Erfið reynsla býr til samstöðu Kristinn Haukur Guðnason skrifar 6. júlí 2019 07:45 Íris Róbertsdóttir varð bæjarstjóri í Vestmannaeyjum eftir sveitarstjórnarkosningarnar í fyrravor og er fyrst kvenna til að gegna þeirri stöðu. Aðdragandinn að því var hins vegar róstusamur. Sjálfstæðisflokkurinn klofnaði eftir ákvörðun um að halda ekki prófkjör og Íris leiddi klofningsframboðið Fyrir Heimaey. Hún hafði áður verið starfandi í flokknum síðan hún var sextán ára og meðal annars tekið sæti á Alþingi sem varaþingmaður. Vestmannaeyjar fagna nú hundrað ára afmæli kaupstaðarréttinda með veglegum hátíðahöldum, með ávörpum, tónlistaratriðum og blaðaútgáfu. Bærinn hefur lengi haft töluverða sérstöðu og bæjarbúar gengið í gegnum ýmsar raunir á liðinni öld, þá helst Vestmannaeyjagosið árið 1973. „Ég er fædd í Eyjum 11. janúar árið 1972 og var því rúmlega eins árs gömul í gosinu,“ segir Íris. „Ég hef búið hér nánast alla mína ævi, þó með viðkomu í Reykjavík og Bandaríkjunum.“ Fjölskylda hennar flutti mjög snemma aftur heim í Eyjar eftir gosið. Íris er kennari að mennt og hlaut íslensku menntaverðlaunin árið 2006 en þá var hún kennari í Hamarsskóla. Íris hefur verið virk í félagsstörfum bæjarins og um tíma var hún formaður íþróttafélagsins ÍBV. Hún er gift og á tvö börn og eitt fósturbarn með manni sínum, Eysteini Gunnarssyni. „Það er svo margt sem gerir þennan stað svo sérstakan,“ segir Íris um Eyjarnar. „Fólkið, náttúran, samkenndin, dugnaðurinn og gleðin. Við Eyjamenn erum mjög stoltir af uppruna okkar og erum duglegir við að segja frá og sýna allt sem við höfum upp á að bjóða.“ Eyjarnar hafa gengið í gegnum erfiðleika, svo sem sjóskaða og eldsumbrot. Mótar þetta fólkið? „Já, svona reynsla mótar fólk og þjappar því saman. Það að ganga í gegnum svona raunir er efið reynsla en býr líka til samkennd og samstöðu sem alltaf er til staðar þegar verulega reynir á og komið er út fyrir dægurþrasið. Í því þrasi getum við hins vegar verið býsna harðskeytt eins og dæmin sanna.“ Þrátt fyrir að Eyjarnar séu ríkar og mörg af sterkustu útgerðarfélögum landsins þar staðsett þá hafa Eyjamenn þurft að berjast fyrir sínu. Samgöngumálin skipta þar mestu máli og hafa gert lengi. Árið 1874 var ófært í land og Eyjamenn gátu ekki tekið þátt í hátíðarhöldum vegna þúsund ára afmælis Íslandsbyggðar. Hafa þeir síðan haldið sína eigin þjóðhátíð. Á miðöldum voru eyjarnar konungseign og gerður var skýr greinarmunur á Íslandi annars vegar og Vestmannaeyjum, eða Vespenö hins vegar. Íris segir fæsta Eyjamenn þó skilgreina sig sem sérstaka þjóð, en einhverja þó. Úrbætur í samgöngumálum Hún segir að samgöngumálin, ásamt heilbrigðismálunum, muni sjálfsagt ávallt verða stærstu mál Eyjamanna gagnvart ríkinu. „Sú barátta er stöðug en við sjáum nú fram á úrbætur í samgöngumálum með komu nýs Herjólfs.“ Árni Johnsen barðist lengi fyrir gerð jarðganga til Eyja og fékk lítinn hljómgrunn. Með nýrri tækni eru hins vegar fleiri opnir fyrir að skoða þann möguleika. Íris játar hvorki né neitar því. „Ég tel að það sé mjög mikilvægt að ljúka þeim rannsóknum sem þarf til að hægt sé að skera úr um hvort jarðgöng af einhverju tagi geti verið framtíðarlausn á samgöngum á milli lands og Eyja“ segir hún. „Það er nauðsynlegt að fá á hreint hvort þessi kostur sé inni í myndinni eða ekki. Við þurfum í þessum efnum að hugsa marga áratugi fram í tímann og þurfum að taka stefnuna annaðhvort á ferjusiglingar um fyrirsjáanlega framtíð, með tilheyrandi hafnarmannvirkjum, eða göng af einhverju tagi sem framtíðarlausn.“ Hvað varðar heilbrigðismálin þá hefur verið langvarandi læknaskortur í Eyjum. Það er mjög áhættusamt að fæða í Eyjum því að þar hefur hvorki verið starfandi skurðlæknir né svæfingalæknir. Þetta er eitt af helstu verkefnum Írisar rétt eins og forvera hennar. Skerðing í þjónustu „Við erum mjög óánægð með þá skerðingu sem orðið hefur í heilbrigðisþjónustunni hérna. Við munum gera allt sem í okkar valdi stendur til að þrýsta á um úrbætur í þeim efnum. Það hefur mjög dregið úr barnsfæðingum hér vegna skertrar þjónustu. Til dæmis þá fæddist aðeins eitt barn hérna í fyrra.