líka afar heillandi. Hugsunin er meitluð og skörp og myndmálið mjög skýrt. Mér finnst ljóð Jóns stundum vera eins og falleg íslensk vetrarbirta.“Hryggð yfir hverfulleika Spurður um inntak kvæðanna segir Kristján Þórður: „Það má segja að sú kennd sem ríkir í ljóðum hans sé ákveðin hryggð yfir hverfulleika lífsins og forgengileika alls, en maður skynjar samt mjög sterklega ást hans á tungumálinu, skáldskapnum og náttúrunni. Mér f innst svo fallegt hvernig hann talar um í kvæðinu Í Árnasafni að fýsnin til fróðleiks og skrifta geti lyft huganum úr dustinu. Honum er líka mjög hugleikið hið innra líf manneskjunnar, það sem lifir í huga manneskjunnar þótt margt breytist. Þó að mjög víða í kvæðum hans sé að f inna hugsanir um fánýti og fallvaltleika þá er skáldskapur hans líka stundum mjög innilegur, sérstaklega þegar hann yrkir um minningar, bernskuna og liðna tíð. Svo má ekki gleyma því að þótt Jón sé alvarlegt skáld þá eru mörg kvæði hans létt og skemmtileg. Hann er mikill húmoristi, eins og sést til dæmis í kvæðinu Á afmæli kattarins sem ég held alveg sérstaklega upp á. Svo verður að geta þess að Jón var alveg frábær ljóðaþýðandi og þar nýtur sín smekkvísi hans og vald yfir tungumálinu og bragnum.“Dýrgripur fyrir alla Kristján Þórður segist hafa heillast af kveðskap Jóns um leið og hann eignaðist kvæðasafn hans frá árinu 1986 skömmu eftir útgáfu þess. „Ég hef verið hugfanginn af skáldskap hans síðan. Þessi bók hefur fylgt mér mjög lengi og ég les í henni reglulega. Mér finnst alveg sérstakt gleðiefni að nú sé búið að endurútgefa kvæðasafn hans þannig að skáldskapur hans, bæði frumort ljóð og þýðingar, sé aðgengilegur nýjum lesendum. Kvæðasafn Jóns Helgasonar er dýrgripur fyrir alla þá sem unna íslenskri tungu og skáldskap.“
Birtist í Fréttablaðinu Bókmenntir Mest lesið Fann fíkniefnin strax Lífið Falleg tónlist GDRN hljómaði ekki nógu vel Gagnrýni Inga Lind selur íbúð við Valshlíð Lífið Fleiri sniðgengu en ekki Lífið Jón og Hafdís festu kaup á einbýli með bátaskýli Lífið Magnús Scheving og Hrefna glæsileg á opnun Sjálands Lífið Von á ákæru eftir spennuþrungna daga í Malmö Lífið Þátttaka Ísraela hafi skemmt mikið Lífið Fá í fyrsta sinn að klæðast strigaskóm Tíska og hönnun Biggi Maus breiðir yfir Frikka Dór Lífið Fleiri fréttir Fjögurra ára rússíbanareið að baki Vilja vekja áhuga ungu kynslóðarinnar á töfrum klassískrar tónlistar Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein Sjá meira