Sýnum flóttafólki mannúð Kolbeinn Óttarsson Proppé skrifar 3. júlí 2019 11:25 Fjölskylda telur sig komna í öruggt skjól. Börnin fara í skóla, eignast vini og taka þátt í félagslífi. Unglingsdóttir gengur í hljómsveit og nýtur þess að spila tónlist. Getur hún loksins lifað áhyggjulausu lífi unglingsins? Feðgar flýja heimaland sitt. Ástæðuna þarf vart að tvínóna; þeir koma frá Afganistan, eins og fjölskyldan, þar sem ríkt hefur stríðsástand áratugum saman. Eftir volk enda þeir á Íslandi. Geta þeir loksins átt öruggt líf? Notið hversdagsins án þess að hafa áhyggjur af því hvort þeir muni einhvern tímann eignast heimili? Því miður er svarið við báðum þessum spurningum nei. Á Íslandi, árið 2019, getum við ekki veitt Zainab og fjölskyldu hennar, eða Asadullah, Mahdi og Ali það eina sem þau öll í raun þrá; öruggt hversdagslíf. Þau eru ekki að biðja um mikið, aðeins að fá að lifa og starfa, sofna og vakna, að þurfa ekki að óttast um líf sitt. Við ætlum hins vegar að vísa þeim öllum til Grikklands með þeim skilaboðum að þau verði að sjá um sig sjálf. Þetta getur ekki verið svona. Þessu verður að breyta. Ekki bara fyrir þetta umrædda fólk, heldur mun fleiri. Því það verða fleiri, hafa verið fleiri. Þó að athygli okkar beinist af og til að einstökum málum, nafngreindu fólki, þá mallar kerfið endalaust hvort sem það nær í umræðuna eður ei. Fólki, hvers nöfn ná aldrei inn í fjölmiðla, er vísað frá landi, sagt að hér sé það ekki velkomið. Og án efa borið við einhverjum reglum og starfsvenjum, kafkaíska skrifræðið hverfur aldrei. Ég er hluti af því skrifræði. Ég er alþingismaður og ber sem slíkur ábyrgð á lagaumhverfinu, eins og hinir 62 kollegar mínir. Ábyrgð okkar sem myndum stjórnarmeirihlutann er enn ríkari en annara. Ég hef ekki staðið mig hvað þá ábyrgð varðar. Jú jú, eitthvað hefur maður potast, fengið samþykkta stofnun ráðgjafastofu fyrir innflytjendur, tjáð mig einstaka sinnum á samfélagsmiðlum, rætt við fólk sem aðstoðar flóttafólk, átt símtöl og samtöl um það hvort hægt sé að breyta kerfinu. En kerfið er samt óbreytt. Það er ólíðandi. Ég veit að ég er naívur þegar að þessum málum kemur. Í raun hef ég þá skoðun að ef fólk vill búa á Íslandi þá eigi það að fá að gera það. Alveg eins og mér finnst að Íslendingar eigi að mega búa í öðrum löndum, enda gera þeir það margir hverjir. Allt fólk hefur andlit, nöfn, sínar sögur, langanir, þrár, vonir og væntingar. Lífssaga manns á flótta frá Sýrlandi, svo dæmi sé tekið, er ekki minna merkileg en mín eða Jóns og Gunnu í næstu götu. Öll eigum við rétt á mannsæmandi lífi. Raunsæisfólkið segir að ekki sé hægt að opna landið upp á gátt. Við ráðum ekki við það, samfélagið sé lítið og ég veit ekki hvað. Æ, ég veit það ekki, eigum við ekki bara að byrja á því að hjálpa eins mörgum og við mögulega getum (við getum hjálpað mun fleiri en í dag) og sjá hvað gerist? Er ekki ágætt að láta reyna á þanþol samfélagsins, það breytist þá bara. Ef langalangafa mínum hefði verið vísað frá landi þegar hann kom hingað frá Schleswig-Holstein, væri ég til dæmis ekki hér í dag. Ég kann ekkert annað en að reyna að vekja athygli á þessum málum, reyna að hreyfa við hlutum og spyrjast fyrir, tala um það sem betur má fara, reyna að koma í veg fyrir að við eyðileggjum líf fólks með því að senda það út á guð og gaddinn. Einhverjum mun finnast það lítilfjörlegt, vilja róttækar aðgerðir strax. Það er gott, þannig á það að vera og ég tek af auðmýkt við réttlátri reiði yfir því að ég hafi ekki gert meira. Að stjórnvöld hafi ekki gert meira. Að Alþingi hafi ekki gert meira. Jú, ég kann eitt annað. Það þarf nefnilega að breyta kerfinu sem mallar undir niðri og vill helst gera það þegjandi og