“ Íris hefur nú verið starfandi sem bæjarstjóri í rúmlega eitt ár. Í kringum kosningarnar í fyrra var áþreifanlegur kurr í bæjarbúum vegna klofningsins í Sjálfstæðisflokknum, langstærsta flokki bæjarins. Eru sárin að gróa? „Það hefur talsvert gengið á þetta rúma ár frá kosningum enda margir að fóta sig í nýjum hlutverkum í bæjarpólitíkinni. Ég treysti þó að við sem fengum það hlutverk frá bæjarbúum að sitja í bæjarstjórn munum bera gæfu til að bæta okkur í samskiptum og vinna betur saman, þótt skoðanir séu skiptar í einstaka málum. Þrátt fyrir allt eru nefnilega flest mál afgreidd samhljóða.“ Birtist í Fréttablaðinu Tímamót Vestmannaeyjar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Innlent Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Innlent Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Innlent Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Innlent Langt í að þeir nái sér að fullu Innlent Vopnahlé í sjónmáli? Erlent Tveir látnir eftir að bíll hafnaði í sjónum við Stokkhólm Erlent Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Innlent Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Innlent Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Innlent Fleiri fréttir Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Plokkdagurinn mikli haldinn hátíðlegur um land allt Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Efnahagsstefnan sé að ýta fólki í verðtryggð lán Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Langt í að þeir nái sér að fullu Lögregla með eftirför í Vogahverfi Íslandsferðin sem breyttist í martröð Fundu hræ fimm hvolpa í Mosfellsbæ Fengu aðstoð sérsveitar og Gæslunnar við handtöku við Grímsvötn Sigurvin dró smábát í land Vill að fréttastofa RÚV biðji Maríu Sigrúnu afsökunar Lögreglan lofar góðu vegaeftirliti á Suðurlandi í sumar Landskjörsstjórn tilkynnir á morgun hvaða listar eru gildir Mögulega að hægjast á landrisi í Svartsengi Karlremba sé komin í tísku Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Sprengisandur: Peningastefna, ESB og lagareldi Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Líklegt að það styttist í brotmörk Helga lenti einnig í vandræðum Eiríkur og Ástþór fá frest til að bæta við undirskriftum Sjá meira
Íris Róbertsdóttir varð bæjarstjóri í Vestmannaeyjum eftir sveitarstjórnarkosningarnar í fyrravor og er fyrst kvenna til að gegna þeirri stöðu. Aðdragandinn að því var hins vegar róstusamur. Sjálfstæðisflokkurinn klofnaði eftir ákvörðun um að halda ekki prófkjör og Íris leiddi klofningsframboðið Fyrir Heimaey. Hún hafði áður verið starfandi í flokknum síðan hún var sextán ára og meðal annars tekið sæti á Alþingi sem varaþingmaður. Vestmannaeyjar fagna nú hundrað ára afmæli kaupstaðarréttinda með veglegum hátíðahöldum, með ávörpum, tónlistaratriðum og blaðaútgáfu. Bærinn hefur lengi haft töluverða sérstöðu og bæjarbúar gengið í gegnum ýmsar raunir á liðinni öld, þá helst Vestmannaeyjagosið árið 1973. „Ég er fædd í Eyjum 11. janúar árið 1972 og var því rúmlega eins árs gömul í gosinu,“ segir Íris. „Ég hef búið hér nánast alla mína ævi, þó með viðkomu í Reykjavík og Bandaríkjunum.“ Fjölskylda hennar flutti mjög snemma aftur heim í Eyjar eftir gosið. Íris er kennari að mennt og hlaut íslensku menntaverðlaunin árið 2006 en þá var hún kennari í Hamarsskóla. Íris hefur verið virk í félagsstörfum bæjarins og um tíma var hún formaður íþróttafélagsins ÍBV. Hún er gift og á tvö börn og eitt fósturbarn með manni sínum, Eysteini Gunnarssyni. „Það er svo margt sem gerir þennan stað svo sérstakan,“ segir Íris um Eyjarnar. „Fólkið, náttúran, samkenndin, dugnaðurinn og gleðin. Við Eyjamenn erum mjög stoltir af uppruna okkar og erum duglegir við að segja frá og sýna allt sem við höfum upp á að bjóða.“ Eyjarnar hafa gengið í gegnum erfiðleika, svo sem sjóskaða og eldsumbrot. Mótar þetta fólkið? „Já, svona reynsla mótar fólk og þjappar því saman. Það að ganga í gegnum svona raunir er efið reynsla en býr líka til samkennd og samstöðu sem alltaf er til staðar þegar verulega reynir á og komið er út fyrir dægurþrasið. Í því þrasi getum við hins vegar verið býsna harðskeytt eins og dæmin sanna.