Eignir í sænska höfuðstaðnum hríðfalla í verði Jóhann Óli Eiðsson skrifar 18. desember 2017 06:00 Aukið framboð í ýmsum hverfum útskýrir breytinguna. vísir/getty Fasteignamarkaðurinn í Stokkhólmi hefur verið í frjálsu falli undanfarna mánuði en á síðasta ársfjórðungi 2017 hefur verð þar lækkað um níu prósent. Að mati hins sænska íbúðalánasjóðs, SBAB, eru miklar líkur á að verðið muni lækka ennþá meira. Í nýlegri greiningu SBAB kemur fram að lækkunina nú megi rekja til skyndilegs aukins framboðs á markaðnum. Þá vofi yfir breytingar á reglum sem varða lántöku og skerða aðgang fólks að lánsfé. Samhliða auknu framboði verði því færri sem hafi tök á því að festa kaup á eigin húsnæði. „Sé litið á verðþróun í Svíþjóð sem heild virðist útlitið ekki svo slæmt. Sé hins vegar litið til þess sem er að gerast í miðborg Stokkhólms og borgum á borð við Uppsala og Örebro, þar sem skyndilega varð talsvert framboð af nýbyggingum, þá er ástandið öllu verra,“ segir Klas Danielsson, forstjóri SBAB, í viðtali við fréttaveituna Bloomberg. „Fasteignaverð í Stokkhólmi hefur nú þegar lækkað um allt að fimmtán prósent og fyrirsjáanlegt er að það muni lækka um annað eins til viðbótar,“ segir Danielsson. Fasteignaverð í Stokkhólmi hrapaði eftir efnahagskreppuna 2008 en reis síðan mjög skarpt. Það féll á ný á árunum 2010-2012 en hækkaði jafnt og þétt til ársins 2016. Síðan þá hefur leiðin legið niður á við. Sé horft á verð á landsvísu hefur það lækkað um rúm sjö prósent það sem af er ári. Á undanförnum árum hefur framboð verið lítið en það er nú breytt. Ofan á það bætast nýjar reglur, sem taka gildi í mars á næsta ári og krefjast þess að lánshlutfall kaupenda verði lægra. Er það gert að undirlagi sænska fjármálaeftirlitsins til að tryggja að skuldsetning heimila landsins ógni ekki efnahagsstöðugleika. Eftirlitið áætlar að reglurnar hafi áhrif á um fjórtán prósent þeirra sem hafa í hyggju að festa kaup á eigin húsnæði. SBAB óttast að sú tala sé vanmetin. „Við óttumst að áhrif reglnanna verði meiri,“ segir Danielsson. „Sumir telja að tíu til fimmtán prósent séu ekki mikið en það er ekki rétt. Ef þú fjarlægir tíu prósent eftirspurnarinnar þá er það afar mikið. Sér í lagi á svæðum þar sem offramboð er.“ Danielsson bendir á að reglugerðin sé illa tímasett þar sem bankar hafi nú þegar hert á lánveitingareglum sínum. Stjórnvöld ættu frekar að horfa til breytinga á skatta- og leigulöggjöf til að laga þau vandamál sem að markaðnum steðja. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Skelltu líka í lás á Exit og í Nýju vínbúðinni Viðskipti innlent Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Viðskipti innlent Fjármálastjóri Play segir upp Viðskipti innlent Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Innsigla B5 að kröfu Skattsins Viðskipti innlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Viðskipti innlent Fleiri fréttir Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Ný kynslóð vélmenna vekur óhug Ólígarkar unnu mál vegna refsiaðgerða fyrir Evrópudómstól Gervigreind Amazon reyndist þúsund Indverjar Rekja meirihluta heimslosunar til 57 framleiðenda Í basli með viðhald og viðgerðir á olíuvinnslum Taylor Swift meðal 265 nýliða á milljarðamæringalista Forbes Wow lifir enn góðu lífi í undraheimi Roosevelt Edwards Rússar flytja inn eldsneyti eftir drónaárásir Trump græddi milljarða dala í dag Forstjóri Boeing lætur af störfum fyrir árslok Bandaríkin höfða mál gegn Apple vegna einokunar Færeyska 757-þotan fær aðra ferð á Vogaflugvöll Boeing 757-þotan fær ekki að lenda í Færeyjum Birta tölvupósta frá Musk Sala á iPhone-símum hríðfellur í Kína Færeyingar fagna fiskflutningaþotu Facebook virkar á ný Bezos tekur aftur fram úr Musk Apple sektað um 270 milljarða af ESB Sjá meira