hljóðalaust. Því að ef það er ekki gert þá kemur bara upp næsta mál og næsta og næsta. Og í stað Zainab og Mahdi og hinna verður það fólk með önnur nöfn, önnur andlit, en alveg jafn mikilvægt fólk. Jafn mikilvæg og þú og ég. Þess vegna þarf að breyta kerfinu. Það þarf að virkja þingmannanefnd sem fylgjast á með framkvæmd útlendingalaga, því ég skal hundur heita ef sú þverpólitíska sátt sem náðist um samþykkt þeirra laga náði yfir þá framkvæmd sem nú er við höfð. Einhverjum þarf að finnast það léttvægt, á nú að virkja enn eina nefndina, en ef sú nefnd breytir framkvæmd laganna þá er til mikils unnið. Og svo þurfum við að koma í veg fyrir brottvísanir þeirra sem hér hefur verið um rætt. Leyfum þeim að eiga sitt eðlilega hversdagslíf á Íslandi eins og mér og þér. Sýnum þeim mannúð.Höfundur er þingmaður Vinstri grænna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Flóttafólk á Íslandi Hælisleitendur Kolbeinn Óttarsson Proppé Vinstri græn Mest lesið Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir Skoðun Er maðurinn í útrýmingarhættu? Eiríkur Rögnvaldsson Skoðun Stutt við barnafjölskyldur Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Í tilefni af Alþjóðlega safnadeginum Dagrún Ósk Jónsdóttir Skoðun Grafa skoðanakannanir undan lýðræðinu? Guðlaugur Bragason Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Hugmyndin sú sama í grunninn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Skoðun Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Grafa skoðanakannanir undan lýðræðinu? Guðlaugur Bragason skrifar Skoðun Hugmyndin sú sama í grunninn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Stutt við barnafjölskyldur Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Er maðurinn í útrýmingarhættu? Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í tilefni af Alþjóðlega safnadeginum Dagrún Ósk Jónsdóttir skrifar Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Athugasemdir við grein um samgöngumál Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Riðulaust Ísland! Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrír dæmigerðir dagar skemmtiferðaskipafarþega í júlí Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Minnisleysi eða þekkingarskortur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dáin og deyjandi dýr en engin neyð? Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur til umhugsunar Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Að leysa vandann með quick fix Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Sjá meira
Fjölskylda telur sig komna í öruggt skjól. Börnin fara í skóla, eignast vini og taka þátt í félagslífi. Unglingsdóttir gengur í hljómsveit og nýtur þess að spila tónlist. Getur hún loksins lifað áhyggjulausu lífi unglingsins? Feðgar flýja heimaland sitt. Ástæðuna þarf vart að tvínóna; þeir koma frá Afganistan, eins og fjölskyldan, þar sem ríkt hefur stríðsástand áratugum saman. Eftir volk enda þeir á Íslandi. Geta þeir loksins átt öruggt líf? Notið hversdagsins án þess að hafa áhyggjur af því hvort þeir muni einhvern tímann eignast heimili? Því miður er svarið við báðum þessum spurningum nei. Á Íslandi, árið 2019, getum við ekki veitt Zainab og fjölskyldu hennar, eða Asadullah, Mahdi og Ali það eina sem þau öll í raun þrá; öruggt hversdagslíf. Þau eru ekki að biðja um mikið, aðeins að fá að lifa og starfa, sofna og vakna, að þurfa ekki að óttast um líf sitt. Við ætlum hins vegar að vísa þeim öllum til Grikklands með þeim skilaboðum að þau verði að sjá um sig sjálf. Þetta getur ekki verið svona. Þessu verður að breyta. Ekki bara fyrir þetta umrædda fólk, heldur mun fleiri. Því það verða fleiri, hafa verið fleiri. Þó að athygli okkar