“ Þrátt fyrir að Eyjarnar séu ríkar og mörg af sterkustu útgerðarfélögum landsins þar staðsett þá hafa Eyjamenn þurft að berjast fyrir sínu. Samgöngumálin skipta þar mestu máli og hafa gert lengi. Árið 1874 var ófært í land og Eyjamenn gátu ekki tekið þátt í hátíðarhöldum vegna þúsund ára afmælis Íslandsbyggðar. Hafa þeir síðan haldið sína eigin þjóðhátíð. Á miðöldum voru eyjarnar konungseign og gerður var skýr greinarmunur á Íslandi annars vegar og Vestmannaeyjum, eða Vespenö hins vegar. Íris segir fæsta Eyjamenn þó skilgreina sig sem sérstaka þjóð, en einhverja þó. Úrbætur í samgöngumálum Hún segir að samgöngumálin, ásamt heilbrigðismálunum, muni sjálfsagt ávallt verða stærstu mál Eyjamanna gagnvart ríkinu. „Sú barátta er stöðug en við sjáum nú fram á úrbætur í samgöngumálum með komu nýs Herjólfs.“ Árni Johnsen barðist lengi fyrir gerð jarðganga til Eyja og fékk lítinn hljómgrunn. Með nýrri tækni eru hins vegar fleiri opnir fyrir að skoða þann möguleika. Íris játar hvorki né neitar því. „Ég tel að það sé mjög mikilvægt að ljúka þeim rannsóknum sem þarf til að hægt sé að skera úr um hvort jarðgöng af einhverju tagi geti verið framtíðarlausn á samgöngum á milli lands og Eyja“ segir hún. „Það er nauðsynlegt að fá á hreint hvort þessi kostur sé inni í myndinni eða ekki. Við þurfum í þessum efnum að hugsa marga áratugi fram í tímann og þurfum að taka stefnuna annaðhvort á ferjusiglingar um fyrirsjáanlega framtíð, með tilheyrandi hafnarmannvirkjum, eða göng af einhverju tagi sem framtíðarlausn.“ Hvað varðar heilbrigðismálin þá hefur verið langvarandi læknaskortur í Eyjum. Það er mjög áhættusamt að fæða í Eyjum því að þar hefur hvorki verið starfandi skurðlæknir né svæfingalæknir. Þetta er eitt af helstu verkefnum Írisar rétt eins og forvera hennar. Skerðing í þjónustu „Við erum mjög óánægð með þá skerðingu sem orðið hefur í heilbrigðisþjónustunni hérna. Við munum gera allt sem í okkar valdi stendur til að þrýsta á um úrbætur í þeim efnum. Það hefur mjög dregið úr barnsfæðingum hér vegna skertrar þjónustu. Til dæmis þá fæddist aðeins eitt barn hérna í fyrra.“ Íris hefur nú verið starfandi sem bæjarstjóri í rúmlega eitt ár. Í kringum kosningarnar í fyrra var áþreifanlegur kurr í bæjarbúum vegna klofningsins í Sjálfstæðisflokknum, langstærsta flokki bæjarins. Eru sárin að gróa? „Það hefur talsvert gengið á þetta rúma ár frá kosningum enda margir að fóta sig í nýjum hlutverkum í bæjarpólitíkinni. Ég treysti þó að við sem fengum það hlutverk frá bæjarbúum að sitja í bæjarstjórn munum bera gæfu til að bæta okkur í samskiptum og vinna betur saman, þótt skoðanir séu skiptar í einstaka málum. Þrátt fyrir allt eru nefnilega flest mál afgreidd samhljóða.“
Birtist í Fréttablaðinu Tímamót Vestmannaeyjar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Innlent Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Innlent Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Innlent Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Innlent Langt í að þeir nái sér að fullu Innlent Vopnahlé í sjónmáli? Erlent Tveir látnir eftir að bíll hafnaði í sjónum við Stokkhólm Erlent Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Innlent Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Innlent Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Innlent Fleiri fréttir Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Plokkdagurinn mikli haldinn hátíðlegur um land allt Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Efnahagsstefnan sé að ýta fólki í verðtryggð lán Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Langt í að þeir nái sér að fullu Lögregla með eftirför í Vogahverfi Íslandsferðin sem breyttist í martröð Fundu hræ fimm hvolpa í Mosfellsbæ Fengu aðstoð sérsveitar og Gæslunnar við handtöku við Grímsvötn Sigurvin dró smábát í land Vill að fréttastofa RÚV biðji Maríu Sigrúnu afsökunar Lögreglan lofar góðu vegaeftirliti á Suðurlandi í sumar Landskjörsstjórn tilkynnir á morgun hvaða listar eru gildir Mögulega að hægjast á landrisi í Svartsengi Karlremba sé komin í tísku Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Sprengisandur: Peningastefna, ESB og lagareldi Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Líklegt að það styttist í brotmörk Helga lenti einnig í vandræðum Eiríkur og Ástþór fá frest til að bæta við undirskriftum Sjá meira