Fasteignamarkaðurinn í Stokkhólmi hefur verið í frjálsu falli undanfarna mánuði en á síðasta ársfjórðungi 2017 hefur verð þar lækkað um níu prósent. Að mati hins sænska íbúðalánasjóðs, SBAB, eru miklar líkur á að verðið muni lækka ennþá meira. Í nýlegri greiningu SBAB kemur fram að lækkunina nú megi rekja til skyndilegs aukins framboðs á markaðnum. Þá vofi yfir breytingar á reglum sem varða lántöku og skerða aðgang fólks að lánsfé. Samhliða auknu framboði verði því færri sem hafi tök á því að festa kaup á eigin húsnæði. „Sé litið á verðþróun í Svíþjóð sem heild virðist útlitið ekki svo slæmt. Sé hins vegar litið til þess sem er að gerast í miðborg Stokkhólms og borgum á borð við Uppsala og Örebro, þar sem skyndilega varð talsvert framboð af nýbyggingum, þá er ástandið öllu verra,“ segir Klas Danielsson, forstjóri SBAB, í viðtali við fréttaveituna Bloomberg. „Fasteignaverð í Stokkhólmi hefur nú þegar lækkað um allt að fimmtán prósent og fyrirsjáanlegt er að það muni lækka um annað eins til viðbótar,“ segir Danielsson. Fasteignaverð í Stokkhólmi hrapaði eftir efnahagskreppuna 2008 en reis síðan mjög skarpt. Það féll á ný á árunum 2010-2012 en hækkaði jafnt og þétt til ársins 2016. Síðan þá hefur leiðin legið niður á við. Sé horft á verð á landsvísu hefur það lækkað um rúm sjö prósent það sem af er ári. Á undanförnum árum hefur framboð verið lítið en það er nú breytt. Ofan á það bætast nýjar reglur, sem taka gildi í mars á næsta ári og krefjast þess að lánshlutfall kaupenda verði lægra. Er það gert að undirlagi sænska fjármálaeftirlitsins til að tryggja að skuldsetning heimila landsins ógni ekki efnahagsstöðugleika. Eftirlitið áætlar að reglurnar hafi áhrif á um fjórtán prósent þeirra sem hafa í hyggju að festa kaup á eigin húsnæði. SBAB óttast að sú tala sé vanmetin. „Við óttumst að áhrif reglnanna verði meiri,“ segir Danielsson. „Sumir telja að tíu til fimmtán prósent séu ekki mikið en það er ekki rétt. Ef þú fjarlægir tíu prósent eftirspurnarinnar þá er það afar mikið. Sér í lagi á svæðum þar sem offramboð er.“ Danielsson bendir á að reglugerðin sé illa tímasett þar sem bankar hafi nú þegar hert á lánveitingareglum sínum. Stjórnvöld ættu frekar að horfa til breytinga á skatta- og leigulöggjöf til að laga þau vandamál sem að markaðnum steðja.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Skelltu líka í lás á Exit og í Nýju vínbúðinni Viðskipti innlent Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Viðskipti innlent Fjármálastjóri Play segir upp Viðskipti innlent Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Innsigla B5 að kröfu Skattsins Viðskipti innlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Viðskipti innlent Fleiri fréttir Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Ný kynslóð vélmenna vekur óhug Ólígarkar unnu mál vegna refsiaðgerða fyrir Evrópudómstól Gervigreind Amazon reyndist þúsund Indverjar Rekja meirihluta heimslosunar til 57 framleiðenda Í basli með viðhald og viðgerðir á olíuvinnslum Taylor Swift meðal 265 nýliða á milljarðamæringalista Forbes Wow lifir enn góðu lífi í undraheimi Roosevelt Edwards Rússar flytja inn eldsneyti eftir drónaárásir Trump græddi milljarða dala í dag Forstjóri Boeing lætur af störfum fyrir árslok Bandaríkin höfða mál gegn Apple vegna einokunar Færeyska 757-þotan fær aðra ferð á Vogaflugvöll Boeing 757-þotan fær ekki að lenda í Færeyjum Birta tölvupósta frá Musk Sala á iPhone-símum hríðfellur í Kína Færeyingar fagna fiskflutningaþotu Facebook virkar á ný Bezos tekur aftur fram úr Musk Apple sektað um 270 milljarða af ESB Sjá meira