beinist af og til að einstökum málum, nafngreindu fólki, þá mallar kerfið endalaust hvort sem það nær í umræðuna eður ei. Fólki, hvers nöfn ná aldrei inn í fjölmiðla, er vísað frá landi, sagt að hér sé það ekki velkomið. Og án efa borið við einhverjum reglum og starfsvenjum, kafkaíska skrifræðið hverfur aldrei. Ég er hluti af því skrifræði. Ég er alþingismaður og ber sem slíkur ábyrgð á lagaumhverfinu, eins og hinir 62 kollegar mínir. Ábyrgð okkar sem myndum stjórnarmeirihlutann er enn ríkari en annara. Ég hef ekki staðið mig hvað þá ábyrgð varðar. Jú jú, eitthvað hefur maður potast, fengið samþykkta stofnun ráðgjafastofu fyrir innflytjendur, tjáð mig einstaka sinnum á samfélagsmiðlum, rætt við fólk sem aðstoðar flóttafólk, átt símtöl og samtöl um það hvort hægt sé að breyta kerfinu. En kerfið er samt óbreytt. Það er ólíðandi. Ég veit að ég er naívur þegar að þessum málum kemur. Í raun hef ég þá skoðun að ef fólk vill búa á Íslandi þá eigi það að fá að gera það. Alveg eins og mér finnst að Íslendingar eigi að mega búa í öðrum löndum, enda gera þeir það margir hverjir. Allt fólk hefur andlit, nöfn, sínar sögur, langanir, þrár, vonir og væntingar. Lífssaga manns á flótta frá Sýrlandi, svo dæmi sé tekið, er ekki minna merkileg en mín eða Jóns og Gunnu í næstu götu. Öll eigum við rétt á mannsæmandi lífi. Raunsæisfólkið segir að ekki sé hægt að opna landið upp á gátt. Við ráðum ekki við það, samfélagið sé lítið og ég veit ekki hvað. Æ, ég veit það ekki, eigum við ekki bara að byrja á því að hjálpa eins mörgum og við mögulega getum (við getum hjálpað mun fleiri en í dag) og sjá hvað gerist? Er ekki ágætt að láta reyna á þanþol samfélagsins, það breytist þá bara. Ef langalangafa mínum hefði verið vísað frá landi þegar hann kom hingað frá Schleswig-Holstein, væri ég til dæmis ekki hér í dag. Ég kann ekkert annað en að reyna að vekja athygli á þessum málum, reyna að hreyfa við hlutum og spyrjast fyrir, tala um það sem betur má fara, reyna að koma í veg fyrir að við eyðileggjum líf fólks með því að senda það út á guð og gaddinn. Einhverjum mun finnast það lítilfjörlegt, vilja róttækar aðgerðir strax. Það er gott, þannig á það að vera og ég tek af auðmýkt við réttlátri reiði yfir því að ég hafi ekki gert meira. Að stjórnvöld hafi ekki gert meira. Að Alþingi hafi ekki gert meira. Jú, ég kann eitt annað. Það þarf nefnilega að breyta kerfinu sem mallar undir niðri og vill helst gera það þegjandi og hljóðalaust. Því að ef það er ekki gert þá kemur bara upp næsta mál og næsta og næsta. Og í stað Zainab og Mahdi og hinna verður það fólk með önnur nöfn, önnur andlit, en alveg jafn mikilvægt fólk. Jafn mikilvæg og þú og ég. Þess vegna þarf að breyta kerfinu. Það þarf að virkja þingmannanefnd sem fylgjast á með framkvæmd útlendingalaga, því ég skal hundur heita ef sú þverpólitíska sátt sem náðist um samþykkt þeirra laga náði yfir þá framkvæmd sem nú er við höfð. Einhverjum þarf að finnast það léttvægt, á nú að virkja enn eina nefndina, en ef sú nefnd breytir framkvæmd laganna þá er til mikils unnið. Og svo þurfum við að koma í veg fyrir brottvísanir þeirra sem hér hefur verið um rætt. Leyfum þeim að eiga sitt eðlilega hversdagslíf á Íslandi eins og mér og þér. Sýnum þeim mannúð.Höfundur er þingmaður Vinstri grænna.
Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun
Skoðun Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar
Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar
Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar
Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar
Eru fjölmiðlar vísvitandi að reyna að hafa áhrif á forsetakosningarnar? Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun